İçeriğe atla

Çarşaf (giyim)

Şiraz'da çarşaflı kadınlar

Çarşaf, Irak, Suriye, Suudi Arabistan, İran, Afganistan, Pakistan, Moritanya, Çad, Cezayir, Sudan, Yemen gibi çoğunluğu Müslüman olan toplumlarda bazı kadınların giydiği bir tesettür türü. Çeşitli stilleri ve renkleri olmak ile birlikte sadece eller ve yüzün açık kalmasına izin verilir. Burka adı verilen modelde ise yüze bir peçe de takılarak, gözler de gizlenir.[1] Çarşaf giyen bazı kişiler eldiven takarak ellerini de kapatırlar.

Arap ülkelerinde giyilen çarşafa abâye, İran'da ise çador adı verilir.

Ülkelere göre yasal durumu

Avrupa

  • Birleşik Krallık Birleşik Krallık'ta kadınların umuma açık alanlarda abaye, çarşaf, peçe veya benzeri kıyafetleri giymelerini sınırlayıcı bir yasal düzenleme bulunmamaktadır.
  • Fransa Fransa
  • Almanya Almanya
  • Türkiye Türkiye 1934 tarihli bazı kisvelerin giyilemeyeceğine dair kanun; hangi din veya mezhebe mensup olursa olsunlar ruhanilerin bu kıyafetlerini mabetleri ve ayinleri dışında giymelerini yasaklamaktadır. Umuma açık alanlarda erkeklerin veya kadınların herhangi bir biçimde giyinmelerini sınırlayıcı herhangi bir yasal düzenleme olmamıştır. 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi memurlar için kılık kıyafet yönetmeliği,[2][3] öğrenciler için de benzeri kıyafet mevzuatı hükümleri getirildi.[4]

Ortadoğu

  • Suudi Arabistan Suudi Arabistan'da umuma açık alanlarda kadınların bedenlerinin tamamını kapatmaları zorunludur.[5] Bu ve benzeri dinsel olarak tanımlanan zorunlulukların yerine getirilip getirilmediğini denetlemek ve müdahalede bulunmak üzere Suudi Arabistan'da mutavva adı verilen 'din polisleri' istihdam edilmektedir. Kadınların örtünmesi ülkeyi çeşitli amaçlarla ziyaret eden tüm kadınlar için zorunludur. Kadınlar konusunda yaptırım ve kısıtlamalar örtünmenin ötesinde araç kullanabilmeleri, erkek sürücülerin kullandıkları taksilerde yolculuk yapabilmeleri konularında yaşanabilen tartışmalara kadar uzamaktadır.
  • İran İran'da 1979 Humeyni devriminden sonra kadınların umuma açık veya kamusal alanlarda başlarını kapatmaları zorunlu hale getirilmiştir. Bu zorunluluk Suudi Arabistan'da olduğu gibi turizm, ticaret ve diğer amaçlarla da olsa ülkeyi ziyaret eden tüm kadınlar için geçerlidir. Zorunluluğun uygulanması herhangi bir sınır kapısından ülkeye giriş yapıldığı anda başlamaktadır. Yüzün peçe ile kapatılması zorunlu değildir. Kadınlar saçlarının önden bir kısmını başörtülerinin dışına bırakabilmektedir. 'Çadur' İran'da 'abaye' benzeri bir kıyafet olarak giyilmektedir. Çadur kullanımında yüz nadiren örtülmektedir.
  • Birleşik Arap Emirlikleri Birleşik Arap Emirlikleri'nde kadınlar geleneksel olarak abaye adı verilen kıyafeti giymekle birlikte ülkeyi ziyaret eden kişiler açısından herhangi bir kıyafet zorunluluğu kılan bir uygulama yoktur.

Asya

Dayanak veya gelenek

Abaye daha çoklukla selefi gelenekten gelen ülkelerde giyilmekte ve giyiminin zorunluluğu için Kur'an'dan Ahzap Suresi 59. ayet referans olarak verilmekte ise de ayetlerin farklı çevirileri ile farklı tefsirlerin elde edildiği ender konulardan birisi olmaya devam etmektedir. Bu da bahse konu ayetlerin çevirileri esnasında istenilen veya mevcut bir sonucu elde etmeye yönelik olmayan gayretlerin önem ve değerini artırmaktadır. Ahzap suresi 59. ayetinin çevirilerinden bazıları:

"Ey Peygamber! Eşlerine, kızlarına ve müminlerin kadınlarına söyle, dış giysilerini üzerlerine alsınlar. Bu, onların tanınmaları ve incitilmemeleri için çok daha uygun bir yoldur..."[6]

