İçeriğe atla

Çin-Rusya ilişkileri

Çin-Rusya ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Russia ve China

Rusya
Çin
Mayıs 2008'de Pekin'e yapılan devlet ziyareti sırasında Dmitry Medvedev ile Hu Cintao.
Rusya-Moskova'daki Çin Halk Cumhuriyeti Büyükelçiliği.
Şanghay İşbirliği Örgütü (haritada "SCO") ve Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü ("CSTO") üyeleri.

Çin ile Rusya arasındaki diplomatik ilişkiler, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından ve 1991'de Rusya Federasyonu'nun kurulmasından sonra oldukça düzelmiş hale gelmiştir. Amerikalı uluslararası ilişkiler araştırmacısı Joseph Nye şu argümanı ileri sürmektedir:

Sovyetler Birliği'nin çökmesiyle birlikte, fiili ABD-Çin ittifakı sona erdi ve bir Çin-Rusya yakınlaşması başladı. 1992'de iki ülke bir "yapıcı ortaklık" peşinde olduklarını ilan ettiler; 1996'ta "stratejik ortaklık"a doğru ilerlediler; 2001'de ise bir "dostluk ve işbirliği" antlaşması imzaladılar.[1]

1991'de imzalanan Çin-Sovyet Sınır Anlaşması ile iki ülke arasındaki oldukça uzun toprak sınırına ilişkin anlaşmazlıklara son verildi. 2001'de ise her iki ülke Çin-Rus Dostluk Antlaşması'nı imzaladı. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping tarafından Moskova'ya 2013 yılında yapılan devlet ziyareti öncesinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, iki ülkenin bir "özel ilişki" kurduğunu söyledi.[2]

Ülke karşılaştırması

Çin
(Çin)		Rusya Federasyonu
(Rusya)
Arma
BayrakÇinRusya
Yüzölçümü9.640.011 km² (3.717.813 sq mi) 17.125.242 km² (6.612.093 sq mi)
Nüfus1.365.700.000 146.068.400 (2014)
Nüfus Yoğunluğu140/km² (363/sq mi) 8,3/km² (21,5/sq mi)
BaşkentPekinMoskova
En Büyük ŞehirŞanghay (23.019.148) Moskova (14.837.510)
Hükûmet türüÜniter sosyalist tek partili devletFederal yarı başkanlık cumhuriyeti
İktidardaki siyasi partiÇin Komünist PartisiBirleşik Rusya
MeclisÇin Ulusal Halk Kongresi Devlet Duması
Resmi dillerMandarin ÇincesiRusça
GSYİH (nominal)$9,181 trilyon $2,118 trilyon (2013)
GSYİH (SAGP)$17.632 trilyon[3]$3.558 trilyon[3]
Kişi başına GSYİH (nominal)$7.589 (2014 IMF hesaplamaları) $12.926 (2014 IMF hesaplamaları)
Kişi başına GSYİH (SAGP)$11.907 $24.114
İnsani Gelişme Endeksi0,719 (yüksek)[4]0,788 (yüksek)
Uluslararası rezervler3.990.000 (ABD doları, milyonlar) 467.200 (ABD doları, milyonlar)
Savunma harcamaları$131,57 milyar [5]$90,7 milyar (2013)[6]
Boris YeltsinVladimir PutinDmitry MedvedevVladimir PutinDeng ŞiaopingJiang ZeminHu CintaoŞi Cinping

1991'den beri Çin Halk Cumhuriyeti'nin ve Rusya Federasyonu'nun liderleri.

Askerî ilişkiler

2022 Rusya'nın Ukrayna'yı işgali

Daha fazla bilgi: 2022 Rusya'nın Ukrayna'yı işgali

Rusya, kuvvetlerini Ukrayna sınırında kitlesel oranda toplamakta olduğu sırada Şi Cinping ile Vladimir Putin, 4 Şubat 2022 tarihinde, yani 2022 Pekin Olimpiyatları öncesinde, buluştu. İkisi, iki ülkenin ABD karşıtlığı konusunda neredeyse hemfikir olduklarını, her iki milletin de taahhütlerine "sınırsızca" uyduklarını ifade ettiler.[7][8] Batılı casuslar tarafından paylaşılan raporlara göre, Çin, Rusya'dan Ukrayna'ya yapılacak istilayı Pekin Olimpiyatları'nın 20 Şubat'ta sona ermesi sonrasına kadar ertelemesini rica etti.[8] İstiladan kısa süre önce Çin medyası, Rusya'nın Ukrayna sınırından kuvvetlerini geri çekmesine dair paylaştığı ifadeleri tekrarladı.[9]

