İçeriğe atla

Çavdar birası

Çavdar birası, arpa maltının yanı sıra kayda değer oranda çavdar maltı ya da sek çavdar kullanılarak üretilen özel tahıl biralarını tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Çavdar biralarında şerbetçi otundan gelen acılık, çavdarın kendisinden gelen acılığı ve ekşimsiliği daha da artırmamak amacıyla genelde orta düzeyde tutulur.[1]

Çavdar birası

Tarihçe

Çavdar; soğuğa karşı dayanıklı, verimsiz topraklarda bile yetiştirebilinen, üretimi oldukça kolay olan bir tahıldır. Bu nedenle kuzey ülkelerinde kullanımı yaygındır.[2]

Antik çağlardan beri Almanya başta olmak üzere pek çok Avrupa ülkesinde bira yapımında zaman zaman çavdar kullanılmıştır. Ancak Orta Çağ'da kötü geçen bir dizi hasat sonrası elde kalan çavdar, yalnızca ekmek yapımında kullanılmış; bira üretiminde ise yalnızca arpa kullanılmasını düzenleyen saflık yasaları çıkarılarak uzunca bir süre bira üretiminde çavdara rastlanmamıştır.[3]

Alt Türler

Çavdar kullanılarak üretilen bira ve bira benzeri içecekler arasında en çok bilinenlerden biri Rusya kökenli kvastır. Geleneksel olarak çavdar ekmeğinin suda bekletilmesiyle üretilen kvas, yaklaşık olarak %0,50 ile %1,50 arasında alkol içerir.[4] Alkol oranının düşüklüğü nedeniyle pek çok kez alkolsüz bira ya da alkolsüz içecek olarak kategorize edilir.

Finlandiya'da üretilen sahti adlı içecek de bir çavdar birası türüdür. Sahtide, çavdarın yanı sıra ardıç meyveleri de kullanılır ve yabani maya ile fermante edilir.

Çavdar birasının bir başka türü ise, ABD'de ev biracıları ve mikro biracılar tarafından geliştirilmiştir. Bazı örneklerde, şerbetçi otu varlığı, neredeyse Amerikan IPA biralarına yaklaşmıştır.[5] Bu tür, Amerika'da çavdar ve IPA sözcüklerinin birleştirilmesiyle oluşturulan "Rye-PA" terimiyle anılır.

Rauchroggen (Almanca: isli çavdar birası) ise, çavdar maltının fırın yerine açık alevde kurutulmasıyla yapılır. Rauchroggen günümüzde yalnızca Güney Kaliforniya'da birkaç mikro biracıda ve Fransa'da tek bir yerde üretilmektedir.[6]

Roggenbier

Roggenbier, çavdar maltı kullanılarak üretilen Bavyera kökenli bir çavdar biradır. Alman buğday biralarından hefeweizen ile aynı maya kullanılarak üretilir. Sonuç olarak görünüm ve baharatlılık açısından hefeweizen benzeri bir bira oluşur.

15. yüzyıla dek Bavyera başta olmak üzere Almanya'da, bira üretiminde çavdar kullanılması oldukça sık rastlanan bir durumdu. Bununla birlikte, kötü hasat dönemlerinden sonra çavdarın sadece ekmek pişirmek için kullanılacağı kararlaştırılmasıyla roggenbier yaklaşık beş yüzyıl boyunca ortalıkta gözükmedi. Ancak 1988'de Bavyera'da yeniden ortaya çıktı. Modern roggenbier aşağı yukarı %5,00 alkollü ve oldukça koyu renklidir. Tadı oldukça doyurucu olup pumpernickel ekmeğine benzetilir. Roggenbier yapımında genellikle toplam maltın yarısı kadar çavdar maltı kullanılır.[7]

