İçeriğe atla

Çift motorlu jet

Boeing 737 Twinjet
Vought F7U Cutlass ilk modern çift jet motorlu avcı uçaklarından biriydi.

Çift motorlu jet veya Twinjet, iki motorla çalışan bir jet uçağıdır. Çift motorlu jetler, çalışan tek bir motorla iniş yapmak için yeterli süre boyunca uçabilir, bu da bir motorun arızalanması durumunda tek motorlu bir uçaktan daha güvenli olmalarını sağlar.[1] Çift motorlu jetler yakıt verimliliği açısından daha fazla motoru olan uçaklardan daha iyidir.[2] Bu hususlar, yolcu uçakları, sabit kanatlı askeri uçaklar ve diğerleri de dahil olmak üzere çift motorlu jetlerin yaygın olarak kullanılmasına yol açmıştır.

Uçak konfigürasyonları

Günümüz itibarıyla, çift motorlu jet uçaklarının en yaygın üç konfigürasyonu vardır. Yolcu uçakları gibi büyük uçaklarda yaygın olan birincisi, genellikle her bir kanadın altına veya ara sıra üstüne veya içine monte edilmiş podlarda motorlara sahiptir.

İkinci grup, gövdenin kuyruk kısmının her iki tarafına monteli iki jet kullanır, birçok iş jeti bu konfigürasyona sahiptir.

Üçüncü yapılandırmada her iki motor da yan yana, gövdenin içindedir. Bu konfigürasyon 1960'lardan beri birçok avcı uçağı tarafından kullanılmaktadır. Bu yapılandırmayı kullanan savaş uçaklarına örnek olarak Su-27 Flanker, F-15 Eagle ve F-22 Raptor gösterilebilir.

Kaynakça

  1. ^ "For Transoceanic Flights, Are Two Engines Enough?". Popularmechanics.com. 16 Temmuz 2014. 28 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2016. 
  2. ^ "Aerospace | Popular Science". Popsci.com. 18 Kasım 2015. 28 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Airbus A380</span> Dünyanın en büyük yolcu uçağı

Airbus A380, Airbus tarafından üretilen, dünyanın en büyük geniş gövdeli yolcu uçağıdır. Ağırlığı 560 ton'dur.

<span class="mw-page-title-main">Uçak</span> Motorlu hava taşıtı

Uçak veya tayyare; hava akımının başta kanatlar olmak üzere kanat profilli parçaların alt ve üst yüzeyleri arasında basınç farkı oluşturması sayesinde havada tutunarak yükselebilen, uçma özellikli motorlu bir hava gemisi ve hava taşıtıdır. Pistonlu ya da jet motorlu, sabit kanatlı ve havadan ağır pek çok hava taşıtı uçak kategorisine dahildir. Günümüzde en temel uçak tipleri, yolcu uçağı, savaş uçağı, kargo uçağı olarak bilinirken, farklı coğrafi şartlara göre özelleştirmiş uçaklar da mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Helikopter</span>

Helikopter, dikey kalkış ve iniş yapabilen döner kanatlı bir hava taşıtıdır. İsmin kökü Yunancada heliko pteron yani hareketli kanatlar anlamından gelir. Fransız Gustave Ponton d'Amécourt tarafından 1861'de ortaya atılmıştır. 1907 yılında Fransız Paul Cornu ilk motorlu helikopteri uçurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Otobüs</span> insan taşımak için üretilmiş büyük karayolu taşıtı

Otobüs, kara yolu taşıma yönetmeliğine göre sürücü dahil 17 kişiden fazla yolcu kapasitesi olan motorlu kara taşıtıdır. Ortalama araba veya furgonlardan önemli ölçüde daha fazla yolcu taşımak üzere tasarlanmıştır. Otobüslerin kapasitesi 300 yolcuya kadar çıkabilir, ortalama bir otobüs genellikle 30 ile 100 arasında yolcu taşır. Türkiye Cumhuriyeti hukuk kurallarına göre bu aracı kullanacak sürücülerin E sınıfı ehliyete, SRC belgesine sahip olması ve en az 26 yaşından gün alması gereklidir.

