İçeriğe atla

Çekoslovakya'nın dağılması

1968-1989 yılları arasında Çekoslovakya

Çekoslovakya'nın dağılması Çekoslovakya'nın 1 Ocak 1993 tarihinde barışçıl bir şekilde Çekya ve Slovakya adında iki ülkeye ayrılması olayıdır. Bu olay aynı zamanda Kadife Boşanma olarak da bilinmektedir.

Çekoslovakya

Çekoslovakya I. Dünya Savaşı'nın sonunda Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun parçalanması üzerine kuruldu. 1917 yılında ABD'nin Pittsburgh kentinde Çekoslovakya'nın ilk devlet başkanı Tomáš Garrigue Masaryk ve diğer Çek ve Slovak siyasetçiler toplanarak iki ulusun eşit bir şekilde temsil edildiği bir devletin kurulmasını kararlaştırdılar. Böylece Çekoslovakya kuruldu.

Ancak birçok Slovak bu birleşmeye karşıydı. 1939 yılında Alman devlet başkanı Adolf Hitler'in teşvikiyle ilk Slovak Cumhuriyeti kuruldu. Ancak 1945 yılında II. Dünya Savaşı'nın sonunda bölgeyi işgal eden Sovyetler Birliği Çekoslovakya Sosyalist Cumhuriyeti'ni kurdu.

Dağılması

16 Kasım-29 Aralık 1989 arasında meydana gelen Kadife Devrimi ile Çekoslovakya'da komünizm sona erdi. Václav Havel devlet başkanı seçildi. 1990'lara gelindiğinde Çek Cumhuriyeti'nin GSMHsi Slovakya'dan %20 fazlaydı.[1] Çekoslovakya sürekli olarak Slovakya'ya parasal yardım yapıyordu. Bu yardım 1991'de durduruldu. 25 Aralık 1991 tarihinde Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Çek ve Slovak siyasetçileri arasında ülkenin birliği konusunda büyük bir tartışma başladı. Václav Havel ülkenin parçalanmasına karşı olup Çeklerin ve Slovakların federal bir yapı olarak kalmalarını desteklediği için görevinden istifa etti. Çek siyasetçi Václav Klaus ve Slovak siyasetçi Vladimír Mečiar arasındaki görüşmeler sonucu 23 Temmuz 1992 tarihinde iki ülkenin ayrılması konusunda anlaşmaya varıldı. Böylece 31 Aralık 1992 tarihinde ülke barışçıl bir şekilde iki ülkeye ayrıldı.[2]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Çek Cumhuriyeti Slovakya'dan daha mı zengin?". 8 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2021. 
  2. ^ "Çekoslovakya İkiye Ayrıldı, Pişman Olmak Üzere". 17 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çekya</span> Orta Avrupada yer alan bir ülke

Çekya, resmî adıyla Çek Cumhuriyeti, Orta Avrupa'da bir ülkedir. Kuzeyinde Polonya, batı ve kuzeybatısında Almanya, güneyinde Avusturya ve doğusunda Slovakya ile komşudur.

<span class="mw-page-title-main">Slovakya</span> Orta Avrupada yer alan bir ülke

Slovakya (Slovakça: Slovensko ya da resmî adıyla Slovak Cumhuriyeti (Slovakça: Slovenská republika , Orta Avrupa'da bir ülkedir. Eski Çekoslovakya'nın bir parçasıydı. Başkenti ve en büyük şehri Bratislava'dır.

<span class="mw-page-title-main">Çekoslovakya</span> Orta Avrupada 1918 ile 1992 arasında varlığını sürdürmüş devlet

Çekoslovakya, Orta Avrupa'da 1918 ile 1992 arasında varlığını sürdürmüş ülke. 1 Ocak 1993'te Slovakya ve Çek Cumhuriyeti adlı iki bağımsız devlete bölünmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Václav Havel</span> Çek Cumhuriyetinin ilk cumhurbaşkanı

Vaclav Havel,, Çek tiyatro yazarı, düşünce insanı, siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Kadife Devrim</span>

Kadife Devrim, 17 Kasım-29 Aralık 1989'da Çekoslovakya'da meydana gelen kansız bir devrimdir. Sonucunda, komünist yönetim düşürülmüştür. Eski Çekoslovakya'da 1989'da yapılan Kadife Devrim'in öncülerinden olan muhalif oyun yazarı Václav Havel, Çekya'da 40 yıl sonra ilk kez 1990'da yapılan serbest seçimlerde cumhurbaşkanı oldu.

Çek Cumhuriyeti tarihi, bugünkü Çekya topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

Slovakya tarihi, bugünkü Slovakya Cumhuriyeti topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Václav Klaus</span> 2. Çekya cumhurbaşkanı

Prof. Dr. Václav Klaus Çek ekonomist ve siyasetçi. Çekya'nın 2. Cumhurbaşkanı ve 1. Başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Çekoslovakya pasaportu</span>

Çekoslovakya pasaportu veya Çekoslovak pasaportu, 1918-1992 yılları arasında yaşamış bir devlet olan Çekoslovakya tarafından, Çekoslovakya vatandaşlarının uluslararası seyahatlerde kullanması için üretilmiştir. Çekoslovakya'nın Çekya ve Slovakya olarak ayrılmasından sonra her iki ülke de kendi pasaportlarını üretmiştir.

