İçeriğe atla

Çin'deki Ruslar

Pekin-Niujie [en]'de Çin'in resmî olarak tanıdığı 56 minzu (民族; "millet", "etnik grup")yu gösteren bir duvarda yer alan "Éluósī zú" (俄罗斯族) tasviri (ortada)

Etnik Ruslar (RusçaPусские; Çince (basitleştirilmiş): 俄罗斯族; Çince (geleneksel): 俄羅斯族; pinyin: Éluósī zú) ya da Çin Rusları, Çin Halk Cumhuriyeti Devleti'nin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. Çin'de yüzyıllardan beri Ruslar vardır ve bu Ruslar tipik olarak 17. yüzyıldan beri Çin'e yerleşmiş Rusların torunlarıdır. Çin'deki etnik Ruslar Çin vatandaşlığına sahiptir. Çin'deki birçok etnik Rus ayrıca Kozak torunudur.

2010 Yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı'na göre Çin'de 15.393 Çin vatandaşı olan etnik Rus var; bunların büyük çoğunluğu Sincan Uygur Özerk Bölgesi (8.489 kişi) ve İç Moğolistan (4.673 kişi) bölgelerinde yaşar.[1]

Günümüz Harbin (Heilongjiang Eyaleti'nin merkezi) ve Şanghay şehirlerinde Çin vatandaşı olan etnik Rusların sayısının az olmasıyla beraber (Heilongjiang'da 312 kişi, Şanghay'da ise 209 kişi),[1] Ruslar tarihî olarak bu şehirlerde büyük bir varlık teşkil etmiştir. Harbin'in Rus tarihi, şehir merkezindeki Rus mimarisi örneklerinin çokluğundan gözlemlenebilir[2] (örneğin, Azize Sofya Katedrali [en]). Şanghay ise 1920'ler ve 1930'lar boyunca yeni kurulmuş Sovyetler Birliği'nden kaçan neredeyse 20.000 Beyaz göçmen için bir sığanak teşkil etti.[3]

Çin çapında resmî olarak etnik Ruslara ait etnik yerleşim olarak atanmış tek yer, İç Moğolistan'ın Hulunbuir ilindeki Ergun ilçesine bağlı Enhe Etnik Rus Beldesi [en]dir.[4]

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Russians in China ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

Kaynakça

  1. ^ a b "中华人民共和国国家统计局 >> 第六次人口普查数据". stats.gov.cn. 27 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2020. 
  2. ^ Dreyer, Jacob (20 Ağustos 2014). "Ghost town: searching for remnants of Russia in the Chinese city of Harbin" (İngilizce). Calvert Journal. 9 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020. 
  3. ^ "Shanghai's White Russians (1937)" (İngilizce). Shanghai Sojourns. 21 Ağustos 2018. 24 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2019. 
  4. ^ "中国唯一俄罗斯民族乡:异域风情范儿的边疆小镇". 中国新闻网. 13 Ağustos 2017. 27 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Özbekler</span> Orta Asyada yaşayan bir Türk halkı

Özbekler, Batı Türkistan'da Harezm'den Fergana'ya kadar uzanan bölgede yaşayan ve Orta Asya'daki en kalabalık Türk halkıdır. Özbeklerle ilgili tarihî kaynaklarda "Türk" ve "Sart" şeklinde adlandırıldıkları da görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Şanghay</span> Çin Halk Cumhuriyetinde bir şehir

Şanghay (Çince: ; Hanyu Pinyin: Shànghǎi; Putonghua telaffuzu:

<span class="mw-page-title-main">İç Moğolistan</span> Çinin kuzeydoğusunda özerk bölge

İç Moğolistan ya da resmî adıyla İç Moğolistan Özerk Bölgesi, Çin Halk Cumhuriyeti'ne bağlı bir özerk bölge. Ülkenin kuzey ve kuzeydoğusunda bulunur. Kuzeyde Moğolistan, doğuda Heilongjiang, Jilin ve Liaoning, güneyde Hebei, Şansi ve Şensi yönetim bölgeleri ile Ningxia özerk bölgesi, batıda da Gansu yönetim bölgesi ile çevrilidir. Yüzölçümü 1.183.000 km², yönetim merkezi Huhhot'tur. Nüfus; 24.049.155 (2020).

