İçeriğe atla

Çin-Moldova ilişkileri

Çin-Moldova ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde China ve Moldova

Çin

Moldova

Çin-Moldova ilişkileri, Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ile Moldova Cumhuriyeti devletleri arasındaki ikili ilişkileri kapsar. Çin'in Kişinev'de, Moldova'nın da Pekin'de büyükelçiliği var.

Tarih

Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra ÇHC Dışişleri Bakanı Qian Qichen [en], tüm eski Sovyet ülkelerinin dışişleri bakanlıklarını telefonla arayarak Çin'in bu ülkelerin bağımsızlıklarını tanıdığını bildirdi ve bu ülkelerle diplomatik ilişkilerin kurulması konusunda müzakerelere girmek istediğini ifade etti. ÇHC diplomatı Wang Jinqing [zh], Ocak 1992'de Moskova'da Moldova, Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan'ın temsilcileriyle diplomatik ilişkiler kurulması konusunda görüşmelerde bulundu. 30 Ocak 1992'de Moldova'ya gelip ülke ile diplomatik ilişkilerin kurulmasına ilişkin bir tebliğ imzaladı.[1]

Kültürel ilişkiler

Moldova Uluslararası Özgür Üniversitesi [ro]'nde, Kuzeybatı Pedagoji Üniversitesi [en] ile bir işbirliği kapsamında işletilen ve Moldovalı öğrencilere Çince eğitimi vermeyi amaçlayan bir Konfüçyüs Enstitüsü vardır.[2] 2011'de Çin'in Moldova Büyükelçisi Tong Mingtao [zh], Konfüçyüs Enstitüsü adına Moldova'daki ilgili taraflara yerel okullar tarafından kullanılmak üzere Çince öğretim materyalleri dağıttı.[3]

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Relations of China and Moldova ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

Kaynakça

  1. ^ "苏联解体:中国包机出访与独联体国家进行建交谈判" [Sovyetler Birliği'nin dağılması: Çin'in BDT ülkeleriyle diplomatik ilişkilerin kurulmasını müzakere etmek üzere ayarladığı charter uçağı ziyaretleri]. 百年潮 (Çince). 19 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2015. 
  2. ^ "摩尔多瓦自由国际大学孔子学院正式成立" [Moldova Uluslararası Özgür Üniversitesi Konfüçyüs Enstitüsü resmen kuruldu]. Moldova Uluslararası Özgür Üniversitesi Konfüçyüs Enstitüsü (Çince). 29 Eylül 2009. 19 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2015. 
  3. ^ Dèng Càn (editör) (23 Mart 2012). "摩尔多瓦自由国际大学孔子学院举办赠书仪式" [Moldova Uluslararası Özgür Üniversitesi Konfüçyüs Enstitüsü kitap bağış töreni düzenledi]. Konfüçyüs Enstitüsü (Çince). 19 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2015. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çin-Türkiye ilişkileri</span>

Çin-Türkiye ilişkileri, Çin ile Türkiye arasındaki hem tarihî hem de günümüzdeki ilişkileri içerir. Çin Komünist Partisi'nin Çin İç Savaşı'nı kazanması ve Çin Halk Cumhuriyeti devletinin 1 Ekim 1949 tarihinde kurulmasından sonra bile Türkiye, İç Savaş'ı kaybetmenin sonucu olarak Tayvan adasına çekilmeye zorunda kalmış Çin Cumhuriyeti devletini "Çin" ülkesinin tek meşru temsilcisi olarak tanımaya devam etti, ancak 4 Ağustos 1971 tarihinde Türkiye, Çin Halk Cumhuriyeti'yle diplomatik ilişkiler kurup "Tek Çin politikası"na uyarınca Çin Cumhuriyeti'yle olan resmî ilişkilerini askıya aldı ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin Tayvan dahil tüm Çin toprakları üzerindeki egemenliğini tanıdı. Buna rağmen, Türkiye, Çin Cumhuriyeti'yle (Tayvan) yine gayrıresmî, hükümet dışı seviyede ilişkiler sürdürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Merkezi Milletler Üniversitesi</span>

Merkezi Milletler Üniversitesi ya da Çin Minzu Üniversitesi, Çin'in başkenti Pekin'e bağlı Haidian semtinde bulunan, Çin'in etnik azınlıklarına yönelik ulusal üniversitedir. Merkezi Milletler Üniversitesi, etnik azınlıklara yönelik Çin'deki en başarılı üniversitedir. Çin hükûmetinden aldığı desteği ile zamanın geçişiyle hızla gelişmiştir. Etnoloji, antropoloji, etnik ekonomi, bölgesel ekonomi, din çalışmaları, tarih, dans ve güzel sanatlar dallarında Çin'deki en saygın üniversitelerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Rusya ilişkileri</span>

Çin ile Rusya arasındaki diplomatik ilişkiler, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından ve 1991'de Rusya Federasyonu'nun kurulmasından sonra oldukça düzelmiş hale gelmiştir. Amerikalı uluslararası ilişkiler araştırmacısı Joseph Nye şu argümanı ileri sürmektedir:

