İçeriğe atla

Çetin Işıközlü

Çetin Işıközlü (d. 23 Mayıs 1939), Türk besteci,orkestra şefidir.

Opera ve bale yapıtlarıyla tanınmış bir müzisyendir. Bestecinin Judith başlıklı bale yapıtı, Ankara ve İstanbul dışında, Güney Afrika'da Cape Town (1976-78), Almanya'da Giessen (1976-82) ve Tokyo'da Koboyashi Balesi'nde (1982) sahnelenmiş, böylece uluslararası bale dağarcığına giren ilk Türk balesi olmuştur.[1]

Yaşamı

1939 yılında dünyaya geldi. Ankara Devlet Konservatuvarı'nda Adnan Saygun’la kompozisyon, Ferit Alnar'la orkestra şefliği, Kamuran Gündemir'le piyano çalıştı. 1969’da konservatuvarın kompozisyon bölümünden mezun oldu. Aynı yıl yazdığı ve balerin eşi Işıl'a adadığı Judith adlı bale müziğiyle büyük başarı kazandı.[2] Yapıtın dünya prömiyeri Alfred Rodrigues in koreografisiyle[3] Ankara Devlet Balesi topluluğu tarafından gerçekleştirildi. Eser, İstanbul’da (1970, 1973), Cape Town’da (1976, 1978), Almanya’nın Giessen kentinde (1979), Tokyo ‘da(1982) ve İzmir’de(1988) temsil edilmiştir.

1974 yılında İtalyan hükûmetinin bursuyla Roma Santa Cecilia Konservatuvarı’nın kompozisyon ve orkestra şefliği eğitimi aldı. Chigiana Müzik Akademisi nde, İngiltere’de Ernst Read Music Association ve Conford Müzik Okulu’nda, Salzburg Mozarteum Akademisi’nde orkestra şefliği yaz kurslarına katıldı.[1]

1977'den 1985'e dek Almanya'da Giessen ile Detmold Operası'nda korepetitör ve orkestra şefi olarak çalıştı. 1985’te yurda döndükten sonra İzmir Devlet Senfoni Orkestrası'na piyanist ve orkestra şefi olarak atandı. 1987'den yılından itibaren Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı Orkestra Şefliği ve Kompozisyon bölümlerinde ve Bilkent Üniversitesi Müzik ve Sahne Sanatları Fakültesi'nde görev yapmıştır.[4]

Judith adlı bale yapıtının ardından üç perdelik Ağrı Dağı Efsanesi/ Gülbahar (1971), Kültür Bakanlığı'nın siparişi üzerine Emrah ile Selvihan (1989) balesini,[5] ardından Aşk ve Barış (1991), Dudaktan Kalbe (1994) gibi sahne yapıtları ile başta piyano konçertoları olmak üzere çeşitli senfonik yapıtları besteledi. İlk dönem yapıtlarında daha öncü (avangart) bir müzik dili kullanan Işıközlü, giderek uyuşumsuz (disonans) anlatımla duygusal anlatımın birleştiği ve yer yer geleneksel Türk müziğinin duyumsandığı yalın bir anlatım geliştirmiştir.[2]

Eserleri

İcra edilen eserleri

  • Judith (Bale, 1 Perde, Op.1, 1967)
  • Prelüd ve Şarkı(Oda Müziği, Op.2, 1968)
  • Ağrı Dağı Efsanesi "Gülbahar" (Opera, 3 Perde, Op.4, 1972)
  • Türk Ordu Donatım Marşı (Op.5, 1972)
  • Türk Ordu Senfonisi (Senfonik Fantazi, Op.6, 1973)
  • Keman Konçertosu (Op.7, 1976)
  • İki piyano için konçerto (Op.9, 1988)
  • Balad (Solo piyano, Op.11, 1990)
  • Aşk ve Barış (Opera, 2 Perde, Op.12, 1991)
  • Viyolensel Konçertosu(Op.13, 1993)
  • Dudaktan Kalbe (Opera, 3 Perde, Op.14, 1994)
  • Piyano Konçertosu (Op.15, 1997)
  • Liedler (Şan ve Piyano için, Op.16, 1998)
  • Emrah ile Selvihan (Bale, 2 Perde, Op.10, 1989)
  • İnanna (Opera, 3 Perde, Op.17, 2001)
  • Yeni Bir Dünya (Senfoni No.1, Op.18, 2004)
  • Çanakkale Kahramanları (Destansı Oratoryo) Op.19, 2012
  • Şu Çılgın Türkler (Üç Perde, Op.20) 2006
  • Yukarı Fırat Ezgileri (Piyano) Op.21, 2012

