İçeriğe atla

Çevrimiçi ayıplama

Çevrimiçi ayıplama, Twitter ve Facebook gibi sosyal medya platformlarında veya daha özelde e-posta grupları gibi ortamlarda bir kişinin hedef haline getirilmesidir. Çevrimiçi ayıplama genellikle internette özel bilgilerin ifşa edilmesini içerdiğinden internet gizliliği ve medya etiği konusunda bir tartışma kaynağı olmuştur. Çevrimiçi ayıplama iptal, linç kültürü, dokslama, olumsuz görüşler ve intikam pornosu şeklinde cereyan edebilir.

Türleri

İptal ve linç etme

Linç kültürü, hem sosyal medyada hem de günlük yaşamda gerçekleşebilir. Doğrudan hedef tahtasına konulan ve kendisine yönelik olumsuz yargılar içeren önermelerin nesnesi haline gelen kişiye "linç edilmiş" denir. İptal kültürü de buna benzer.

Dokslama

Dokslama kişinin ev ve iş yeri adresleri, tam adı, kredi kartı bilgileri ve telefon numarası gibi kişisel bilgilerinin ifşa edilmesidir.[1][2][3][4]

Olumsuz görüşler

Kullanıcıların genellikle siyasi açıdan zıt düştükleri kurumlara Google Play Store gibi uygulamalardan olumsuz yorum yaparak onu aşağıya çekmeye çalışmasıdır.[5][6][7]

İntikam pornosu

Bir kişiyi aşağılamak amacıyla onun cinsellik içeren görüntülerini hekleme yoluyla rıza dışı yayılmasıdır. Kimi zaman intikam pornosu olan fotoğraf ve videolar kişinin ev veya iş adresini de açık edebilir.[8][9] İntikam pornosu kimi ülkelerde cezaya tabi bir suçtur.

Sosyal statü ayıplaması

Sosyal statü ayıplaması, çevrimiçi ayıplamanın sosyoekonomik statüyü içeren bir türüdür.[10] Bu tir ayıplama kişinin geliri,sosyal statüsü, sağlığı ve diğerlerine olan etkisini hedef alır. Bu ögelere dayanarak kişiye bir toplumsal dışlanma uygulanır.[11]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ S-W, C. "What doxxing is, and why it matters". The Economist, UK. 4 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2017. 
  2. ^ Ryan Goodrich (2 Nisan 2013). "What is Doxing?". TechNewsDaily.com. 29 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2013. 
  3. ^ James Wray and Ulf Stabe (19 Aralık 2011). "The FBI's warning about doxing was too little too late". Thetechherald.com. 31 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2012. 
  4. ^ Zurcher, Anthony. "Duke freshman reveals porn identity". UK: BBC. 9 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2014. 
  5. ^ George, Jordana; Dorothy, Leidner (1 Mart 2019). "From Clicktivism to Hacktivism: Understanding Digital Activism". Information & Organization: 20-24. doi:10.13140/RG.2.2.16347.82726. 24 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2020. 
  6. ^ Chafkin, Max (1 Şubat 2010). "You've Been Yelped". Inc. Magazine. 21 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2013. 
  7. ^ "'Am I being catfished?' An author confronts her number one online critic". The Guardian. 31 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2016. 
  8. ^ Emily Bazelon,Why Do We Tolerate Revenge Porn?" 8 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Slate (September 25, 2013).
  9. ^ Eric Larson, "It's Still Easy to Get Away With Revenge Porn" 22 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Mashable, October 21, 2013.
  10. ^ Hou, Yubo; Jiang, Tonglin; Wang, Qi (November 2017). "Socioeconomic status and online shaming: The mediating role of belief in a just world". Computers in Human Behavior (İngilizce). 76: 19-25. doi:10.1016/j.chb.2017.07.003. 25 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2020. 
  11. ^ Laidlaw, Emily (8 Şubat 2017). "Online Shaming and the Right to Privacy". Laws (İngilizce). 6 (1): 3. doi:10.3390/laws6010003. ISSN 2075-471X. 20 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pornografi</span> Cinsel ilişkinin tasviri

Pornografi, cinsel konunun yalnızca cinsel uyarılma amacıyla betimlenmesidir. Pornografi, dergi, animasyon, yazı, film, video ve video oyunları gibi çeşitli medyalarla sunulabilir. Bu tanım seks gösterileri ve striptiz gibi canlı gösterileri içermez. Günümüz pornografik betimlerinin birincil konuları, hareketsiz fotoğraflar için poz veren pornografik modeller ve filme alınmış cinsel eylemlerde bulunan oyunculardır.

