İçeriğe atla

Çin'deki şehir kademe sistemi

Çin'deki şehir kademe sistemi (Çince (basitleştirilmiş): 城市等级制; Çince (geleneksel): 城市等級制; pinyin: Chéngshì děngjízhì), Çin şehirlerinin hiyerarşik sınıflamasıdır. Çin'de bu tür resmî listeler yoktur, zira Çin Hükûmeti, şehir kademelerinin resmî bir tanımını benimsemez ve bu tür listelerde yer alan kademeleri tanımaz. Buna rağmen şehir kademe sistemi, ticaret, ulaşım, turizm ve eğitim dahil olmak üzere birçok farklı amaçla çeşitli medya kuruluşlarında yaygın kullanım görmektedir. Çin şehirlerinin hızlı büyümesi ve bu şehirlerdeki sürekli değişen dinamikler nedeniyle şehir kademe sistemi, son senelerde bir referans noktası olarak sık kullanım görmeye başlamıştır. Farklı kademelerde yer alan şehirler, tüketici davranışları, gelir seviyesi, nüfus büyüklüğü, tüketici zevkleri, altyapı, yetenek havuzu ve iş olanakları açılarından farklılık gösterirler. Bu kademe sistemi genel olarak sadece Çin anakarasında bulunan şehirleri kapsar.

Sınıflama

Finans dergisi Yicai Global [zh] (Çince: 第一财经; pinyin: Dìyī Cáijīng)'in 2019 yılında yayınladığı sıralama şöyledir:

Yicai Global 2019'da yer alan il düzeyi şehirlerin en üst üç kademesi[1]
Kademe Şehirler

(Not: Çin'deki birçok şehrin ismi pinyin ile yazıldığında aynı gözüktüğü için aşağıdaki liste, bu şehirleri birbirinden ayırt etmek üzere Çince karakterlerle yazılmış şehir isimlerini de içerir)

Şehirlerin sayısı
Birinci Kademe (一线城市) Pekin, Şanghay, Guangzhou, Shenzhen

北京市、上海市、广州市、深圳市

4
Yeni Birinci Kademe (新一线城市) Çengdu, Hangzhou, Çongçing, Vuhan, Xi'an, Suzhou, Tientsin, Nankin, Çangşa, Çengçou, Dongguan, Qingdao, Şenyang, Ningbo, Kunming

成都市、杭州市、重庆市、武汉市、西安市、苏州市、天津市、南京市、长沙市、郑州市、东莞市、青岛市、沈阳市、宁波市、昆明市

15
İkinci Kademe (二线城市) Wuxi, Foshan, Hefei, Dalian, Fuzhou, Xiamen, Harbin, Jinan, Wenzhou, Nanning, Çangçun, Quanzhou, Shijiazhuang, Guiyang, Nanchang, Jinhua, Changzhou, Nantong, Jiaxing, Taiyuan, Xuzhou, Huizhou, Zhuhai, Zhongshan, Taizhou (Zhejiang), Yantai, Lanzhou, Shaoxing, Haikou, Yangzhou

无锡市、佛山市、合肥市、大连市、福州市、厦门市、哈尔滨市、济南市、温州市、南宁市、长春市、泉州市、石家庄市、贵阳市、南昌市、金华市、常州市、南通市、嘉兴市、太原市、徐州市、惠州市、珠海市、中山市、台州市、烟台市、兰州市、绍兴市、海口市、扬州市

