İçeriğe atla

Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Konseyi

Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Konseyi (basitleştirilmiş Çin yazısı: Basitleştirilmiş Çince: 国务院; pinyin: Guówùyuàn), kimi zaman Merkezi Halk Hükümeti (Çince中央人民政府) adıyla da anılır; Çin (ÇHC) hükûmetinin en yüksek yürütme organıdır.

Çin Halk Cumhuriyeti başbakanının başkanlık ettiği konseyin üyeleri farklı devlet kurumlarının başkanlarından oluşur. Yaklaşık 50 üyesi bulunur. ÇHC siyasetinde Çin Komünist Partisi ve Halk Kurtuluş Ordusu ile birlikte birbirine geçmiş üç önemli güçodağından biridir. Devlet Konseyi eyaletlerdeki Halk Hükûmetlerini denetleme yetkisine sahiptir.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şanghay İşbirliği Örgütü</span> uluslararası işbirliği örgütü

Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) veya bilinen adlarıyla Şanghay Beşlisi ve Şanghay Paktı, Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan'ın 1996 yılında oluşturdukları uluslararası bir örgüt. 2001 yılında Özbekistan'ın katılımıyla üye sayısını altıya çıkarttı. 9 Haziran 2017'de Astana'da gerçekleştiren zirvede Hindistan ve Pakistan'ın örgüte katılması ile üye sayısı sekize çıktı. Gözlemci statüsünde olan İran'ın 17 Eylül 2021'de Şanghay İşbirliği Örgütüne tam üye olarak kabul edilmesi ile üye sayısı dokuza çıktı.

Çinliler ; çoğunlukla soy, etnisite, uyrukluk, vatandaşlık veya diğer bağlılık vasıtasıyla Çin ile ilişkili çeşitli kişiler veya gruplardır.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Türkistan Cumhuriyeti</span> Çin istilası altındaki Türk devleti

Doğu Türkistan Cumhuriyeti, bugünkü Çin Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin kuzey kesminde Gulca 'da 12 Kasım 1944'te Sovyetler Birliği siyasi müdahalesi ve Kızıl Ordu'nun askerî desteğiyle kurulan, 20 Ekim 1949'da Çin Komünist Partisi'ne itaat eden ve Aralık 1949'de Çin Halk Kurtuluş Ordusu'nun bölgeye konuşlandırılmasıyla Çin'e ilhak edilen cumhuriyet.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Halk Kongresi</span> Çin Halk Cumhuriyetinin yasama organı

Ulusal Halk Kongresi, Çin'de (ÇHC) en yüksek devlet kurumu ve yasama organıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çin Anayasası</span>

Çin Anayasası resmi adıyla Çin Halk Cumhuriyeti Anayasası Çin'deki en üst kanundur. Yürürlükte olan anayasa, 1988, 1993, 1999 ve 2004'teki değişikliklerle beraber 5. Ulusal Halk Kongresi'nde değiştirilmiş olandır. Daha önceki anayasalar -1954 Anayasası, 1975 Anayasası ve 1978 Anayasası-birbirinin yerine geçmiştir. Anayasa; giriş, genel ilkeler, temel haklar ve yurttaşların görevleri, (Ulusal Halk Kongresi, Devlet Konseyi, Yerel Halk Kongresi, Yerel Halk Hükümetleri, Halk Mahkemeleri ve Halk avukatları gibi devlet organlarının anlatıldığı) devletin yapısı, ulusal bayrak ve devlet armaları bölümlerinden oluşmaktadır.

Çin'in eyaletleri, Çin'in en üst düzey idari bölümleridir. Toplam 34 adet eyalet düzeyi bölüm bulunmakta olup bunlardan 23'ü eyalet, dördü doğrudan yönetilen şehir, beşi özerk bölge ve ikisi özel idarî bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Tayvan (Çin Halk Cumhuriyeti)</span>

Tayvan, Çin'in 23. eyaleti olarak kabul ettiği bölgedir. Çin Halk Cumhuriyeti hiçbir zaman Tayvan Adası'nı kontrol etmemiş olup günümüzde Çin Cumhuriyeti tarafından idare edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yüksek Halk Savcılığı</span> Çin yargı sisteminde ulusal düzeyde yüksek sorumluluğu bulunan ve hem soruşturma hem de kovuşturma yetkisi olan savcılık

Yüksek Halk Savcılığı, 27 Eylül 1954 tarihinde kurulan, Çin'de geçerli olan Çin yargı sistemine göre ulusal düzeyde yüksek sorumluluğu bulunan ve hem soruşturma hem de kovuşturma yetkisine sahip savcılık. Çin Halk Cumhuriyeti'ne bağlı Hong Kong, Makao gibi özel idarî bölgelerde eski sömürgeleri olan Portekiz geleneklerini içeren ayrı yasal sistemleri bulunmaktadır ve bu bölgeler Yüksek Halk Savcılığı yetkisi dışındadır. Merkez binası Pekin'dedir.

<span class="mw-page-title-main">Çin devlet başkanı</span> Çinin devlet başkanı

Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı Çin'in en yüksek siyasi makamıdır. 1982 Çin Anayasası'nın 62. maddesinin düzenlediği esaslara göre, Çin Ulusal Halk Kongresi tarafından Çin Ulusal Halk Kongresi Prezidyumunun önerdiği aday seçilir.

