İçeriğe atla

Çakıroğlu İsmail Ağa Konağı

Of'un Sıraağaç köyündeki Çakıroğlu İsmail Ağa Konağı

Çakıroğlu İsmail Ağa Konağı, Çakıroğlu İsmail Ağa tarafından Trabzon'un Of ilçesi Sıraağaç (Çalek) köyünde inşa edilmiş olan konak.[1] 1805 senesinde tamamlandığı tahmin edilmektedir. Yapımı 6 sene sürmüş, 40 usta çalışmıştır. Bina, Karadeniz bölgesindeki en büyük taş konağı olarak kabul ediliyor.[2]

Konağın yapısı

Konağın dekorlu şömine lerinden biri

Çoğunlukla pembe renkli kesme taşından yapılan yapı, denize hakim bir tepe üzerine inşa edilmiştir. Kesme taşlar konağın bulunduğu yerden 2-2,5 kilometre uzaklıktaki bir taş ocağından taşınmıştır.[2] Konak 529 m²'lik kare bir tabana sahiptir ve yaşam alanı yaklaşık 1500 m²'dir.[3] Konağın kuzey tarafında denize bakan duvar küçük pencereleri ve iki katlıdır. Güneydeki yapı üç kattan oluşmaktadır. İkinci ve üçüncü katlar ahşap işçiliği ile dekore edilmiştir. Üç oymalı ahşap kapı ve şöminelerin nişleri dışında kayda değer bir dekoratif unsur günümüze ulaşmamıştır.[4] Ana kapılar batıya ve doğuya bakmaktadır ve güney tarafında ortada üçüncü bir kapı bulunmaktadır. Doğu tarafında da atlar için bir kapı vardır.

Birinci katta, ağanın adamları ve konağın ihtiyacı olan malzemeleri toplanırdı.[5] Misafirler batı tarafında ayrı bir odada ağırlanırdı ve bunun yanında bir tüfeklik vardı.[2] Mutfak ve iki girişi olan geniş bir avlu orta kattadır. Orta katta bölgenin çoğu konakta olduğu gibi fermanlar verilerek bölge idare ediliyordu.[5] Üst katta da birçok oda var.[6] Ağanın ailesi orada yaşıyordu.[5] Konağın alt katında ayrıca bir hapishanesi vardır.[2] Binada kütüphane, çiftlik ve toplantı odaları da bulunmaktadır.[4]

Tarihçe

Hazinedaroğlu ve Tuzcuoğlu aileleri arasında çıkan ve daha sonra Tuzcuoğlu İsyanı'na dönüşen çatışma sırasında Tuzcuoğlu Memiş Ağa, 1817'de Çakıroğlu İsmail Ağa'ya sığındı.[7]

Birinci Dünya Savaşı sırasında konak, Rus savaş gemileri tarafından bombalandı, ancak çok az hasar gördü. Sadece birkaç yerde görülebilecek çok hafif izler var.[2]

Çakıroğlu İsmail Ağa Konağı, 1979 yılında Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü tarafından onarılmış ve günümüze kadar ulaşmıştır.[8]

Çakıroğlu Eğitim ve Kültür Derneği, 2017 yılında İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun katıldığı törenle konağı Trabzon valiliğine devretti. Konak restore edilecek ve tamamlandıktan sonra konuk evi olarak hizmete verilecek.[9] Restorasyonun projelendirmesi 2018 yılında tamamlanmış olup, 2019 yılından itibaren binada restorasyon çalışmaları devam etmektedir.[10][11]

