İçeriğe atla

Çin'de HIV/AIDS

Çin'deki insan bağışıklık yetmezlik virüsünün (HIV) bugünkü yayılımı çoğunlukla damar içi uyuşturucu kullanımı ve fuhuş yollarıyla gerçekleşmiştir. Çin'de HIV'den etkilenen insanların sayısı tahminen 430.000 ile 1,5 milyon arasındadır[1] ya da toplam nüfusunun yaklaşık %0,1'i.[2][3] 2012 itibarıyla CIA World Factbook, 15-49 yaş grubunda Çin Halk Cumhuriyeti'nde HIV/AIDS ile yaşayan yetişkinlerin yüzde oranının %0,1 olduğu tahminine vardı; bu değer Japonya'nınkiyle aynı ve Birleşik Krallık (%0,2) ve Avusturya (%0,3) gibi birçok Avrupa Birliği ülkesinden daha düşüktür.[4] 2001'de yayımlanan bir Birleşmiş Milletler raporuna göre ülkede HIV'in yayılımındaki ana etkenler, uyuşturucu kullanıcıları arası iğne paylaşımı ve kan bağışı ile ilgili sorunlar.[5] Örneğin, 1990'lar boyunca Çin'in birçok kırsal bölgesinde yapılan hatalı kan toplama programları sonucunda yüksek sayıda insan HIV'le enfekte oldu.[5][6]

Cinsel yolla bulaşım katlanarak artıyor. Bu, UN raporunda 21. yüzyılın en savunmasız olarak görülen grupların hangileri olduğunu açığa vurmaktadır: "yaygın bilgi eksikliği, koruma beceri eksikliği, muazzam oranda içsel işçi göçü, temel sosyal olanaklardan yoksun azınlık toplulukları, göreli yoksulluk, gençlik ve cinsiyet eşitsizliği."[5] Çin kadar büyük bir ülkede ciddi bir salgın, hem Çin hem de dünya ekonomilerini önemli ölçüde etkileyebilir. Hükûmetin HIV/AIDS'e karşı gösterdiği temel tepki önleyici müdahaledir.

Şubat 2009'da yayımlanan resmi bir rapor, 2008'de HIV/AIDS'in bulaşıcı hastalıklar arasında ilk kez Çin'deki önde gelen ölüm nedenini oluşturduğunu belirtti. 2008'in ilk dokuz ayı boyunca neredeyse 7.000 kişi bozukluktan dolayı öldü.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Steinbrook, R (2004). "The AIDS Epidemic in 2004". N Engl J Med. 351 (2). ss. 115-117. doi:10.1056/nejmp048156. 11 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2017. 
  2. ^ National Intelligence Council. The next wave of HIV/AIDS: Nigeria, Ethiopia, Russia, India, China 9 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. ICA 2002-04 D. September, 2002.
  3. ^ American Enterprise Institute, Washington, D.C. Can Asia avoid the AIDS typhoon? 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Nov 11, 2002.
  4. ^ "CIA - The World Factbook". Cia.gov. 1 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2012. 
  5. ^ a b c "The real extent of the tragedy remains unknown, and HIV estimates range from below 150,000 (MOH) to above one million (Dr. Gao Yaojie)" United Nations report 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (MOH = Ministry of Health of China)
  6. ^ Dong, Dong The Discourse of HIV/AIDS in China: News Construction and Representation of the Chinese HIV Blood Scandal (1998-2002) Annual Meeting of the International Communication Association, New Orleans Sheraton, New Orleans, May 27, 2004.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">HIV/AIDS</span> HIV virüsünün sebep olduğu bulaşıcı ölümcül hastalık

AIDS, ilk kez 1980'lerin başında Orta ve Güney Afrika'da gündeme gelen ve giderek ürkütücü boyutlara ulaşan, etkeni HIV (İngilizce: Human Immunodeficiency Virus / Türkçe: İnsan bağışıklık yetmezliği virüsü) olan bir enfeksiyon hastalığıdır. HIV, bağışıklık sistemindeki akyuvarların (özellikle CD4+ lenfositler) yapısını bozarak ve sayısını azaltarak vücudun enfeksiyonlara karşı direncini ortadan kaldırır.

