İçeriğe atla

Çatal

Yemek yemek için yapılmış bir çatal
Geri dönüşümlü polyesterden yapılmış çatal, kaşık ve bıçaklar

Çatal, yemek yerken kullanılan, ekseni uzun, dört dişli olan genellikle madenî alettir.

Çatal ilk kez olarak 11. yüzyılda, İtalya'da meyve yemek için kullanıldı. 1450'li yıllardan itibaren de et yemeklerinde kullanılmaya başlandı. Avrupa'da çatalın kullanılıp yaygınlaşması 16. yüzyıldan sonra olmuştur.[]

Ayrıca, atlı arabalarda okun girdiği yere, pamuk eğirmeye yarayan alete, ekseri buğdaygillerin hasadında kullanılan iki uçlu tarım aracına, keskiye benzer uzunca alete de çatal adı verilir.

Etimoloji

Türkçe çat- fiilinden +Al sonekiyle türetilmiştir.[1]

  1. ^

    Kaynakça

    "Çatal Kelime Kökeni, Kelimesinin Anlamı - Etimoloji". www.etimolojiturkce.com. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mutfak</span> yemek yapılan yer (oda)

Mutfak ya da ocaklık, yemek hazırlamak için kullanılan alandır. Modern mutfak tipik olarak; set üstü ocak, fırın, mikrodalga fırın gibi pişirme aletlerine sahiptir. Bulaşık yıkamak gibi işleri yapabilmek için bir evyesi vardır. Modern mutfaklarda genellikle bulaşık makinesi de bulunur. Yemek depolamak için kullanılan kiler, mutfak dolabı ya da buzdolabı gibi ekler de mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Çatalca</span> İstanbul ilçesi (Avrupa Yakası)

Çatalca, İstanbul ilinin batı sınırında yer alan ilçedir. Yüz ölçümü olarak İstanbul'un en büyük, nüfus olarak Adalar ve Şile'nin ardından İstanbul'un en küçük ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Mobilya</span> oturulan yerlerin süslenmesine ve türlü amaçlarla donatılmasına yarayan eşya

Mobilya, oturulan yerlerin süslenmesine ve türlü amaçlarla donatılmasına yarayan eşya. Mobilya denilince ilk akla gelen ahşap mobilyadır. Özellikle, masa, sandalye, koltuk, dolap, karyola, komodin, kitaplık gibi konut donatılarında, çeşitli büro donatılarında, okul sıra ve masalarında çoğunlukla ahşap malzeme kullanılmaktadır. Günümüzde mobilya yapımında çelik, alüminyum, cam ve plastik gibi diğer malzemeler kullanılmaya başlanmış ise de hâlen ahşap malzeme bu konuda üstünlüğünü sürdürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Aşçılık</span> yemek yapma

Aşçılık, besinlerin çeşitli yöntemlerle yemeye hazır duruma getirilmesine denir. Ahçılık olarak da bilinir. Ev ekonomisi'nin temel bileşenlerinden biridir. Şef, aşçı, yardımcı şef, pasta şefi, mutfak şefi, fırıncı, gastronomcu, çikolatacı gibi mesleklerle sıkı ilgilidir. Birçok ülkelerde aşçılık mesleği öğrenmek için aşçılık okulu, aşçılık fakültesi, aşçılık akademileri bulunmaktadır. Aşçılığın en temel yöntemi pişirmedir. Ama "aşçılık" terimi, pişirmenin yanı sıra kurutma, isleme, dondurma ya da salamura gibi başka yöntemleri de kapsar. Besinler birkaç nedenden dolayı pişirilir. Bazı besinleri çiğ yeme düşüncesinden hoşlanmayız. Belirli besinleri pişirerek yemeye alışık olduğumuzdan, pişirmenin besinlere iyi bir tat kazandırdığına inanırız. Öte yandan pişirildiklerinde besinlerde değişiklikler oluşur ve bu da bazı besinlerin yenmesini ve sindirilmesini kolaylaştırır. Moleküler gastronomi, fizik ve kimya perspektifinden beslenmenin bilimsel yaklaşımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Orta Çağ'da Avrupa mutfağı</span> 5. yüzyıldan 16. yüzyıla kadar Avrupa kültürlerinin besinleri, yeme alışkanlıkları ve yemek pişirme yöntemleri

