İçeriğe atla

Çernobil Hariç Tutma Bölgesi

Çernobil Hariç Tutma Bölgesi
Зона відчуження Чорнобильської АЕС (Ukraynaca)

30 kilometrelik bölge, Hariç Tutma Bölgesi
Yasak bölge ve felaket bölgesi
"Dytiatky" Kontrol Noktasındaki Bölgenin girişi
"Dytiatky" Kontrol Noktasındaki Bölgenin girişi
Hariç Tutma Bölgesi'nin sınırları
Hariç Tutma Bölgesi'nin sınırları
Yüzölçümü
 • Toplam2600 km²
Nüfus
 • Toplam180 (samoseli)
Resmî site
dazv.gov.ua

Çernobil Nükleer Enerji Santrali Hariç Tutma Bölgesi, Çernobil nükleer reaktör faciasının olduğu alanın etrafında belirlenmiş yasaklı bölge. Yaygın olarak Çernobil Hariç Tutma Bölgesi, 30 kilometrelik bölge ya da Bölge olarak da bilinir.

1986’daki facia sonrası Sovyet Askeri Kuvvetleri tarafından kurulan bölge en başta Çernobil Nükleer Enerji Santrali’nin 30 km çevresi tahliye için belirlenmiş ve askeri kontrol altına alınmıştır.[1] Daha sonra Sınırları Ukrayna’nın daha geniş bir alanını kaplayacak şekilde değiştirilmiştir. Çernobil Hariç Tutma Bölgesi’nin kuzeyinde Belarus tarafından ayrı olarak idare edilen Polesiye Devlet Radyoekolojik Koruma Bölgesi bulunmaktadır. Çernobil Hariç Tutma Bölgesi Ukrayna Devlet Acil Durum Servisi'nin bir kurumu tarafından yönetilirken santral ve lahiti ayrı olarak yönetilmektedir.

Hariç Tutma Bölgesi, Çernobil Nükleer Enerji Santrali’nin etrafındaki radyoaktif kirlenmenin en yüksek olduğu, halkın erişiminin ve yerleşiminin yasaklandığı yaklaşık 2600 km²’lik bir alanı kapsar.[2] Ukrayna'da Hariç Tutma Bölgesi'nin dışında başka zorunlu ve gönüllü yeniden yerleştirme alanları da bulunmaktadır.[3] Şubat 2019'da, Hariç Tutma Bölgesi’nin sınırlarının, Bölgenin dış alanlarındaki azalan radyoaktiviteyi yansıtacak şekilde yeniden çizilmesi için görüşmelerin devam ettiği ortaya çıkmıştır.[4]

Hariç Tutma Bölgesi’nin işlevi tehlikeli alanlara erişimi kısıtlamak, radyoaktif kirlenmenin yayılmasını azaltmak ve ayrıca radyolojik ve ekolojik izleme çalışmaları yürütmektir.[5] Bugün Bölge dünyadaki en fazla radyoaktif kirliliğe maruz kalmış alanlardan biridir ve çevresindeki yüksek seviyedeki radyasyon maruziyeti bilim dünyasının ve turistlerin artan ilgisini çekmektedir. Bölge bitki ve hayvanlar için bir doğal yaşam alanı haline gelmiştir ve ayrıca Ukrayna’nın en yüksek biyolojik çeşitliliğine ve en sık ormanlarına sahiptir. Bu durum, radyasyona rağmen Bölge’deki insan etkinliğinin yokluğundan dolayıdır.[6]

Çernobil Hariç Tutma Bölgesi 24 şubat 2022’deki Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin bir parçası olan Çernobil savaşı sırasında Rus ve Ukraynalı kuvvetler arasındaki çatışmanın merkeziydi.[3]

Kaynakça

  1. ^ Marples, David R. (1988). The social impact of the Chernobyl disaster. V. G. Snell. New York: St. Martin's Press. ISBN 0-312-02432-0. OCLC 18135017. 7 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2023. 
  2. ^ Bondarkov, Mikhail D.; Oskolkov, Boris Ya.; Gaschak, Sergey P.; Kireev, Sergey I.; Maksimenko, Andrey M.; Proskura, Nikolai I.; Jannik, G. Timothy; Farfán, Eduardo B. (Ekim 2011). "ENVIRONMENTAL RADIATION MONITORING IN THE CHERNOBYL EXCLUSION ZONE—HISTORY AND RESULTS 25 YEARS AFTER". Health Physics. 101 (4): 442-485. doi:10.1097/hp.0b013e318229df28. ISSN 0017-9078. 
  3. ^ a b "Grain Transportation Report, February 24, 2022". 24 Şubat 2022. 
  4. ^ "Academy News - February 2019 PM&R". PM&R. 11 (2): 219-220. Şubat 2019. doi:10.1002/pmrj.12078. ISSN 1934-1482. 
  5. ^ Iavniuk, A.A.; Shevtsova, N.L.; Gudkov, D.I. (Temmuz 2020). "Disorders of the initial ontogenesis of seed progeny of the common reed (Phragmites australis) from water bodies within the Chernobyl Exclusion Zone". Journal of Environmental Radioactivity. 218: 106256. doi:10.1016/j.jenvrad.2020.106256. ISSN 0265-931X. 
  6. ^ "UNEP: Putting a stop to global environmental crime has become an imperative". UN Chronicle. 51 (2): 8-10. 22 Eylül 2014. doi:10.18356/e4b65acd-en. ISSN 1564-3913. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nükleer enerji</span> atomun çekirdeğinden elde edilen enerji türü