<span class="mw-page-title-main">Kansu</span>

Kansu (Çince : 甘肃; Çince : 甘肅; pinyin: Gānsù

Fuyü Gırgıs dili ya da Fuyü Kırgızcası, bazı Çin kaynaklarında "Heilongjiang Kırgızcası" veya "Dongbei Kırgızcası" olarak da bilinir, Çin'in en doğusunda konuşulan Türk dilidir. Fuyü Kırgızlarının ana dilidir. "Kırgızca" olarak bilinmesine rağmen, Fuyü Gırgıs dili Orta Asya'da konuşulan Kırgızcadan çok farklıdır ve Hakasça ya da diğer Sibirya Türk dillerine daha çok benzer.

<span class="mw-page-title-main">Harbin</span>

Harbin, Çin'in Heilongjiang eyaletinin başkenti ve en büyük şehridir. Şehir, Songhua Nehri'nin güney yakası boyunca uzanmaktadır. Harbin, Kuzeydoğu Çin'in en büyük şehri olup Çin'in sekizinci büyük şehridir ve Kuzeydoğu Çin'in siyasi, ekonomik, bilimsel, kültürel ve iletişim merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Şanşi</span>

Şanşi, Çin'in kuzeyinde bulunan bir yönetim bölgesidir. Doğuda Hebei, güneyde ve güneydoğuda Henan, batıda Şensi yönetim bölgeleri, kuzeyde ise İç Moğolistan Özerk Bölgesi ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Şensi</span>

Şensi ya da Shaanxi, Çin'de bir yönetim bölgesi. Wei Nehri ile verimli Loess Platosu'nu içeren bölge, İç Moğolistan'ın güneyinde yer alır. Yönetim merkezi Xi'an'dır.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Rusya ilişkileri</span>

Çin ile Rusya arasındaki diplomatik ilişkiler, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından ve 1991'de Rusya Federasyonu'nun kurulmasından sonra oldukça düzelmiş hale gelmiştir. Amerikalı uluslararası ilişkiler araştırmacısı Joseph Nye şu argümanı ileri sürmektedir:

Sovyetler Birliği'nin çökmesiyle birlikte, fiili ABD-Çin ittifakı sona erdi ve bir Çin-Rusya yakınlaşması başladı. 1992'de iki ülke bir "yapıcı ortaklık" peşinde olduklarını ilan ettiler; 1996'ta "stratejik ortaklık"a doğru ilerlediler; 2001'de ise bir "dostluk ve işbirliği" antlaşması imzaladılar.
<span class="mw-page-title-main">Hebei</span>

Hebei (Çince: 河北; pinyin: Héběi, Çin'in Kuzey Çin bölgesinde bulunan bir eyalet. Eyalet isminin "jì" şeklinde kısaltılması, eski Han Hanedanı'na ait Ji Eyaleti 'nden alınır. Ji Eyaleti, günümüz güney Hebei'in üstünde bulunurdu. "Hebei" isminin tam anlamı "ırmağın kuzeyi". Bu, eyaletin Sarı Irmak 'ın kuzeyinde yer almasından dolayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Heilongjiang</span>

Heilongjiang, Çin'in kuzeydoğusunda bulunan bir eyalet. "Heilongjiang"'ın asıl anlamı 'Kara Ejderha Nehri'; bu, Amur Nehri'nin Çince ismidir. Heilongjiang'ın tek karakterli kısaltılması 黑 (Hēi)'dir. Bölgenin Mançuca ismi, "Sahalin" isminin türettiği Sahaliyan ula 'dır; aynı anlamı taşıyan Moğolca ismi ise Qaramörin.

<span class="mw-page-title-main">Jilin</span>

Jilin, Çin'in kuzeydoğusunda bulunan bir eyalet. Doğuda Kuzey Kore ve Rusya, kuzeyde Heilongjiang eyaleti, güneyde Liaoning eyaleti ve batıda İç Moğolistan ile sınır paylaşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çin'deki Moğollar</span>

Çin Moğolları, Çin Halk Cumhuriyeti vatandaşları olan etnik Moğollardır. Çin Halk Cumhuriyeti hükûmetinin tanıdığı 55 etnik azınlıktan birini oluştururlar. Çin'de etnik Moğol olarak sınıflandırılmış aşağı yukarı 5,8 milyon kişi var. Bunlar başta İç Moğolistan, Kuzeydoğu Çin ve Sincan Uygur Özerk Bölgesi olmak üzere Çin'in çeşitli bölgelerinde yaşamaktadır. Çin'deki Moğol nüfusu, egemen Moğolistan devletininkinin iki katından daha fazladır.