Orta Çağ Avrupa mutfağı, 5. yüzyıldan 16. yüzyıla kadar Avrupa kültürlerinin besinlerine, yeme alışkanlıklarına ve yemek pişirme yöntemlerine verilen genel addır. Bu dönem boyunca beslenme düzeni ve pişirme yöntemleri Avrupa genelinde değişimlere uğramış ve tüm bu değişiklikler Avrupa'nın modern mutfak kültürünün temelini oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kaşkaval (peynir)</span> Türk ve Balkan peyniri

Kaşkaval sarı renkli, özel bir koyun peyniridir. İtalyanca caciocavallo kelimesinden türemiştir. TDK Sözlükte tanımı "Tekerlek biçiminde, sarı renkte, kaşara benzeyen bir tür peynir" olarak verilmiştir. Osmanlı şenlik ziyafetlerinde tüketilen bir peynir çeşididir. Evliya Çelebi Seyahatnamesinde İstanbul’da peynir üretimi yapan 400 tane esnafın olduğunu ve Kaşkaval Peyniri ile birlikte kesme peyniri ve Teleme peyniri ürettiklerinden bahsetmektedir.Evliya Çelebi Seyahatnamesinde ayrıca Çatalca'da kaşkaval peyniri üretildiğinden bahsedilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yemek çubukları</span>

Bazı Asya ülkelerinde kullanılan yemeği tabaktan ya da kaseden almak için çatal ve kaşık yerine yemek çubukları kullanılır. Odundan, altından, gümüşten, fildişinden, bambudan ya da plastikten yapılırlar. Altın ve gümüş yemek çubukları hem ağır hem de pahalıdır, bu yüzden sadece süs eşyası olarak kullanılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Çin mutfağı</span>

Çin mutfağı başta Çin olmak üzere Tayvan, Singapur, Malezya, Endonezya gibi Çin kültürünün yaygın olduğu Uzak Doğu ülkelerinden kaynaklanan ve Çin lokantaları sayesinde dünyanın birçok yörelerinde geniş bir biçimde tanınan bir mutfaktır. Çeşit bakımından dünyanın en zengin mutfaklarından biri olan Çin mutfağı Uzakdoğu'da bile Çinlilerin yaşadığı her bölgede büyük farklılıklar gösterir. Ayrıca Uzakdoğu dışındaki Çin lokantalarında hazırlanan yemekler bulundukları ülkelerin kültürlerine uyarlandıkları için Uzakdoğu'dan çok farklı malzemeler kullanırlar ve farklı lezzetler sunarlar. Bunlara rağmen Çin mutfağı bazı ortak özelliklerden yoksun değildir. Sebze ağırlıklı yemekler, yemeklerin wok adı verilen çukur tavalarda pişirilmesi ve yemeklerin sofralarda yemek çubuklarıyla yenmesi Çin mutfağının en çarpıcı özellikleri arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan mutfağı</span> İtalyan Mutfağı

İtalyan mutfağı, kökeni MÖ 4. yüzyıla kadar uzanan, toplumsal ve siyasi değişimlerle yüzyıllar içerisinde gelişmiş, dünyanın her tarafında bilinip, sevilen, çok zengin bir mutfaktır. İtalyan mutfağında Etrüsk, Antik Yunan, Antik Roma, Bizans, Yahudi ve Arap mutfaklarının etkisi çok belirgindir. Yeni Dünyanın keşfiyle, bugünkü İtalyan mutfağının temeli olarak bilinen fakat aslında 18. yüzyıla kadar halk kitlelerine ulaştırılamamış patates, domates, dolmalık biber ve mısır gibi gıda ürünlerinin Avrupa'ya getirilmesiyle mutfakta önemli değişimler görüldü. İtalyan mutfağının özelliği bölgesel çeşitliliğinin fazla olması, ve çok farklı lezzetleri barındırmasından gelir.

<span class="mw-page-title-main">Meksika mutfağı</span>

Meksika mutfağı, özellikle eski yerlilerin ve İspanyol koloni devriyle Fransız, Arap ve Karayip geleneklerinin bir sentezi olarak kendini gösterir. Genelde zengin bitki örtüsüne sahip olan bu sıcak, topik ülkenin mutfağında mısır, fasulye, meyve çeşitleri ve belirli sebze türleri önemli bir rol oynar. Meksika'da birbirinden çok farklı bölgesel mutfaklar mevcuttur. Kuzeyde İspanyol mutfağının etkisi görülürken, güneyde yerlilerin mutfağı korunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Fondü</span> Bir çeşit yemek