Nükleer enerji, atomun çekirdeğinden elde edilen bir enerji türüdür. Kütlenin enerjiye dönüşümünü ifade eden, Albert Einstein'a ait olan E=mc² formülü ile ilişkilidir.

<span class="mw-page-title-main">Çernobil Faciası</span> 1986 yılında Sovyet Ukraynasında yaşanan nükleer kaza

Çernobil Faciası, 26 Nisan 1986 tarihinde Sovyetler Birliği'ne bağlı Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin Pripyat şehri yakınlarındaki Çernobil Nükleer Santrali'nin 4 numaralı reaktöründe gerçekleşen nükleer kazadır.

<span class="mw-page-title-main">Nükleer enerji santrali</span> Nükleer reaktör yardımıyla elde edilen enerjiyi dağıtan merkez

Nükleer santral (NPP) veya atom santrali (APS), ısı kaynağının nükleer reaktör olduğu termik santraldir. Termik santrallerde tipik olduğu gibi, ısı, elektrik üreten jeneratöre bağlı buhar türbinini çalıştıran buhar üretmek için kullanılır. Eylül 2023 itibarıyla Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu, dünya çapında 32 ülkede faaliyette olan 410 nükleer santral ve inşa halinde olan 57 nükleer santral olduğunu bildirdi.

<span class="mw-page-title-main">Nükleer erime</span>

Nükleer erime, bir nükleer reaktörün soğutma sistemlerinin çalışmaması ve reaktörün parçalanabilir yakıtının tepkimesinin yavaşlatılamaması durumunda, nükleer yakıtın tamamen eriyerek çok sıcak ve çok yoğun bir sıvı haline gelmesi durumudur. Nükleer erime durumunda reaktör yakıtı reaktör kalbini eriterek dışarıya çok ciddi miktarda radyasyon sızıntısına sebep olabilir. Bu durum bir nükleer reaktörde olabilecek en ciddî kazadır.

<span class="mw-page-title-main">Çernobil</span> Çernobil felaketinden dolayı mahvolmuş şehir

Çernobil, Ukrayna'nın kuzeyinde Kiev Oblast'ına bağlı Çernobil Hariç Tutma Bölgesi'nde bulunan, Çernobil Nükleer Santrali'nin infilak etmesiyle oluşan Çernobil faciası'ndan dolayı kısmen terk edilmiş bir şehirdir. Şehir tahliye edilmeden önce 14.000 nüfusu bulunurken günümüzde yalnızca 1000 kişi burada yaşamaktadır. Belarus'un Gomel şehrine 160 km. uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pripyat</span>

Pripyat, Ukrayna'nın kuzeyinde, Kiev Oblastında, terk edilmiş bir şehirdir. Şehir Çernobil Nükleer Santrali çalışanları için 1970 yılında kurulmuştur. 1986 yılında Çernobil reaktör kazasının meydana gelmesi sonucu şehir boşaltılmıştır. Yaklaşık 1000 yıl sonra tekrar yaşanabilecek radyasyon düzeyine erişebilecek olan şehir, bugün terkedilmiş hâliyle ilgi çekmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Radyoaktif kirlilik</span>

Radyoaktif kirlenme veya radyoaktif kontaminasyon, radyoaktif maddelerin yüzeylerde; katı, sıvı veya gaz içinde kasıtsız ve istemeden bulunması durumudur.

<i>Chernobyl</i> (mini dizi) Çernobil felaketini ele alan 2019 yapımı mini dizi

Chernobyl, İngiliz-Amerikan yapımı beş bölümlük tarihi drama türünde çekilen TV mini dizisidir. Dizi Craig Mazin tarafından yaratılıp yazılmıştır. Yönetmeni ise Johan Renck'dir. Jared Harris, Stellan Skarsgård, Emily Watson ve Paul Ritter gibi isimler dizinin oyuncu kadrosunu oluşturmaktadır. Chernobyl, Amerikan kablo kanalı HBO ile İngiliz televizyon kanalı Sky'ın ortak yapımıdır. Dizinin ilk bölümü ABD'de 6 Mayıs 2019'da, Birleşik Krallık'ta 7 Mayıs 2019'da yayımlanmıştır. Dizi, Nisan 1986'da Sovyetler Birliği'nde meydana gelen Çernobil faciasını ve ardından gelen tasfiye girişimlerini ele almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çernobil Nükleer Santrali</span> Ukraynada yer alan kapalı ama tamamen devreden çıkarılmamış nükleer santral