Üretim ve Servis

Çavdar biraları, karakter olarak buğday biralarına benzemektedir. Alt ya da üst fermantasyon yöntemiyle üretilebilirler. Sıcaklık olarak 7-13 °C derece arasında, buğday birası bardağıyla servis edilirler.[8]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Rye Beer". Beer Advocate. 14 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2017. 
  2. ^ "Çavdar". Wikipedia. 30 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2017. 
  3. ^ Smith, Brad (27 Ağustos 2012). "The History of German Rye Beer". BeerSmith Home Brewing Blog. 9 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2017. 
  4. ^ "Kvass". Milliyet Blog. Milliyet Blog. 13 Ekim 2008. 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2017. 
  5. ^ "Full Moon Pale Rye Ale - Real Ale Brewing Company". Beer Advocate. 23 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2017. 
  6. ^ "Rye beer". Wikipedia. 6 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2017. 
  7. ^ "Roggen-/Dinkelbier". Deutscher Brauer Bund. 7 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2017. 
  8. ^ "Rye Beer". Craft Beer. 10 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2017. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bira</span> arpanın mayalandırılmasıyla yapılan alkollü içki

Bira, dünyadaki en eski ve en yaygın alkollü içeceklerden biridir. Su ve çaydan sonra en popüler üçüncü içecek‘tir. Bira tahıldan üretilirː Yaygın olarak malt arpa kullanılır ama buğday, mısır ve pirinç de kullanılan ürünler arasındadır. Şıradaki(malt-su karışımı), nişasta şekerlerinin fermantasyonu birada etanol ve karbondioksiti açığa çıkarır ve köpüklü bira oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Kvas</span> Geleneksel fermente içeceği

Kvass ya da kvas, kelimesinin etimolojik kökeni eski doğu slav dilinde "maya" anlamına gelen "квасъ, kvasŭ, kelimesine dayanır. Belaruscada: квас, kvas, сиривець, siriviets; Litvanyacada: gira; Rusçada: квас, kvas; Ukrayincede: квас, хлібний квас or сирівець, kvas, khlibnyy kvas ya da syrivets; İngilizcede zaman zaman "Ekmek İçeceği" olarak adlandırılmıştır. Ukrayincede kvass kelimesi bölgeler arasında değişerek "ekşi" ya da "mayalamak" anlamlarına gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Buğday birası</span>

Buğday birası, genellikle üst fermentasyon yoluyla üretilen ve önemli oranda buğday maltı içeren biraları tanımlamak için kullanılan genel bir terimdir. Genel olarak Alman stili weizenbier, Belçika stili witbier ve Amerikan stili wheat ale olmak üzere üç türde üretilir. Berliner Weisse, lambik ya da gose gibi ekşi biraların yapımında da önemli oranda buğday maltı kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Darı birası</span>

Darı birası, darı maltıyla yapılan bir alkollü içecektir. Doğu, Orta ve Batı Afrika'da yaygındır.

<span class="mw-page-title-main">Mısır birası</span>

Mısır birası, mısır ile yapılan fermente içecekleri adlandırmada kullanılan bir terimdir. Karakter olarak diğer tahıl biralarından çavdar ve darı biralarına benzerler. Pek çok dünya mutfağında geleneksel olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pumpkin ale</span>

Pumpkin ale, bal kabağı kullanılarak üretilen biraları adlandırmada kullanılan bir terimdir. Amerika Birleşik Devletleri'nde oldukça popüler bir içecektir. Pumpkin ale, bira şerbetindeki fermente edilebilir şeker oranını artırmak amacıyla kullanılacağı gibi, fermentasyon sonrasında şişeleme esnasında da kullanılabilir. Amerika Birleşik Devletleri'nde sonbaharda oldukça çok tüketilen bir tatlı olan bal kabaklı turtayı andırması için biraya tarçın gibi baharatlar da eklenebilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Flanders kırmızı ale</span>

Flanders red ale ya da Flandre kırmızı ale, kökeni Belçika'nın Flandre bölgesine dayanan meyvemsiliği yüksek, ekşi bir bira türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan lager</span>

Amerikan lager, adından da anlaşılacağı üzere Kuzey Amerika'da üretilen bir pale lager türüdür. Amerikan tarzı light lager, Amerikan tarzı düşük karbonhidratlı light lager, Amerikan tarzı premium lager ve Kuzey Amerikan tarzı premium lager gibi alt türlere sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Arpa şarabı</span>