Fondü; İsviçre, Fransa ve İtalya'ya özgü eritilmiş peynirle yapılan bir yiyecek. Portatif bir ocağın üzerinde ortak kullanılan bir tencere içinde eritilen peynir, uzun çatallara takılan ekmek yardımıyla alınarak yenir. 1930'da İsviçre Peynir Birliği tarafından ulusal yiyecek olarak sunulmuş olmasına karşın yiyeceğin ana vatanı İsviçre, Fransa ve İtalya'yı kapsayan daha geniş bir alandır.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı mutfağı</span> Osmanlıdaki mutfak, yemek ve sofra kültürü

Osmanlı mutfağı Osmanlı dönemindeki mutfak kültürüdür. Kökeni Selçuklu mutfağına dayanır. Osmanlı Mutfağı'nı, Osmanlı saray mutfağı ve Osmanlı halk mutfağı şeklinde ikiye ayırmak doğru olacaktır. Halk mutfağı, saray mutfağı kadar gösterişli olmamasına rağmen lezzet ve çeşitlilik yönünden oldukça zengin bir menüye sahip olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Uçak yemekleri</span>

Havayolu yemeği veya uçak yemeği olarak bilinen yemekler uçuşlarda yolculara servis edilen yemeklere denir. Bu yemekler özel havayolu catering şirketleri tarafından hazırlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pumpkin ale</span>

Pumpkin ale, bal kabağı kullanılarak üretilen biraları adlandırmada kullanılan bir terimdir. Amerika Birleşik Devletleri'nde oldukça popüler bir içecektir. Pumpkin ale, bira şerbetindeki fermente edilebilir şeker oranını artırmak amacıyla kullanılacağı gibi, fermentasyon sonrasında şişeleme esnasında da kullanılabilir. Amerika Birleşik Devletleri'nde sonbaharda oldukça çok tüketilen bir tatlı olan bal kabaklı turtayı andırması için biraya tarçın gibi baharatlar da eklenebilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bitter</span>

Bitter, 19. yüzyılın sonlarına doğru ortaya çıkan, İngilizce bazı pale ale tipi biraları tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Adı bitter olmasına karşın pek çok bira türünden daha düşük bir şerbetçi otu acılığa sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Flanders kırmızı ale</span>

Flanders red ale ya da Flandre kırmızı ale, kökeni Belçika'nın Flandre bölgesine dayanan meyvemsiliği yüksek, ekşi bir bira türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Çatal-bıçak takımı</span>

Çatal-bıçak takımı, yemek yemede kullanılan aletlerdir. Genel olarak çatal, kaşık ve bıçaktan oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Alacami</span> Kadirlide bir cami

Alacami Osmaniye ilinin Kadirli ilçesinde yer alan tarihi bir camidir. Kent merkezinde Savrun çayının doğusundadır. Kilise olarak inşa edilmiş sonradan camiye çevrilmiş ibadethanelerdendir.

<span class="mw-page-title-main">Litvan mutfağı</span>

Litvan mutfağı, Litvanya'nın serin ve nemli kuzey iklimine uygun ürünleri içerken bir mutfak kültürü gösterir. Arpa, patates, çavdar, pancar, yeşil sebzeler, çilek ve mantar yerel olarak yetiştirilmektedir ve süt ürünleri ülkenin uzmanlık alanlarından biridir. Kışın yiyecekleri saklamak için çeşitli turşulama yöntemleri kullanılır. Çorbalar son derece popülerdir ve yaygın olarak sağlıklı beslenmenin anahtarı olarak kabul edilir. İklim ve tarım uygulamalarını Kuzey Avrupa ile paylaştığı için, Litvanya mutfağının Baltık komşuları ve genel olarak kuzey ülkeleri ile pek çok ortak noktası bulunur. Uzun süren tarım ve yiyecek arama gelenekleri, ülkenin tarihi boyunca çeşitli etkilerle birlikte Litvanya mutfağını oluşturmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Yemek masası düzeni</span> set

Yemek masası düzeni yemek esnasında kullanılacak olan mutfak aletleri veya servis edilecek yiyeceklerin masa üzerinde uygun şekilde ayarlanmasıdır. Aynı zamanda bunların konulma pozisyonlarının düzenini de kapsar. Diğer bir anlamıyla, öğünlerde kullanılan masa düzenidir. Yemek masası düzeni çağlara veya kültürlere göre değişim göstermiş ve belirli katı kuralları da beraberinde getirmiştir.