<span class="mw-page-title-main">Çin</span> Doğu Asyada bir ülke

Çin, resmî adıyla Çin Halk Cumhuriyeti (Çince:

<span class="mw-page-title-main">Han Çinlisi</span> Çin nüfusunun % 92sini ve dünya nüfusunun yaklaşık %19unu oluşturan etnik grup

Han Ulusu ya da Han Çinlisi Çin'de yaşayan en büyük etnik gruptur. Çin nüfusunun %92'sini ve dünya nüfusunun yaklaşık %19'unu oluştururlar. Türkçede Çinli kelimesi Han Ulusuna eş anlamlı olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yüzölçümlerine göre ülkeler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste, dünya ülkelerinin ve bağımlı topraklarının kara, su ve toplam alana göre sıralanmış bir listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Nüfus yoğunluklarına göre ülkeler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Nüfus yoğunluklarına göre ülkelerin listesi. Bu liste, bağımsız ülke ya da özerk bölgelerde bir kilometrekarede yaşayan insanların sayısına göre oluşturulmuşur. Tabloda geçen yüzölçümü verileri, göl, baraj ve akarsuları da kapsar. Tablodaki sayılar, toplam nüfusun yüzölçümüne bölünerek elde edildiği için nüfusun gerçek dağılışını yansıtmamaktadır. Bağımsız olmayan ya da uluslararası camiada tanınmamış ülkeler eğik yazıyla gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kuomintang</span> Çin Cumhuriyetindeki siyasi parti

Kuomintang ya da Çin Milliyetçi Partisi, daha çok Tayvan olarak bilinen Çin Cumhuriyeti’nde kurulu bir siyasi partidir. Çin Cumhuriyeti’nin kurucu partisidir. Merkezi Tayvan adasındaki Taipei’dedir. KMT, Uluslararası Demokrat Birliği üyesidir. Önceki cumhurbaşkanı Ma Ying-jeou bu görevi üstlenen yedinci KMT üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk ekonomisi</span> Ulusal ekonomi

Arnavutluk ekonomisi, serbest piyasa ilkelerine dayalı olarak merkezi bir ekonomiden piyasaya dayalı bir ekonomiye geçiş sürecinden geçmiştir. Arnavutluk, üst-orta gelirli bir ülkedir ve Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO), Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) ve Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (KEİ) üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Françoise Barré-Sinoussi</span>

Françoise Barré-Sinoussi, Fransız bir virolog ve Retroviral Enfeksiyonların Düzenlenmesi Bölümü Direktörü ve Paris, Fransa'daki Institut Pasteur'da profesördür. Fransa, Paris'te doğan Barré-Sinoussi, insan bağışıklık eksikliği virüsünün AIDS'in nedeni olarak tanımlanmasında bazı temel çalışmaları gerçekleştirdi. 2008'de Barré-Sinoussi, HIV'i keşfettikleri için eski akıl hocası Luc Montagnier ile birlikte Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'ne layık görüldü. 31 Ağustos 2015'te zorunlu olarak aktif araştırmadan emekli oldu ve 2017'de bir süre tamamen emekli oldu.

<i>The World Factbook</i>

ISSN1553-8133The World Factbook Amerika Birleşik Devletleri Merkezi Haberalma Teşkilatı - CIA tarafından dünyada ülkeleri hakkında toplanan bilgilerin almanak stilinde yayımlandığı bir referans kaynak kitabıdır. Resmi basılmış versiyonuna Ulusal Teknik Bilgi Servisi ve Devlet Matbaası gibi kuruluşlardan ulaşılabileceği gibi Skyhorse Publishing gibi farklı özel matbaalardan da ulaşılabilmektedir. Factbook her hafta kısmi olarak olsa da güncellenen hali ile web sitesi olarak yayımlanmaktadır. Ayrıca bilgisayarda çevrimdışı çalışabilmek için yüklenebilecek şekilde de sunulmaktadır. Yayım, ABD tarafından diplomatik olarak tanınmış olan devletler dahil 267 entitinin demographisi, coğrafyası, iletişim yolları, hükûmet yapısı, ekonomisi ve askeri yapısı hakkında 2-3 sayfalık özet bilgiler vermektedir.

Bazı kesimler, Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a askerî müdahalesi sırasında Sovyet güçlerine karşı savaşan Afgan mücahitlere Siklon Operasyonu kapsamında eğitim, para ve silah desteği veren CIA'in, Usame bin Ladin'in de aralarında bulunduğu gönüllü Arap mücahitleri de destekleyerek bin Ladin'in liderliğindeki el-Kaide'nin kurulmasına zemin hazırladığını iddia etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Çin'de fuhuş</span>

Çin'de fuhuş, hem boyutlarında hem de yasal düzenlemelerinde önemli değişiklikler geçirmiş bir fenomendir. 1949'da Çin Komünist Partisi'nin iktidara gelmesinden kısa süre sonra hükûmet, fuhuşun tamamen ortadan kaldırılması amacıyla, 1960'ların başında ulaşılması hedeflenen bir dizi reform başlattı. 1980'lerin başında sosyal kontrollerin kaldırılmasının ardından, Çin'de fuhuş sadece kentsel alanlarda daha fazla görünür hale gelmekle kalmadı; aynı zamanda kırsal alanlara da yayılmaya başladı. Çin hükûmetinin gayretlerine rağmen fuhuş, çok sayıda insan kapsayan ve paranın sürekli el değiştiği bir endüstri haline geldi. Aynı zamanda organize suç, hükûmet yolsuzluğu ve cinsel yolla bulaşan hastalıklar gibi çeşitli sorunlarla ilişkilidir.