Arpa şarabı, ekstra sert ale biraları tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Genellikle %6 ile %11 civarında alkol oranına sahiptir. Açık ve koyu versiyonları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Grodziskie</span> meşe dumanında kurutulmuş buğday maltı ile yapılan, Polonya kökenli tarihi bir bira türü

Grodziskie, meşe dumanında kurutulmuş buğday maltı ile yapılan, Polonya kökenli tarihi bir bira türüdür. Sahip olduğu altın sarısı rengi, berraklığı, kalitesi ve yüksek karbonizasyonu nedeniyle Polonya şampanyası olarak da bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mild ale</span>

Mild ale, 17. yüzyılda gelişen Büyük Britanya kökenli yumuşak içimli bir bira türüdür. "Mild" olarak adlandırılmasının başlıca nedeni sınırlı şerbetçi otu kullanımı ve standart biralara oranla düşük alkol içeriğidir.

<span class="mw-page-title-main">Sahti</span>

Sahti; arpa, buğday, çavdar ve yulaf gibi tahıllardan yapılan, Finlandiya kökenli bir bira türüdür. Tahıllar maltlaştırılarak kullanılabileceği gibi maltlaştırılmadan da kullanılabilir. Malt yerine bazen tahıl ekmekleri fermente edilir.

<span class="mw-page-title-main">Helles</span>

Helles, geleneksel olarak Almanya'da üretilen, açık renkli bir lager bira türüdür. Üretim başta Münih olmak üzere Güney Almanya'da yoğunlaşmıştır. Ortalama bir alkol içeriğine sahip olmasına karşın şerbetçi otu acılık değeri ortalamanın altındadır.

<span class="mw-page-title-main">Dortmunder Export</span>

Dortmunder Export ya da Dortmunder, ilk olarak 1873 yılında Dortmunder Union tarafından Almanya'nın Dortmund kentinde üretilen bir pale lager çeşididir.

<span class="mw-page-title-main">Dunkel</span>

Dunkel ya da Dunkles, koyu renkli Alman lager biraları tanımlamak için kullanılan bir terimdir. "Dunkel" Almancada koyu ve karanlık gibi anlamlara gelmektedir. Dolayısıyla dunkel biralar kehribar rengiyle kızılımsı kahverengi arasında koyu bir görünüme sahiptir. Dunkel biralar pürüzsüz malt tatlarıyla bilinirler.

<span class="mw-page-title-main">Pilsner</span>

Pilsner, tüm dünyada üretilen biraların üçte ikisinden fazlasının dahil olduğu açık renkli lager tipi bir bira türüdür. İlk olarak 1842 yılında Avusturya İmparatorluğu topraklarında bulunan Bohemya bölgesindeki Pilsen kentinde Pilsner Urquell adıyla üretilmiştir. Bu kent günümüzde Çekya sınırları arasındadır. Dünyanın ilk sarı renkli lager birası olan ve tüm pilsner türü biraların ilk örneği sayılan Pilsner Urquell günümüzde de üretimine devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Premium lager</span>

Premium lager, bazı bira üreticilerinin ürünlerine verdikleri yüksek değeri göstermek için kullandıkları bir pazarlama terimidir. Herhangi bir resmi dayanağı olmamasına karşın Anheuser-Busch InBev gibi bazı biracılık şirketleri tarafından sıklıkla kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Buhar birası</span>

Buhar birası, lager mayalarıyla yüksek sıcaklıklarda fermente edilen biraları tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Geleneksel buhar biraları Kaliforniya kökenlidir. Bu nedenle bu biralar İngilizcede California Common Beer olarak da bilinirler.

<span class="mw-page-title-main">Berliner Weisse</span>

Berliner weisse, Almancada Berlin beyazı anlamına gelen, ekşimsi, bulanık ve ortalama %3,00 dolayında alkol içeren bir bira türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Bira çeşitleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste farklı bira çeşitleri'nin bir listesidir.