22 Şubat'ta, yani Ukrayna'ya istilanın başlamasından iki gün önce, The Beijing News [en] haber kuruluşuna ait "Horizon News" Weibo hesabında Ukrayna'da yer alacak bir kriz hakkındaki raporların nasıl yazılması gerektiğine dair talimatlar sızdırıldı; bu paylaşım, Horizon News editörlerinin olumsuz yorumlar silmek ve yalnızca Çin devlet medyasının paylaştığı etiketler kullanmak zorunda olduklarını ve "Rusya için elverişli olmayan veya Batı yanlısı olan hiçbir şey paylaşmayın. Bir paylaşım yapmadan önce paylaşımı ben gözden geçireyim" diye yazdı.[9][10] Çin Dışişleri Bakanlığı'na göre, 25 Şubat 2022 tarihinde, yani Rusya'nın Ukrayna'ya istilasını başlatmasından bir gün sonra, Putin, Şi ile yaptığı telefon görüşmesinde Rusya'nın Ukrayna ile üst düzey müzakerelere girmekte istekli olduğunu belirtti.[11]

Rusya-Ukrayna Savaşı sırasında uluslararası yaptırımların [en] uygulanmasının ardından Çin, Rusya'ya ekonomik yardım sağladı.[9] Çin, Rusya'nın Ukrayna'ya istilasını kınamayı reddetti, savaş hakkındaki Rus propagandasını tekrarladı, Rusya'ya yaptırımların uygulanmasına karşı çıktı ve Ukrayna'daki savaş hakkındaki BM oylamalarında ya çekimser kaldı ya da Rusya ile taraf oldu.[12] Ekonomist George Magnus, Mart 2022'de Bloomberg ile yaptığı görüşmede Çin-Rusya ilişkilerinin mevcut durumu hakkında sorulan soruya "Rusya esas olarak Çin'in bir vasal devletidir" diye cevap verdi.[13]

ABD yetkililerine göre, daha Şubat 2022'de Rusya, Çin'den başta Ukrayna'ya yapacakları istila sırasında kullanabilecekleri silahlı insansız hava araçları olmak üzere ileri düzey askerî silahlar istedi.[14][15] Hem Çin hem de Rusya bu iddiaları inkâr etti.[16]

Çin'de birçok sosyal medya kullanıcısı, kısmen ABD dış politikası [en] hakkında duydukları kuşkular nedeniyle Rus anlatılarına sempati gösterdi.[17][18]

Kültür ve eğitim

1990'larda Sovyetler Birliği'nin dağılmasının Rus ekonomisi üzerindeki olumsuz etkilere rağmen, bu dönemde Çin-Rus sınır ticaretinde büyük bir patlama yaşandı. Çin'de başta turizm ve mütercim-tercümanlık olmak üzere çeşitli dallarda Rusça bilen insanlar için büyük bir talep ortaya çıktı, akademik alanda da Rusça eğitimi yaygınlaştı. 2005 yılı itibarıyla Çin çapında Rusçanın lisans dalı olarak mevcut olduğu 65 yükseköğretim kuruluşu bulunmaktadır. Çin'de Rus dili ve edebiyatı doktorasının da okunabildiği kuruluşlar şunlardır: Pekin Yabancı Diller Üniversitesi, Şanghay Yabancı Diller Üniversitesi [en], Heilongjiang Üniversitesi [en], Pekin Üniversitesi, Pekin Pedagoji Üniversitesi ve Halk Kurtuluş Ordusu Yabancı Diller Koleji [zh]. Mayıs 2001'de, Çin ile Rus eğitim bakanlıklarının anlaşmasına göre, Pekin Yabancı Diller Üniversites, Şanghay Yabancı Diller Üniversitesi ve Heilongjiang Üniversitesi'nde Rus dili merkezleri kuruldu. Şubat 2002'de Şanghay Yabancı Diller Üniversitesi ve Heilongjiang Üniversitesi'ndeki Rusça bölümleri, Çin Eğitim Bakanlığı tarafından "ulusal anahtar bölümler" (Çince: 全国重点学科) olarak nitelendirildi.[19]

