İçeriğe atla

Çavuşlu Köyü Camisi

Çavuşlu Köyü Camii veya Dikiciler Camii, Artvin'in Borçka ilçesine bağlı Çavuşlu köyünde konumlanmış bir camidir. Günümüzde Çavuşlu köyünde yer almasına rağmen eskiden ayrı bir köy olan Murkivet'in camisidir. Bundan dolayı Murkivet Camii olarak da bilinir.[1][2]

Tarihçe

Caminin bulunduğunu Murkiveti, eski bir Gürcü yerleşimidir. Kitabesine göre Murkivet Camii 1860 yılında inşa edilmiştir. 1922 nüfus cetveline göre Borçka kazasının Maradit nahiyesine bağlı bir köyün adı 1925 yılında Dikciler olarak değiştirilince, cami de Dikiciler Camii olarak anılmaya başlamıştır.[3][4] Çavuşlu Köyü Camii son zamanda onarılmış ve cephesi kiremit rengine boyanmıştır. Çavuşlu Köyü Camii, 2006 yılında Trabzon Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tescil edilip koruma altına alınmıştır.[5]

Mimari

Hafif bir eğime oturan cami, yığma moloz taş kaide üzerine geçmeli ahşap sistemle inşa edilmiştir. Dikdörtgen planlı bir yapı olan Dikiciler Camii iki katlıdır. Yapının tavanı ahşaptır. Minaresi bulunmayan cami son zamanda onarılmış ve dış cephelerinde ahşapların üzeri kiremit rengine boyanmıştır. Caminin taş mihrabının kenarı işlemeli ahşap çerçeveli olup minber kenarları lambri malzemeyle kaplanmıştır.[6]

Camide geometrik kompozisyonlar, nesneli kompozisyonlar, bitkisel kompozisyonlar ve kitabe görülmektedir. Caminin kapı, mihrap, minber, mahfil ve sütunlarında oyma bulunmaktadır. Camide bitkisel motif olarak sarmal dal, akant yaprağı, S-C kıvrımları, palmet, 25 yapraklı çiçek, 15 yapraklı çiçek, geometrik motif olarak fiyönk ve örgü motifi, nesneli motif olarak ise kandil kullanılmıştır.[7]

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2023. 
  2. ^ "ÇAVUŞLU KÖYÜ CAMİİ". Doğu Karadeniz Kültür Envanteri Projesi. 6 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2023. 
  3. ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 1229". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  4. ^ "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  5. ^ Demet Taşkan (2011). "Artvin İli Borçka ve Hopa İlçeleri Camilerinde Ahşap Süslemeler" (PDF). dspace.gazi.edu.tr. 20 Şubat 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2022. 
  6. ^ ""Çavuşlu Köyü Camii". 6 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  7. ^ Demet Taşkan (2011). "Artvin İli Borçka ve Hopa İlçeleri Camilerinde Ahşap Süslemeler" (PDF). dspace.gazi.edu.tr. 20 Şubat 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Eşrefoğlu Camii</span> Konyada tarihî yapı

Eşrefoğlu Camii, Anadolu'daki ahşap direkli camilerin en büyüğü ve orijinalidir. Konya'nın Beyşehir ilçesinin kuzeyinde, İçerişehir Mahallesi'nde yer alır. UNESCO tarafından 2012 yılında Dünya Mirası Geçici Listesi'ne alınan Eşrefoğlu Camii, bir türbe, kervansaray ve hamam ile birlikte külliye şeklinde 1296-1299 yılları arasında Eşrefoğulları Beyliği döneminde Eşrefoğlu Seyfettin Süleyman Bey tarafından yaptırılmıştır. 2023'te UNESCO Dünya Mirası listesine girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gülbahar Hatun Camii</span>

Gülbahar Hâtûn Camii ya da Büyük İmaret Cami ya da Hâtûniye Camii Osmanlı padişahı Yavuz Sultan Selim tarafından annesi Gülbahar Hatun adına 1514 yılında Trabzon'da yaptırılmış bir camidir.

<span class="mw-page-title-main">Çavuşlu, Borçka</span> Borçkada bir köy

Çavuşlu, Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı bir köydür. Eski adı Kataphia'dır. Köyün merkezi Artvin kentine 50 km, Borçka kasabasına 18 km uzaklıktadır. Bugünkü Çavuşlu eski Murkiveti köyünü de kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Aziziye Camii</span> Konya, Türkiyede bir cami

Aziziye Camii, Konya'da 17. yüzyıl Osmanlı dönemine ait tarihi camidir.

<span class="mw-page-title-main">Başdurak Camii</span> İzmir, Türkiyede bir cami

Başdurak Camii, İzmir'in Konak ilçesinde bulunan, Kemeraltı Çarşısı'nın ana güzergâhlarından olan Anafartalar Caddesi üzerindeki cami.

