İçeriğe atla

Çankırı'da 1946 Türkiye yerel seçimleri

26 Mayıs 1946 Yerel Seçimleri'nde Çankırı Belediyesi ile 6 ilçenin belediye başkanlarının belirlenmesi için belediye meclis üyelerinin seçimi yapılmıştır. Çankırı il genelindeki 11.479 seçmenin 7.561'i seçimlere katılmış ve seçime katılım oranı %65 olarak gerçekleşmiştir.[1]

5.785 seçmen içinden 2.820'sinin oy kullandığı Çankırı merkez ilçede %48,75'lik bir katılım oranı tespit edilmiştir.[2] Çankırı il merkezinde seçimi kazanan CHP üyeleri, 5 Haziran 1946'da toplanmış ve eski başkan Cevdet Dengi'yi tekrar göreve getirmiştir.[3][4] Ancak Cevdet Dengi'nin başkanlığının onaylanması için İçişleri Bakanlığı'na gönderilen tutanak incelenmiş ve alınan 11 oyun üye sayısı eksik olduğu için en çok oy alanların üçünden birisinin seçilmesi gerektiği bildirilmiştir. Bu nedenle belediye meclisi 18 üye ile tekrar toplanmış ve Halim Bayram, 9 oy olarak belediye başkanı seçilmiş olsa da itirazlar devam etmiştir.[5] İçişleri Bakanlığı'nın görüşü doğrultusunda, 26 Kasım 1946'da 20 üye ile toplanan belediye meclisinde Cevdet Dengi ve Halim Bayram’ın aday olduğu seçimde Halim Bayram, 15 oy alarak belediye başkanı seçilmiştir.[6][7]

Kaynakça

  1. ^ Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, Fon Kodu: 030.10, Yer No: 82.540.1.
  2. ^ İnan, Süleyman (Ocak 2004). "Muhalefetin İstemediği İlk Erken Seçim: 1946 Belediye Seçimleri". Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi. 13 (1). hacibayram.edu.tr. s. 63. 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2021. 
  3. ^ Çankırı Gazetesi, 11.06.1946, sf. 3
  4. ^ İller ve Belediyeler Dergisi, Sayı: 12 (Eylül 1946), sf. 457
  5. ^ Çankırı Gazetesi, 03.07.1946, sf. 1
  6. ^ Çankırı Gazetesi, 26.11.1946, sf. 1
  7. ^ Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, Fon Kodu: 030.11.1, Yer No: 188.41.17.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">1955 Türkiye yerel seçimleri</span> Türkiyenin yerel yöneticilerini belirleyen seçim

1955 Türkiye yerel seçimleri, 25 Eylül - 13 Kasım 1955 tarihleri arasında Türkiye'de iki aşamalı olarak yapılan yerel seçimlerdir. Seçimlere Demokrat Parti ve Türkiye Köylü Partisi katılırken Cumhuriyet Halk Partisi ile Cumhuriyetçi Millet Partisi katılmadı. DP, 877.618 oy ile %63,75'lik orana ulaşarak 597 belediye başkanlığı kazandı. Köylü Partisi 60.823 oy ile %4,4'lük orana ulaşarak 15 belediye başkanlığı kazandı. Büyük bölümü CHP tarafından desteklenen bağımsız adaylar ise 389.702 oy ile %28,21'lik orana ulaşarak 193 belediye başkanlığı kazandı.

26 Mayıs 1946 Yerel Seçimleri'nde Samsun Belediyesi ile 8 ilçenin belediye başkanlarının belirlenmesi için belediye meclis üyelerinin seçimi yapılmıştır. Samsun il merkezinde 19.100 kayıtlı seçmenin 9.121'i seçimlere iştirak etmiş ve seçimlere katılım oranı %47,7 olmuştur. 43 sandıkta oy kullanan seçmenin 9.029'u CHP listesindeki adaylara oy verirken, geriye kalan 92 seçmenin oyları da aday listesi dışında kalan CHP mensuplarına dağılmıştır. Seçimler sonucunda oluşan Samsun Belediye Meclisi, Ahmet Eymir'i belediye başkanı olarak seçmiştir. 21 Temmuz 1946'da yapılan milletvekilliği seçimlerinde Amasya ilinden CHP adayı gösterilen Samsun Belediye Başkanı Ahmet Eymir'in Amasya milletvekili seçilmesi üzerine 2 Eylül 1946'da toplanan Samsun Belediye Meclisi başkanlığa Muhittin Özkefeli'yi getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Konya'da 1950 Türkiye yerel seçimleri</span>