30
Üçüncü Kademe (三线城市) Shantou, Huzhou, Yancheng, Weifang, Baoding, Zhenjiang [en], Luoyang, Taizhou (Jiangsu), Urumçi, Linyi, Tangshan, Zhangzhou, Ganzhou, Langfang, Huhhot, Wuhu, Guilin, Yinchuan, Jieyang, Sanya, Zunyi, Jiangmen, Jining, Putian, Zhanjiang, Mianyang, Huai'an, Lianyungang, Zibo, Yichang, Handan, Shangrao, Liuzhou, Zhoushan, Xianyang, Jiujiang, Hengyang, Weihai, Ningde, Fuyang, Zhuzhou, Lishui, Nanyang, Xiangyang, Daqing, Cangzhou, Xinyang, Yueyang, Shangqiu, Zhaoqing, Qingyuan, Chuzhou, Longyan, Jingzhou, Bengbu, Xinxiang, Anshan, Xiangtan, Ma'anshan, Sanming, Chaozhou, Meizhou, Qinhuangdao, Nanping, Jilin Şehri, Anqing, Tai'an, Suqian, Baotou, Chenzhou

汕头市、湖州市、盐城市、潍坊市、保定市、镇江市、洛阳市、泰州市、乌鲁木齐市、临沂市、唐山市、漳州市、赣州市、廊坊市、呼和浩特市、芜湖市、桂林市、银川市、揭阳市、三亚市、遵义市、江门市、济宁市、莆田市、湛江市、绵阳市、淮安市、连云港市、淄博市、宜昌市、邯郸市、上饶市、柳州市、舟山市、咸阳市、九江市、衡阳市、威海市、宁德市、阜阳市、株洲市、丽水市、南阳市、襄阳市、大庆市、沧州市、信阳市、岳阳市、商丘市、肇庆市、清远市、滁州市、龙岩市、荆州市、蚌埠市、新乡市、鞍山市、湘潭市、马鞍山市、三明市、潮州市、梅州市、秦皇岛市、南平市、吉林市、安庆市、泰安市、宿迁市、包头市、郴州市

70

Kaynakça

  1. ^ "2019新一线城市官方名单出炉:你的城市排第几?(附337个城市排名)" (Çince). Yicai Global [zh]. 24 Mayıs 2019. 24 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çince</span> Çin ve çevresinde konuşulan bir dil

Çince, Çin anakarası ve çevresinde yaşayan bir milyardan fazla kişi tarafından konuşulan Eski Çinceden türemiş dillerin oluşturduğu diller grubudur. Dünyadaki her beş kişiden birinin anadili olarak konuştuğu Çince, lehçeleriyle birlikte dünyada en çok konuşulan dildir. Çince ve lehçeleri Büyük Çin olarak adlandırılan Çin anakarası, Hong Kong, Makao, Tayvan ve Malezya, Endonezya, Tayland, Singapur, Myanmar, Vietnam, Güney Kore gibi Doğu ve Güneydoğu Asya ülkelerinde konuşulmaktadır. Çince, dünyanın en çok konuşulan dil olmasına bağlı olarak Birleşmiş Milletler'in altı resmî dilinden biridir. Aynı zamanda Çin, Tayvan, Singapur, Hong Kong ve Makao'nun resmî dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Şanghay</span> Çin Halk Cumhuriyetinde bir şehir

Şanghay (Çince: ; Hanyu Pinyin: Shànghǎi; Putonghua telaffuzu:

<span class="mw-page-title-main">Şian</span> Çinde bir şehir

Şian, Çin'de bir şehir olup Şensi bölgesinin başkentidir. Kent Çin'nin dört büyük tarihi başkentinden birisidir. 3100 yıllık tarihiyle Çin'in en eski şehirlerinden birisi olan Şian; Ming Hanedanından önce Çang'an olarak bilinmekteydi. Yaklaşık 13 milyon nüfusa sahip Şian'da halkın %99,1'ini Han Çinlileri oluşturmakla beraber azınlık olarak yaklaşık 50.000 Hui Müslüman vardır. Şian'da yedi adet cami bulunmakta olup en büyüğü ise Büyük Cami'dir.

<span class="mw-page-title-main">Guangdong</span> Güney Çin denizi kıyısında bulunan, Çinin en kalabalık eyaleti.

