İçeriğe atla

Çifte Saraylar

Çifte Saraylar

Çifte Saraylar veya Cemile Sultan Sarayı ile Münire Sultan Sarayı İstanbul’un Beyoğlu ilçesinin Fındıklı semtinde yer alan sahil saraylarıdır. “Salıpazarı Sarayları” olarak da adlandırılırlar[1]

Sultan Abdülmecit’in kızları Cemile Sultan ve Münire Sultan için 1856 ile 1859 yılları arasında inşa ettirdiği bu sarayların mimarı Garabet Amira Balyan’dır. Binalar, günümüzde Mimar Sinan Üniversitesi tarafından kullanılmaktadır.

Cemile Sultan Sarayı

Çifte Saraylardan Molla Çelebi Camii’ne yakın olan Cemile Sultan Sarayı’dır. Sarayın yapımı, Mahmut Celaleddin Paşa ile evlendirilen Cemile Sultan’ın düğününden altı ay sonra tamamlanmıştı.[2] İnşaatın tamamlana kadar eşiyle birliket Emirgan’da Mısırlı İbrahim Paşa Yalısında oturan Cemile Sultan, Nisan 1859’dan itibaren bu sarayda yaşadı. Hayatının son döneminde doktorların tavsiyesi üzerine bu saraydan ayrılmış;önce Göztepe, sonra Erenköy’de yaşamıştır.[1]

Cemile Sultan'an sonra Abdülaziz’in kızlarından Nazime Sultan ile eşi Derviş Paşazade Ahmet Paşa bir süre bu sarayda ikamet etmiştir.[1]

Meclis-i Mebûsan binası olarak kullanılan Çırağan Sarayı’nın 1910’daki yangında harap olmasının ardından Cemile Sultan Sarayı, Meclis-i Mebusan ve Meclis-i Ayan olarak kullanılmak üzere Nazime Sultan varislerinden satın alındı;[3] 1913-1920'de meclis binası işlevini gerçekleştirdi ve Osmanlı Devleti'nin yıkılış sürecindeki son meclis oturumlarına tanıklık etti.

Cumhuriyetin ilanından sonra bazı İstiklal Mahkemesi davaları bu binada görüldü. Dönemin ünlü gazetecileri Hüseyin Cahit (Yalçın), İkdamcı Ahmet Cevdet (Oran), Velid Ebüzziya’nın vatana hıyanet suçundan yargıldandığı dava 15-31 Aralık 1923’te bu binada gerçekleşti.[4]

1926 yılından itibaren Güzel Sanatlar Akademisi Cemile Sultan Sarayı’na taşındı ancak saray, 1948 yılında çıkan bir yangından harap oldu. Sedat Hakkı Eldem ve Mehmet Ali Handan[3] tarafından hazırlanan proje doğrultusunda yeniden inşa edilen saray, 1953 yılından itibaren Güzel Sanatlar Akademisi’nin bir parçası olarak kullanılmaya başlanmıştır.[2][5]

Binanın, geçmişte Osmanlı Parlamentosu Meclis-i Mebusan Salonu ve İstiklal Mahkemesi Salonu olarak kullanılmış olan salonu, günümüzde Konferans Salonu olarak kullanılır.[5]

Münire Sultan Sarayı

Çifte Saraylar’dan Tophane yönünde olan Münire Sultan’a tahsis edilmişti. 1882 yılında henüz 18 yaşında olan Münire Sultan’ın ölümünden sonra saray, önce Abdülaziz’in kızı Saliha Sultan’a (1862-1941) sonra Abdülmecit’in kız kardeşi Adile Sultan’a tahsis edildi[5](kimi kaynaklarda önce Adile Sultan, Sonra Saliha Sultan’a geçtiği şeklinde belirtilir[3]). “Adile Sultan Sarayı” adıyla da anılan saray, Adile Sultan’ın 1899’da ölümünden sonra Abdülaziz’in damadı Ahmet Zülküf Paşa’ya geçti.

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasından sonra III. Kolordu Komutanlığı karargahı olarak kullanılan bina daha sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi ve Atatürk Kız Lisesi olarak hizmet verdi.

Bina, 1969 yılında Güzel Sanatlar Akademisi’ne devredildi. Sedat Hakkı Eldem’in projesi ile yeniden inşa edildi ve 1975 yılından itibaren 21 Kasım 1975’te öğrenime açıldı[3]

Görseller

Kaynakça

  1. ^ a b c "İstanbul.com sitesi, Fındıklı semti tanıtım sayfası, Erişim tarihi:03.09.2011". 10 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2011. 
  2. ^ a b "Çifte Saraylar". KentHaber.com. 11 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2011. 
  3. ^ a b c d "Ebru Karakaya, Türk Mimarlığında Sanayi Nefise Mektebi ve Güzel Sanatlar Akademisinin Yeri ve Restorasyon Alanına Katkıları, MSÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2006". 14 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2011. 
  4. ^ "Emin Karaca, Eflatun Nuri'nin İşleri, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, Bizim Gazete, 17.05.2008". 24 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2011. 
  5. ^ a b c http://www.msgsu.edu.tr/msu/ana_duyuru/2010-2011_mimarlik_fakultesi_ogrenci_klavuzu.pdf 10 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | başlık = Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Öğrenci Kılavuzu 2010-2011, Çifte Saraylar (sayfa 13), Erişim tairhi: 19 Mart 2011

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dolmabahçe Sarayı</span> Türkiye, İstanbul’da bir saray