Taşıt, ulaşım aracı veya vasıta, yük ve yolcu taşımaya yarayan araçların genel adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Avcı uçağı</span> Savaş uçağı türü

Avcı uçağı veya av uçağı, öncelikli görevi diğer savaş uçaklarını avlamak olan savaş uçağı. Avcı uçakları genellikle küçük, hafif, hızlı ve manevra kabiliyeti yüksek uçaklardır. Pek çoğu aerobasi kabiliyetine sahiptir. Avcı uçakları, öncelikli görevi yer hedeflerini bombalamak olan bombardıman uçaklarına nazaran daha kısıtlı bombardıman kabiliyetine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">İş jeti</span>

İş jeti, özel jet ya da yaygın olmayan kullanımıyla bizjet iş insanı gruplarını taşıyan jetlerdir. İş jetleri sivil kullanımda olduğu gibi askeri amaçlarla da kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">McDonnell Douglas MD-80/MD-90</span> Yolcu Uçağı

McDonnell Douglas MD-80 ve MD-90; çift motorlu, orta sınıf ve tek koridorlu ticari jet uçağı. Her ikisi de DC-9 adlı modelden türetilmiştir. MD-80'ler 1980 yılında piyasaya sunulmaya başlanmasının ardından, 1989 yılında da MD-90'lar geliştirilmiştir. Her iki uçağın da yolcu kapasitesi aslen 140 iken, 172 yolcuya kadar çıkarılabilmekteydi. İlk ticari yolculuğuna Swissair ile çıkan uçak, 1998 yılında ise yerini Boeing 717'ye bıraktı. 717'nin orijinal ismi MD-95 olmasına karşın McDonnell Douglas—Boeing şirketlerinin birleşmesi sonrası yeniden adlandırıldı. 23 Mayıs 2006 tarihinde son iki Boeing 717 siparişinin teslimi ile DC-9 uçak ailesinin 41 yıllık üretim süreci sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Airbus A320 ailesi</span>

Airbus A320 ailesi Almanya, Fransa, İspanya, Birleşik Krallık ve Hollanda ortaklığından oluşan Airbus S.A.S. ailesinin kısa ve orta menzilli uçağıdır. Airbus A320 serisi A318, A319, A320, A321 ve ACJ özel jet versiyonlarından oluşur. İlk uçuşunu 1987 yılında gerçekleştiren A320 serisi fly by wire Flight control sistemini kullanan ilk yolcu uçaklarıdır. Yolcu uçakları arasında bu güne kadar 4658 adetten fazla üretilerek en büyük rakibi Boeing 737'in arkasından ikinci sıradadır. 1965 yılında üretime başlayan Boeing 737 şu ana kadar 8000'i geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Boeing 777</span> yolcu uçağı

Boeing 777 Uzun menzilli, geniş gövdeli, Çift koridorlu, çift motorlu yolcu uçağı. Boeing Ticari Uçaklar tarafından üretilmektedir. Dünyanın en büyük ve yaygın büyük çap turbofan motorlu, üç sınıfta 283 ve 368 arasında tek sınıf yapılandırmasında 550 yolcu taşıma olanağına sahip, 5235 ila 9380 deniz mili 'ye kadar menzili vardır. 777'ye dışarıdan bakıldığında diğer uçaklardan ayırt edici özellikleri, yuvarlak gövde kesiti, bıçak-kuyruk konisi, altı tekerlekli ana iniş takımı. Boeing 777'in ilk telesiyejli filosiyeline göre, bilgisayar aracılı kontrolleri var. Ayrıca, tamamen bilgisayar destekli tasarımla tasarlanan ilk ticari uçak.

Sikorsky Aircraft, Stratford, Connecticut merkezli bir ABD'li bir uçak üreticisidir. 1923 yılında ünlü havacı Igor Sikorsky tarafından kurulmuş ve sivil ve askeri kullanım için helikopter üreten ilk şirketler arasında yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Andrey Tupolev</span>

Andrey Nikolayeviç Tupolev, çok sayıda askeri bombardıman uçağı ve dünyanının ilk sesüstü (süpersonik) yolcu uçağını da içermek üzere çeşitli sivil Sovyet uçağının tasarımını gerçekleştiren büroyu yöneten SSCB'li uçak tasarımcısı.

<span class="mw-page-title-main">Boeing 757</span> Tek koridorlu, çift motorlu, orta menzilli, yolcu ve kargo uçağı

Boeing 757 bir tek koridorlu, çift motorlu, orta menzilli, hem yolcu, hem kargo taşımacılığında kullanılan 757-200 // 757-300 ve 757-200F olmak üzere üç modeli vardır. Normal seyir hızı üç modelde de 0.8 machdır. Yolcu kapasitesi 200 ile 290 arası değişir. 757-200F kargo, 757-200 yolcu uçağının bir türevidir. 4'lü ana iniş takımına sahip olduğu ve bu sayede uçağın ağırlığını daha fazla noktaya dağıttığı için küçük pistlere de inebilen büyük yolcu uçağıdır. 28 Kasım 2005'te 1050'cisinin Shanghai Airlines'a teslimi ile üretimi durmuştur. Boeing 757, 1050 adet üretilen 7 ticari uçak modelinden biridir. Rolls Royce ve Pratt&Whitney motor tipleri bulunmaktadır. Başlıca kullanıcısı Delta'dır.