Çernobil Nükleer Santrali veya resmî adıyla Vladimir İlyiç Lenin Nükleer Santrali, Ukrayna'nın Pripyat şehrinin yakınında yer alan kapalı fakat tamamen devreden çıkarılmamış nükleer santraldir. Santral, Çernobil şehrinin kuzeybatısına 14,5 km; Belarus-Ukrayna sınırına 16 km ve Kiev'in kuzeyine yaklaşık 110 km uzaklıktadır ve Kızıl Orman tarafından çevrelenmektedir. 4 numaralı reaktörde, 1986'daki Çernobil reaktör kazası meydana geldi ve santral günümüzde Çernobil Yasak Bölgesi olarak bilinen geniş bir alanda yer almaktadır. Hem bölge hem de eski santral, Ekoloji ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı tarafından yönetilmektedir.

2020 Çernobil Koruma Bölgesi yangınları, Nisan 2020'de Ukrayna'nın Çernobil Koruma Bölgesi içinde başlayan bir dizi orman yangınıdır.

<span class="mw-page-title-main">Valeri Legasov</span> Sovyet Nükleer Kimyageri, Çernobil Faciası Araştırma Komisyonunun Şefi

Valeri Alekseyeviç Legasov, Sovyet inorganik kimyager ve SSCB Bilimler Akademisi üyesi. Günümüzde Çernobil faciasını inceleyen komisyonun başkanı olarak yaptığı çalışmalarla hatırlanır.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl Orman</span>

Kızıl Orman, Çernobil Nükleer Santralini çevreleyen 10 kilometre karelik bir orman. Polesiye bölgesinde yer almaktadır. İsmini Çernobil Faciasının ardından yüksek düzeyde radyasyona maruz kaldıktan sonra renkleri solan kızıl-kahverengi çam ağaçlarından almaktadır. Kızıl Orman'ın bulunduğu alan günümüzde dünyada en çok radyoaktif kirliliğin olduğu yerlerden biridir.

Anatoliy Stepanovych Dyatlov, Çernobil Nükleer Santralinin işletilmesinde eski başmühendis yardımcısıydı.

Leonid Fedorovych Toptunov 26 Nisan 1986 Çernobil Faciası'nın yaşandığı gece Çernobil Nükleer Santrali 4 numaralı Reaktör Ünitesinde kıdemli reaktör kontrol mühendisi olan bir Sovyet mühendisti.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Akimov</span>

Aleksandr Fyodorovich Akimov 26 Nisan 1986 Çernobil faciasının yaşandığı gece Çernobil Nükleer Santrali 4 numaralı Reaktör Ünitesi'nde çalışan gece vardiyasının vardiya süpervizörü olan bir Sovyet mühendisti.

Fil Ayağı, Nisan 1986'da meydana gelen Çernobil nükleer faciası sırasında, Ukrayna'nın Pripyat kenti yakınlarındaki Çernobil Nükleer Santrali altında oluşan büyük radyoaktif kütleye verilen takma addır. O yılın Aralık ayında keşfedilen oluşum, şu anda Reaktör No. 4'ün kalıntılarının altındaki bir buhar dağıtım koridorunda bulunuyor. Son derece radyoaktif bir nesne olarak varlığını sürdürmektedir; ancak radyoaktif bileşenlerinin bozunması nedeniyle tehlikesi zamanla azalmıştır.

Nikolai Maximovich Fomin Ukraynalı bir mühendis. 1981'den 1986'daki Çernobil nükleer felaketine kadar Çernobil Nükleer Santrali'nin baş mühendisiydi.

Viktor Petroviç Bryuhanov, Çernobil Nükleer Santrali'nin eski inşaat müdürü ve 1970'ten 1986'ya kadar santralin yöneticiliğini yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Valeri Hodemçuk</span>

Valery Ilyich Khodemchuk Çernobil santralinde gece vardiyasında sirkülasyon pompası operatörüydü ve Çernobil felaketinin ilk kurbanı olan bir Sovyet mühendisti.

<span class="mw-page-title-main">Çernobil Muharebesi</span> 2022 Rusyanın Ukraynayı işgalinin bir parçası

Çernobil Muharebesi, Rus Silahlı Kuvvetleri ile Ukrayna Silahlı Kuvvetleri arasında Çernobil Tecrit Bölgesi'nde 24 Şubat 2022'de, 2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ilk gününde başlayan askeri bir çatışmaydı. Belarus'tan gelen istilacı Rus kuvvetleri o günün sonunda Çernobil Nükleer Santrali alanını ele geçirdi. 300'den fazla kişi - 100 işçi ve 200 Ukraynalı muhafız - Rusların bölgeyi ele geçirmesinden 7 Mart'a kadar santralde mahsur kaldı. 31 Mart'ta Çernobil'i istila eden Rus birliklerinin çoğunun Rus kuvvetlerinin yeniden gruplandırılmasının bir parçası olarak bölgeden geri çekildiği bildirildi.