İçeriğe atla

Çeltikdüzü, Yusufeli

Çeltikdüzü
Harita
Artvin'in Türkiye'deki konumu
Artvin'in Türkiye'deki konumu
Artvin üzerinde Çeltikdüzü
Çeltikdüzü
Çeltikdüzü
Çeltikdüzü'nün Artvin'deki konumu
ÜlkeTürkiye Türkiye
İlArtvin
İlçeYusufeli
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
Rakım1020 m
Nüfus
 (2021)
 • Toplam234
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0466
İl plaka kodu08
Posta kodu08820

Çeltikdüzü, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihçe

Çeltikdüzü köyünün eski adı Göcek veya Göçek'tir. Nitekim 1574 tarihli Osmanlı mufassal defterinde Göcek, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde ise Göçek (كوچك) olarak geçer.[3][4] Günümüzde Yusufeli ilçesinin bir köyü olan Meşecik, 2013 yılından önce Çeltikdüzü'nün bir mahallesiydi.

Göcek veya Göçek köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Tao'da yer alıyordu. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortasında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köydeki eski kilise bu dönemden kalmış olabilir.[5]

Osmanlı idaresinin 1555 yılındaki tahririne göre Göcek köyünde 7 Hristiyan hane, 1574 yılındaki tahririne göre ise 52 Hristiyan hane yaşıyordu. Köyün adı Göcek olarak kaydedilmiş olmakla birlikte, buradaki mezra ve mevkiler Hazugeti (ხაზუგეთი) gibi Gürcüce adlar taşıyordu. Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi belirleme amacıyla sadece erkek nüfusunu tespit ettiği 1835 yılında köyde 60 hanede 119 erkek bulunuyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince köyün nüfusunun yaklaşık 238 kişiden oluştuğu ortaya çıkar. Bu sırada Göcek Çıldır Eyaleti'ne bağlı Kiskim sancağının köylerinden biriydi.[3][6]

Göcek köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Göçek (كوچك) adıyla Artvin vilayetine bağlı Yusufeli ilçesinin merkez nahiyesindeki köylerden biriydi.[4] 1940 genel nüfus sayımında "Göcek" olarak yazılmış olan köy, Çoruh vilayetine bağlı Yusufeli kazasının merkez nahiyesine bağlıydı ve nüfusu 602 kişiden oluşuyordu.[7] Göcek köyünün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla değiştirilmiş ve Çoruh Nehri kıyısında çeltik yetiştirildiği köye Çeltikdüzü adı verilmiştir.[8] 1965 genel nüfus sayımında Çeltikdüzü köyünün nüfusu 919 kişiden oluşuyordu ve bu nüfus içinde 287 kişi okuma yazma biliyordu.[9]

Göcek veya Göçek köyünde, muhtemelen Gürcü döneminden kalma bir mağara kilise bulunmaktadır. Bu kilise bir kayada oyulmuş mağaradan oluşmaktadır. Kilisenin yuvarlak apsisi bugün de fark delmektedir. Apsisin kuzeyinde, pencereli küçük bir kiler odası vardır. Kilisenin batı tarafından bir açıklık bulunmaktadır. Bu açıklıktan kilisenin üstündeki kiler odasına ulaşılmaktadır. Kilisenin kapısı kuzey tarafta yer alır.[10]

Kasım 2022'de su tutmaya başlayan Yusufeli Barajı'nın suları altında kalan köy, yeni yerleşim yerine taşındı.[11][12]

Coğrafya

Çeltikdüzü köyü Artvin il merkezine 122 km, Yusufeli ilçe merkezine ise 13 km uzaklıktadır.[13]

Nüfus

Yıllara göre köy nüfus verileri
2021 234[2]
2020 231[2]
2019 251[2]
2018 257[2]
2017 271[2]
2016 306[2]
2015 248[2]
2014 248[2]
2013 238[2]
2012 352[2]
2011 408[2]
2010 415[2]
2009 384[2]
2008 373[2]
2007 397[2]
2000 435[13]
1990 696[13]
1985 806[13]

