Yelkenli, yelkeni olan, yelkenle giden deniz, göl veya akarsu taşıtıdır.
Yelken, rüzgâr gücünden yararlanarak geniş yüzey oluşturacak biçimde yan yana dikilen ve teknenin direğine uygun biçimde takılarak onu hareket ettiren kumaş veya şeritlerin tümü.
Bumba, yelkenli teknelerde yelkenin alt kenarının bağlı olduğu uzun direktir.
Gemi dünya denizlerini, okyanuslarını, nehir, göl ve diğer yeterince derin su yollarını dolaşan, mal ve yolcu taşıyan veya savunma, araştırma ve balıkçılık gibi özel görevleri yapan büyük bir deniz taşıtı’dır. Gemiler genellikle boyut, şekil, yük kapasitesi ve amaca göre teknelerden ayrılır. Yelken çağı'nda "gemi", en az üç Kabasorta arma‘lı direkleri ve tam cıvadra yelken planıyla yelkenli gemi olarak tanımlanır.
Fırtına rüzgârın hızlı bir şekilde esmesine denir. Rüzgâr hızı 27 knot üzerine çıktığında, yani 7 bofor ve üzeri olduğunda fırtınamsı rüzgâr, 34 knot üzerine çıktığında, yani 8 bofor ve üzeri olduğunda rüzgâra artık fırtına denir.
Kokpit, genellikle uçaklar için kullanılan herhangi bir aracın kontrol edildiği yerdir.
Rüzgâr sörfü genellikle iki ile beş metre arasında yüzer bir tahta ve hareketini tek bir yelken ile sağlayan su üzerinde yapılan bir yelken sporu dur. Yelken grubu tahtaya her yönde serbestçe dönebilen esnek bir mafsal ile bağlıdır. Dümen ile yönlendirilen bir yelkenli den farklı olarak rüzgâr sörfü direk ve yelkeni döndürülerek, eğilerek ve tahtasının üzerine basılarak yönlendirilir.
Ceviz, bir halatın bir ucundaki kolların açılıp birbirlerine bağlanmasıyla elde edilen bir düğüm çeşididir. Düğümden sarkan halat kolları inceltilerek halatın bedenindeki diğer kolların arasında dikilebilir.
Gırcala, en küçük yelkenli olan Optimist teknesinde; Yelkenin direk ve Bumbayla bağlı görünmesini sağlar. Direk ya da Bumbanın, Matafyon ile birleştiren küçük kesilmiş iplere verilen isimdir. Ana direk ile Bumba yelkene Gırcala sayesinde Camadan düğümüyle bağlanır. Optimist yapan çocuğun düğüm öğrenmesini ve el becerisin geliştirmek amacıyla kullanılmaktadır.
Uskuna, arması tarafından belirlenen bir yelkenli türüdür: iki ya da daha fazla direği sübye armalıdır ve iki direkli bir uskunada pruva direği genellikle grandi direğinden daha kısa olur. Yaygın bir türevi olan gabya yelkenli uskuna ayrıca pruva direğinde dört köşeli bir gabya yelkeni bulundurur, buna aynı zamanda babafingo gibi başka dört köşeli yelkenler de dahil olabilir ancak bu onu bir barkentin yapacağı için trinketa yelkeni bulundurumaz. Pek çok uskuna pik armalıdır ancak diğer örnekler arasında bermuda armalı ve velena yelkenli uskunalar da bulunur.
Filador cevizi, bir halatın bir ucundaki kolların açılıp birbirlerine bağlanmasıyla elde edilen bir düğüm çeşididir.
Geleneksel yelkenli gemilerinin direkleri tek bir çubuktan ibaret değildi. Onun yerine her birinin kendi arması olan ayrı bölmelerle inşa edilirlerdi. Gabya, bu bölmelerden oluşan direkte ana direk denilen alt kısımla babafingo denilen üst kısım arasında kalan ortadaki bölmeye verilen isimdir.
Baş istralya, yelkenli bir gemide, geminin ana halatlarını oluşturan ve direğin geriye doğru düşmesini engelleyen armaların bir parçasıdır. Baş istralyanın bir ucu direk ve çubukların üst kısmındaki cundalara, diğer ucuysa geminin pruva kısmına bağlanır.
Bir yelkenli geminin direği, gemiye omurga hattı boyunca dikey olarak yerleştirilmiş çubuklardan oluşur. Direğin yelkenleri, çubukları, bumbaları taşımak ve seyir fenerleri, gözetleme mevkisi, kumanda konumu, radyo anteni, işaret feneri için gerekli yüksekliği sağlamak gibi görevleri vardır. Büyük gemilerin boyutu ve biçimi geminin tarzına göre değişen birden çok direği bulunur. Neredeyse bütün yelkenli direkleri halatlarla sabitlenmiştir.
Kıç istralya, yelkenli bir gemide, geminin ana halatlarını oluşturan ve bir ucu direğin ucundaki cundalara, diğer ucuysa geminin kıçına bağlanan arma elemanıdır.
Landa demiri, bir geminin çarmıklarını veya istralyalarını bağlamak için kullanılan bir metal levhadır. Genelde landa demirinin bir ucu çarmık ya da istralyaya tutturulmuş olan liftin uskuruna bağlıyken landa demirinin geri kalan kısmının tekneye cıvatalanmış birden çok deliği bulunur. Bu, yükü tekne boyunca dağıtarak daha hafif teknelerin çarmıkların veya istralyaların yükünü destekleyebilmesini sağlar.
Mantilya, bir yelkenli teknedeki bumbaları ve serenleri direklere asmak ve istenilen açıda tutmak için bumbalara ve serenlere yukarı doğru kuvvet uygulayan halatlardır.
Yat yarışı, sandal yarışlarından farklı olarak yelkenli yatlar ve büyük yelkenli tekneleri içeren bir yelken sporudur. Doğrudan rekabet halinde olan, şamandıralarla işaretlenmiş parkur etrafında yarışan birden fazla yattan oluşur.
Cıvadra veya civadra, yelkenli gemilerde geminin pruvasından ileriye doğru eğimli olarak uzanan bir direktir. Pruva direği ile çubuklarının istralyaları buraya bağlanır. Cıvadra yapı olarak baş istralyadan gelen gerilim kuvvetini dengeleyen mistaço tarafından tutulur. Ayrıca geminin baş tarafına asılan pruva heykelini tutmak için kullanılmaktadır.
