İçeriğe atla

Çin şiiri

İmparator Gaozong'un yazdığı "Göksel Dağ Dörtlüğü".

Çin şiiri, Çince dilinde yazılan ya da okunan şiir. "Çince" kapsamına Klasik Çince, Standart Çince, Mandarin Çincesi, Yue Çincesi ve dilin sayılı diğer tarihi ve çağdaş çeşitlerine girmesine rağmen, Çin şiiri genel olarak iki kategorinin birine girer: Klasik Çin şiiri ve Çağdaş Çin şiiri.

Şiir, Çin'de sürekli son derece yüksek saygınlığa sahip olmuş bir sanat türü ve sıklıkla Çinli edebiyatçıların akıllarından süzülen ifadeli halk etkilerini içerir. Çin kültüründe şiir, derin duyguların hem halka açık hem de özel ifadesine bir biçim ve bir forum sağlayarak, iki binyıldan uzun süredir akranlar, okuyucular ve araştırmacılara Çinli yazarların özel hayatlarına bir bakış sunmuştur. Hem Batı dünyası ile Çin uygarlığı arasındaki temel zıtlıkları örneklemesinde, hem de kendi esasıyla, Batılılar da Çin şiirinin ilginç ve keyifli bir çalışma alanı olduğunu bulmuşlardır.[1]

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Poetry of China ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

Dipnot

  1. ^ Cai 2008, s. xxi ve s. 1

Bibliyografi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Konfüçyüs</span> Çinli filozof, eğitimci ve yazar (MÖ 551–479)

Konfüçyüs ya da Kongzi, , Çinli filozof, eğitimci ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Çince</span> Çin ve çevresinde konuşulan bir dil

Çince, Çin anakarası ve çevresinde yaşayan bir milyardan fazla kişi tarafından konuşulan Eski Çinceden türemiş dillerin oluşturduğu diller grubudur. Dünyadaki her beş kişiden birinin anadili olarak konuştuğu Çince, lehçeleriyle birlikte dünyada en çok konuşulan dildir. Çince ve lehçeleri Büyük Çin olarak adlandırılan Çin anakarası, Hong Kong, Makao, Tayvan ve Malezya, Endonezya, Tayland, Singapur, Myanmar, Vietnam, Güney Kore gibi Doğu ve Güneydoğu Asya ülkelerinde konuşulmaktadır. Çince, dünyanın en çok konuşulan dil olmasına bağlı olarak Birleşmiş Milletler'in altı resmî dilinden biridir. Aynı zamanda Çin, Tayvan, Singapur, Hong Kong ve Makao'nun resmî dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Cai Lun</span> Bugün bilinen tarzdaki kâğıdı ilk yapan insan

Cai Lun, bugün bilinen tarzdaki ilk kâğıdı yapan insan.

<span class="mw-page-title-main">Han Çinlisi</span> Çin nüfusunun % 92sini ve dünya nüfusunun yaklaşık %19unu oluşturan etnik grup

Han Ulusu ya da Han Çinlisi Çin'de yaşayan en büyük etnik gruptur. Çin nüfusunun %92'sini ve dünya nüfusunun yaklaşık %19'unu oluştururlar. Türkçede Çinli kelimesi Han Ulusuna eş anlamlı olarak kullanılmaktadır.

Çinliler ; çoğunlukla soy, etnisite, uyrukluk, vatandaşlık veya diğer bağlılık vasıtasıyla Çin ile ilişkili çeşitli kişiler veya gruplardır.

<span class="mw-page-title-main">İç Moğolistan</span> Çinin kuzeydoğusunda özerk bölge

İç Moğolistan ya da resmî adıyla İç Moğolistan Özerk Bölgesi, Çin Halk Cumhuriyeti'ne bağlı bir özerk bölge. Ülkenin kuzey ve kuzeydoğusunda bulunur. Kuzeyde Moğolistan, doğuda Heilongjiang, Jilin ve Liaoning, güneyde Hebei, Şansi ve Şensi yönetim bölgeleri ile Ningxia özerk bölgesi, batıda da Gansu yönetim bölgesi ile çevrilidir. Yüzölçümü 1.183.000 km², yönetim merkezi Huhhot'tur. Nüfus; 24.049.155 (2020).