Aşağıdaki liste şu anda mevcut olan İnternet üst seviye alan adlarıdır (TLD'ler). Daha fazla bilgi için Üst seviye alan adına bakabilirsiniz.

Halkla ilişkiler bir işletmenin, kurumun ya da örgütün bağlantı kurduğu ya da kurabileceği kimselerin anlayış, sempati ve desteğini elde etmek ve bunu devam ettirmek için yaptığı sürekli ve örgütlenmiş bir yönetim fonksiyonudur. Temelinde ikna, retorik, algı kavramları yatmaktadır. Kısa tanımıyla, kurumların kitlelerle iletişim kurmak amacıyla yürüttükleri, pro-aktif ve re-aktif olarak sürdürülebilen, kamu yararı esas alınarak devam ettirilen düzenli faaliyetlerdir. İngilizcedeki karşılığının "Public Relations" olması nedeniyle yaygın kullanımı "PR" olarak Türkçeye de yerleşmiştir. Public relations kısaltılarak PR şeklinde Türkçede kullanılmaya başlanınca bu PR'nin birleşik olarak ifadesi gerektiğinde de Piar ya da piyar şeklinde kullanılmaya başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İnternet kültürü</span>

İnternet kültürü, sık ve aktif internet kullanıcıları arasında gelişen ve sürdürülen, özellikle internet üzerinden birbirleriyle iletişim kuran çevrimiçi toplulukların üyeleri tarafından oluşturulan bir tür yarı yeraltı kültürüdür. Bu kültür, etkisi bilgisayar ekranları aracılığı ve bilgi ve iletişim teknolojileriyle, özellikle de internet tarafından aracılık edilen bir kültürdür.

<span class="mw-page-title-main">Sosyal medya</span> İnsanların kendi aralarında bilgi veya düşünce paylaştığı sanal topluluk ve ağlar

Sosyal medya, kullanıcıların internette aradığı, kullandığı ve içerik ürettiği interaktif iletişim platformdur. Geleneksel medya’dan Web 2.0’ın kullanılmaya başlamasıyla, tek yönlü içerik paylaşımından, çift taraflı içerik alışverişine erişim sağlanılan medya iletişimidir. Sosyal ağlar, insanların birbiriyle içerik ve bilgi paylaşmasını sağlayan İnternet siteleri ve uygulamalar sayesinde, herkes aradığı, ilgilendiği içeriklere ulaşabilmektedir. Küçük gruplar arasında gerçekleşen diyaloglar ve paylaşımlar giderek, kullanıcı bazlı içerik üretimini giderek arttırmakta, amatör içerikleri dijital dünyada birer değere dönüştürmektedir.

E-pazarlama, markanın ve yapılan işin tanıtımını yapmak ve tüm pazarlama uygulamalarını desteklemek amacı ile internet, mobil ve interaktif platformların kullanarak yapılan çalışmalardır.

<span class="mw-page-title-main">2010'lar</span> onyıl

2010'lar, 1 Ocak 2010'dan 31 Aralık 2019'a kadar olan 10 yıllık zaman dilimini kapsamaktadır. "Onlu Yıllar" olarak da bilinen 2010'lu yıllar, 1 Ocak 2010'dan 31 Aralık 2019'a kadar süren on yıllık bir dönemdir. On yıl, istikrarlı ekonomik büyüme, düşük enflasyon ve faiz oranları ve güçlü tüketici harcamaları ile karakterize edilen 2000'lerin sonundaki mali krizden iyimser bir toparlanma ile başladı. Arap dünyasındaki bir dizi sosyal ve siyasi ayaklanma olan Arap Baharı ve Avrupa borç krizi on yılın önemli olaylarıydı. On yıl aynı zamanda özellikle gelişmiş ülkelerde LGBT hakları konusunda önemli ilerlemelere sahne oldu.

