İçeriğe atla

Çin-Sırbistan ilişkileri

Kontrol Edilmiş
Çin-Sırbistan ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde China ve Serbia

Çin

Sırbistan

Çin-Sırbistan ilişkileri, Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ile Sırbistan Cumhuriyeti devletleri arasındaki ikili ilişkileri kapsar. İki ülke arasında ilişkiler, Yugoslavya SFC'nin 1 Ekim 1949 tarihinde ÇHC'ni tanımasından beri muhafaza edilmiştir; diplomatik ilişkiler de 2 Ocak 1955 tarihinde, her iki ülkenin dışişleri bakanları arasında diplomatik notların değiştirilmesiyle resmen kuruldu. Çin'in Belgrad'da bir büyükelçiliği var; Çin ayrıca Kasım 2006'dan beri Sırbistan Hükûmeti'nin rızasıyla Priştine'de bir temsilci ofis işletmektedir. Sırbistan'ın Pekin'de bir büyükelçiliği ve Şanghay'da bir genel konsolosluğu vardır. 2017 yılında Çin ile Sırbistan, birbirlerinin vatandaşları için vize muafiyeti uyguladı.[1]

Tarihçe

1990'dan günümüze

Belgrad Konfüçyüs Anıtı [sr]

Kosova Savaşı sırasında ÇHC, Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'ni destekledi ve NATO'nun Sırbistan ve Karadağ'daki hedeflerine karşı işlediği hava saldırılarına karşı çıktı.[2] ÇHC perspektifine göre Slobodan Milošević, Kosova'nın YFC'nden ayrımlasını önlemek amacıyla hareket etti, bu açıdan da YFC'nin toprak bütünlüğünün korunması üzere Çin, Milošević'in eylemlerini destekledi.[3] Çinli memurlar, NATO'nun Kosova'daki müdahalesinin özellikle Çin'in Sincan ve Tibet bölgeleri için tehlikeli bir emsal teşkil edebileceği inancındaydı, bu nedenle de bu müdahaleye karşı çıktılar.[4] Savaş sırasında Belgrad'daki Çin Büyükelçiliği'nin bombalanması, Çin'in NATO eylemlerine yönelik karşıtlığını pekiştirdi.[2]

Cumhurbaşkanı Aleksandar Vučić'in yönetimi altında Sırbistan, Çin ile daha yakın işbirliklerinde bulunmaya çalışmıştır.[5][6] Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi [en] ile buluştuktan sonra, Sırbistan'da COVID-19 pandemisiyle mücadele etmek üzere Çin'den kişisel koruyucu ekipman ile CoronaVac aşı dozlarının tedariki gibi yardımların sağlanmasını garanti etmiş oldu.[7] Bu aşı tedariki, Sırbistan'ın Avrupa'daki en yüksek COVID-19 aşılanma oranlarına sahip olmasında yardımcı olmuştur.[8][9] Çin, Budapeşte-Belgrad demiryolu gibi projeler dahil olmak üzere Sırbistan altyapısı ile enerji sektörüne 10 milyar ABD doları değerinde yatırımlarda bulunmuştur. Çin merkezli Hesteel Group [en] şirketi, zorluklarla yüklü Smederevo çelik fabrikasının [en] sahipliğini üstleyerek 5.000 Sırbistanlının istihdamını güvence altına almış oldu.[10]

Vučić'in ifadesine göre, "Sırbistan, Çin hükûmetinin Hong Kong, Tayvan ve Sincan dahil olmak üzere Çin'in temel menfaatlerinin korunmasındaki tutumlarını sıkı bir şekilde desteklemekte ve 'Bir Kuşak, Bir Yol' inisiyatifini desteklemektedir."[11] Gözlemcilere göre, Çin, Sırbistan'ın en büyük müttefiği olarak Rusya'nın yerini almıştır.[12]

Kosova

ÇHC, Sırbistan'ın Kosova'ya dair tutumunu desteklemektedir. ÇHC Dışişleri Bakanlığı, Kosova'nın tek taraflı bağımsızlık ilanına dair "derin kuşkular"ı olduğunu ifade etti. Bakanlık sözcüsü Liu Jianchao [en], Kosova kararının Balkan bölgesindeki barışı ve istikrarı kötü etkileyeceğini, bunun uluslararası ilişkileri yöneten temel normlara aykırı olduğunu ve BM Güvenlik Konseyi'nin yetkisini ve rolünü baltaladığını ekledi:

"Çin, müzakereler yoluyla hem Sırbistan hem de Kosova için kabul edilebilir bir planın her zaman bu sorunu çözmenin en iyi yolu olduğuna inanıyor. Kosova'nın tek taraflı hareketi bir dizi sonuca yol açacak. Çin, Balkan bölgesinin barış ve istikrarı ve Kosova'da çok etnik gruptan oluşan bir toplum kurma hedefi üzerindeki ciddi ve olumsuz etkisinden derin endişe duyuyor. Çin, Sırbistan ve Kosova'yı uluslararası hukuk çerçevesinde uygun bir çözüm için müzakerelere devam etmeye ve Balkan bölgesinin barışını ve istikrarını korumak için birlikte çalışmaya çağırıyor. Uluslararası toplum bunun için elverişli koşullar yaratmalıdır."[13][14]

Sırbistan Başbakan Yardımcısı Božidar Đelić [en], Pekin'de Politbüro üyesi Liu Yandong ile görüştükten sonra, Çin'in Sırbistan'a kendi toprak bütünlüğünü muhafaza etmekte hala yardımda bulunarak desteklediğini muhabirlere aktardı:

"Sırbistan'ın Tek Çin politikasını desteklediği gibi, Çin de Sırbistan'ı güneydoğu Avrupa'daki en iyi ve en istikrarlı arkadaşı olarak destekliyor."[15]

Çin'ın Sırbistan Büyükelçisi Wei Jinghua, Haziran 2009'da şunu aktardı:

"Çin, Sırbistan'ın egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı duyuyor ve Sırbistan'ın Kosova konusundaki büyük endişesini anlıyor. Belgrad ve Priştine arasında, uluslararası hukuka, BM Şartı ve BM kararlarına uygun olarak karşılıklı kabul edilebilir bir çözüm getirecek görüşmeleri destekliyoruz."[16]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Hopkins, Valerie (17 Haziran 2020). "Pandemic and EU neglect tighten Serbia bonds with China". Financial Times. 23 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2022. 
  2. ^ a b Warren I. Cohen. America's response to China: a history of Sino-American relations. 5th edition. New York, New York, USA; West Sussex, England, UK: Columbia University Press, 2010. p. 261.
  3. ^ Suisheng Zhao [en]. Chinese foreign policy: pragmatism and strategic behavior. New York, New York, USA: M. E. Sharpe, Inc., 2004. p. 60.
  4. ^ Suisheng Zhao. Chinese foreign policy: pragmatism and strategic behavior. New York, New York, USA: M. E. Sharpe, Inc., 2004. p. 60.
  5. ^ "Interview: China is a "friend indeed" to Serbia -- Serbian president - Xinhua | English.news.cn". www.xinhuanet.com. 10 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2021. 
  6. ^ Welle, Deutsche. "Serbia as China's favorite partner | DW | 18.02.2021". DW.COM (İngilizce). 18 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2021. 
  7. ^ "China Is Helping a European Ally Get Ahead on Vaccines". Bloomberg.com (İngilizce). 1 Şubat 2021. 14 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2021. 
  8. ^ "Vaccine tourists welcome as Serbians say 'no thanks' to jabs". France 24 (İngilizce). 4 Nisan 2021. 4 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2021. 
  9. ^ "Serbia is outpacing nearly every country in the EU at vaccination". The Economist. 3 Nisan 2021. ISSN 0013-0613. 5 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2021. 
  10. ^ "Serbia sees China ties as way to catch up with Europe". www.aa.com.tr. 30 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2021. 
  11. ^ "Serbian President meets Chinese Defense Minister - Ministry of National Defense". eng.mod.gov.cn. 22 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2021. Serbia firmly supports the Chinese government's positions in safeguarding China's core interests including Hong Kong, Taiwan and Xinjiang and supports the "One Belt And One Road" initiative 
  12. ^ "China Has Overtaken Russia as Serbia's Great Ally". Balkan Insight (İngilizce). 8 Temmuz 2020. 11 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2021. 
  13. ^ "China 'deeply concerned' over Kosovo independence: govt". Agence France-Presse. 18 Şubat 2008. 29 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2019. 
  14. ^ "Foreign Ministry Spokesperson Liu Jianchao's Remarks on Kosovo's Unilateral Declaration of Independence". mfa.gov.cn. Ministry of Foreign Affairs of the People's Republic of China. 18 Şubat 2008. 23 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2019. 
  15. ^ "China reiterates support for Serbia". Tanjug. 7 Nisan 2009. 11 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2019 – B92 vasıtasıyla. 
  16. ^ Radeka, Dušica (16 Haziran 2009). "Na Kosovu se brane principi". Večernje novosti (Sırpça). Erişim tarihi: 6 Nisan 2019. []