<span class="mw-page-title-main">Çin coğrafyası</span>

Çin büyük fiziksel çeşitliliğe sahiptir. Ülkenin doğusu ile güneyi, verimli ovalardan ve bayırlardan ibaret ve Çin'deki tarımsal üretimin ve insan nüfusunun çoğunun bulunduğu konumdur. Ülkenin batısı ve kuzeyinde ise batık havzalar, yaylalar ve yüksek masifler mevcuttur. Bu bölgedeki tarım potansiyeli ve nüfus çok daha az, üstelik yeryüzündeki en yüksek platosunu oluşturan Tibet Platosu kısmen bu topraklarda bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">HIV/AIDS pandemisi</span>

AIDS küresel bir pandemidir. 2014 yılı itibarıyla, dünyada yaklaşık 36.9 milyon insan HIV virüsüne sahiptir. 2012 yılında, yaklaşık 17.2 milyon erkek, 16.8 milyon kadın ve 3.4 milyon 15 yaşından küçük çocuk AIDS hastasıydı. 2010 yılında 1.8 milyon insan AIDS nedeniyle öldü, bu sayı 2005 yılında 2.2 milyondu. The Lancet'te yayınlanan bir raporda, 2015 Global Hastalık Yükü Çalışmasına göre HIV enfeksiyonunun 1997 yılında 3,3 milyon hastayla zirve noktasına eriştiğini tahmin ediyor. Bu sayı 1997 yılından 2005 yılına kadar hızla düşerek 2.5 milyona indi ancak 2005'ten 2015 yılına kadar sabit kaldı.

Çin'de intiharın kültürel uygulama olarak uzun geçmişi vardır. Qu Yuan'ın intiharı vatansever bir eylem olarak kabul edilir ve bunun anılması, yaygın olarak Ejderha Teknesi Festivali'nin temeli olarak düşünülür. Günümüz Çin'de intihar üzerinde çalışmalar, resmi istatistiklerin bazen büyük oranda bağımsız araştırmaların sonuçlarına göre farklılık göstermesine sebep olan siyasi kaygılar nedeniyle oldukça karmaşık bir sorundur. Genel olarak Çin'in komşu ülkeleri Güney Kore ile Japonya'dan daha düşük intihar oranı var. Çin'de bu uygulama ayrıca daha çok kadınların arasında ve en çok Yangtze Havzası'nda yaygındır.

Seks işçilerine yönelik şiddet, dünya çapında hem fiziksel hem de psikolojik düzeyde rapor edilmiştir. Kurbanlar ağırlıklı olarak kadınlardır, aşırı durumlarda bu şiddete cinayet de dahildir.

<span class="mw-page-title-main">Bakire arınma miti</span>

Bakire arınma miti, bakire bir kızla seks yapmanın bir erkeği HIV/AIDS veya diğer cinsel yolla bulaşan hastalıkları iyileştirdiği inancıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan demografisi</span>

Gürcistan nüfusunun demografik özellikleri arasında nüfus artışı, nüfus yoğunluğu, etnik köken, eğitim seviyesi, sağlık, ekonomik durum, dini bağlantılar ve nüfusun diğer yönleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Lesotho'da sağlık</span>

Lesotho'da doğumda ortalama yaşam beklentisi 53,7 yıldır (2018). 2005 yılında ortalama yaşam süresi 42,5 idi ve son 13 yılda 11 yıllık artış sağladı. Lesotho'nun 2018 insani gelişme endeksi değeri 0,518'dir - bu da ülkeyi düşük insani gelişme kategorisine sokar - bu Lesotho'yu 189 ülke ve bölge arasından 164'üncü sırada konumlandırır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan demografisi</span>

Bu makale, nüfus yoğunluğu, etnik köken, eğitim seviyesi, sağlık, ekonomik durum, dini inanç ve nüfusun diğer yönleri dahil olmak üzere Azerbaycan nüfusunun demografik özellikleri hakkındadır.

Bu liste HIV/AIDS'in yetişkinlerde yaygınlık oranına göre ülkeleri listeler. HIV/AIDS ilk kez 1980'lerin başında Orta ve Güney Afrika'da gündeme gelen ve giderek ürkütücü boyutlara ulaşan, etkeni HIV olan bir enfeksiyon hastalığıdır. 2018 yılında dünya genelinde 38 milyon HIV pozitif insan vardır.