"Bir Kuşak, Bir Yol" inisyatifinin başlangıcından beri Çin ile Rusya gün geçtikçe yakınlaşmaktadır ve Rusya'da gittikçe daha fazla insan Çin kültürü ve Çin diline ilgi göstermeye başlamıştır.[20] 2018 yılı itibarıyla Rusya'da Çince derslerinin verildiği 179 üniversite ve 90'dan fazla ilk ve ortaokul bulunmaktadır. İngilizce, Fransızca ve Almancadan sonra Rusya'da en çok öğrenen yabancı dil Çincedir.[21] Rusya'da mevcut durumda Konfüçyüs Enstitüsü'nün 18 farklı şubesi de bulunmaktadır.[22] 2007'de kapılarını açmış Moskova Devlet Üniversitesi Konfüçyüs Enstitüsü, Moskova Devlet Üniversitesi ile Pekin Üniversitesi arasında bir işbirliğı olarak işletilmekte ve Çince, kaligrafi, geleneksel Çin tıbbı ve wushu derslerini vermektedir; Mayıs 2014 itibarıyla 2 binden fazla öğrenci bu enstitüden mezun olmuştur.[23]

Rusya'daki Konfüçyüs enstitüleri
ŞehirŞubeOrtakAçılış tarihiWeb sitesi
BlagoveşçenskBlagoveşçensk Devlet Pedagoji Üniversitesi [en]Heihe Üniversitesi [zh]15 Mayıs 2007Resmî site
ElistaKalmuk Devlet Üniversitesi [en]İç Moğolistan Üniversitesi [en]22 Kasım 2007Resmî site
İrkutskİrkutsk Devlet Üniversitesi [en]Liaoning Üniversitesi [en]22 Aralık 2006Resmî site
KazanKazan Devlet ÜniversitesiHunan Pedagoji Üniversitesi [en]24 Nisan 2007Resmî site
Komsomolsk-na-AmureAmur Devlet Beşeri Bilimler ve Pedagoji Üniversitesi [ru]Harbin Pedagoji Üniversitesi [en]Ekim 2010Resmî site
MoskovaMoskova Devlet ÜniversitesiPekin Üniversitesi6 Eylül 2007Resmî site
MoskovaMoskova Devlet Dilbilimi Üniversitesi [en]Pekin Yabancı Diller Üniversitesi23 Mart 2010Resmî site
MoskovaRusya Devlet Beşeri Bilimler Üniversitesi [en]Uluslararası İşletme ve Ekonomi Üniversitesi (Pekin) [en]26 Aralık 2006Resmî site
Nijni NovgorodNijni Novgorod Devlet Dilbilimi Üniversitesi [en]Siçuan Yabancı Diller Üniversitesi [en]5 Mayıs 2010Resmî site
NovosibirskNovosibirsk Devlet Teknik Üniversitesi [en]Dalian Yabancı Diller Üniversitesi [en]8 Nisan 2007Resmî site
RyazanRyazan Devlet Üniversitesi [en]Çangçun Üniversitesi [en]23 Mart 2010Resmî site
Sankt-PeterburgSankt-Peterburg Devlet ÜniversitesiBaşkent Pedagoji Üniversitesi [en]10 Kasım 2006Resmî site
TomskTomsk Devlet Üniversitesi [en]Şenyang Ligong Üniversitesi [en]Mayıs 2008Resmî site
Ulan-UdeBuryat Devlet Üniversitesi [en]Çangçun Bilim ve Teknoloji Üniversitesi [en]6 Temmuz 2007Resmî site
VladivostokUzak Doğu Federal Üniversitesi [en]Heilongjiang Üniversitesi [en]21 Aralık 2006Resmî site
VolgogradVolgograd Devlet Pedagoji Üniversitesi [en]Tientsin Yabancı Diller Üniversitesi [en]22 Haziran 2010Resmî site
YekaterinburgUral Federal Üniversitesi [en]Guangdong Yabancı Dil ve Dış Ticaret Üniversitesi [en]28 Aralık 2007