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan</span> Güneydoğu Avrupa ve kısmen Orta Avrupada yer alan ülke

Sırbistan, resmî adıyla Sırbistan Cumhuriyeti (

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan-Türkiye ilişkileri</span>

Bu madde, Sırbistan-Türkiye ve eskiden beri süregelen Türk-Sırp ilişkilerini içerir.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan'ın istatistiksel bölgeleri</span>

Sırbistan'ın istatistiksel bölgeleri Sırbistan’ın idari yapılanmasındaki kademelerden biridir. Sırbistan, idari olarak 5 istatistiksel bölgeye sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Litvanya ilişkileri</span>

Çin-Litvayna ilişkileri, Çin Halk Cumhuriyeti ile Litvanya Cumhuriyeti devletleri arasındaki ikili ilişkileri kapsar. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 14 Eylül 1991 tarihinde kuruldu. Çin'in Vilnius'ta bir maslahatgüzarı var; Litvanya ise Pekin'deki büyükelçiliğini 2021 yılı Aralık ayında kapattı. Bunun dışında Litvanya'nın Hong Kong'da oturan ve Hong Kong ile Makao özel idari bölgelerindeki temsilcisi olarak çalışan bir fahri konsolosu var.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Polonya ilişkileri</span>

Çin-Polonya ilişkileri, Çin ile Polonya arasındaki hem tarihî hem de günümüzdeki ilişkileri kapsar. Günümüzde bu ilişkilerin taraflarını Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ve Polonya Cumhuriyeti devletleri oluşturmaktadır. ÇHC'nin Varşova'da bir büyükelçiliği ve Gdańsk'ta bir başkonsolosluğu, Polonya'nın ise Pekin'de bir büyükelçiliği ve Şanghay, Çengdu, Guangzhou ve Hong Kong şehirlerinde başkonsoloslukları var.

<span class="mw-page-title-main">Dışişleri Bakanlığı (Sırbistan)</span>

Sırbistan Dışişleri Bakanlığı Sırbistan'ın konsolosluk işlerini ve dış ilişkilerini sürdürmekle görevli Sırbistan hükûmetinin bakanlığıdır. Şu anki bakan, 28 Ekim 2020'den beri görevde olan Nikola Selaković'dir.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Karadağ ilişkileri</span>

Çin-Karadağ ilişkileri, Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ile Karadağ arasında sürdürülen ikili ilişkileri içerir. ÇHC 14 Haziran 2006 tarihinde Karadağ'ı resmen tanıdı. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 7 Temmuz 2006 tarihinde kuruldu; o gün Çin'in Podgorica konsolosluğu bir büyükelçiliğe de dönüştürüldü. Karadağ'ın Pekin Büyükelçiliği 13 Kasım 2007 tarihinde kapılarını açtı.

<span class="mw-page-title-main">Kosova-Sırbistan ilişkileri</span>

Kosova, Sırbistan'ın reddettiği bir hareketle, 2008 yılında tek taraflı olarak Sırbistan'dan bağımsızlığını ilan etti. Sırbistan, Kosova'yı bağımsız bir devlet olarak tanımıyor ve Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi olduğunu iddia etmeye devam ediyor. Başlangıçta iki ülke arasında hiçbir ilişki yoktu; ancak sonraki yıllarda iki taraf arasında diyalog ve işbirliği artmıştır.

Brüksel Anlaşması, resmi adıyla İlişkilerin Normalleştirilmesini Yöneten İlk İlkeler Anlaşması, Sırbistan ve Kosova hükûmetleri arasında ilişkilerinin normalleşmesi üzerine yapılmıştır. Avrupa Birliği himayesinde Brüksel'de her iki tarafça da müzakere edildi ve prensipte imzalanarak sonuçlandırıldı. Müzakerelere Sırbistan Başbakanı Ivica Dačić ve Kosova Başbakanı Hashim Thaçi başkanlık etti ve AB Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton arabuluculuk yaptı. Anlaşma 19 Nisan 2013 tarihinde imzalanmıştır. Sırbistan hükümeti Kosova'yı bağımsız bir devlet olarak tanımıyor, ancak yine de Brüksel Anlaşması uyarınca Kosova hükümeti ile ilişkileri normalleştirmeye başladı. İlişkilerin normalleşmesi terimi belirsiz ve dolayısıyla büyük ölçüde sorunludur. Sırbistan cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic 2018'de anlaşmanın Sırbistan için zor bir uzlaşma olduğunu ve kendisine göre tüm yükümlülüklerin yerine getirildiğini söyledi.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan-Sırbistan ilişkileri</span>