<span class="mw-page-title-main">Ai Qing</span>

Ai Qing, Jiang Haicheng olarak da tanınır. 1957'de sağcı olmakla suçlanmasına değin çeşitli edebi ve siyasal görevlerde bulunmuş, Mao Zedong'un öğretilerine bağlı Çinli şairdir.

Sibolar Çin Halk Cumhuriyeti'nin 56 resmî etnik grubunun biri olan etnik grupdur. Çin'in kuzeybatısında ve Sincan Eyaletinde yaşarlar.

Çin dilleri ya da Çin dil ailesi, Çin'de yaşayan Hanların konuştuğu dillerin tümüne verilen addır. Çin-Tibet dil ailesine dahil kollardan birini oluşturmaktadır. Bu diller ayrıca Sinitik diller olarak da adlandırılır.

Tang Hanedanı'nın ordusunun önemli bir bölümü, Çin kaynaklarında "Tujue" olarak adlandırılan Türk savaşçılardan oluşmuştur. Kuzey Çin'deki Tang elitleri Türk kültürüne aşinaydır. Bu durum, Türk savaşçılarının Tang ordusuna katkı sağlamasında önemli bir etmendir. Tang İmparatoru Li Shimin, "Kutsal Kağan" unvanını benimsemiş ve devletini kozmopolit bir kültürün üzerine inşa etmiştir. Li, düzenli olarak askeri kadrolar ihdas etmiş ve Türk kökenlilerin ordu içerisinde istihdam edilmesini desteklemiştir.

Min ya da Miin, 70 milyondan fazla kişi tarafından konuşulan Çin dilidir. Güneydoğu Çin Fujian eyaletinin yanı sıra Guangdong 'da, Hainan'da, Zhejiang'in güneyindeki üç ilde, Ningbo'nun dışındaki Zhoushan takımadasında, Liyang'daki bazı kasabalarda, Jiangsu-Jiangyin şehrinde ve Tayvan'da yaşayan Fujianli göçmenler tarafından konuşulur. Dilin ismi Fujian'deki Min Irmağı'ndan türetilmiştir. Min lehçelerinin diğer Çin dilleriyle karşılıklı anlaşılabilirliği yoktur.

Klasik Çince ya da Edebî Çince, İlkbahar ve Sonbahar Dönemi'nin sonundan Han Hanedanı'nın sonuna kadar yazılan klasik edebiyatın dilidir. Eski Çincenin yazılı bir şeklidir. Klasik Çince, klasik dilden evrimleşmiş geleneksel Çince yazma şeklidir, böylece Çincenin günümüzde konuşulan tüm şekillerinden farklıdır. Edebî Çince, 20. yüzyılın başına kadar Çin'de neredeyse tüm resmi yazılarda ve ayrıca çeşitli dönemlerde Japonya, Kore ve Vietnam'da kullanılmıştır. Çince konuşanların arasında Edebî Çincenin yerine artık Çin çapında konuşulan çağdaş Çince ağızlarına dayanan ve çağdaş Mandarin Çincesinin konuşulduğu şekline benzeyen Baihua yazı şekli geçmiştir. Çince konuşmayanlar ise Edebi Çinceyi yerel ağızlar lehine terk ettiler.

<span class="mw-page-title-main">Çin edebiyatı</span> Doğu Asyaya ait yazın türü

Neredeyse her kültürünün edebiyatı gibi Çin edebiyatı, hem geçmişte hem de günümüzde toplumun ve yaşamın yansıması olmanın yanı sıra tek başında bir siyasi meseledir. Mükemmel okuma ve yazma beceri ve belagat sahipleri sıklıkla yüksek seviyede memurluk statüsünü kazanırlardı. Bu durum ayrıca çoğunlukla etkin şekilde Çin felsefesinin gelişiminde katkıda bulunma fırsatını sağlardı. Üstelik bazı krallar şair ya da edebiyatçı olarak başarı elde etmiştir.