Kemeraltı Camii, İzmir'in Konak ilçesinde bulunan, adını içinde bulunduğu Kemeraltı Çarşısı'ndan alan, çarşının ana güzergahlarından olan Anafartalar Caddesi üzerindeki camidir. Yusuf Çavuşzade Ahmet Ağa Camii ve Mûsâ Bâlî Camii olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Kaptan İbrahim Ağa Camii</span>

Kaptan İbrahim Ağa Camii, 1622 yılında Kaptan İbrahim Paşa tarafından İstanbul'un Beşiktaş ilçesinde yaptırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Afyonkarahisar Ulu Camii</span>

Afyonkarahisar Ulu Camii, Türkiye'de Afyonkarahisar'ın merkezinde yer alan ahşap direkli anıtsal cami.

Murkiveti, tarihsel Klarceti bölgesinin yerleşim yerlerinden biridir. Günümüzde Artvin ilinin Borçka ilçesinde yer alır. 1925 yılında adı Dikiciler olarak değiştirilen köy, daha sonra Borçka ilçesine bağlı Çavuşlu köyünün bir mahallesine dönüşmüştür.

Aşağı Sundura Camisi, Artvin'in Hopa ilçesinde konumlanmış bir camidir. 19. yüzyılda inşa edilen caminin yapımında moloz taş kullanılmıştır. Camide geometrik kompozisyonlar, nesneli kompozisyonlar ve bitkisel kompozisyonlar görülmektedir. Caminin kapısında oyma, minber ve mahfilinde çakma, kubbesinde ise bağdadi bulunmaktadır.

Esenkıyı Yukarı Camisi, Artvin'in Hopa ilçesinde konumlanmış bir camidir. 1850 yılında inşa edilen caminin yapımında moloz taş kullanılmıştır. Camide geometrik kompozisyonlar, nesneli kompozisyonlar, bitkisel kompozisyonlar ve kitabe görülmektedir. Caminin kapısında oyma, minberinde kafesleme ve oyma, mihberinde ise oyma bulunmaktadır.

Orta Hopa Camisi, Artvin'in Hopa ilçesinde konumlanmış bir camidir. 19. yüzyılda inşa edilen caminin yapımında moloz taş kullanılmış, minberi tamamen yenilenmiştir. Camide nesneli kompozisyonlar, bitkisel kompozisyonlar ve kitabe görülmektedir. Caminin tavanında kazma, kubbesinde ise kalemişi ve bağdadi bulunmaktadır.

Fındıklı Köyü Camisi, Artvin'in Borçka ilçesinin Fındıklı köyünde konumlanmış bir camidir. 18 veya 19. yüzyılda inşa edilmiş cami, alt katında bulunan moloz taştan yapılmış medresenin üzerine tamamen ahşaptan yapılmıştır. Mihrabı yenilenen yapının üzeri tamamen sıvalıdır. Camide geometrik kompozisyonlar, bitkisel kompozisyonlar ve kitabe görülmektedir. Caminin minberinde ve sütunlarında oyma, mahfilinde kafesleme ve oyma, tavanında ise çakma ve oyma görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Camili Köyü Camisi</span> Borçkaya bağlı Camili köyündeki tarihi cami

Camili Köyü Camisi veya Hertvisi Camisi, tarihsel Maçaheli bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı ve eski adı Hertvisi olan Camili köyünde bulunan tarihi bir camidir. Köyün Hertvisi adının değiştirilmesinden sonra Camili Camii olarak adlandırılmıştır. Hertvisi Camii, Maçaheli vadisinin Türkiye tarafında tespit edilmiş sekiz ahşap camiden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Muratlı Köyü Camisi</span>

Muratlı Köyü Camisi, Artvin'in Borçka ilçesinin Muratlı köyünde bulunan, ahşap 19. yüzyıl camisi.

<span class="mw-page-title-main">Efeler Köyü Camii</span>

Efeler Köyü Camii veya Eprati Camii, Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı ve eski adı Eprati olan Efeler köyünde bulunan bir camidir. Köyün eski adından dolayı Eprati Camii ve bulunduğu mahallenin yeni adından dolayı Aksu Camii olarak da bilinir. Efeler Köyü Camii, köydeki Gürcü kilisesi Eprati Kilisesi yıkılıp yerinde inşa edilmiştir.

Arhavi Merkez Camii, 1883 yılında Artvin'in Arhavi ilçesinde inşa edilmiş bir camidir.

Musazade Mahallesi Camii, Artvin'in Arhavi ilçesinde konumlanmış bir camidir.

Ulukent Köyü Camii, Artvin'in Arhavi ilçesindeki Ulukent köyünde konumlanmış bir camidir. Kayıtlara göre 19. yüzyılın başlarında inşa edilmiştir. Camiiye 1896 yılında son cemaat yeri eklenmiştir. Başta ahşap olan minaresi rüzgar nedeniyle yıkıldıktan sonra yeni hali taştan yapılmıştır. Caminin korkuluklarında ve kubbe göbeğinde bitkisel motifler, kadınlar mahfili katının altında yer alan kirişte ise oyma geometrik desenler görülmektedir. Caminin ahşap minberi işlenmiştir.

İştimye Camii, Kosova'nın güneyindeki İştimye kentinde bulunan bir tarihi cami ve kültür anıtıdır.