Kazakistan-Sırbistan ilişkileri, Kazakistan ve Sırbistan arasındaki ikili ilişkilerle ilgilidir. Sırbistan, Haziran 2011'de Astana'da bir büyükelçilik açtı ve Kazakistan, Haziran 2015'te Belgrad'da açtı.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Macaristan ilişkileri</span>

Çin-Macaristan ilişkileri, Çin ile Macaristan arasında farklı alanlarda sürdürülen ikili ilişkileri içerir. Çin'in Budapeşte'de bir büyükelçiliği, Macaristan'ın ise Pekin'de bir büyükelçiliği ve Çongçing, Hong Kong ve Şanghay şehirlerinde başkonsoloslukları var.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Kuzey Makedonya ilişkileri</span>

Çin-Kuzey Makedonya ilişkileri, Çin ile Kuzey Makedonya arasında farklı alanlarda sürdürülen ikili ilişkileri içerir. Mevcut durumda Kuzey Makedonya, Tek Çin politikası uyarınca Çin Halk Cumhuriyeti'ni (ÇHC) tanımakta ve bununla resmî ilişkilerde bulunmaktadır; lâkin 1999 ile 2001 yılları arasında Kuzey Makedonya'nın ÇHC ile ilişkileri askıya alındı ve Kuzey Makedonya ÇHC'nin yerine Çin Cumhuriyeti'yle (Tayvan) ilişkiler sürdürdü. Bu iki yıllık dönem boyunca Kuzey Makedonya, Vatikan'ın yanı sıra Çin Cumhuriyeti'ni tanıyan tek iki Avrupa ülkesinden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Çekya-Çin ilişkileri</span>

Çek Cumhuriyeti-Çin ilişkileri, Çekya ile Çin arasında farklı alanlarda sürdürülen ikili ilişkileri içerir. Çek Cumhuriyeti'nin Pekin'de büyükelçiliği ve Çengdu, Hong Kong ve Şanghay şehirlerinde başkonsoloslukları var; Çin'inse Prag'da bir büyükelçiliği var.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye-Yugoslavya ilişkileri</span> İkili ilişkiler

Türkiye-Yugoslavya ilişkileri, Türkiye ile Yugoslavya arasındaki tarihi dış ilişkilerdi.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri-Sırbistan ilişkileri</span>

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile Sırbistan arasındaki ilişkiler ilk olarak 1882 yılında, yani Sırbistan'ın bir krallık olduğu dönemde, kuruldu. 1918 ile 2006 yılları arasında ABD, Yugoslavya Krallığı, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti ve ardıl devleti Sırbistan olan Yugoslavya Federal Cumhuriyeti ile ilişkiler sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan-Ukrayna ilişkileri</span>

Sırbistan-Ukrayna ilişkileri, Sırbistan ve Ukrayna arasındaki dış ilişkilerdir. Sırbistan, Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'nin doğrudan halefi olarak 15 Nisan 1994'te Ukrayna'yı tanıdı. Ukrayna ve Yugoslavya Federal Cumhuriyeti arasındaki diplomatik ilişkiler 15 Nisan 1994'te kuruldu.

Sırbistan-Venezuela ilişkileri, Sırbistan ve Venezuela arasındaki dış ilişkilerdir. Sırbistan, Venezuela'da Brasília'daki büyükelçiliği aracılığıyla temsil edilmektedir. Venezuela Sırbistan'da Belgrad, Sırbistan'daki büyükelçiliği aracılığıyla temsil edilmektedir.

Meksika-Sırbistan ilişkileri, Meksika ve Sırbistan arasındaki diplomatik ilişkileri ifade eder. Her iki ülke de G77 ve Birleşmiş Milletler'in kurucu üyeleriydi.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Sırbistan ilişkileri</span>

İsrail-Sırbistan ilişkileri - Sırbistan Cumhuriyeti ile İsrail Cumhuriyeti arasındaki mevcut ikili ilişkiler. İsrail ile ilk diplomatik ilişkiler, Sırbistan'ın hala Yugoslavya'nın bir parçası olduğu 31 Ocak 1992'de kuruldu. İsrail'in Belgrad'da ve Sırbistan'ın Tel Aviv'de büyükelçiliği var Her iki ülkenin de ekonomik ve kültürel bağları bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan-Suudi Arabistan ilişkileri</span>

Suudi-Sırp ilişkileri, Suudi Arabistan ve Sırbistan arasındaki ikili ilişkileri ifade eder.