Dolmabahçe Sarayı, İstanbul, Beşiktaş'ta, Kabataş'tan Beşiktaş'a uzanan Dolmabahçe Caddesi'yle İstanbul Boğazı arasında, 250.000 m²'lik bir alan üzerinde bulunan Osmanlı sarayı. Marmara Denizi'nden Boğaziçi'ne deniz yoluyla girişte sol kıyıda, Üsküdar ve Kuzguncuk'un karşısında yer alır. Sultan Abdülmecid tarafından inşa ettirilen sarayın yapımı 1843 yılında başlayıp 1856 yılında bitirilmiştir. Günümüzde müze olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu devlet üniversitesi

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi (MSGSÜ), merkez kampüsü İstanbul'un Fındıklı semtinde bulunan devlet üniversitesidir. Ağırlıklı olarak görsel sanatlar, mimarlık, sahne sanatları ve müzik alanında eğitim vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Adile Sultan Sarayı</span>

Adile Sultan Sarayı, 1856 yılında Sarkis Balyan tarafından Sultan Abdülmecid için kız kardeşi Âdile Sultan'a bir armağan olarak yapılmıştır. 1916'dan itibaren Kandilli Kız Lisesi olarak kullanılmış, 1986 yılında yangında harap olmuştur. Sarayın restorasyonu Sabancı ailesinin katkılarıyla tamamlanmıştır ve 28 Haziran 2007 tarihinde yeniden hizmete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Âdile Sultan</span> Osmanlı Padişahı II. Mahmudun kızı

Âdile Sultan, Türk Divan edebiyatı şairi. Sultan II. Mahmut'un kızı, Sultan Abdülmecid'in kız kardeşi.

<span class="mw-page-title-main">Sanâyi-i Nefîse Mektebi</span> Osmanlı güzel sanatlar yüksek okulu

Sanayi-i Nefise Mektebi, güzel sanatlar alanında eğitim vermek üzere II. Abdülhamit döneminde İstanbul’da 1882’de kurulmuş bir yüksekokuldur.

<span class="mw-page-title-main">Çırağan Sarayı</span> Türkiyenin İstanbul ilinde bulunan tarihi saray

Çırağan Sarayı, İstanbul'un Beşiktaş ilçesinde, Çırağan Caddesi üzerinde bulunan tarihi saray.

<span class="mw-page-title-main">Adile Sultan Kasrı</span> Hababam Sınıfı, Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı, Hababam Sınıfı Uyanıyor, Hababam Sınıfı Tatilde, Hababam Sınıfı Dokuz Doğuruyor filmleri burada çekilmiştir

Adile Sultan Kasrı , İstanbul'un Üsküdar ilçesinde, Validebağ Korusu içinde yer alan tarihi bina.

<i>Fausto Zonaro</i> İtalyan ressam (1854–1929)

Fausto Zonaro, İtalyan ressam.

<span class="mw-page-title-main">II. Mahmud Türbesi</span> Türbe

II. Mahmud Türbesi, Osmanlı padişahı Abdülmecid'in babası II. Mahmud için İstanbul'da inşa ettirdiği ve sonradan diğer padişah ve Osmanlı Hanedanı üyelerinin de defnedildiği bir türbedir. 1840 yılında tamamlanan türbe İstanbul'un Fatih ilçesi Çemberlitaş semtinde Divanyolu caddesinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Vedat Tek</span> Türk mimar (1873–1942)

Mehmet Vedat Tek, Türk mimar. 20. yüzyılın başlarındaki çalışmalarıyla tanınmakta ve Birinci Ulusal Mimarlık Akımı'nın Mimar Kemalettin Bey ile birlikte en önde gelen iki isminden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Kazasker Mustafa İzzet Efendi</span> Osmanlı hattatı (1801-1876)

Adaşı ve ustası olan bir diğer ünlü hattat Yeserizade Kazasker Mustafa İzzet Efendi ile karıştırılmamalıdır.

Cemile Sultan, Osmanlı padişahı Abdülmecid’in kızı.

Münire Sultan, Osmanlı padişahı Abdülmecid'in kızı.

<span class="mw-page-title-main">Eski Darülfünun binası</span>

Eski Darülfünun binası, ilk Osmanlı üniversitesine hizmet etmek üzere 1846-1863 yılları arasında İstanbul’un Sultanahmet semtinde Mimar Fossati tarafından saray üslübunda inşa edilmiş; 1933 yılında yangın sonucu yıkılmış tarihi yapı.

Saliha Sultan, Osmanlı Padişahı II. Mahmud'un ve Aşubican Kadınefendi’nin kızı. Sultanlar Abdülmecid ve Abdülaziz üvey kız kardeşi.

Fatma Sultan, I. Selim ve Ayşe Hafsa Sultan'ın kızı ve Kanuni Sultan Süleyman'ın öz kız kardeşidir.

<span class="mw-page-title-main">Saliha Sultan (Abdülaziz'in kızı)</span>

Saliha Sultan, Osmanlı Padişahı Abdülaziz'in kızı.

<span class="mw-page-title-main">Millî Saraylar Resim Müzesi</span>

Millî Saraylar Resim Müzesi, Dolmabahçe Sarayı'nın Veliaht Dairesi'nde 2014 yılında açılan Millî Saraylar İdaresi Başkanlığı'na bağlı müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Fatma Sultan (Abdülmecid'in kızı)</span> Osmanlı prensesi (1840-1882/4), 1. Abdülmecidin kızı

Fatma Sultan, Sultan Abdülmecid'in ve Gülcemal Kadınefendi'nin kızı, V. Mehmed kız kardeşi.

Mahmure Selma Emler, mimar ve restoratör.