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Cemal Akyıldız - Veysel Usta (2018). Of / Trabzon Tarihi Eserleri ve Karadeniz Konakları. Of Belediyesi. s. 18. 
  2. ^ a b c d e "Çakıroğlu İsmail Ağa Konağı". ÖNCE TRABZON HABER SİTESİ. 11 Nisan 2016. 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022. 
  3. ^ "Trabzon, Of'ta Mutlaka Görmeniz Gereken Yerler Listesi | Gezinomi". www.gezinomi.com. 27 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2023. 
  4. ^ a b "Konaklar". www.trabzon.bel.tr. Trabzon Büyükşehir Belediyesi. 25 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2023. 
  5. ^ a b c Aytekin Akay (25 Ağustos 2008). "Ahşap Evlerimiz ve Ağa Konakları Geri Geliyor". www.serander.net. 27 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2023. 
  6. ^ "ÇAKIROĞLU İSMAİL AĞA KONAĞI KARADENİZ BÖLGESİNİN EN BÜYÜK TAŞ KONAĞI". dergi. OF’un Sesi Dergisi. 1 Ocak 2004. 20 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2023. 
  7. ^ Gökmen Karademir (24 Şubat 2022). "Tuzcuoğlu Memiş Ağa'nin doğu karadeniz'de ayanlik mücadelesi" (PDF). T.C. Artvin Çoruh Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı. 12 Ocak 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2023. 
  8. ^ "Kültür, Sanat ve Turizm". www.trabzon.gov.tr. Trabzon Valiliği. 25 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2023. 
  9. ^ "Çakıroğlu İsmail Ağa Konağı BAKANLIĞA DEVREDİLDİ | Gölcük Haber Gazetesi". golcukhaber.com.tr. 30 Ağustos 2017. 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022. 
  10. ^ "İçişleri Bakan Yardımcısı Sayın Muhterem İnce ve Trabzon Valimiz Sayın İsmail Ustaoğlu İlçemize Teşrif Ettiler". www.of.gov.tr. Of Kaymakamlığı. 8 Kasım 2018. 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022. 
  11. ^ "Vali Ustaoğlu, Of'ta yapımı devam eden projeleri inceledi - Haberler - Of Belediyesi". www.of.bel.tr. Of Belediyesi. 24 Mayıs 2019. 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Of</span> Trabzonun ilçesi

Of (Lazca: ოფუტე, Oput'e, Romeika: Όφη, Όfi), Trabzon ilinin doğusunda yer alan ve tarihi çok eskilere dayanan bir ilçedir. Arazisini, Of'tan Karadeniz'e dökülen Solaklı ve Baltacı derelerinin aşağı havzaları oluşturur. İlçenin güneyinde Hayrat ve Dernekpazarı ilçeleri, doğusunda Rize ili, batısında Sürmene ilçesi ve kuzeyinde Karadeniz bulunur. Osmanlı döneminde ve Cumhuriyet'in ilk yıllarında daha büyük bir yüzölçümüne sahip olan ilçenin sınırları 1948 yılında Çaykara'nın, 1990 yılında da Dernekpazarı'nın ve Hayrat'ın ilçe olmasıyla daralmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sürmene</span> Trabzonun ilçesi

Sürmene, Trabzon'un bir ilçesidir.

Havza Atatürk Evi, Samsun'un Havza ilçesinde bulunan ve müze olarak kullanılmakta olan tarihi yapıdır.

<span class="mw-page-title-main">Şebinkarahisar Atatürk Evi Müzesi</span>

Şebinkarahisar Atatürk Evi Müzesi, Mustafa Kemal Atatürk’ün 11 Ekim 1924’te Şebinkarahisar’ı ziyareti esnasında bir gece kaldığı geleneksel Şebinkarahisar evlerindendir. Yapım tarihi kesin bilinmemekle beraber 19. yüzyılın sonunda veya 20. yüzyılın hemen başında yapıldığı tahmin edilmektedir. Evin gerçek sahibi Tüfekçizade Mustafa Ertem’dir.

<span class="mw-page-title-main">Hacı Nuri Bey Konağı</span>

Hacı Nuri Bey Konağı, Nevşehir iline bağlı Avanos ilçesinde, 1900'lü yılların başında yapılmış olan konak.

<span class="mw-page-title-main">Kıyıcık, Of</span> Of ilçesine bağlı mahalle

Kıyıcık, Trabzon ili Of ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Trabzon</span> Trabzon ilinin merkezi olan şehir

Trabzon, Trabzon ilinin merkezi olan şehridir. Karadeniz Bölgesi'nin Doğu Karadeniz Bölümü'nde yer alan ilin Karadeniz'e kıyısı bulunur. Günümüzde Karadeniz Bölgesi'nin Samsun'dan sonra ikinci büyük kentidir. 12 Kasım 2012 tarihinde kabul edilen büyükşehir yasa tasarısı ile büyükşehir belediyesi olmuş ve merkez ilçe kaldırılarak Ortahisar ilçesi kurulmuştur. Trabzon iki il ile birlikte de "şehzadeler şehri" olarak anılır. Evliya Çelebi Trabzon için şöyle demiş: "Bu şehre küçük İstanbul denilse yeridir. İrem bağları gibi süslü bir şehirdir burası.'' Fatih Sultan Mehmed ise Trabzon'u kuşattığı vakit şöyle söylemiştir: ''Trabzon fethedilmeden İstanbul fethedilmiş sayılmaz.''