Guangdong, Güney Çin'de, Güney Çin Denizi'nin kuzey kıyısında Çin'in 23 eyaletinden (sheng) biridir. Eyalet başkenti Guangzhou'dur. Toplam yaklaşık 179,800 km2 (69,421 sq mi), alanda 126,84 milyon nüfusuyla Guangdong, Çin'in en kalabalık eyaleti ve bölgeye göre 15'inci en büyük ve aynı zamanda dünyanın en kalabalık üçüncü ülke alt bölümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kansu</span>

Kansu (Çince : 甘肃; Çince : 甘肅; pinyin: Gānsù

<span class="mw-page-title-main">Vuhan</span> Çinin Hubei eyaletindeki büyük şehir

Vuhan veya Wuhan, Çin Halk Cumhuriyeti'nin Hubei eyaletine bağlı bir eyalet altı şehirdir. Hubei'nin yönetim merkezi ve en büyük şehridir. Çin'in en büyük metropollerinden biri olup "Ulusal Merkezi Şehir" olarak kılınmıştır. Merkez Çin'in en büyük şehri olmanın yanı sıra bu bölgenin siyasi, ekonomik, finansal, ticari, lojistik, bilim, teknoloji, kültürel, eğitim, ulaşım ve iletişim merkezidir. 2020 yılı itibarıyla nüfus açısından Dünya'nın en büyük 42. metropolü olduğu tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Shenzhen</span> Guangdong, Çinde bir şehir

Shenzhen, Çin Halk Cumhuriyeti'nin Guangdong eyaletine bağlı, İnci Nehri Deltası üzerinde yer alan bir il düzeyi şehir. Aynı zamanda eyalet altı şehir ve özel ekonomik bölge statülerine sahip olan bölge, Çin'in borsa pazarı merkezi ve önemli bir uluslararası pazar olarak kurulmasının öngörülmesiyle Ocak 1979'da eski Bao'an İlçesi'nin temelleri üzerinde kuruldu. Shenzhen şehrinin tamamı Shenzhen Özel Ekonomik Alanı'nın içinde bulunur. Şehir, güneyinde Hong Kong, kuzeyinde ise Huizhou ve Dongguan şehirleri ile komşudur. Shenzhen ayrıca Çin'de başta kurumsal yenilik ve ülkenin açılmasını yaygınlaştırmak olmak üzere birçok açıdan önemli deneysel ve örneksel roller üstlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Tientsin</span>

Tianjin, Türkçe kaynaklarda Tientsin veya Tiençin olarak da geçer, Çin Halk Cumhuriyeti'ne bağlı dört doğrudan yönetilen şehirden biridir. Çin'in Ulusal Merkezi Şehirleri'nden biri olmanın yanı sıra Kuzey Çin'deki en büyük "Açık Kıyı Şehir"dir. Tientsin, Kuzey Çin Ovası'nda, Hai Nehri ırmaklarının kesiştiği noktada bulunur. Doğusundan Bohai Denizi, kuzeyinden ise Yan Dağları tarafından çevrelenir. Hai Nehri'nin şehrin içinden akması, şehir çapında köprü dolu manzaraların ortaya çıkmasına yol vermiştir.

Kıbrıs Cumhuriyeti'nde futbol ligi sistemi, kulüplerin karşılıklı mücadele ettikleri bir dizi birbirine bağlı ligden oluşur. Farklı düzeyler arasındaki hiyerarşik düzlemde durumlara göre yükselme ve küme düşme vardır. En üst dört lig Kıbrıs Futbol Federasyonu tarafından ve bölgesel amatör karşılaşmalar ise S.T.O.K. tarafından organize edilir.

<span class="mw-page-title-main">Cengcou</span>

Zhengzhou, Türkçe kaynaklarda Çengçou veya Cıngcou olarak da geçer, Çin'de bir şehirdir. Henan eyaletinin başkenti olup bir il düzeyi şehirdir. Eyaletin siyaset, eğitim ve teknoloji merkezi olmakla beraber Orta Çin'de önemli bir ulaşım merkezidir. Şehir merkezi Sarı Nehir'in güneyindedir ve Çin'in eskiden başkentliğini yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Şensi</span>

Şensi ya da Shaanxi, Çin'de bir yönetim bölgesi. Wei Nehri ile verimli Loess Platosu'nu içeren bölge, İç Moğolistan'ın güneyinde yer alır. Yönetim merkezi Xi'an'dır.