Ba-Shu Çincesi, eski Sichuan ve Chongqing, Çin'de konuşulan soyu tükenmiş bir Sinit dilidir. Bu dil ilk kez Batı Han Hanedanlığı sırasında onaylanmış ve Eski Çinlilerden veya Erken Orta Çinlilerin ilk bölünmelerinden birini temsil etmektedir. Ming hanedanında, Çin'in diğer bölgelerindeki insanlar tarafından yerleşimden sonra Güneybatı Mandarin'in yerini aldığı zaman tükenmiştir..Şablon:How

<span class="mw-page-title-main">Xiang Çincesi</span>

Xiang ya da Hsiang, Hunan dili olarak da bilinir, dilbilimsel açıdan birbirine benzeyen ve tarihi olarak birbiriyle ilişkili bir grup Çince lehçesi. Başta Hunan eyaleti olmak üzere, ayrıca kuzey Guangksi ve komşu Guizhou ve Hubei eyaletlerinin bazı bölgelerinde konuşulur. Araştırmacılar bu dili, beş ayrı alt gruba ayrıştırır: Chang-Yi, Lou-Shao, Hengzhou, Chen-Xu ve Yong-Quan. Xiang Çincesi, 2007 verilerine göre 38 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır.

Han Ulusu'nun alt grupları, Çin lehçe grupları olarak da bilinir, dilbilimsel, kültürel, genetik ve bölgesel özelliklere dayanarak belirlenmektedir. Mandarin dilinde bu grupları tanımlamak için kullanılan terminoloji; Çin anakarasında "minxi", Tayvan'da ise "zuqun". Çinli Müslümanlar için kökeni göz önüne almaksızın Hui tanımının kullanılması dışında, Çin Halk Cumhuriyeti'nin resmi olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biri olarak tanınan herhangi bir Han alt grubu yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Çin İslam mutfağı</span>

Çin İslam mutfağı, Hui halkının yanı sıra Çin'deki Donşianlar, Salarlar ve Bao'anlar ile Orta Asya'daki Dunganlar gibi diğer Müslüman halklarının mutfağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Kültür Hareketi</span>

1910'lar ve 1920'lerdeki Yeni Kültür Hareketi, Çin Cumhuriyeti'nin başarısızlığının ardından Çin'deki problemleri ele almak için geleneksel Çin kültüründen uzaklaşma hareketi. Chen Duxiu, Cai Yuanpei, Li Dazhao, Lu Sin, Zhou Zuoren, He Dong ve Hu Shih gibi Çinli entelektüeller, geleneksel bir Çin eğitimini görmüş olmakla birlikte Konfüçyüsçülüğe karşı bir isyana önderlik etmeye başladılar. Başta demokrasi ve bilim dahil olmak üzere küresel ve Batı standartlarına dayalı yeni bir Çin kültürünün oluşması yönünde çağrılarda bulundular. Hareketin genç takipçileri, bu amaçlarla çağrılarda bulundu:

<span class="mw-page-title-main">Kanton mutfağı</span>

Kanton mutfağı veya Yue mutfağı, bazı kaynaklarda Guangdong mutfağı olarak da geçer; başta eyalet başkenti Guanco olmak üzere Çin'in Guangdong eyaletinin yöresel mutfağıdır. Çin'in "Sekiz Büyük Mutfağı" 'ndan birini oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Su Shi</span>

Su Shi veya sanat adı ile Dongpo, Song Hanedanı döneminde yaşamış Çinli şair, ressam, akademisyen, bilim insanı ve devlet adamıdır. Song döneminin önemli kişilerinden biri olan Su Shi, Sima Guang ve diğerleri ile birlikte Wang Anshi liderliğindeki "Yeni Politika" reformlarına karşı önemli bir şahsiyetti.