2014'te Çin ile Rus eğitim bakanlıkları arasında üniversite ittifaklarının oluşturulmasına ilişkin bir anlaşma[a] imzalandı.[24] Çin ve Rus üniversiteleri şu ana dek yaklaşık 1000 işbirliği anlaşması imzalamış ve 100'den fazla kooperatif eğitim kurumu projesi oluşturmuştur. 2019 yılında iki ülke arasında öğrenci değişiminde bulunan öğrencilerin sayısı 90 bini aştı.[25]

Çin-Rus ortak okulları
OkulKuruluş yılıÇin ortağıRus ortağı
Shenzhen MDÜ-PTÜ Üniversitesi [en]2017Pekin Teknik Üniversitesi [en]Moskova Devlet Üniversitesi
Harbin Pedagoji Üniversitesi Uluslararası Güzel Sanatlar Bölümü [26]2018Harbin Pedagoji ÜniversitesiV.I.Surikov Moskova Sanat Enstitüsü [ru]
Harbin Teknoloji Enstitüsü-Sankt-Petersburg Çin-Rusya Ortak Kampüsü [zh]henüz açılmamıştırHarbin Teknoloji Enstitüsü [en]Sankt-Peterburg Devlet Üniversitesi

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Relations of the People's Republic of China and Russia ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