3 Eylül 1950 Yerel Seçimleri'nde Konya Belediyesi ile 13 ilçenin ve 11 beldenin belediye başkanlarının belirlenmesi için belediye meclis üyelerinin seçimi yapılmıştır. Konya il merkezinde bulunan 80 sandık ve 29.484 seçmenden 9500 civarındaki seçmen belediye seçiminde oy kullanmıştır. Konya Belediye Meclisine seçilen 32 üyenin tamamı DP'den teşkil olmuştur. Konya il merkezinde seçimler sonucunda oluşan Konya Belediye Meclisi, 12 Eylül 1950'de belediye başkanlığına Mehmet Rüştü Özal'ı seçmiştir.

26 Mayıs 1946 Yerel Seçimleri'nde Manisa Belediyesi ile 10 ilçenin ve 3 beldenin belediye başkanlarının belirlenmesi için belediye meclis üyelerinin seçimi yapılmıştır. Manisa il genelindeki 76.241 seçmenin 36.749'u seçimlere katılmış ve seçime katılım oranı %48 olarak gerçekleşmiştir. Demokrat Partililer, Manisa'nın genelinde seçime girmemiş ama sandık başlarında görevlilerini bulundurmuştur. MKP ise Akhisar ve Turgutlu'da seçimlere katılmasına karşın, seçim sırasında ve sonrasındaki tasnif sürecinde yolsuzluk olduğu iddiası ile seçimden çekildiğini ilan etmiştir.

26 Mayıs 1946 Yerel Seçimleri'nde Urfa Belediyesi ile 7 ilçenin belediye başkanlarının belirlenmesi için belediye meclis üyelerinin seçimi yapılmıştır. Urfa il genelindeki 23.389 seçmenin 20.628'i seçimlere katılmış ve seçime katılım oranı %88 olarak gerçekleşmiştir. Urfa merkez ilçedeki seçmenler %90,6'lık bir katılım oranı göstermiştir. Seçimleri Urfa il merkezinde Millî Kalkınma Partisi kazanmıştır.

26 Mayıs 1946 Yerel Seçimleri'nde Adana Belediyesi ile 8 ilçenin belediye başkanlarının belirlenmesi için belediye meclis üyelerinin seçimi yapılmıştır. Belediye seçimlerinde Adana il merkezinde 39.871 seçmenin 20.508'i oy kullanırken, 620 oy geçersiz sayılmıştır. Geçerli sayılan 19.888 oy ise 72'si CHP tarafından aday gösterilen toplam 166 aday üzerinde dağılmıştır. Adana il merkezinde seçmenler %51'lik bir katılım oranı göstermiştir. Yeni seçilen 36 belediye meclis üyesinden 33'ünün hazır bulunduğu 1 Haziran 1946 günü yapılan belediye başkanlığı seçiminde 32 oy alan Fazlı Meto Adana Belediye Başkanı olarak seçilirken rakibi Hazım Savcı ise sadece bir oy almıştır. Ancak, Fazlı Meto'nun belediye başkanlığı bir yıl sürmüş ve 2 Nisan 1947 tarihinde belediye meclis üyelerinden Hazım Savcı belediye başkanı olarak görevi devralmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ağrı'da 1955 Türkiye yerel seçimleri</span>

13 Kasım 1955 Yerel Seçimleri'nde Ağrı Belediyesi ile 6 ilçenin belediye başkanlarının belirlenmesi için belediye meclis üyelerinin seçimi yapılmıştır. Seçime katılım oranının %55'te kaldığı Ağrı il merkezinde bağımsız adaylar seçimi kazanmıştır. 15 bağımsız ve 6 Demokrat Parti meclis üyesiyle toplanan Ağrı Belediye Meclisi Ahmet Tokar'ı 15 oyla belediye başkanı seçmiş ancak, kısa bir süre sonra belediye başkanlığına Şevki Karaca getirilmiştir.

26 Mayıs 1946 Yerel Seçimleri'nde Amasya Belediyesi ile 2 ilçenin ve bir beldenin belediye başkanlarının belirlenmesi için belediye meclis üyelerinin seçimi yapılmıştır. Amasya il merkezi ile ilçeleri olan Gümüşhacıköy ve Merzifon'da CHP adayları başkanlıklara getirilmiştir. Amasya Belediye Başkanı olarak CHP'li Reşat Arpacıoğlu seçilmiştir.

