Çardaklı, Göle
| Çardaklı | |
|---|---|
 | |
 Ardahan'ın konumu | |
  Çardaklı Çardaklı'nın Ardahan'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Ardahan |
| İlçe | Göle |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Rakım | 2300 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 365 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0478 |
| İl plaka kodu | 75 |
| Posta kodu | 75700 |
Çardaklı, Ardahan ilinin Göle ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Çardaklı köyünün eski adı Çardak'tır. Nitekim Çıldır Eyaleti cebe defterinde (1694-1732) Çardak (چارداق) olarak geçer.[3] 1854 tarihli Kiepert haritasında "Tschardakly" (Çardaklı) şeklinde yazılmış olması, bu arada köyün adının değiştiğini göstermektedir.[4]
Çardaklı, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan tarihsel bölgelerden biri olan Kola'da yer alır. Nitekim bu bölgeyi Osmanlılar 16. yüzyılın ikinci yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir.
Çardaklı köyü, Çıldır Eyaleti’nin 1694-1732 dönemini kapsayan cebe defterinde, Çardak (چارداق) adıyla Ardahan-i Küçük livasının Kuzay nahiyesine bağlıydı.[3] Kola bölgesi Osmanlı idaresinde Ardahan-i Küçük (Göle) olarak adlandırılmıştır.
Çardaklı'nın bulunduğu yöre, uzun süre Osmanlı egemenliğinde kaldıktan sonra, 93 Harbi'nin ardından 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması'yla Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin 1886 nüfus sayımında Çardahli (Чардахлы) biçiminde kaydettiği olan köy, Ardahan sancağının Göle kazasına bağlı Arpaşeni nahiyesinin 12 köyünden biriydi. Nüfusu, 130'u erkek ve 119'u kadın olmak üzere, 31 hanede yaşayan 249 kişiden oluşuyordu. Bir hanede yaşayan 7 kişi Türk, 30 hanede yaşayan 242 kişi Kürt olarak yazılmıştır.[5] Köyün nüfusu 1896 yılında 268 kişi, 1906 yılında 408 kişi olarak tespit edilmiştir.[6]
Çardaklı köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonunda Rusların bölgeden çekilmesinin ardından bir süre fiilen Ermenistan'ın sınırları içinde kaldı. 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması uyarınca Çardaklı Türkiye'ye bırakıldı.[7]
Çardaklı, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "Çardakli" (چارداقلی) adıyla Kars vilayetinin Göle kazasının Okam nahiyesine bağlıydı.[8] 1940 genel nüfus sayımında aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 751 kişiden oluşuyordu.[9] 1965 yılına gelindiğinde Çardaklı köyünün nüfusu 1.198 kişiye ulaşmıştı ve bu nüfus içinde sadece 271 kişi okuma yazma biliyordu.[10]
Coğrafya
Köy, Ardahan il merkezine 62 km, Göle ilçe merkezine 19 km uzaklıktadır.[11]
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 365[2] |
| 2021 | 386[2] |
| 2020 | 405[2] |
| 2019 | 419[2] |
| 2018 | 439[2] |
| 2017 | 447[2] |
| 2016 | 461[2] |
| 2015 | 468[2] |
| 2014 | 470[2] |
| 2013 | 498[2] |
| 2012 | 515[2] |
| 2011 | 540[2] |
| 2010 | 514[2] |
| 2009 | 515[2] |
| 2008 | 515[2] |
| 2007 | 530[2] |
| 2000 | 693[11] |
| 1990 | 868[12] |
| 1985 | 1.194[13] |
Kaynakça
- ^ "Cardakli, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 23 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Göle Çardaklı Köy Nüfusu". Nufusune.com. 17 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b "Defter-i Caba-i Eyalet-i Çıldır 1694-1732 (ჩილდირის ვილაიეთის ჯაბა დავთარი : 1694-1732 წწ.), (Yayıma hazırlayan) Tsisana Abuladze, Tiflis, 1979, s. 292". 30 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2024.
- ^ 1854 Kiepert Map of the Caucasus, Armenia, Kurdistan, and Azerbaijan
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Kars oblastı" - 452". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2024.
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 112, ISBN 9786052100271.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2022.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 772.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 352.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 358.
- ^ a b "Çardaklı Köyü". YerelNet.org.tr. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