Dipnot

  1. ^ Anlaşmanın Çince ismi: 《中国教育部和俄罗斯教育科学部关于支持组建中俄同类高校联盟的谅解备忘录》

Kaynakça

  1. ^ "With the collapse of the Soviet Union, that de facto US-China alliance ended, and a China-Russia rapprochement began. In 1992, the two countries declared that they were pursuing a “constructive partnership”; in 1996, they progressed toward a “strategic partnership”; and in 2001, they signed a treaty of “friendship and cooperation.”" -- Nye, Joseph. "A New Sino-Russian Alliance?" Project Syndicate 12 January 2015 5 Ocak 2017 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2016. 
  3. ^ a b ""Gross domestic product 2014, PPP", International Monetary Fund, accessed on 5 February 2015". 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2016. 
  4. ^ "- Human Development Reports". 10 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2016. 
  5. ^ Michael Martina and Greg Torode (5 Mart 2014). "China's Xi ramps up military spending in face of worried region". Reuters. 21 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2016. 
  6. ^ "Комитет Государственной Думы по обороне — Комитет по обороне рассмотрел законопроект "О федеральном бюджете на 2013 г. и на плановый период 2014 и 2015 гг."". 14 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2016. 
  7. ^ Mauldin, Chao Deng, Ann M. Simmons, Evan Gershkovich and William (4 Şubat 2022). "Putin, Xi Aim Russia-China Partnership Against U.S." Wall Street Journal (İngilizce). ISSN 0099-9660. 24 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2022. 
  8. ^ a b Buckley, Chris; Myers, Steven Lee (7 Mart 2022). "'No Wavering': After Turning to Putin, Xi Faces Hard Wartime Choices for China". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 10 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2022. 
  9. ^ a b c Aitken, Peter (23 Şubat 2022). "Chinese media accidentally posts CCP rules on Russia-Ukraine coverage, hint at Taiwan takeover". Fox News (İngilizce). 23 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2022. Do not post anything unfavorable to Russia or pro-Western. Let me review your words before posting 
  10. ^ Conrad, Jennifer. "The War in Ukraine Is Keeping Chinese Social Media Censors Busy". Wired (İngilizce). ISSN 1059-1028. 9 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2022. 
  11. ^ Stonestreet, John (25 Şubat 2022). "Putin tells Xi that Russia willing to hold high-level talks with Ukraine, China says". Reuters. Reuters. Reuters. 25 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2022. 
  12. ^ "China rejects 'pressure or coercion' over Russia relations". AP News. 14 Nisan 2022. 14 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2022. 
  13. ^ Johnson, Guy (6 Mart 2022). "The Signal Russian Sanctions Are Sending China". Bloomberg Markets and Finance. The North Plate Telegraph. Associated Press. 5 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2022. Russia, for all intents and purposes, is a vassal state of China 
  14. ^ "US officials say Russia has asked China for military help in Ukraine". Financial Times. Financial Times. Financial Times. 13 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2022. 
  15. ^ Alberto Nardelli and Jennifer Jacobs. (14 March 2022). "U.S. Warns Europe That Russia Wants Armed Drones From China". Bloomberg News website 14 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Retrieved 18 March 2022.
  16. ^ "Beijing denies Russia requested military equipment for Ukraine invasion as U.S., China meet". 15 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2022. 
  17. ^ Repnikova, Maria; Zhou, Wendy (11 Mart 2022). "What China's Social Media Is Saying About Ukraine". The Atlantic. 11 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2022. 
  18. ^ "Ukraine war: most Chinese believe backing Russia is in their national interest, says US think tank". South China Morning Post. 20 Nisan 2022. 14 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2022. 
  19. ^ Wáng Míngyù (王铭玉) (2005). "中国俄语教学的历史、现状与发展方略" [Çin'de Rusça Öğretiminin Tarihi, Mevcut Durumu ve Gelişim Stratejisi] (PDF). 俄语语言文学研究 (Çince) (3). 10 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021. 
  20. ^ ""一带一路"背景下的孔子学院在俄罗斯大有可为" ["Bir Kuşak, Bir Yol" bağlamında Rusya'da Konfüçyüs enstitülerinin parlak geleceği] (Çince). 中国日报网. 5 Aralık 2016. 7 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2021. 
  21. ^ Wáng Guóqìng (王国庆). "2018俄罗斯汉语教育的现状" [2018'de Rusya'da Çince eğitiminin mevcut durumu] (PDF) (Çince). Merkez Finans ve Ekonomi Üniversitesi Uluslararası Kültür ve Diyalog Bölümü (中央财经大学国际文化交流学院). 22 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2021. 
  22. ^ "关于孔子学院/课堂" [Konfüçyüs Enstitüsü / Sınıf Hakkında] (Çince). Hanban [en]. 17 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2015. 
  23. ^ Cáo Kūn (曹昆) (editör); Liú Xù (刘旭); Qū Hǎiqí (屈海齐) (19 Mayıs 2014). "莫斯科大学孔子学院成功举办中俄青年论坛" [Moskova Üniversitesi'ndeki Konfüçyüs Enstitüsü, Çin-Rusya Gençlik Forumu'nu başarıyla gerçekleştirdi]. Renmin Wang (人民网) (Çince). 6 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2015. 
  24. ^ Guō Qiáng (郭强). ""一带一路"战略下的中俄跨境高等教育" ["Tek Kuşak, Tek Yol" stratejisi kapsamında Çin-Rusya sınır ötesi yüksek eğitimi] (PDF). 中国高校人文社会科学信息网 (Çince). 11 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Mayıs 2021. 
  25. ^ "俄媒：中俄留学交流人数逾9万 2020年有望突破10万人" (Çince). 参考消息. 18 Eylül 2019. 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021. 
  26. ^ "中华人民共和国教育部 中外合作办学监管工作信息平台". www.crs.jsj.edu.cn. 19 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Vladimir Putin</span> 2. Rusya devlet başkanı (1999–2008, 2012–görevde)

Vladimir Vladimiroviç Putin, Rusya Federasyonu'nun günümüzdeki devlet başkanı olan Rus politikacı ve eski istihbarat görevlisidir. Putin, 1999-2000 yılları arasında başbakanlık, 2000-2008 yılları arasında başkanlık, 2008-2012 yılları arasında tekrar başbakanlık görevini üstlenmiştir. Başbakanlığı döneminde, iktidar partisi Birleşik Rusya'nın genel başkanlığı görevini üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Ukrayna Savaşı</span> Rusya ve Ukrayna arasında Şubat 2014te başlayan uzun süreli çatışma