<span class="mw-page-title-main">Sosyal ağ</span> Kişinin çevresindeki diğer kişilerle oluşturduğu ilişki ağı

Sosyal ağ kavramını ilk kez 1954 yılında Barnes, kişinin çevredeki diğer insanlarla olan ilişkilerini tanımlamak amacıyla kullanmıştır. İnternet ortamında, kullanıcıların kendilerini tanımlayarak her kültürden farklı kullanıcı ile iletişime geçtiği, bunun yanında normal sosyal yaşamda kullanılan jest ve mimik hareketlerini simgeleyen sembollerle duygu ve düşüncelerini sanal olarak ifade ettiği, bu şekilde sosyal iletişim kurduğu ortamlar “sosyal ağ” olarak tanımlanmaktadır. Bugün sosyal ağlar dediğimizde en büyük örnek olarak karşımıza Facebook, Instagram, Twitter ve LinkedIN gibi web siteleri çıkmaktadır.

<i>Revenge</i> (dizi)

Revenge ABC tarafından Amerika'da yayınlanan televizyon drama dizisidir. Alexander Dumas'ın Monte Kristo Kontu adlı kitabından esinlenerek oluşturulmuştur. Madeleine Stowe ve Emily VanCamp başrolü paylaşıyorlardır. 21 Eylül 2011'de yayınlanmaya başlanmıştır. İlk sezonu Amerika'da Çarşamba akşamı ekrana gelmiştir, 2. sezondan itibaren Pazar günleri yayınlanmaya başlamıştır.ABC kanalından 4. sezon onayını almıştır.Dizi 10 mayıs 2015 te yayınlanan final bölümü ile sona ermiştir.

Promosyon, firmaların potansiyel müşterilerine kendilerini tanıtmak ve ürünlerini pazarlamak amacıyla kullandığı etkili bir tanıtım aracıdır. Fransızcadaki promotion sözcüğünden gelmektedir. Türkçe karşılığı özendirme'dir.
Genelde saat, ajanda, anahtarlık, kalem gibi ürünler kullanılırken, kişiye özel ürünler de satış hedefleri doğrultusunda promosyon olarak müşterilere sunulabilir.

<span class="mw-page-title-main">Pornhub</span> Pornografik video paylaşım sitesi

Pornhub, pornografik video paylaşım ve izleme sitesi. 2007'de Montreal'de kuruldu. İlerleyen yıllarda San Francisco, Houston, New Orleans ve Londra'da da ofis açtı.

<span class="mw-page-title-main">Aylo</span>

Aylo, içerik dağıtımında, medya akışında ve çevrimiçi reklamcılıkta hizmet veren bir bilişim şirketidir. Şirketin merkezi Lüksemburg'dadır ve Dublin, Hamburg, Londra, Los Angeles, Miami, Montreal ve Lefkoşa'da ofisleri bulunmaktadır. Öncelikli faaliyetleri internet pornografisidir. Şu anda şirketin yönetimine Brazzers, Digital Playground, Men.com, Mofos, Reality Kings, Sean Cody, Twistys, WhyNotBi.com, Pornhub, RedTube, YouPorn, Xtube, PornMD, MyDirtyHobby, Playboy TV, Spice Networks, Nutaku, Fake Taxi, Playboy Enterprises, Too Much Media, Wicked Pictures dahildir. Aynı zamanda video ve mizah içerikli videobash.com ve dedikodu sitesi celebs.com da bu firmaya aittir.