26 Mayıs 1946 Yerel Seçimleri'nde Tokat Belediyesi ile 7 ilçenin belediye başkanlarının belirlenmesi için belediye meclis üyelerinin seçimi yapılmıştır. Her yerde olduğu gibi Tokat ve ilçeleri olan Artova, Erbaa, Niksar, Reşadiye, Taşova, Turhal ve Zile'de de CHP adayları başkanlıklara getirilmiştir. Tokat Belediye Başkanı olarak CHP'den seçilen Mustafa Yolcu 1948 yılına kadar görevini sürdürmüştür.

1930 Türkiye yerel seçimleri'nde İçel il merkezi olan Silifke Belediyesi ile 3 ilçenin ve Mersin il merkezi olan Mersin Belediyesi ile Tarsus ilçesinin belediye başkanlarının belirlenmesi için belediye meclis üyelerinin seçimi yapıldı. 1933 yılında ise sayılan ilçelerin tamamı Mersin ilçesi merkez olmak üzere İçel ili çatısı altında birleştirildi.

1934 Türkiye yerel seçimleri'nde Amasya Belediyesi ile 2 ilçe ve bir beldenin belediye başkanlarının belirlenmesi için belediye meclis üyelerinin seçimi yapıldı. 7 Ekim günü başlayan oy verme işleminin 5 gün sürdüğü Amasya'da il genelinde bulunan 13.731 seçmenden 7.586'sı oy kullandı. Amasya merkez ilçede ise 4.014 seçmenden 2.142'si oy kullandı. Seçimleri CHF adayları kazandı. Bu üyeler arasında 18 Ekim'de yapılan seçim sonucunda Celal Bey belediye başkanlığına seçildi.

26 Mayıs 1946 Yerel Seçimleri'nde Bitlis Belediyesi ile 4 ilçenin ve bir beldenin belediye başkanlarının belirlenmesi için belediye meclis üyelerinin seçimi yapılmıştır. Henüz Demokrat Parti'nin teşkilatlanmasını tamamlayamadığı Bitlis'teki tüm belediye meclis üyelikleri CHP adayları tarafından kazanılmıştır.

26 Mayıs 1946 Yerel Seçimleri'nde Elazığ Belediyesi ile 6 ilçenin ve bir beldenin belediye başkanlarının belirlenmesi için belediye meclis üyelerinin seçimi yapılmıştır. Milli Kalkınma Partisi'nın katılmadığı Elazığ'daki seçimleri CHP adayları kazanmıştır. Elazığ il genelindeki 18.564 seçmenin 10.257'si seçimlere katılmış ve seçime katılım oranı %54 olarak gerçekleşmiştir.

26 Mayıs 1946 Yerel Seçimleri'nde Giresun Belediyesi ile 6 ilçenin belediye başkanlarının belirlenmesi için belediye meclis üyelerinin seçimi yapılmıştır. Giresun merkez ilçede kayıtlı 5.759 seçmenden 4.042'sinin katıldığı seçimlere katılım oranı %70 olarak gerçekleşmiştir. Giresun il genelinde ise 15.387 kayıtlı seçmenden 11.573'ü seçimlere katılmış ve katılım oranı %75 olmuştur. İl merkezindeki seçimleri Cumhuriyet Halk Partisi kazanmış ve Giresun il merkezindeki belediye meclis üyeleri tarafından belediye başkanlığına Naci Cimşit getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Afyon'da 1946 Türkiye yerel seçimleri</span>

26 Mayıs 1946 Yerel Seçimleri'nde Afyon Belediyesi ile 5 ilçenin ve 2 beldenin belediye başkanlarının belirlenmesi için belediye meclis üyelerinin seçimi yapılmıştır. Şuhut dışındaki diğer tüm ilçelerde CHP adayları seçimi kazanmıştır.

