İçeriğe atla

Çelyuskin


Çelyuskin
Tarihçe
Sovyetler Birliği
AdıÇelyuskin
Adının geldiği yer/kişiSemyon Çelyuskin
Görevlendirme 11 Mart 1933
Hizmet 6 Mayıs 1933
Genel karakteristik
Tipi Buharlı buzkıran
Tonaj 7500 ton
Mürettebat 111

Çelyuskin (Rusça: Челю́скин) Sovyet buharlı buzkıran gemisidir. 1934 yılında çıktığı seferde Murmansk'dan Vladivostok'a Kuzey Kutup rotasından gitmeye çalışmış ancak başarısız olarak batmıştır. Görevli 111 personel bir kişi hariç kurtarılmıştır. Kuzey Kutbu'nun keşfinde önemli bir yere sahip olan geminin yolculuğu sayesinde SSCB Kuzeydoğu Geçidi olarak adlandıran suları lojistik anlamda kullanabileceğini görmüş ve bu olanağı değerlendirmiştir. Personel içinde kameramanların bulunması sayesinde görev ve kurtarma faaliyetinin tamamı belgelenmiş, personelin kriz koşullarına cesaretle karşı koyması boyun eğmeyen anlamına gelecek şekilde Çelyuskinets adlı deyimin ortaya çıkmasına yol açmıştır.

Arka plan ve isimlendirme

Çelyuskin, 1933 yılında Danimarka Kopenhag'da yerleşik Burmeister and Wain firmasına yaptırılmıştır. Geminin adı 18. yüzyıl Rus kutup kaşifi Semyon Çelyuskin'den gelmektedir.

Görev

Murmansk'dan 2 ğustos 1933 tarihinde ayrılan gemi Kuzey Kutup rotasının büyük kısmını aştıktan sonra Eylül ayında yoğun buzlar karşılaştı. Çukçi Yarımadası açıklarındaki Kolyuçin Adası'na 8 personel bıraktıktan sonra aralarında 10 kadın ve 2 çocuk olan 104 kişi kalmış oldu. Gemi buzullar arasında saplanıp kaldıktan sonra sürüklenmiş ve sonrasında 13 Şubat 1934 günü batmıştır. Kaza sürecinde sadece bir kişi (B. G. Mogileviç) sürüklenen kargo yükleri ezilerek can vermiş, bunun dışında can kaybı yaşanmamıştır. Kazazedeler buzul üzerinde kamp kurmuş ve kurtarılan ekipman sayesinde merkezle temasın kopmaması sağlanmış, yardım beklenmiştir. Kadınlar ve çocuklar öncelikli olarak hava yoluyla kurtarılmıştır. 5 Mart günü 29 seferle yapılan kurtarma sürse de son kazazedenin bölgeden ayrılması Nisan ayını bulmuştur.

Havadan kurtarma faaliyetine katılan pilotlar anatoly Liapidevskiy, Sigizmund Levanevskiy, Vasili Molokov, Mavriky Slepnov, Mihail Vodopiyanıv, Nikolay Kamanin ve İvan Doronin olmuştur. Ayrıca kurtarma faaliyetlerine ABD'li havacılar Clyde Goodwin ve William Latimer Lavery de katılmıştır. Tüm havacılara çabalarından dolayı Lenin Nişanı verilmiştir. Kurtarma sırasında Tupolev TB-1 ve Polikarpov R-5 uçakları kullanılmıştır.

Sonuçları ve kültürel etkisi

Gemi, planlanan yolculuğun son aşamasında Bering Boğazı girişine kadar sorunsuz ilerlediği için Sovyet yönetim tarafından görev başarılı kabul edilmiştir. Böylece buharlı bir buzkıranın aynı mevsimde Kuzey Kutup rotasından geçebileceği görülmüştür. Takip eden yıllarda yapılan benzer girişimler sayesinde yol açılmış ve 1935 yılından itibaren düzenli seferler gerçekleştirilmiştir. Ayrıca Sovyet Baltık Filosu bu güzergâhtan Pasifik Okyanusuna geçerek olası Japon tehdidine karşı önlem almştır.

Sefere dahil olan kameramanlar sayesinde tüm sefer, kazazedelerin yaşamı ve kurtarılması belgelenmiştir. Bu sayede zorlu koşullarda Sovyet bilim insanlarının dirayeti kamuoyu tarafından bilinir hale gelmiştir.