<span class="mw-page-title-main">77 Bildirgesi</span> Komünist Çekoslovakyada 1976 ve 1992 arasında varlığını sürdürmüş sivil muhalif inisiyatif

77 Bildirgesi yahut Bildirge 77. Adını, Ocak 1977'de bir grup Çekoslovak aydının yayınladığı bildiriden alan, komünist Çekoslovakya'da 1976 ve 1992 yılları arasında varlığını sürdürmüş sivil muhalif inisiyatif. Kurucuları Jiří Němec, Václav Benda, Ladislav Hejdánek, Václav Havel, Jan Patočka, Zdeněk Mlynář, Jiří Hájek, Martin Palouš ve Pavel Kohout'tur. Bu tip bir bildirinin yayınlanması, dönemin komünist rejimi tarafından suç olarak kabul edilmekteydi. 1989 yılındaki Kadife Devrim'den sonra, bu oluşumun birçok üyesi Çek ve Slovak siyasi yaşantısında çok önemli rol oynadılar.

<span class="mw-page-title-main">Vişegrad Grubu</span> Ülkeler arası bölgesel organizasyon

Vişegrad Grubu, dört Orta Avrupa ülkesi olan Çekya, Macaristan, Polonya ve Slovakya arasında bölgesel ortaklıktır. Grubun amacı bu ülkeler arasında Avrupa entegrasyonunu sürdürmek, hem de birbirleri ile askerî, ekonomik ve enerji gibi konularda işbirliği yürütmektir.

Çekoslovakya başbakanları listesi, Avrupa'da 1992 yılına kadar var olan Çekoslovakya'da 1918 yılında Çekoslovakya Cumhuriyeti ile başlayıp 1992 yılında Çekya ve Slovakya Federatif Cumhuriyeti ile son bulan süreçte başbakanlık makamında bulunan kişileri içermektedir. Aynı dönemde 1938-1939 ile 1969-1992 yılları arasında federasyon içerisinde kısmi devletleri oluşturan Çekya ve Slovakya başbakanları ile 1939-1945 yılları arasında var olan Bohemya ve Moravya Protektorası ile Slovak Cumhuriyeti başbakanları da bu listede yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Jan Stráský</span>

Jan Stráský, Çek siyasetçi. Stráský, Avrupa'da 1992 yılına kadar var olan Çekoslovakya'nın son başbakanı olarak 2 Temmuz 1992 ile 31 Aralık 1992 tarihleri arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ján Čarnogurský</span>

Ján Čarnogurský, eski Slovak siyasetçi, 1991-1992 yıllarında Slovakya Başbakanı ve Hristiyan Demokratik Hareket başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Miloš Zeman</span> Çek Cumhuriyeti 3. Cumhurbaşkanı

Miloš Zeman, Çekya'nın 8 Mart 2013 - 8 Mart 2023 tarihleri arasında görev yapan üçüncü cumhurbaşkanı. 1998'den 2002'ye kadar Çek Cumhuriyeti başbakanı olarak görev yaptı. 1990'lı yıllarda Çek Sosyal Demokrat Partisi'nin liderliğini yaptı ve partisini ülkenin önde gelen partilerinden biri yaptı. 1996 ila 1998 yılları arasında Çek parlamentosunun alt meclisi olan Temsilciler Meclisinin Başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Çekoslovakya Sosyalist Cumhuriyeti</span> Orta Avrupada bir cumhuriyet (1960-1990)

Çekoslovakya Sosyalist Cumhuriyeti, Orta Avrupa'da 1948'den 1990'a kadar varlığını varlığını sürdürmüş ülke.

<span class="mw-page-title-main">Slovak Cumhuriyeti (1939-1945)</span> Nazi Almanyasının bugünkü Slovakya topraklarının büyük kısmında var olmuş uydu devleti

Slovak Cumhuriyeti (1939-1945) veya Birinci Slovakya Cumhuriyeti veya Birinci Slovak Cumhuriyeti, 14 Mart 1939 ile 4 Nisan 1945 arasında, bugünkü Slovakya topraklarının büyük kısmı üzerinde var olmuş Nazi Almanyası'na bağlı uydu devlet. Devlet Almanların Çekoslovakya'yı işgalinden 1 gün önce Alman provokasyonları ile bağımsızlığını ilan etmiştir. Bu daha önce kendilerine ait bir devletleri olmayan Slovakların tarihinde bir ilkti. Slovak Cumhuriyeti, günümüz Slovakya topraklarının büyük kısmına sahipti ancak 1938'de Çekoslovakya'nın Macaristan'a bıraktığı güney toprakları yoktu. Doğudaki bazı topraklar, kısa süren bir savaş sonucunda Macaristan'a kaybedildi.

Tireli Savaş, 1989'da Komünist hükümetin düşmesinden sonra Çekoslovakya'da ülkenin adının ne olacağı konusunda yaşanan tartışmadır.

<span class="mw-page-title-main">Slovakya arması</span>

Slovakya arması, Slovakya'nın resmî devlet armasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Olga Havlová</span>

Olga Havlová, demokrasi ve insan hakları savunucusu, Çekoslovakya'nın son Cumhurbaşkanı ve Çek Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı olan Václav Havel'in ilk eşi. İyi Niyet Komitesi adlı sosyal yardım amaçlı girişimin kurucusu ve 77 Bildirgesinin imzacılarındandır.