Rusya-Ukrayna Savaşı, bir yanda Rusya, Beyaz Rusya ve Rus yanlısı güçlerin, diğer yanda Ukrayna'nın dahil olduğu, sürmekte olan bir savaştır. Yevromaydan'ın ardından görevden alınan Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç'in Kırım'daki gerginlik nedeniyle Rusya'dan bölgeye asker göndermesini istemesinin ardından 2014 yılında başlayan ve Şubat 2022'de büyüyen askerî hareketliliktir. Bu savaşa Rusya'nın Kırım'ı ilhakı (2014), Donbass Savaşı (2014-günümüz), siber savaş ve siyasi gerilimler de dahildir. Rusya'nın bölgedeki jeopolitik çıkarlarını, vatandaşlarını ve konuşlandırılmış askerlerini koruduğunu iddia eden Devlet Başkanı Vladimir Putin, müdahale için parlamentodan onay almıştır. 21 Şubat 2022 de Rusya Donetsk ve Luhansk Halk Cumhuriyetlerini resmen tanıdığını açıkladı.24 Şubat 2022 tarihinde ise Rusya lideri Putin Ukrayna'yı istilaya başladıklarını televizyondan duyurdu. 2021'de diplomatik krizin ardından Ukrayna sınırlarına yakın bölgelere askeri yığınak yapan Rusya, 24 Şubat 2022'de geniş çaplı bir şekilde Ukrayna'yı işgal etmeye başladı.

<span class="mw-page-title-main">Rusya'nın Kırım'ı ilhakı</span>

Kırım'ın ilhakı, Ukrayna'ya bağlı bir yarımada olan Kırım'ın, 18 Mart 2014'te Rusya tarafından ilhak edilmesi olayıdır. O tarihten beri yarımadada Kırım Cumhuriyeti ve Sivastopol federal şehri olmak üzere iki federal birim bulunmaktadır. Bu federal birimler 2016'ya kadar Kırım Federal Bölgesi'ni oluştururken günümüzde Güney Federal Bölgesi'nin parçasıdır. 2014 Doğu Ukrayna protestolarının bir sonucu olan ilhaktan önce, 2014 Ukrayna devriminin sonrasında Rusya'nın Kırım'a askerî müdahalesi gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Yunanistan ilişkileri</span>

Çin-Yunanistan ilişkileri, Çin ile Yunanistan topraklarındaki hem tarihî hem de çağdaş devletler arasındaki ilişkileri içerir. Çin-Yunanistan ilişkilerinin en erken kaydı, Yunan tarihçi Ktesias'ın MÖ 5. yüzyılda Serika ülkesi hakkındaki yazılarda yer alır. Çağdaş dönemde Çin Cumhuriyeti, 1947 yılında Yunanistan başkenti Atina'da bir büyükelçilik işletmeye başladı; bunun ardından Çin Halk Cumhuriyeti devleti, 5 Haziran 1972 tarihinde Yunanistan ile ilişkiler kurdu. 2006 yılında iki ülke arasındaki ilişki "Stratejik Ortaklık" seviyesine yükseltildi.

<span class="mw-page-title-main">Çin'deki Ruslar</span>

Etnik Ruslar ya da Çin Rusları, Çin Halk Cumhuriyeti Devleti'nin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. Çin'de yüzyıllardan beri Ruslar vardır ve bu Ruslar tipik olarak 17. yüzyıldan beri Çin'e yerleşmiş Rusların torunlarıdır. Çin'deki etnik Ruslar Çin vatandaşlığına sahiptir. Çin'deki birçok etnik Rus ayrıca Kozak torunudur.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Estonya ilişkileri</span>

Çin-Estonya ilişkileri, Çin ile Estonya arasındaki hem tarihî hem de günümüzdeki ilişkileri kapsar. Günümüzde bu ilişkilerin taraflarını Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ve Estonya Cumhuriyeti devletleri oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Belarus-Çin ilişkileri</span>