Geminin batığı ancak Eylül 2006'da Çukçi Denizi'nde 50 metre derinlikte bulunmuştur.[1]

Galeri

Kaynakça

  1. ^ 13 Şubat 2007 tarihli RIA haberi 23 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça) 23 Haziran 2023 tarihinde erişilmiştir

İlgili Araştırma Makaleleri

SS <i>Great Eastern</i> İngiliz üretimi okyanusaşırı buharlı gemi

Great Eastern, modern okyanusaşırı yolcu gemilerinin ilk örneği sayılan buharlı gemi.

Deniz ticareti hukuku, deniz üzerinde yürütülen ticari ilişkileri düzenleyen hukuk dalıdır. 29/06/1956 tarihli ve 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda deniz ticaretini konu alan bazı başlıklar şunlardır:

TCG <i>Kocatepe</i> (D-354) Kıbrıs Harekâtı sırasında dost ateşiyle batırılan Türk Deniz Kuvvetleri gemisi

TCG Kocatepe (D-354), 1974'te Türk Silahlı Kuvvetlerinin gerçekleştirdiği Kıbrıs Harekâtı sırasında Türk Hava Kuvvetleri tarafından dost ateşiyle batırılan Türk Deniz Kuvvetleri gemisi.

<i>Admiral Kuznetsov</i> (063)

Admiral Flota Sovetskogo Soyuza Kuznetsov Rus Donanması'na bağlı bir uçak gemisidir. 1991 yılında o zamanki adı Kızıl Donanma olan Sovyet Donanması'nda hizmete giren gemi, günümüzdeki ismini II. Dünya Savaşı boyunca Donanma Sekreteri (Komutanı) görevini yürüten Amiral Nikolay Gerasimoviç Kuznetsov'dan almıştır. Proje 1143.5, Brezhnev ve Kremlin olarak da adlandırılan sınıfının iki üyesinden ilki olan Kuznetsov Rus Donanması'nın aktif hizmetteki en gelişmiş gemisi ve tek uçak gemisidir. Sınıfın diğer üyesi Varyag, Sovyetler Birliği'nin dağılmasını takiben inşa halindeyken Ukrayna tarafından alıkonulmuş ve 1998 yılında Çin'e satılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">USS Pueblo (AGER-2)</span>

USS Pueblo (AGER-2), Amerika Birleşik Devletleri'ne ait istihbarat gemisi, 23 Ocak 1968 günü Pueblo Olayı olarak da bilinen operasyonla Kuzey Kore deniz kuvvetleri tarafından ele geçirilmiştir. Olay sırasında Kuzey Kore yetkililerinin açıklamalarına göre gemi ülke sularına girmiş, ABD yetkililerine göre gemi uluslararası sularda bulunmaktaydı. Pueblo gemisi hâlen Kuzey Kore’nin elindedir ve sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Deniz Kuvvetleri</span>

Rusya Deniz Kuvvetleri, Rusya'yı denizden gelebilecek her türlü saldırıya karşı korumakla görevlidir. Rusya Silahlı Kuvvetleri komutası altındaki en büyük 4.kuvvettir.

<span class="mw-page-title-main">Tallinn Tahliyesi</span>

Sovyet Tallinn Tahliyesi, Baltık Filosu'nun bir bölümünün ve kentteki Kızıl Ordu birliklerinin 1941 Ağustos ayında Tallinn'den tahliyesi operasyonudur. Bazı kaynaklarda Tallinn Felaketi ya da Sovyet Dankörkü olarak bilinir.

MV <i>Çankaya</i>

MV Çankaya; 264 groston kapasiteli, yelkenli ve motorlu, Türk bandıralı yük gemisi. 23 Şubat 1942'de, Sovyet denizaltısı Ş-213 tarafından, İstanbul Boğazı'nın 3 mil açığında top ateşiyle batırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Lenin (nükleer buzkıran)</span> Nükleer güçle çalışan Sovyet buzkırıcısı

Lenin nükleer buzkıranı, dünyanın nükleer enerjiyle çalışan ilk gemisidir. SSCB'de üretilen geminin yapımına 1957'de Sovyet atom bombası projesinin lideri olan İgor Kurçatov denetiminde başlanmış, 1959'da denize indirilmiştir. 30 yıl görev yapan Lenin, 1989'da emekliye ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Filosu</span> Kuzeybatı Rusyanın savunmasından sorumlu Rus Donanması birimi