"Ey Peygamber, eşlerine, kızlarına ve inananların kadınlarına söyle: (Bir ihtiyaç için dışarı çıktıkları zaman) örtülerini üstlerine salsınlar; onların tanınıp incitilmemesi için en elverişli olan budur..."[7]

"Ey Peygamber, eşlerine, kızlarına ve mü'minlerin kadınlarına dış elbiselerinden (cilbablarından) üstlerine giymelerini söyle; onların (özgür ve iffetli) tanınması ve eziyet görmemeleri için en uygun olan budur..."[8]

"Ey peygamber, hanımlarına, kızlarına ve inananların kadınlarına örtülerini üzerlerine salmalarını söyle. Bu, onların (erdemli kadınlar olarak) tanınıp hakarete uğramamaları için daha elverişlidir..."[9]

Kaynakça

  1. ^ "El Ezher 'kara çarşaf' tartışmasını kapattı". 3 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2012. 
  2. ^ "Memurlar Net, DMK Kılık Kıyafet Yönetmeliği, Tam Metin, Mülga Madde 5". 25 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2015. 
  3. ^ "Resmi Gazete, DMK, KKY, 4 Ekim 2013'te Mülga Madde 5". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2015. 
  4. ^ "Bahçeşehir Atatürk Anadolu Lisesi, MEB Görevlilerinin ve Öğrencilerin Kılık Kıyafetlerine İlişkin Yönetmelik". 8 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2015. 
  5. ^ Sanders, Eli. Interpreting veils: Meanings have changed with politics, history. 3 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Seattle Times. 27 May 2003. Web. 30 Oct. 2009.
  6. ^ "[[Yaşar Nuri Öztürk]] Kuran Çevirisi, Ahzab Suresi 59". 18 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2015. 
  7. ^ "[[Süleyman Ateş]], Kuran Çevirisi, Ahzab Suresi 59". 18 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2015. 
  8. ^ "[[Ali Bulaç]], Kuran Çevirisi, Ahzab Suresi 59". 18 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2015. 
  9. ^ "[[Edip Yüksel]], Kuran Çevirisi, Ahzab Suresi 59". 18 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kadir Gecesi</span> İslamda, Kuranın indirilmeye başlandığına inanılan Ramazan ayının içerisinde yer alan kutsal sayılan gece

Kadir Gecesi, İslam inancına göre Kur'an'ın, Allah tarafından Cebrail adlı melek aracılığıyla Peygamber Muhammed'e vahyedilmeye başlandığı gecedir. Tarihsel olarak Ramazan ayının son günlerinde yer alır. Kur'an'da bu günün ''bin aydan daha hayırlı'' olduğu belirtilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fatıma</span> İslam peygamberi Muhammedin küçük kızı

Fatıma bint Muhammed, Fatımatü'z-zehra, İslam peygamberi Muhammed'in kızı, Ali bin Ebu Talib'in eşi.

Haram, din kurallarına aykırı olan, dinî bakımdan kesinlikle yasak olan eylemleri tanımlayan bir din terimidir.

<span class="mw-page-title-main">Tesettür</span> Müslüman kadınların giydiği bir tür giysi

Hicap veya modern kullanımda tesettür, Müslüman kadınların farklı biçimlerde olabilen giyim ve örtünme davranışlarını, başörtüsü ise saçları örten ve genellikle baş ve boynu saran, ancak yüzü görünür hâlde bırakan bir giyim şeklini ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Hira Mağarası</span>

Hira veya Hira Mağarası, Suudi Arabistan'ın Mekke şehrinde bulunan, İslam peygamberi Muhammed'in inzivaya çekildiği mağaradır. Ayrıca, Müslümanlarca, Kur'an'ın Muhammed'e bu mağarada indirilmeye başlandığı kabul edilmektedir. Mekke'nin yaklaşık 6 km kuzeyinde bulunan Nur Dağı'nda bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Meryem Suresi</span> Kuranın 19. suresi

Meryem Suresi, Kur'an'ın 19. suresidir. Sure 98 ayetten oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Fetih Suresi</span> Kuranın 48. suresi

Fetih Suresi, Kur'an'ın 48. suresidir. Sure, 29 ayetten oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Nisa Suresi</span> Kuranın 4. suresi

Nisâ Suresi, Kur'an'ın dördüncü suresidir. Sure 176 ayetten oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Başörtüsü</span> başa örtülen bez

Başörtüsü, başı özellikle saçları yıpratıcı dış etkenlerden korumak, örtünmeyi sağlamak, tanınmamak için kullanılan, başın üst kısmının çoğunu ya da tamamını kaplayan bir çeşit örtü ve giysi.