<span class="mw-page-title-main">Yuncheng</span>

Yuncheng, Çin'in Shanxi eyaletinde bulunan bir il düzeyi şehirdir. Şehir Shanxi'nin güney ucunda eyalet merkezi Taiyuan'dan 345 km uzaklıkta yer almaktadır. Yüzölçümü 14,183 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 5,134,779'dur.

<span class="mw-page-title-main">Liaocheng</span>

Liaocheng, Çin'in Shandong eyaletinde bulunan bir il düzeyi şehirdir. Yüzölçümü 8.714 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 5.789.863'tür.

<span class="mw-page-title-main">Qufu</span>

Qufu, Doğu Çin'in güneybatı Şantung eyaletinde bir şehirdir. Eyalet başkenti Jinan'ın yaklaşık 45 km (28 mi) güneyinde ve Jining'deki il merkezinin 45 km kuzeydoğusundadır. Qufu'nun alanı 815 kilometrekare olup toplam nüfusu 653.000'dir. Nüfusun 188.000'i kentsel alanlarda yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Eyalet altı şehir</span>

Eyalet altı şehir, Çin'in ekonomi ve hukuk açısından bağımsız yönetilen il düzeyi şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Hebei</span>

Hebei (Çince: 河北; pinyin: Héběi, Çin'in Kuzey Çin bölgesinde bulunan bir eyalet. Eyalet isminin "jì" şeklinde kısaltılması, eski Han Hanedanı'na ait Ji Eyaleti 'nden alınır. Ji Eyaleti, günümüz güney Hebei'in üstünde bulunurdu. "Hebei" isminin tam anlamı "ırmağın kuzeyi". Bu, eyaletin Sarı Irmak 'ın kuzeyinde yer almasından dolayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çin'deki etnik azınlıklar</span>

Çin'deki etnik azınlıklar; Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC)'nde Han Çinlisi olmayan halklardır. Han çoğunluğunun dışında ÇHC, resmî olarak 55 tane farklı etnik azınlık grubu tanımaktadır. 2010 itibarıyla resmî olarak tanınan azınlık grupları, kolektif olarak Çin anakarası nüfusunun %8,49'unu oluşturmaktadır. Resmî olarak tanınan bu etnik gruplara ek olarak, kendilerini tanınmayan etnik grupların üyeleri olarak tanımlayan ÇHC vatandaşları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Çin'de zaman</span>

Çin'in coğrafi açıdan beş farklı zaman dilimini kapsamasına rağmen ülkenin tümünde resmî olarak Eşgüdümlü Evrensel Zaman'ın 8 saat ilerisindeki UTC+08.00 zaman dilimi izlenir. Ülkede izlenen resmî ulusal standart zaman, ülke içerisinde Pekin Zamanı, uluslararası olarak ise Çin Standart Zamanı olarak bilinir. 1991 yılından beri yaz saati uygulaması uygulanmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hancheng</span>

Hancheng, Çin'in Şensi eyaletine bağlı Weinan il düzeyi şehrinde bulunan bir şehirdir. Şehir, Guanzhong Ovası'nda Sarı Irmak'ın kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 1.596 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 391.164'tür.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal merkez şehir</span>

Ulusal merkezi şehirler Çin'de siyaset, ekonomi ve kültür alanlarında liderlik etmek, bunları geliştirmek ve görevleri yerine getirmekle görevli bir grup şehirdir. Kavram, Çin Halk Cumhuriyeti Konut ve Kentsel-Kırsal Kalkınma Bakanlığı tarafından 2005 yılında Çin'de kentleşme reformunun ilk adımı olarak önerildi.