Kuzey Filosu, Rusya Deniz Kuvvetleri'nin ülkenin kuzeybatısının savunulmasından sorumlu filosudur. Karargahı Severomorsk'ta yer almakta olup Kola Körfezi çevresinde bir dizi filo üssü bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzeydoğu Geçidi</span> kuzey doğu

Kuzeydoğu Geçidi,, Norveç ve Rusya'nın Arktik kıyıları boyunca Atlantik ve Pasifik Okyanusları arasındaki nakliye rotasıdır. Kanada adalarından geçen batı rotası buna göre Kuzeybatı Geçidi (NWP) olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Stepan Makarov</span>

Stepan Osipoviç Makarov Rus İmparatorluk Donanması'nda son derece başarılı Rus koramiral ve okyanus bilimcici. Rusya Bilimler Akademisi tarafından yazmış olduğu birçok kitap nedeniyle ödüllendirildi. Batmazlık teorisinin yazarı ve Kiril tabanlı semafor alfabesinin geliştiricisidir. Buzkıran gemilerin kullanımı konusunda ısrarcıydı ve onun tasarladığı ilk buzkıran olan Yermak inşa edildi. Sahalin adasındaki Shiritoru kasabası, 1946'da onuruna Makarov olarak yeniden adlandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Umberto Nobile</span> İtalyan kaşif (1885-1978)

Umberto Nobile İtalyan bir havacı, havacılık mühendisi ve Arktik kâşifiydi. Nobile, iki Dünya Savaşı arasındaki yıllarda yarı sert hava gemilerinin geliştiricisi ve destekçisiydi. Öncelikle, Kuzey Kutbu'na ulaşan ilk uçak olan ve tartışmasız Avrupa'dan Amerika'ya kutup buzulunu geçen ilk uçak olan Norge zeplinini tasarlaması ve pilotluğunu yapmasıyla hatırlanır. Nobile ayrıca ikinci bir kutup zeplin olan Italia'yı tasarladı ve uçurdu; bu ikinci sefer ölümcül bir kazayla sonuçlandı ve uluslararası bir kurtarma çabasını kışkırttı.

<span class="mw-page-title-main">Cutty Sark</span>

Cutty Sark Birleşik Krallık yelkenlisidir. 1869 yılında İskoçya'nın Dumbarton kentinde Jock Willi Shipping Line firması için yapılmıştır. Buharlı gemiler ortaya çıkıncaya kadar uzun mesafe ticaret gemisi olarak görev yapan yelkenlilerin en gelişmişi ve en hızlısıydı.

<span class="mw-page-title-main">Rudolf Samoyloviç</span> Sovyet kutup kâşifi

Rudolf (Ruvim) Lazarevich Samoylovich, bir Sovyet kutup kâşifi, profesör ve coğrafya bilimleri doktoruydu.

Yakov Yakovleviç Gakkel bir Sovyet ve Rus oşinograf, coğrafi bilimler doktoru (1950), profesör, Arktik ve Antarktika Araştırma Enstitüsü coğrafya bölümü müdürü ve bilim adamı Yakov Modestovich Gakkel'in oğluydu.

Semyon İvanoviç Çelyuskin, bir Rus kutup kaşifi ve deniz subayıydı.

<span class="mw-page-title-main">Jacob van Heemskerck</span>

Jacob van Heemskerck – 25 Nisan 1607) Hollandalı bir kaşif ve deniz amiraliydi. Sonunda öleceği Cebelitarık Muharebesi'nde İspanyollara karşı kazandığı zaferle tanınır.

<i>Titanic II</i> (film)

Titanic II, Shane Van Dyke tarafından yazılan, yönetilen ve başrolde oynanan ve The Asylum tarafından dağıtılan 2010 yapımı Amerikan drama felaket filmidir. İsmine rağmen, 1997 yapımı eleştirmenlerce beğenilen filmin devamı değil, onun bir kopyasıdır. Film, orijinal geminin ilk seferinden tam 100 yıl sonra ters rotayı izlemek üzere yola çıkan kurgusal bir Titanic replikasında geçiyor; ancak küresel ısınma ve doğa güçleri, tarihin aynı gecede, daha feci ve ölümcül bir ölçekte kendini tekrar etmesine neden oluyor.

<span class="mw-page-title-main">Otto Schmidt</span>

Otto Yulyeviç Shmidt, daha çok Otto Schmidt olarak tanınan, Sovyet bilim insanı, matematikçi, astronom, jeofizikçi, devlet adamı ve akademisyen.