Belarus-Çin ilişkileri, Belarus ile Çin arasındaki hem tarihî hem de günümüzdeki ilişkileri kapsar. Günümüzde bu ilişkilerin taraflarını Belarus Cumhuriyeti ve Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) devletleri oluşturmaktadır. Belarus'un Pekin'de bir büyükelçiliği ve Şanghay, Guangzhou ve Çongçing şehirlerinde başkonsoloslukları vardır. ÇHC'nin Minsk'te işlettiği bir büyükelçiliği vardır.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Ukrayna ilişkileri</span>

Çin-Ukrayna ilişkileri, Çin ile Ukrayna arasındaki hem tarihî hem de günümüzdeki ilişkileri kapsar. Günümüzde bu ilişkilerin taraflarını Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ve SSCB sonrası kurulmuş Ukrayna devleti oluşturmaktadır. ÇHC ile Ukrayna, 4 Ocak 1992 tarihinde diplomatik ilişkilerin kurulduğunu duyurdu. Çin'in Kiev'de bir büyükelçiliği ve Odessa'da bir başkonsolosluğu var; Ukrayna'nın da Pekin'de bir büyükelçiliği ve Şanghay'da bir başkonsolosluğu vardır.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Ukrayna ilişkileri</span> ikili ilişkiler

Rusya-Ukrayna ilişkileri, Rusya Federasyonu ile Ukrayna arasındaki ilişkileri ifade etmektedir. Şu anda iki ülke, Rusya'nın Kırım'ı Ukrayna'dan ilhak etmesinden sonra 2014 yılında başlayan Rus-Ukrayna Savaşı'nı sürdürüyor. Rusya Federasyonu ile Ukrayna arasındaki modern ikili ilişki, resmi olarak I. Dünya Savaşı sırasında eski Rusya İmparatorluğu'nun siyasi reform sürecinden geçmesiyle başladı. 1920'de, Ukrayna'nın Rus ve Polonya Kızıl Ordusu tarafından işgali ile iki ülke arasındaki ikili ilişkiler değişti. 1990'larda, hem Sovyet Rusya'nın hem de Sovyet Ukrayna'nın resmi olarak kurucu cumhuriyetleri olduğu Sovyetler Birliği'nin dağılmasının hemen ardından ikili ilişkiler yeniden canlandı. Savaş Devam Etmektedir Şu Anda Savaşta Hareketlilik Yoktur

<span class="mw-page-title-main">Çin-Moldova ilişkileri</span>

Çin-Moldova ilişkileri, Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ile Moldova Cumhuriyeti devletleri arasındaki ikili ilişkileri kapsar. Çin'in Kişinev'de, Moldova'nın da Pekin'de büyükelçiliği var.

<span class="mw-page-title-main">Konfüçyüs Enstitüsü</span>

Konfüçyüs enstitüleri, Çin'deki yükseköğretim kuruluşları ile diğer ülkelerde bulunan yükseköğretim kuruluşları arasında sürdürülen kamu eğitim ortaklıklarıdır. Bunlar, Çin Hükûmeti'ne bağlı Hanban örgütünün düzenlediği ve kısmen finanse ettiği ortaklıklardır. Enstitülerin belirtilen amacı Çin dili ve kültürünü tanıtmak, Dünya çapında yabancı dil olarak Çince eğitimini desteklemek ve kültür alışverişlerine olanaklar sağlamaktır.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan-Çin ilişkileri</span>

Bulgaristan-Çin ilişkileri, Bulgaristan ile Çin arasında hem tarihî olarak sürdürülmüş hem de günümüzde sürdürülmeye devam eden ikili ilişkileri içerir. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 4 Ekim 1949 tarihinde kuruldu. Bulgaristan'ın Pekin'de bir büyükelçiliği ve Şanghay'da bir başkonsolosluğu, Çin'in ise Sofya'da bir büyükelçiliği var.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek-Çin ilişkileri</span>

Bosna-Hersek-Çin ilişkileri, Bosna-Hersek ile Çin arasında farklı alanlarda sürdürülen ikili ilişkileri içerir. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 3 Nisan 1995 tarihinde kuruldu. Pekin'de Bosna-Hersek, Saraybosna'da Çin büyükelçilikleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Hırvatistan ilişkileri</span>

Çin-Hırvatistan ilişkileri, Çin ile Hırvatistan arasında farklı alanlarda sürdürülen ikili ilişkileri içerir. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 13 Mayıs 1992 tarihinde kuruldu. Çin'in Zagreb'de bir büyükelçiliği, Hırvatistan'ın ise Pekin'de bir büyükelçiliği ve Hong Kong'da bir başkonsolosluğu var.