<span class="mw-page-title-main">Me Too hareketi</span> cinsel tacize ve saldırıya karşı bir hareket

Me Too hareketi, çok çeşitli yerel ve uluslararası isimlerle ortaya çıkan cinsel taciz ve cinsel saldırıya karşı bir harekettir. İngilizce "Ben De" anlamına gelir. Sosyal medyada cinsel saldırı ve cinsel şiddete karşı bir ifşa hareketi olarak Amerika’da başladı ve bütün dünyaya yayıldı. Hareket, özellikle iş yerinde cinsel saldırı ve tacizin yaygın olduğunu gösterme çabasıyla, 15 Ekim 2017’de sosyal medyada yayılmaya başladı. Yapımcı Harvey Weinstein'a karşı cinsel taciz iddialarıyla devam etti. Amerikalı sosyal aktivist Tarana Burke, 2006 yılının başlarında "Me Too" etiketini kullanmaya başladı ve ifade daha sonra 2017 yılında Twitter'da Amerikalı aktris Alyssa Milano tarafından popülerleştirildi. Milano, cinsel taciz mağdurlarını tweetlemeye teşvik etti ve ‘Ben de’ (#MeToo) başlığıyla, başlarına gelen cinsel saldırı ve istismar deneyimlerini paylaşmalarını istedi. Ardından harekete destek Amerikalı ünlüler Gwyneth Paltrow, Ashley Judd, Jennifer Lawrence, Nicole Kidman ve Uma Thurman’dan geldi.

The Plant List, Kraliyet Botanik Bahçeleri, Kew ve Missouri Botanik Bahçesi tarafından oluşturulan ve 2010 yılında başlatılan bitki türlerinin botanik isimlerinin bir listesiydi. Zaman içinde bitki türlerinin bilinen tüm isimlerinin kapsamlı bir kaydı olması amaçlanmıştır ve 2002-2010 Bitki Koruma Stratejisinin Hedef 1'ine yanıt olarak "Bilinen herkesin çevrimiçi bir florasını" üretmek üzere üretilmiştir. Bitkiler, 2013'ten beri güncellenmemiştir ve yerini World Flora Online almıştır.

Doxing veya doxx, bir kişi veya kuruluş hakkında özel veya tanımlayıcı bilgileri araştırmak ve kamuya açık platformlarda yaymaktır. Bu bilgileri elde etmek için kullanılan yöntemler arasında herkese açık veritabanlarında ve sosyal medya web sitelerinde arama, bilgisayar korsanlığı ve sosyal mühendislik yer alır. İnternet yasa dışı kanun infazcılığı ve hacktivizm ile yakından alakalıdır.

İptal kültürü veya sosyal medya için kullanılan adıyla linç kültürü, bir kişinin toplumsal alanın dışına itildiği modern bir dışlama biçimidir. Hem sosyal medyada hem de günlük hayatta iptal kültürünün izlerine rastlanabilir. Bu türden bir eylemin hedefi olan kişinin sosyal medya özelinde "linçlendiği", genel olarak ise "iptal edildiği" söylenmektedir. Merriam-Webster, iptal edilmeyi, kişiye olan desteği kesme olarak tanımlar. Linç kültürü, ifade özgürlüğü ve sansür tartışmalarına konu olmuştur.

Dijital şiddet, dijital iletişim araçları aracılığıyla uygulanan psikolojik, cinsel, ekonomik zarar vermeyi amaçlayan saldırılarıdır. Dijital şiddetin faili/failleri, kişinin tanımadığı insanlar olabileceği gibi, tanıdığı insanlar da olabilir.

Hype pazarlama tüketici tercihlerini oluşturmak amacı olan agresif ve müdahaleci pazarlama türüdür. Aynı kelime, popülerliği yapay olarak şişirilen bir kişiye veya markaya hitap etmek için kullanılabilir. Hype, sosyal medyanın yaygınlaşması nedeniyle bir pazarlama stratejisi olarak ortaya çıktı. Burada başarılı viral pazarlama programları oluşturmakla ilgilenen pazarlamacıların nihai hedefi viral mesajlar oluşturmaktır. Bu, yüksek sosyal ağ analizi potansiyeline sahip bireylere hitap eder. Hype, markaların imajlarını ürünün gerçek kalitesinin üzerinde tanıtmasına olanak tanır.

World Flora Online, dünyadaki bitki türlerinin internet tabanlı bir özetidir.

İnternet vigilantizmi, internet aracılığıyla vigilante faaliyetler gerçekleştirme eylemidir. Bu terim, iddia edilen dolandırıcılıklara, suçlara ve internet ile ilgili olmayan davranışlara karşı tedbirli olmayı kapsar.