<span class="mw-page-title-main">Mümtehine Suresi</span> Kuranın 60. suresi

Mümtehine Suresi (Arapça: سورة الممتحنة, Sūrat'ul Mumtahina), Kur'an'ın 60. suresidir. Sure 13 ayetten oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Talâk Suresi</span> Kuranın 65. suresi

Talak (boşanma) Suresi Kur'an'ın 65. suresidir. Sure 12 ayetten oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Müzzemmil Suresi</span> Kuranın 73. suresi

Müzzemmil Suresi, Kur'an'ın 73. suresidir. Sure, 20 ayetten oluşur.

Ehli Aba veya Ehli Kisa hadisi, İslam peygamberi Muhammed'in sırtında abası olduğu halde, abanın altına, Fatıma'yı, Ali bin Ebu Talib'i, Hasan'ı ve Hüseyin'i alması ve Ahzab Suresi'nin "Ey Ehli Beyt! Allah sizden günahı gidermek ve sizi tertemiz kılmak istiyor." mealindeki 33. ayetini okumasını anlatır. Ehl-i Aba olayı, Şiilikteki İmametin köklerinin dayandığı önemli olaylardandır.

<span class="mw-page-title-main">İslam'da kölelik</span>

İslam'da kölelik, tarih boyunca birbirinden farklı şekillerde ve görüşlerde ele alınmış bir konudur.

<span class="mw-page-title-main">Salavat</span> İslamî bir dua

Salavat, İslam peygamberi Muhammed’e ve onun soyundan gelenlere saygı bildirmek için Müslümanlar tarafından okunan dualara denir. En yaygın biçimleri Allahüme salli âla seyyidina Muhammedin ve âla ali seyyidina Muhammed ile Sallallâhu aleyhi ve sellem şeklindedir. Kur'an’da Ahzab Suresi’nin 56. ayetinde Allah ve meleklerin Muhammed’e salâvat okuduğu belirtilerek, inanan kişilerin de ona salat ve selâm okumaları istenir. Müslümanlarda namaz içinde tahiyyata oturunca, namazdan sonraki dualarda, çeşitli dualarda (Mevlid) ve Muhammed’in adını söyleyince ya da yazınca ona salavat okurlar.

<span class="mw-page-title-main">Kıyafet Devrimi</span> Türk Devriminin bir parçası

Kıyafet İnkılâbı ya da Kıyafet Devrimi, Türkiye'nin kurulmasının ardından, halkın ve memurun kılık ve kıyafetinin düzenlenerek çağdaş giyime uygun hâle getirilmesi için 1934 yılında çıkarılan kanunla yapılan düzenlemedir. Atatürk devrimlerinin bir parçası olan bu kanunla belirli tipte kıyafetlerin giyilmesi ise yasaklanmıştır. Bu dönemde kadınlar ise “çağdaş kıyafet” giymeye teşvik edilmişler ancak kadın giyimine dair herhangi bir yasal düzenleme yapılmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çador</span>

Çador, Çadar ya da Çadur İran'da kadınlar tarafından giyilen bir çarşaftır. Kullanımı antik zamanlara, Ahameniş İmparatorluğu'na dayanır. Pehlevi Hanedanı döneminde Batılı kıyafetler tercih edilirken, İran İslam Devrimi'nden sonra yeniden yaygınlaşmıştır. Günümüzde İran'da örtünmek zorunlu olsa da, çador kullanımı zorunlu değildir, daha çok dini ya da geleneksel sebeplerle tercih edilir. Vücudun tamamını ve başı öreten şekildedir.

İslam'da cinsiyet ayrımı, sosyal ve diğer ortamlarda erkek ve erkek çocuklarının, kadın ve kız çocuklarından ayrılmasına yönelik İslam ülkeleri ve topluluklarındaki uygulamaları ifade eder. Alimler, Kuran'ın cinsiyet ayrımı gerektirip gerektirmediği ve eğer öyleyse bunu gerektiren hadisler konusunda farklı görüşler belirtirler. İslam ilahiyatçıları arasında cinsiyet ayrımı konusunda farklı görüşler bulunmaktadır.

Avret, İslam'a göre insan vücudunun örtülü olması gereken bölümlerini tanımlar. Kur'ana dayanarak mahrem yerleri açığa çıkarmak haram veya günah olarak kabul edilir. Tuvalete gitmek veya banyo yapmak gibi gerektiğinde mahrem yerlerin açığa çıkarılması belirli bir dizi kurala tabidir. Tam olarak hangi vücut bölümlerinin örtülmesi gerektiği, farklı İslami düşünce okulları arasında farklılık gösterir.

Hendek Halkı Kuran'ın Büruc Suresi'nde geçen bir kıssadır. Allah'a inandıkları için müşrikler tarafından hendeğe atılıp ateşe verilen insanlar hakkındadır.