<span class="mw-page-title-main">2021-2022 Rusya-Ukrayna krizi</span>

2021-2022 Rus-Ukrayna krizi, Rusya ve Ukrayna arasında 2021 ve 2022 arasında gerçekleşmiş siyasi gerginliklerdir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya'nın Ukrayna'yı işgali</span> 2022den bu yana Doğu Avrupada süregelen askerî mücadele

Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, 2014 yılında başlayan Rusya-Ukrayna Savaşı dahilinde yaşanan anlaşmazlıklar sonrası 24 Şubat 2022 tarihinde Rusya devlet başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'da "özel bir askerî operasyon" ilan etmesiyle başladı. İşgal her iki taraftan on binlerce kişinin ölümüyle sonuçlandı ve Avrupa'nın İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana yaşadığı en büyük mülteci krizine neden oldu. Mayıs ayı sonuna kadar tahminî 8 milyon insan ülke içinde yer değiştirdi ve 3 Ekim 2022 itibarıyla 7,6 milyon Ukraynalı da ülkeyi terk etti. İşgalden sonraki beş hafta içinde Rusya, 1917 Ekim Devrimi'nden bu yana en büyük göçünü verdi. İşgal ayrıca küresel çapta gıda kıtlığına neden oldu.

<span class="mw-page-title-main">Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin süreci</span>

24 Şubat 2022'de Rusya, Ukrayna'yı işgal etti. Bu zaman çizelgesi hareketli bir çizelgedir, bu yüzden hiçbir zaman eksiksiz olmayabilir. Lütfen, bazı olayların yalnızca geriye dönük olarak tam olarak anlaşılabileceğini ve/veya keşfedilebileceğini unutmayın.

<span class="mw-page-title-main">Belarus-Ukrayna ilişkileri</span>

Belarus-Ukrayna ilişkileri, Belarus ve Ukrayna arasındaki dış ilişkilerdir. Her iki ülke de Bakü Girişimi ve Orta Avrupa Girişimi'nin tam üyesidir. 2021'in son günlerinde, Ukrayna ve Rusya arasındaki ilişki hızla bozulmaya başladı ve Şubat 2022'nin sonlarında tam ölçekli bir istila ile sonuçlandı. Belarus; topraklarında Rus birliklerinin ve teçhizatının konuşlandırılmasına, topraklarının Kuzey Ukrayna'ya yönelik saldırılar için bir sıçrama tahtası olarak kullanılmasına izin verdi ancak Ukrayna'da Belarus birliklerinin varlığını reddetti.

<span class="mw-page-title-main">Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline Çeçen katılımı</span>

Yaygın olarak Çeçenya olarak bilinen Çeçen Cumhuriyeti, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında çeşitli rollerde yer alan Rusya'nın federal bir cumhuriyetidir. Kadirovcu güçler Rus istila güçlerinin yanında savaştı. Dzhokhar Dudayev Taburu ise Ukraynalı savunucuların yanında savaştı. Bu sebeple uluslararası güçlerin istila ile Birinci ve İkinci Çeçen Savaşı arasında bir takım karşılaştırmaları var.

2022 yılında Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesinin ardından Çin'in tutumu belirsiz kalmıştır. Çin, Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesini onaylamaktan ve kendi yardımını Rusya'ya sunmaktan kaçınmıştır. Çin hükûmeti, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalini kınamayı reddetmiş ve savaş hakkında tekrarlanan Rus propagandası ve dezenformasyona karşı çıkmamıştır. Ayrıca, Çin, Rusya'ya yönelik ekonomik yaptırımlara karşı çıkmış ve Birleşmiş Milletler oylamalarında çekimser kalmış veya Rusya'nın yanında yer almıştır. The Economist'e göre, "Çin'in iddia ettiği tarafsızlık gerçekte Rusya yanlısı bir sözde tarafsızlıktır."


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.