<span class="mw-page-title-main">Çin'de siyaset</span> çinde siyaset

Çin Halk Cumhuriyeti'nde siyaset, tek bir partinin yönettiği yarı başkanlık sosyalist cumhuriyetin çerçevesinde yer almaktadır. Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC)'nde devlet gücü; Komünist Partisi, Merkezi Halk Hükümeti ve bunun eyalet seviyesinde ve yerel seviyedeki temsili aracılığıyla uygulanır. Çin Komünist Partisi, Çin Halk Cumhuriyeti halkı arasında yer alan iç anlaşmazlıkları yönetmek ve izlemek için Dahili Referans kullanır. Sosyalist devletin yüce liderliğine Batı etkilerinin meydan okumasını önlemek amacıyla Şi-Li Yönetimi, Çin'deki ideolojik alan üzerinde daha sıkı kontroller uygulayan Dokuz Numaralı Belge'yi Çin Komünist Partisi üyeleri arasında dağıttırdı.

Çin-Britanya Ortak Bildirisi, 19 Aralık 1984 tarihinde Pekin'de Çin Halk Cumhuriyeti Başbakanı Zhao Ziyang ile Birleşik Krallık Başbakanı Margaret Thatcher tarafından imzalandı. Hong Kong üzerindeki egemenliğin Birleşik Krallık'tan Çin'e devredilmesi sürecinin yolunu açtı.

<span class="mw-page-title-main">Çin'deki etnik azınlıklar</span>

Çin'deki etnik azınlıklar; Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC)'nde Han Çinlisi olmayan halklardır. Han çoğunluğunun dışında ÇHC, resmî olarak 55 tane farklı etnik azınlık grubu tanımaktadır. 2010 itibarıyla resmî olarak tanınan azınlık grupları, kolektif olarak Çin anakarası nüfusunun %8,49'unu oluşturmaktadır. Resmî olarak tanınan bu etnik gruplara ek olarak, kendilerini tanınmayan etnik grupların üyeleri olarak tanımlayan ÇHC vatandaşları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Çin Tatarları</span>

Çin Tatarları, günümüz Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) topraklarında yaşayan Tatarlardır. ÇHC'nin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. Çin Tatarlarının %90'ından fazlası Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çin Kırgızları</span> Etnik grup

Çin Kırgızları, Çin'de gündelik kullanımda Kē'ěrkèzī zú terimi kullanılır, Çin Halk Cumhuriyeti Devleti'nin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Estonya ilişkileri</span>

Çin-Estonya ilişkileri, Çin ile Estonya arasındaki hem tarihî hem de günümüzdeki ilişkileri kapsar. Günümüzde bu ilişkilerin taraflarını Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ve Estonya Cumhuriyeti devletleri oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Belarus-Çin ilişkileri</span>

Belarus-Çin ilişkileri, Belarus ile Çin arasındaki hem tarihî hem de günümüzdeki ilişkileri kapsar. Günümüzde bu ilişkilerin taraflarını Belarus Cumhuriyeti ve Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) devletleri oluşturmaktadır. Belarus'un Pekin'de bir büyükelçiliği ve Şanghay, Guangzhou ve Çongçing şehirlerinde başkonsoloslukları vardır. ÇHC'nin Minsk'te işlettiği bir büyükelçiliği vardır.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Moldova ilişkileri</span>

Çin-Moldova ilişkileri, Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ile Moldova Cumhuriyeti devletleri arasındaki ikili ilişkileri kapsar. Çin'in Kişinev'de, Moldova'nın da Pekin'de büyükelçiliği var.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya-Çin ilişkileri</span>

Avusturya-Çin ilişkileri, Avusturya ile Çin arasında hem tarihî olarak sürdürülmüş hem de günümüzde sürdürülmeye devam eden ikili ilişkileri içerir. Günümüzde bu ilişkilerin taraflarını Avusturya Cumhuriyeti ile Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) devletleri oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Kuzey Makedonya ilişkileri</span>

Çin-Kuzey Makedonya ilişkileri, Çin ile Kuzey Makedonya arasında farklı alanlarda sürdürülen ikili ilişkileri içerir. Mevcut durumda Kuzey Makedonya, Tek Çin politikası uyarınca Çin Halk Cumhuriyeti'ni (ÇHC) tanımakta ve bununla resmî ilişkilerde bulunmaktadır; lâkin 1999 ile 2001 yılları arasında Kuzey Makedonya'nın ÇHC ile ilişkileri askıya alındı ve Kuzey Makedonya ÇHC'nin yerine Çin Cumhuriyeti'yle (Tayvan) ilişkiler sürdürdü. Bu iki yıllık dönem boyunca Kuzey Makedonya, Vatikan'ın yanı sıra Çin Cumhuriyeti'ni tanıyan tek iki Avrupa ülkesinden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Çekya-Çin ilişkileri</span>

Çek Cumhuriyeti-Çin ilişkileri, Çekya ile Çin arasında farklı alanlarda sürdürülen ikili ilişkileri içerir. Çek Cumhuriyeti'nin Pekin'de büyükelçiliği ve Çengdu, Hong Kong ve Şanghay şehirlerinde başkonsoloslukları var; Çin'inse Prag'da bir büyükelçiliği var.