26 Mayıs 1946 Yerel Seçimleri'nde Mardin Belediyesi ile 9 ilçenin belediye başkanlarının belirlenmesi için belediye meclis üyelerinin seçimi yapılmıştır. Mardin il genelindeki 30.891 seçmenin 24.909'u seçimlere katılmış ve seçime katılım oranı %80,6 olarak gerçekleşmiştir. Mardin il merkezinde ise 15.623 seçmenden 15.088'i oylarını CHP adaylarına vermiş ve katılım oranı %97'yi bulmuştur. Mardin Belediye Başkanlığına 1 Haziran 1946'da eski başkan Abdülkadir Kalav tekrar seçilmiştir. Ancak Kalav'ın 2 ay sonra milletvekili seçilmesi üzerine yeniden toplanan belediye meclisi, Mehmet Saraçoğlu'nu başkanlığa seçmiştir.

26 Mayıs 1946 Yerel Seçimleri'nde Çorum Belediyesi ile 5 ilçenin belediye başkanlarının belirlenmesi için belediye meclis üyelerinin seçimi yapılmıştır. Çorum il genelindeki 24.065 seçmenin 18.554'ü seçimlere katılmış ve seçime katılım oranı %77 olarak gerçekleşmiştir. Çorum merkez ilçedeki 9.983 seçmenden 8.978'i oy kullanmış ve %89,9'luk bir katılım oranı tespit edilmiştir. Çorum il merkezinde seçimi kazanan CHP'li 24 üyenin tamamının katıldığı 1 Haziran 1946 tarihli toplantı ile Baha Çorbacıoğlu belediye başkanlığına seçilmiştir.

3 Eylül 1950 Yerel Seçimleri'nde Çankırı Belediyesi ile 6 ilçenin ve bir beldenin belediye başkanlarının belirlenmesi için belediye meclis üyelerinin seçimi yapılmıştır. Çankırı Belediye Meclisine seçilen 22 üyenin tamamı MP'den teşkil olmuştur. Seçimden sonra 18 üye ile toplanan Çankırı Belediye Meclisi, Halim Bayram'ı belediye başkanı olarak seçmiştir. 1954'te Bayram'ın milletvekili adayı olmak üzere istifa etmesinden dolayı belediye başkanlığına Osman Derviş seçilmiştir.

26 Mayıs 1946 Yerel Seçimleri'nde Siirt Belediyesi ile 9 ilçenin belediye başkanlarının belirlenmesi için belediye meclis üyelerinin seçimi yapılmıştır. Siirt il genelindeki 20.701 seçmenin 10.977'si seçimlere katılmış ve seçime katılım oranı %53 olarak gerçekleşmiştir. Siirt merkez ilçedeki seçmenler %48'lik bir katılım oranı göstermiştir. Siirt il merkezinde seçimi kazanan 24 meclis üyesi 27 Mayıs 1946'da toplanmış ve 11 oy alan Lütfi Kayra'yı aldığı 13 oyla geçen Sabri Çeliktuğ belediye başkanlığına seçilmiştir.

3 Eylül 1950 Yerel Seçimleri'nde Malatya Belediyesi ile 9 ilçenin ve 6 beldenin belediye başkanlarının belirlenmesi için belediye meclis üyelerinin seçimi yapılmıştır. Malatya Belediye Meclisi'ne seçilen 29 üyenin tamamı CHP'den teşkil olmuştur. 20 Eylül 1950'de toplanan Malatya Belediye Meclisi, Mahmut Muzaffer Akalın'ı belediye başkanı olarak seçmiştir. 4 Ekim 1950'de göreve başlayan Akalın, Hükûmetin verdiği genel emre rağmen İsmet İnönü'nün resmini belediye binasından indirmediği gerekçesiyle 15 Ekim 1950'de görevinden alınmış ve yerine vekaleten Rauf Tuğtekin getirilmiştir. Bakanlar Kurulu, Resmi Daire ve Müesseselerde Atatürk’ün Resminin Bulundurulmasına Dair Kanunu'na muhalefetten ve siyasi kararlar vermesinden dolayı İnönü'nün resmini indirmeyen Malatya Belediye Meclisi'ni 20 Şubat 1951'de feshetmiştir. Bunun üzerine Malatya il merkezinde belediye seçimleri 22 Temmuz 1951'de yeniden yapılmıştır. %56 civarında katılım sağlanan seçimde DP'nin 4.689 oyuna karşılık CHP 10.268 oy alarak 31 asil ve 31 yedek üyeliklerin hepsini kazanmıştır. 30 Temmuz 1951'de 29 üyeyle toplanan belediye meclisi, oybirliğiyle Nüvit Yetkin'i belediye başkanı seçmiştir.