İçeriğe atla

Çavdarhisar

Çavdarhisar
İlçe
Kütahya ilinin ilçeleri
Kütahya ilinin ilçeleri
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlKütahya
Coğrafi bölgeEge Bölgesi
İdare
 • KaymakamAbdullah Gedik[1]
 • Belediye başkanıHalil Başer (AK Parti)[2]
Rakım1000 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam6.800
 • Kır
4,026
 • Şehir
2.084
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu43500
İl alan kodu0274
İl plaka kodu43

Çavdarhisar, Kütahya ilinin bir ilçesidir. Kütahya'ya 58 km uzaklıktadır. İlçe kimliği kazanmadan önce 37 km uzaklıktaki Emet ilçesine bağlı ufak bir kasaba olan Çavdarhisar çeşitli uğraş ve siyasi baskılarla ilçe olmayı başarmıştır. Tarihi zenginliğe sahip bir ilçedir. Aizanoi Antik Kenti ve bünyesindeki dünyanın ilk örneklerinden stadyum-tiyatro kompleksi, dünyanın ilk borsa yapısı vardır. Bu borsa yapısı 1970 Gediz depreminde caminin yıkılmasıyla ortaya çıkmıştır. Bunun dışında nekropoller, olimpiyat şeref tribün abidesi, 4 köprü ikisi çok kötü şekilde restore edilmiş ve hala kullanılıyor. Bunun dışında Meter Steunne alanı ve tüneli önemli bir eserdir.

Tarihçe

Yerleşim tarihi yapılan kazılar sonucunda elde edilen bulgulara göre MÖ 3000'li yıllara dayanan, Efes, Bergama, Side gibi kentlerle çağdaş olan Aizanoi Antik Kenti’nin adının; Penkalas (Koca Çay) ırmağının yukarı kesiminde, tanrıça Meter Steunene’nin kutsal mağarası civarında yaşayan Frigyalıların su perisi Erato ile efsanevi kral Arkas’ın birleşmesinden ortaya çıktığı sanılan antik kaynaklarda adı Azan olarak geçen mitoloji kahramanından geldiği sanılmaktadır. Aizanoi, antik Frigya’ya bağlı olarak yaşayan Aizanitis’lerin ana yerleşim yeriydi. Helenistik dönemde bu bölge değişimli olarak Bitinya’ya ve Bergama’ya bağlı iken MÖ 133'te Roma egemenliğine girmiştir. Roma İmparatorluk döneminde; tahıl ekimi, şarap ve yün üretimi sayesinde zenginleşmiş ve ünü bölge sınırlarını aşmış olan Aizanoi’de kesin kentleşme bulgularına ancak 1. yüzyılın sonlarına doğru rastlanmaktadır. En parlak dönemini ise 2. yüzyılda yaşamıştır. Erken Bizans döneminde piskoposluk merkezi iken 7. yüzyıldan itibaren önemini yitirmiştir. Tapınak düzlüğü Orta Çağ’da hisara dönüştürülmüştür. Selçuk Beyliği döneminde (13. yüzyıl) Çavdar Tatarları boyu tarafından üs olarak kullanılmıştır. Aizanoi, 1824 yılında Avrupalı gezginlerce yeniden keşfedilmiş ve 1830-1840’li yıllarda incelenerek, tanımlanmıştır. 1926 yılından itibaren de Alman Arkeoloji Enstitüsü tarafından kazı çalışmalarına başlanılmıştır. Kazı çalışmaları halen devam etmektedir. Aizanoi’den günümüze kalan yapı kalıntılarının büyük bir kısmı Roma İmparatorluk dönemi eserleri olup, antik kentte bulunan Zeus Tapınağı, dünyanın ilk borsası, sütunlu yol, dünyada benzeri olmayan stadyum-amfi tiyatro kombinasyonu, bugün bile geçmişe hizmet eden antik köprüler, mozaikli hamam ile Roma hamamı görülmeye değerdir.[4]

Nüfus

Yıl Toplam ŞehirKır
1990[5]12.2804.0358.245
2000[6]13.5384.6878.851
2007[7]8.9062.3336.573
2008[8]8.6612.3976.264
2009[9]8.4852.4126.073
2010[10]8.2672.3615.906
2011[11]7.9692.3335.636
2012[12]7.7862.3385.448
2013[13]7.7262.3435.383
2014[14]7.3492.3564.993
2015[15]7.0722.3554.717
2016[15]6.8332.3254.508
2017[15]6.5032.2334.270
2018[15]6.8002.1254.675
2019[15]6.3032.0574.246
2020[15]6.1102.0844.026