<span class="mw-page-title-main">Boeing 707</span>

Boeing 707 1950'li yıllarda üretime başlanan dört jet motorlu dar gövdeli sivil yolcu uçağı modelidir. Ünlü "Seven oh Seven" diye bahsedilen efsanevi yolcu uçağı olarak bilinir. Boeing tarafından 1010 adet üretildi, 1960 ve 1970 yılları arasında uluslararası uzun uçuşlarda yolcu taşımacılığında kullanıldı. İlk jet motorlu yolcu uçağı olan de Havilland Comet'ın başarısız ve sonu ölümle biten kazalarından sonra havacılık tarihinde başarılı olmuş ve yeni tasarımlara ilham vererek yolcu taşımacılığında jet uçağı çağını başlatmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Jet motoru</span> fosil yakıtlı motor türü

Jet motoru veya diğer adıyla tepkili motor, atmosferden aldığı havayı sıkıştırıp jet yakıtıyla yakarak ısıtan havacılık motoru. Bu ısıtma sonucunda ortaya çıkan gazları, hızla dışarı püskürterek, ters yönde bir itiş gücü oluşturur ve bu güçle, motorun bağlı olduğu aracın hareket etmesi sağlanır. Bu motorlar, Newton'ın hareket yasalarına bağlı olarak geliştirilmiştir. Bu yasaya göre; her etki eşit büyüklükte ve ters yönde bir tepki doğurur.

<span class="mw-page-title-main">TUSAŞ Kaan</span> Türkiye’nin geliştirdiği 5. nesil savaş uçağı

TUSAŞ Kaan, TUSAŞ tarafından geliştirilen ve Türkiye'nin 2020'li yılların sonunda seri üretim aşamasına getirmeyi planladığı çift motorlu, düşük görünürlük, sensör füzyonu, hava-hava ve havadan yere hâkimiyetlerde üstün özellikleri bulunan beşinci nesil jet muharip uçak projesidir. 21 Şubat 2024 tarihinde ilk uçuşunu, 6 Mayıs 2024 tarihinde ikinci uçuşunu gerçekleştirmiştir. İlk etapta 2028’e kadar 20 adet uçağın Türk Hava Kuvvetleri envanterine girmesi ve 2030’dan itibaren TSK Envanterinde bulunan F4 ve F-16 tipi eski uçakların yerini alması beklenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Gövde (havacılık)</span>

Gövde veya füzelaj bir hava taşıtının ana gövde bölümüdür. Mürettebat, yolcu ve kargoyu içeren yük genellikle burada bulundurur. Tek motorlu uçaklarda, genellikle bir motor içerir, ancak bazı amfibi uçaklarda, tek motor yüzer gövde olarak kullanılan uçak gövdesine bağlı bir pilon üzerine monte edilir. Uçak gövdesi ayrıca, kontrol ve stabilizasyon yüzeylerinin, uçak stabilitesi ve manevra kabiliyeti için gerekli olan kaldırma yüzeyleriyle spesifik ilişkilerde konumlandırılmasına hizmet eder.

<span class="mw-page-title-main">Airbus A319</span>

Airbus A319, Airbus tarafından üretilen kısa ve orta menzilli, dar gövdeli, ticari yolcu çift motorlu jet uçaklarından oluşan Airbus A320 ailesinin bir üyesidir. A319, 124 ila 156 yolcu taşır ve maksimum 6.900 km uçuş menziline sahiptir. Uçağın son montajı Almanya'nın Hamburg kentinde ve Çin'in Tianjin kentinde yapılıyor. 1996 yılında Swissair ile hizmete girmiştir. Diğer Airbus A320 ailesi uçaklarıyla aynı tip derecelendirmesini paylaşır ve diğer A320 varyantlarında eğitim almış pilotların ek eğitim almadan A319'u uçurmasına olanak tanır. Kasım 2021 itibarıyla, toplam 1.488 Airbus A319 uçağı teslim edildi. American Airlines, filosundaki 133 adet A319 ile en büyük operatör konumunda.

<span class="mw-page-title-main">Jet yakıtı</span>

Jet yakıtı veya havacılık türbin yakıtı, gaz türbinli motorlarla çalışan uçaklarda kullanılmak üzere tasarlanmış bir tür havacılık yakıtıdır. Rengi şeffaf ila saman rengindedir. Ticari havacılık için en yaygın kullanılan türleri, standart uluslararası talebe göre üretilen Jet A ve Jet A-1'dir. Sivil türbin motorlu havacılıkta yaygın olarak kullanılan diğer jet yakıtı ise, çoğunlukla yüksek soğuk hava performansı için tercih edilen Jet B'dir.

<span class="mw-page-title-main">Jet çağı</span>

Jet Çağı, havacılık tarihinde, jet türbinli motorlarla güçlendirilmiş hava taşıtlarının ortaya çıkışı ve ticari jet seyahatinin desteklediği sosyal ve kültürel değişikliklerle belirlenen bir çağdır.