Sovyetler Birliği'nin çökmesiyle birlikte, fiili ABD-Çin ittifakı sona erdi ve bir Çin-Rusya yakınlaşması başladı. 1992'de iki ülke bir "yapıcı ortaklık" peşinde olduklarını ilan ettiler; 1996'ta "stratejik ortaklık"a doğru ilerlediler; 2001'de ise bir "dostluk ve işbirliği" antlaşması imzaladılar.
<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Çin ilişkileri</span> Devletler arası ilişki

Azerbaycan-Çin ilişkileri, Azerbaycan ile Çin topraklarındaki hem tarihî hem de çağdaş devletler arasındaki ilişkileri içerir. Şi Cinping, iki ülke arasındaki ilişkilerin dostane ve kooperatif şekilde devamlı olarak geliştiğini ifade etmiştir; Çin Dışişleri Bakanlığı'na göre, iki ülke arasındaki "siyasî ilişkiler sabittir; karşılıklı güven seviyesi yüksektir ve pragmatik açıdan [bu ilişkilerin] sonuçları verimlidir;" üstelik Çin, Azerbaycan'ın egemenliğini ve bağımsızlığını desteklemektedir. Azerbaycan tarafı ise "Çin ile bulunduğu işbirliği seviyesini yükseltmeye ve işbirliği alanlarını genişletmeye çok umduğu"nu ve Azerbaycan'ın kapısının Çin'e "sürekli açık" olduğunu ifade etmiştir. Çin, Azerbaycan'ın bağımsızlığını tanıyan ve Azerbaycan devletiyle ilişkiler kurmuş ilk ülkelerden biridir ve Azerbaycan, kendi Doğu Asya politikasında Çin'i bir öncelik olarak görmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Yunanistan ilişkileri</span>

Çin-Yunanistan ilişkileri, Çin ile Yunanistan topraklarındaki hem tarihî hem de çağdaş devletler arasındaki ilişkileri içerir. Çin-Yunanistan ilişkilerinin en erken kaydı, Yunan tarihçi Ktesias'ın MÖ 5. yüzyılda Serika ülkesi hakkındaki yazılarda yer alır. Çağdaş dönemde Çin Cumhuriyeti, 1947 yılında Yunanistan başkenti Atina'da bir büyükelçilik işletmeye başladı; bunun ardından Çin Halk Cumhuriyeti devleti, 5 Haziran 1972 tarihinde Yunanistan ile ilişkiler kurdu. 2006 yılında iki ülke arasındaki ilişki "Stratejik Ortaklık" seviyesine yükseltildi.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Ermenistan ilişkileri</span>

Çin-Ermenistan ilişkileri, Çin ile Ermenistan arasındaki hem tarihî hem de günümüzdeki ilişkileri kapsar. Günümüzde bu ilişkilerin taraflarını Çin Halk Cumhuriyeti ve Ermenistan Cumhuriyeti devletleri oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Estonya ilişkileri</span>

Çin-Estonya ilişkileri, Çin ile Estonya arasındaki hem tarihî hem de günümüzdeki ilişkileri kapsar. Günümüzde bu ilişkilerin taraflarını Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ve Estonya Cumhuriyeti devletleri oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Belarus-Çin ilişkileri</span>

Belarus-Çin ilişkileri, Belarus ile Çin arasındaki hem tarihî hem de günümüzdeki ilişkileri kapsar. Günümüzde bu ilişkilerin taraflarını Belarus Cumhuriyeti ve Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) devletleri oluşturmaktadır. Belarus'un Pekin'de bir büyükelçiliği ve Şanghay, Guangzhou ve Çongçing şehirlerinde başkonsoloslukları vardır. ÇHC'nin Minsk'te işlettiği bir büyükelçiliği vardır.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Ukrayna ilişkileri</span>

Çin-Ukrayna ilişkileri, Çin ile Ukrayna arasındaki hem tarihî hem de günümüzdeki ilişkileri kapsar. Günümüzde bu ilişkilerin taraflarını Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ve SSCB sonrası kurulmuş Ukrayna devleti oluşturmaktadır. ÇHC ile Ukrayna, 4 Ocak 1992 tarihinde diplomatik ilişkilerin kurulduğunu duyurdu. Çin'in Kiev'de bir büyükelçiliği ve Odessa'da bir başkonsolosluğu var; Ukrayna'nın da Pekin'de bir büyükelçiliği ve Şanghay'da bir başkonsolosluğu vardır.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Litvanya ilişkileri</span>