Köprüler

Antik dönemde iki yakayı birbirine bağlayan 4 köprüden 2’si (1 ve 2 numaralı köprüler) bugün bile geçişe hizmet etmektedir. Yaya geçidi amaçlı kullanılan alçak ahşap köprü ile kemerli köprü yıkılmış olup, beş kemerli taş köprü (1 numaralı) günümüze dek koruna gelmiştir. Şehrin ana köprüsü olan bir diğer beş kemerli köprü (2 numaralı) ise günümüzde de şehrin bütün trafik yükünü taşımaktadır. Köprü korkuluğunun bir kaidesi üzerindeki yazıttan açılış merasiminin M.S. 157 yılının Eylül ayında yapıldığı anlaşılmaktadır. Köprünün önünde sergilenen yazıt ve kabartmalı iki korkuluk taşında köprüyü bağışlayan M. Apuleius Eurykles’in deniz yolculuğu (İmparator Hadrianus tarafından kurulan Panhelenion denilen Helen Birliği’nde, M.S. 153-157 yılları arasında Aizanoi’yi Atina’da temsil etmiştir) gösterilmektedir. Köprüye 1990 yılında yeni korkuluklar konmuş ve yeniden kaplanmıştır.[16]

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Ocak 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2007. 
  2. ^ "Belediye Başk". 23 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2012. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2020. 
  5. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  6. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  7. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  8. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  13. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  14. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  15. ^ a b c d e f
  16. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2011. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Aksaray</span> Aksaray ilinin merkezi olan şehir

Aksaray, Aksaray ilinin şehir merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Bartın</span> Bartın ilinin merkezi olan şehir

Bartın, Karadeniz Bölgesi'nin batı bölümünde yer alan Bartın ilinin merkezidir. Şehirden geçen Bartın Çayı'ndan denize gemiyle gidilebilir. Bu özelliğiyle Türkiye'de deniz trafiğine uygun tek akarsudur.

<span class="mw-page-title-main">Düzce</span> Düzce ilinin merkezi olan şehir

Düzce, Türkiye'nin Düzce ilinin merkezi olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Silvan</span> Diyarbakırın bir ilçesi

Silvan, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan Diyarbakır'ın ilçelerinden biridir. İlçe nüfusu 87.639 kişidir. Silvan Kalesi, Malabadi köprüsü, Hasuni Mağara Şehri, Selahaddin-i Eyyubi Cami, Zembilfroş Burcu, Eyyubi Kot Minare, Behlül Bey Cami, eski Keldani Kilisesi, müze ve tarihi konaklar ile Boşat Kalesi bu ilçede bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Eskipazar</span> Karabük ilçesi

Eskipazar, Karabük'ün bir ilçesi. Eskipazar'a 3 km uzaklıkta Hadrianapolis antik kenti bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Karataş, Adana</span> Adananın ilçesi

Karataş, Adana ilinin bir ilçesidir. Doğu Akdeniz bölgesinde Seyhan ve Ceyhan nehirlerinin doğal sınırları içerisinde kurulmuş olup Adana'ya 48 km uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gediz, Kütahya</span> Kütahyanın ilçesi

Gediz, Kütahya ilinin bir ilçesi. İlçe Kütahya'nın 90 kilometre güney batısında yer alır. Daha yakın bir il olan Uşak'a ise 45 km mesafededir. İlçe merkezinin nüfusu 31.12.2020 itibarıyla 24.669, kasaba ve köyler nüfusu ise 25.118 olmak üzere ilçenin toplam nüfusu 49.787'dir. Yüzölçümü 1442 km², deniz seviyesinden yüksekliği ise 736 metredir. Kütahya ilinin genelinin aksine daha ılıman bir iklim görülür; Kütahya'nın sıcaklık ortalamaları en yüksek olan ilçesidir. İlçede Murat Dağı kaplıcaları ve Ilıca kaplıcaları bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Simav</span> Kütahyanın ilçesi

Simav, Kütahya'nın bir ilçesidir. İl merkezinin 143 km güneybatısında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Dumlupınar</span> Kütahyanın ilçesi

Dumlupınar, Ege Bölgesi'nin doğusunda, nüfus bakımından en küçük ilçesi olarak bağlı bulunduğu Kütahya ilinin güneyinde yer alır. İl merkezine 80 km, Uşak'a 59 km, Afyonkarahisar şehir merkezine ise 59 km mesafededir.