Kaynakça

  1. ^ "Celtikduzu, Turkey Page". Fallingrain.com. 5 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022. 
  2. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Artvin Yusufeli Çeltikdüzü Köy Nüfusu". Nufusune.com. 13 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022. 
  3. ^ a b Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 101. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
  4. ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 82.
  5. ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2017, s. 72. 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9470-8-7
  6. ^ Taner Artvinli, Yusufeli Külliyâtı, İstanbul, 2013, 2 cilt, I. cilt, s. 327, ISBN 9786058624818.
  7. ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 170.
  8. ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 660". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2021. 
  9. ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 90.
  10. ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2017, s. 72 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9470-8-7
  11. ^ "Bakan Kurum Yusufeli'nin yeni yerleşim alanında incelemede bulundu". 21 Kasım 2022. 28 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ "Yusufeli'nde 7'nci taşınma sürecinde son 1 ay". CNN Turk. 1 Temmuz 2022. 30 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2022. 
  13. ^ a b c d "Çeltikdüzü Köyü". YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cihanlı, Tortum</span>

Cihanlı, Erzurum ilinin Tortum ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Suyatağı, Tortum</span>

Suyatağı, Erzurum ilinin Tortum ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Karakale, İspir</span>

Karakale, Erzurum ilinin İspir ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Alanbaşı, Yusufeli</span>

Alanbaşı, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Balalan, Yusufeli</span>

Balalan, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Bostancı, Yusufeli</span>

Bostancı, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Boyalı, Yusufeli</span>

Boyalı, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Cevizlik, Yusufeli</span> Artvin köyü

Cevizlik, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Darıca, Yusufeli</span>

Darıca, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı bir köyüdür. Tao-Klarceti'in ünlü Esbeki Manastırı ve Esbeki Kalesi bu köyün Espek mahallesinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Demirkent, Yusufeli</span>

Demirkent, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Kömürlü, Yusufeli</span>

Kömürlü, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Yaylalar, Yusufeli</span>

Yaylalar, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı bir köydür.

Ğvime Kilisesi, tarihsel Samtshe bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Posof ilçesine bağlı ve eski adı Ğvime olan Kumlukoz köyünde Orta Çağ'da kalma Gürcü kilisedir.

Çihireti Kilisesi, tarihsel Eruşeti bölgesinde, bugün Ardahan ilinin Hanak ilçesine bağlı ve eski adı Çihireti olan Yünbüken köyünde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma bir kilisedir.

Maskuri Kilisesi veya Meksur Kilisesi, tarihsel Tao bölgesinde, günümüzde Erzurum ilinin Tortum ilçesine bağlı ve eski adı Maskuri olan Cihanlı köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir.

Orcohi Kilisesi, tarihsel Tao bölgesinde, günümüzde Erzurum ilinin Oltu ilçesine bağlı ve eski adı Orcohi olan Orucuk köyünde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma bir kilisedir. Günümüze kalıntıları ulaşan köydeki iki Gürcü kilisesinden biridir.

Nakomlari, tarihsel Artani bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin merkez ilçesine bağlı ve eski adı “Gurcibeg” olarak bilinen Tepesuyu köyünde Orta Çağ'dan kalma yapı kalıntılarıdır. Nakomlari, terk edilmiş bir köy olarak bilinir.

Mşehi Kilisesi veya Muşeh Kilisesi, tarihsel Tao bölgesinde, günümüzde Erzurum ilinin Şenkaya ilçesine bağlı ve eski adı Mşehi olan Aydoğdu köyünde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma bir kilisedir. Kilise, Aydoğdu köyünün eski adından dolayı bu şekilde adlandırılmıştır.

Oşkisori Kilisesi, tarihsel Tao bölgesinde, günümüzde Erzurum ilinin Uzundere ilçesine bağlı ve eski adı Oşkisori olan Sapaca köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir.

Turkaşeni Kilisesi, tarihsel Kola bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Göle ilçesine bağlı ve eski adı Turkaşeni olan Yiğitkonağı köyünde Gürcülerden kalma iki kilisenin ortak adıdır. Eski adları günümüze ulaşmadığı için bu iki yapı köyün eski adıyla anılmaktadır.