Çin-Litvayna ilişkileri, Çin Halk Cumhuriyeti ile Litvanya Cumhuriyeti devletleri arasındaki ikili ilişkileri kapsar. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 14 Eylül 1991 tarihinde kuruldu. Çin'in Vilnius'ta bir maslahatgüzarı var; Litvanya ise Pekin'deki büyükelçiliğini 2021 yılı Aralık ayında kapattı. Bunun dışında Litvanya'nın Hong Kong'da oturan ve Hong Kong ile Makao özel idari bölgelerindeki temsilcisi olarak çalışan bir fahri konsolosu var.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Karadağ ilişkileri</span>

Çin-Karadağ ilişkileri, Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ile Karadağ arasında sürdürülen ikili ilişkileri içerir. ÇHC 14 Haziran 2006 tarihinde Karadağ'ı resmen tanıdı. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 7 Temmuz 2006 tarihinde kuruldu; o gün Çin'in Podgorica konsolosluğu bir büyükelçiliğe de dönüştürüldü. Karadağ'ın Pekin Büyükelçiliği 13 Kasım 2007 tarihinde kapılarını açtı.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya-Çin ilişkileri</span>

Avusturya-Çin ilişkileri, Avusturya ile Çin arasında hem tarihî olarak sürdürülmüş hem de günümüzde sürdürülmeye devam eden ikili ilişkileri içerir. Günümüzde bu ilişkilerin taraflarını Avusturya Cumhuriyeti ile Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) devletleri oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk-Çin ilişkileri</span> Arnavutluk ve Çin Halk Cumhuriyeti arasındaki ikili ilişkiler

Arnavutluk-Çin ilişkileri, tarihî olarak Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti ile Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) arasındaki ikili ilişkileri içerirdi; günümüzde ise bu ilişkilerin taraflarını Arnavutluk Cumhuriyeti ile ÇHC devletleri oluşturmaktadır. Pekin'de Arnavutluk, Tiran'da ÇHC büyükelçilikleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan-Çin ilişkileri</span>

Bulgaristan-Çin ilişkileri, Bulgaristan ile Çin arasında hem tarihî olarak sürdürülmüş hem de günümüzde sürdürülmeye devam eden ikili ilişkileri içerir. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 4 Ekim 1949 tarihinde kuruldu. Bulgaristan'ın Pekin'de bir büyükelçiliği ve Şanghay'da bir başkonsolosluğu, Çin'in ise Sofya'da bir büyükelçiliği var.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek-Çin ilişkileri</span>

Bosna-Hersek-Çin ilişkileri, Bosna-Hersek ile Çin arasında farklı alanlarda sürdürülen ikili ilişkileri içerir. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 3 Nisan 1995 tarihinde kuruldu. Pekin'de Bosna-Hersek, Saraybosna'da Çin büyükelçilikleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Hırvatistan ilişkileri</span>

Çin-Hırvatistan ilişkileri, Çin ile Hırvatistan arasında farklı alanlarda sürdürülen ikili ilişkileri içerir. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 13 Mayıs 1992 tarihinde kuruldu. Çin'in Zagreb'de bir büyükelçiliği, Hırvatistan'ın ise Pekin'de bir büyükelçiliği ve Hong Kong'da bir başkonsolosluğu var.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Letonya ilişkileri</span>

Çin-Letonya ilişkileri, Çin ile Letonya arasında farklı alanlarda sürdürülen ikili ilişkileri içerir. Pekin'de Letonya, Riga'da Çin büyükelçilikleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Macaristan ilişkileri</span>

Çin-Macaristan ilişkileri, Çin ile Macaristan arasında farklı alanlarda sürdürülen ikili ilişkileri içerir. Çin'in Budapeşte'de bir büyükelçiliği, Macaristan'ın ise Pekin'de bir büyükelçiliği ve Çongçing, Hong Kong ve Şanghay şehirlerinde başkonsoloslukları var.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Kuzey Makedonya ilişkileri</span>

Çin-Kuzey Makedonya ilişkileri, Çin ile Kuzey Makedonya arasında farklı alanlarda sürdürülen ikili ilişkileri içerir. Mevcut durumda Kuzey Makedonya, Tek Çin politikası uyarınca Çin Halk Cumhuriyeti'ni (ÇHC) tanımakta ve bununla resmî ilişkilerde bulunmaktadır; lâkin 1999 ile 2001 yılları arasında Kuzey Makedonya'nın ÇHC ile ilişkileri askıya alındı ve Kuzey Makedonya ÇHC'nin yerine Çin Cumhuriyeti'yle (Tayvan) ilişkiler sürdürdü. Bu iki yıllık dönem boyunca Kuzey Makedonya, Vatikan'ın yanı sıra Çin Cumhuriyeti'ni tanıyan tek iki Avrupa ülkesinden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Çekya-Çin ilişkileri</span>

Çek Cumhuriyeti-Çin ilişkileri, Çekya ile Çin arasında farklı alanlarda sürdürülen ikili ilişkileri içerir. Çek Cumhuriyeti'nin Pekin'de büyükelçiliği ve Çengdu, Hong Kong ve Şanghay şehirlerinde başkonsoloslukları var; Çin'inse Prag'da bir büyükelçiliği var.