Diğer eserleri

  • Rüyada (Senfonik Şiir, Op.3, 1970)
  • Piyanı Metodu (Almanca, Op.8, 1982)

Dış bağlantılar

Çetin Işıközlü kişisel sitesi14 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça

  1. ^ a b "Bir Güfte, 12 Beste: Çetin Işıközlü". www.tekfen.com.tr/. Tekfen Vakfı 1 Güfte, 12 Beste projesi web sitesi. 9 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2016. 
  2. ^ a b Neşe Ayışıt Onatça, Altı "Çağdaş Türk Bestecisi", Muzikoloji.org sitesi, Erişim tarihi:06.03.2014[]
  3. ^ "Dünya repertuvarına giren tek Türk balesi 'Judith' tekrar sahnelenecek". www.timeturk.com/. Timeturk.com haber sitesi 7 Nisan 2014. 11 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2016. 
  4. ^ Kahramankaptan, Şefik. "Hüzün Yüklü Fırat Ezgileri". Andante dergisi, 26.12.2013. 20 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2016. 
  5. ^ "Emrah ile Sevilhan". Cosmoturk.com. 9 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Béla Bartók</span> Macar besteci, piyanist ve Doğu Avrupa halk müziği derleyicisi (1881-1945)

Béla Viktor János Bartók Macar besteci, piyanist ve Doğu Avrupa halk müziği derleyicisi.

<span class="mw-page-title-main">Necil Kazım Akses</span>

Necil Kazım Akses, Türk besteci.

<span class="mw-page-title-main">Gürer Aykal</span> Türk orkestra şefi

Gürer Aykal Türk orkestra şefi. 1988'den beri Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası’nın şefliğini, ayrıca Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası’nın genel müzik direktörlüğünü ve daimi şefliğini yapmaktadır.

Ali Mithat Fenmen, Türk besteci, piyanist.

İlteriş Sun, Müzisyen ve Müzik Eğitmeni.

<span class="mw-page-title-main">Nevit Kodallı</span>

Mehmet Nevid Kodallı, Türk besteci, eğitimcidir.

Türk Beşleri özellikle Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş döneminde eserleriyle kendilerinden söz ettirmiş aşağıdaki beş Klasik Batı Müziği bestecisini bir arada tarif etmek için kullanılan uluslararası bir deyimdir. Türk müziği için çok önemlidirler. Bu kişiler:

Rengim Gökmen, Türk orkestra şefidir.

<span class="mw-page-title-main">Cemal Reşit Rey</span> Türk besteci (1904–1985)

Cemal Reşit Rey, Türk besteci, piyanist, eğitimci ve orkestra şefidir.

İstemihan Taviloğlu, Türk besteci ve müzik eğitimcisidir. Bir klarnet konçertosu besteleyen ilk Türk besteci olarak tanınmıştır. Ankara Devlet Konservatuvarında müzikoloji bölümünün kurucu üyesi olan ve bu kurumda 20 yıl solfej ve armoni dersleri vermiş olan Taviloğlu, konservatuvardan yetişen tüm müzisyenlerin öğretmeni olarak bilinir.

Emrah ile Selvihan, bestesi Çetin Işıközlü'ye, librettosu Çetin Işıközlü ve Gennady Malkhayant'a ait iki perdelik Türk balesi.

Selman Ada, Türk besteci, orkestra şefi ve piyanist.

Orhan Şallıel Türk orkestra şefi.

Ferit Tüzün,, Türk bestecidir.

Hürrem Sultan, müziği Nevit Kodallı'ya, koreografisi Oytun Turfanda'ya ait olan 1976 tarihli bale eseridir. Türkiye'de yazılan ilk büyük bale eseridir.

Ağrı Dağı Efsanesi Yaşar Kemal’in Ağrı Dağı Efsanesi adlı romanından esinlenerek oluşturulmuş 3 perde ve 9 tablodan oluşan bir opera eseridir. Bestesi Çetin Işıközlü’ye, librettosu Nermin Gökpınar ve Çetin Işıközlü’ye aittir.

<span class="mw-page-title-main">Bülent Tarcan</span>

Bülent Tarcan, Türk besteci, tıp doktorudur.

Naci Özgüç, Türk orkestra şefidir.

<span class="mw-page-title-main">Bujor Hoinic</span>

Bujor Hoinic, Rumen piyanist, orkestra şefi, opera bestecisi.

Tevfik Akbaşlı, Türk besteci.