<span class="mw-page-title-main">Çin Tatarları</span>

Çin Tatarları, günümüz Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) topraklarında yaşayan Tatarlardır. ÇHC'nin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. Çin Tatarlarının %90'ından fazlası Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde yaşamaktadır.

Çin Kazakları, Çin'de gündelik kullanımda "Hāsākè zú" terimi kullanılır, Çin Halk Cumhuriyeti Devleti'nin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. 2010 yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı'na göre, tüm Çin anakarası çapında 1,46 milyonu aşan etnik Kazak vardır. Çin Kazakları ağırlıklı olarak Kuzeybatı Çin'de yaşar ve Çin'in en büyük 17. etnik grubunu teşkil ederler. Çin Kazaklarının yüzde 90'ından fazlası Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde yaşar, ancak Kansu Eyaleti'nde de Kazak yerleşimleri vardır. Tarihî olarak Çinghay Eyaleti'nde de Kazak yerleşimleri vardı, fakat Haziran 1984'te burada yaşayan Kazakların büyük çoğunluğu Sincan'a geri taşındı.

<span class="mw-page-title-main">Çin Kırgızları</span> Etnik grup

Çin Kırgızları, Çin'de gündelik kullanımda Kē'ěrkèzī zú terimi kullanılır, Çin Halk Cumhuriyeti Devleti'nin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Çin'deki Koreliler</span>

Koreliler, Çin Halk Cumhuriyeti Devleti'nin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. Çin vatandaşı olan bu etnik Koreliler Çincede Cháoxiǎnzú, Korecede ise Joseonjok ya da Chosŏnjok şeklinde anılırlar. 2010 Yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı'na göre tüm Çin çapında 1.830.929 Çin vatandaşı etnik Koreli var; bunlar en büyük yoğunlukla Kuzeydoğu Çin'deki Heilongjiang, Jilin ve Liaoning eyâletlerinde ikâmet ederler. Kuzeydoğu Çin'in haricindeki büyük şehirlerde de büyük etnik Koreli topluluklarına rastlanır.

<span class="mw-page-title-main">Belarus-Çin ilişkileri</span>

Belarus-Çin ilişkileri, Belarus ile Çin arasındaki hem tarihî hem de günümüzdeki ilişkileri kapsar. Günümüzde bu ilişkilerin taraflarını Belarus Cumhuriyeti ve Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) devletleri oluşturmaktadır. Belarus'un Pekin'de bir büyükelçiliği ve Şanghay, Guangzhou ve Çongçing şehirlerinde başkonsoloslukları vardır. ÇHC'nin Minsk'te işlettiği bir büyükelçiliği vardır.

<span class="mw-page-title-main">Ginler</span>

Gin ya da Jing halkı, Çin'de yaşayan etnik Vietnamlıların torunlarından oluşan bir topluluktur. Ağırlıklı olarak Çin'e bağlı Guangşi Zhuang Özerk Bölgesi'ndeki Dongxing ile Fangchenggang kıyılarından yakın mesafede bulunan, "Üç Gin Adası" (京族三岛) olarak bilinen adalarda yaşarlar. Bu topraklar önceden Nguyễn Hanedanı yönetimi altında olup, sonradan Fransızlar tarafından Çing Hanedanı'na devredildi.

<span class="mw-page-title-main">Oroçenler</span> Çinde yaşayan etnik grup

Oroçenler ya da Oroçonlar, Çin'in kuzeyinde bulunan bir etnik grup. Çin Halk Cumhuriyeti devletinin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. Oroçen halkı ağırlıklı olarak Kuzeydoğu Çin'de bulunan Heilongjiang ve İç Moğolistan bölgelerinde yoğunlaşmış durumdadır; Çin'deki 8.659 Oroçenin %45,54'ü Heilongjiang, %41,94'ü İç Moğolistan'da bulunmaktadır. Oroqen Özerk Sancağı İç Moğolistan sınırları içerisinde yer almaktadır.