<span class="mw-page-title-main">Deli Ahmet Ağa</span>

Deli Ahmet Ağa, XIX. yüzyıl başlarında tarih sahnesine çıkmış asker, ağa ve yerel derebeyidir.

<span class="mw-page-title-main">Rize Müzesi</span>

Rize Müzesi, Rize Etnoğrafya Müzesi, Tuzcuoğlu Konağı ya da bilinen adıyla Sarı Ev, Rize kent merkezindeki Piriçelebi Mahallesi’nde 19. yüzyıl sivil mimari örneği olarak 19. yüzyılda inşa edilen binada 27 Haziran 1998 'den beri hizmet veren bir müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Cami (Lefkoşa)</span> Kuzey Lefkoşada yer alan bir cami

Yeni Cami, Lefkoşa'nın kuzey kesiminde yer alan bir camidir. İçinde bulunduğu Yenicami Mahallesi'ne adını verir. Mevcut cami 1898-1899 yılında tamamlanmış olup, yanında bulunan ve günümüze kalıntıları ulaşan eski cami ise kiliseden çevrilmişti.

<span class="mw-page-title-main">Tuzcuoğlu İsyanları</span> 1832-1834 Laz isyanı

Tuzcuoğlu İsyanları, 1832 ve 1834 yılları arasında Trabzon'da bulunan Bâb-ı Âli temsilcilerine karşı yapılan bir isyandır. İsyan, yerel Osmanlı hanedanının keyfi kararlarına karşı direnmeyi ve yerel Derebeylerinin haklarının iade edilmesini amaçlayan Rizeli Tahir Ağa Tuzcuoğlu tarafından yönetilmiştir. İsyanın ilk zamanlarında ve özellikle Ocak 1833'te isyancılar başarılıydı, ancak 1834'ün ilkbaharında isyan bastırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Orta, Sürmene</span> Sürmenenin mahallesi

Orta, Trabzon ilinin Sürmene ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Soğuksu, Sürmene</span> Sürmenenin mahallesi

Soğuksu, Trabzon ilinin Sürmene ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Uzungöl Dursun Ali İnan Müzesi</span> Trabzonda bir müze

Uzungöl Dursun Ali İnan Müzesi Trabzon şehir merkezine 90 km uzaklıkta bulunan ve Türkiye’nin en önemli turizm merkezlerinden biri olan Uzungöl, Çaykara’da yer alan müze yaklaşık 4000 metrekare alan üzerine kuruludur.

Çakıroğlu Hasan Ağa Konağı,Trabzon'un Of ilçesi Kıyıcık mahallesinde inşa edilmiş olan konak. 19. yüzyılın ortalarında inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yakupoğlu Memiş Ağa Konağı</span>

Yakupoğlu Memiş Ağa Konağı, 1856 yılında Hacı Yakupoğlu Memiş Ağa tarafından inşa edilmiş olan bir konaktır. Trabzon ilinin Sürmene ilçesinde bulunmaktadır.

Haşim Ağa Konağı, 1895 yılında Hüseyin Ağa tarafından inşa edilmiş olan bir konaktır. Trabzon'un Sürmene ilçesi Gültepe köyünde bulunmaktadır. Yapı 99 pencereli konak olarak da bilinmektedir. Sen Anlat Karadeniz dizisi bu konakta çekilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Çakıroğlu İsmail Ağa</span>

Çakıroğlu Hacı İsmail Ağa veya Çakırzade Hacı İsmail Ağa, Of ilçesinin en önde gelenlerinden ağa ve yerel derebeylerinden biriydi. Varlıklı ve devlete bağlı bir kişi olarak bilinen İsmail Ağa, devlet adına asker ve vergi topladı.

<span class="mw-page-title-main">Çakıroğlu Hacı Mustafa Ağa</span>

Çakıroğlu Hacı Mustafa Ağa, Of ilçesinin ağa ve yerel derebeylerinden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Cemal Akyıldız</span>

Cemal Akyıldız ressam olarak çalışan ve Türkiye'de yayınlanmış ders kitaplarindaki çoğu Atatürk portresinin ressamı, Of ilçesinin Ağaçbaşı Köyü'nde doğdu.