<span class="mw-page-title-main">Diyadin</span> Ağrı ilinin bir ilçesi

Diyadin, Ağrı ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Dursunbey</span> Balıkesirin ilçesi

Dursunbey, Balıkesir ilinin yüzölçümü bakımından en büyük ilçesidir. Balıkesir'in doğusunda, Kütahya ve Bursa illerine sınırı bulunmaktadır. Denizden yüksekliği 672 metredir. Bölge dağlıktır, ormanları ve kerestesi ile meşhurdur. Dursunbey'den Balıkesir-Kütahya kara ve demiryolları geçer. En büyük geçim kaynağı ormanlar ve hayvancılıktır. Dursunbey çamı dünyaca ünlü ve kalitelidir.

<span class="mw-page-title-main">Altıntaş</span> Kütahyanın ilçesi

Altıntaş, Türkiye'nin Kütahya ilinin bir ilçesidir. Kütahya il merkezine 50 km, Uşak'a 90 km, Afyonkarahisar'a 65 km uzaklıktadır. İlçe Kütahya-Afyonkarahisar, Kütahya-Uşak-İzmir arasında kavşak konumundadır. Eski adı Kurt Köy olarak bilinmektedir. 2020 yılı nüfusu 15.835'tir.

<span class="mw-page-title-main">Aslanapa</span> Kütahyanın ilçesi

Aslanapa Kütahya ilinin bir ilçesidir. Daha önceleri Merkez İlçeye bağlı Nahiye Merkezi iken Özal döneminde Şaphane ve Dumlupınar'la birlikte ilçeliğe hak kazanmıştır. İlin ve Türkiye'nin en küçük ilçe mekezlerinden biridir. Nüfusu 1.893'tür. İsmi üzerinde birçok görüş mevcuttur. Özellikle "apa" kelimesi oba kelimesinden gelir ve Aslan oba anlamında vb. rivayetler vardır.

<span class="mw-page-title-main">Domaniç</span> Kütahyanın ilçesi

Domaniç Kütahya ilinin bir ilçesidir. Domaniç İlçe Merkezi ve köylerle birlikte nüfus 2020 yılında 14 bin 545 kişi iken, bu rakam 2021 yılında 320 kişi azalarak 14 bin 225 kişiye geriledi.

<span class="mw-page-title-main">Şaphane, Kütahya</span> Kütahyanın ilçesi

Şaphane, Kütahya ilinin bir ilçesidir. İl merkezinin 130 km güneybatısında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Ladik</span> Samsunun ilçesi

Ladik, Samsun ilinin bir ilçesi ve bu ilçenin idari merkezidir. Ladik merkezinde kahvehaneleri ve dükkânların çevrelediği bir merkez bulunmaktadır. Kaymakamlık binası 1943 yılında yaşanan depremle yerle bir olmuştur. O zamandan bu zamana kadar eserler hâlâ dikkat çekmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Penkalas Köprüsü</span>

Penkalas Köprüsü, Anadolu'daki Penkalas'ın üzerine kurulmuş bir Roma köprüsüdür.

Hisarcık, Ege Bölgesi'nde Kütahya ilinin ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Pazarlar</span> Kütahyanın ilçesi

Pazarlar, Ege Bölgesi'nde Kütahya ilinin ilçesidir. İlçede kiraz, vişne, elma ve turşuluk biber yetiştirilir. İlçenin başlıca geçim kaynağı tarım, hayvancılık ve dokumacılıktır. Uşak'a 64 km, Kütahya'ya 125 km uzaklıktadır. İlçeden her gün Simav, Uşak ve İzmir'e düzenli olarak otobüs seferleri yapılır. İlçede bir meslek yüksek okuku, iki lise, bir ilkokul bulunur. Pazarlar Meslek Yüksek Okulunda 500 civarında öğrenci eğitim görmektedir. İlçe'nin 250 yıllık tarihi vardır. Etrafında bulunan yedi köyün birleşmesiyle oluşmuştur. İsmini de bu yedi köyün ortak pazarı olmasından almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kütahya'nın ilçeleri</span> Vikimedya liste maddesi

Kütahya ilinde 12 ilçe ve 1 il merkezi vardır:


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.