İçeriğe atla

Çadır Lunga

Çadır Lunga
Kasaba
Çadır
Ceadîr-Lunga
Çadır Lunga bayrağı
Bayrak
Çadır Lunga arması
Arma
Moldova üzerinde Çadır Lunga
Çadır Lunga
Çadır Lunga
Çadır’ın Moldova’daki konumu
ÜlkeMoldova Moldova
Özerk BölgeGagavuzya Gagavuzya
Nüfus
(2004)
 • Toplam20.079
 • Yoğunlukoto/km²
Zaman dilimiUTC+01.00 (OAS)
 • Yaz (YSU)UTC+02.00 (OAYS)

Çadır Lunga veya Çadır, (Gagauz Türkçesi: Çadır; Rumence: Ceadâr-Lunga) Moldova'ya bağlı özerk cumhuriyet olan Gagavuzya'daki bir şehirdir.[1]

Bölgeye, Kavimler Göçü neticesinde yerleşen Türk boylarının kurduğu uzun çadırlardan isminin geldiği bilinmektedir. “Lunga” sözcüğü, şehrin yakınlarından geçen ırmağın adından kaynaklanır[2] ve Gagavuzca'da “uzun” anlamındadır. Şehrin simgesi de uzun bir çadır siluetinden ibarettir.

Konum

Kuzeyi Gagavuzya'nın başkenti Komrat güneyi ise Ukrayna ile çevrilidir. Kasabanın Sovhoz mahallesinin kuzeyinde Lunga Gölü bulunmaktadır. Kasabaya bağlı Beşgöz köyü gölün 2 kilometre kuzeydoğusunda yer almaktadır.

Ekonomi

Çadır kasabasında halkın geçimi çoğunlukla tarım, hayvancılık ve ticarettir. Ticarethanelerde satılan ürünlerin hemen hepsi ithal mallar olup genellikle Ukrayna, Rusya ve Türkiye menşelidir.

Nüfus

2004 yılı nüfusu 20.079 olan kasaba özellikle Moskova ve İstanbul'a işçi göçü vermektedir. Yabancı sermaye ile 3 tekstil fabrikaları, 4 tane eğitim salonu, 4 okul ve 6 çocuk yuvaları bulunmaktadır. Şehir merkezinde Gagauz Millî Tiyatrosu Mihail Çakır bulunmaktadır.

Eğitim

Çadır’da Valentin Moşkov Lisesi bulunmaktadır.

Önemli insanlar

Kardeş şehirler

Çadır Lunga'nın kardeş şehirleri:

Galeri

Kaynakça

  1. ^ LEGE Nr. 248 din 03.11.2016 pentru modificarea și completarea Legii nr. 764-XV din 27 decembrie 2001 privind organizarea administrativ-teritorială a Republicii Moldova 19 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rumence)
  2. ^ Экономического Развития мун. Чадыр-Лунга на 2020—2025 годы», обновленная редакция, утверждена решением Муниципального Совета Чадыр-Лунги, № 20/2 от 27.10.2020 года Архивировано 14 июля 2021 года.
  3. ^ "Kardeş Şehirler". Bursa Büyükşehir Belediyesi Basın Koordinasyon Merkez. Tüm Hakları Saklıdır. 23 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2013. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Moldova</span> Doğu Avrupada bir ülke

Moldova veya resmî adıyla Moldova Cumhuriyeti, Doğu Avrupa'da yer alan Ukrayna ile Romanya arasında kalan bir ülkedir. Başkenti Kişinev'dir ve 1991 yılında SSCB'nin dağılmasının ardından bağımsızlığını kazanmıştır. İçinden Prut ve Dinyester nehirleri geçmektedir. Dinyester Nehri'nin doğu kıyısını bir şerit hâlinde kapsayan bölgede tek taraflı bağımsızlığını ilan eden de facto bir cumhuriyet olan Transdinyester bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Gence</span> Azerbaycanda şehir

Gence, 1935-1989 Kirovobad, Azerbaycan'ın en kalabalık ikinci şehridir. Eski bir yerleşim yeri olan Gence, Rus İmparatorluğu döneminde Çar I. Aleksandr'ın eşine atfen şehrin ismi Elizavetpol olarak değiştirilmiştir (1804-1918), 1920-1935 arasında Gence, 1935-1991 arasında Kirovabat olarak adlandırılmış, şehir 1989'da tekrar Gence ismine kavuşmuştur. Bakü'nün 360 km batısında, Gence Çayı'nın iki yakasında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gagavuzlar</span> Güney Moldova ve güneybatı Ukraynanın Türk etnik grubu

Gagavuzlar ya da Gagauzlar, bugünkü Moldova Cumhuriyeti'nde, başta Gagavuzya olmak üzere kuzeydoğu Bulgaristan, Ukrayna, Romanya ve Yunanistan'da yaşayan, çoğunluğu Ortodoks Hristiyan olan bir Türk halkı. Ayrıca Trakyanın yerli halkı Müslüman Gacalların ve Marmara, Batı Karadeniz'in yerli halkı olan Manavların Yörük olmayan katmanının nüfusunun Gagavuzlardan geldiğine inanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gagavuzya</span> Moldovaya bağlı özerk Türk cumhuriyeti

Gagavuzya veya Gagavuz Yeri Özerk Bölgesi, Moldova'ya bağlı bir özerk devlet. Ülkeye ismini veren Gagavuzlar, Oğuz Türkü kökenlidir ve Gagavuz kelimesinin Gök-oğuzdan türediği düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Komrat</span> Moldovada şehir

Komrat, Moldova'ya bağlı özerk bir cumhuriyet olan Gagavuzya’nın başkentidir. Kent yerleşimi, Yalpuk deresi etrafına toplanmıştır. Ayrıca ülkenin üç ana yerleşim biriminden biri olan Komrat dolayının da merkezidir. 2004'teki sayıma göre nüfusu 47.000'dir.

<span class="mw-page-title-main">Balçık</span> Moldovada şehir

Balçık, Moldova Cumhuriyetinin en büyük ikinci şehridir. Rumence Bălţi adının anlamı "balçık"tan gelir.

Moldova tarihi bugünkü Moldova topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar. Günümüzde Moldova adıyla anılan topraklar Prut ve Dinyester nehirlerinin arasında tarihi adı Besarabya olan bölgedir. Bu bölge 1812 yılına kadar Boğdan adıyla anılan devletin doğu kısmını oluşturuyordu. 1812 yılından sonra Rusya'nın eline geçti. Boğdan'ın geri kalan kısmı ise etnik bakımdan kardeş olan Eflak'la birleşerek günümüzdeki Romanya Devleti'ni oluşturdu. Moldova halkı Romanya halkıyla aynı dili konuşmaktadır, etnik bakımdan kardeş uluslardır. Dolayısıyla Moldova tarihi Romanya tarihi'yle iç içe geçmiş bir tarihtir.

<span class="mw-page-title-main">Galaç</span> Romanyada belediye ve şehir

Galaţi, Osmanlı döneminde Kalas, Romanya'nın doğusunda Boğdan Bölgesi'nde yer alan İbrail şehri ve Moldova sınırında yer alan bir şehirdir. Son resmi rakamlara göre 304.340 kişilik nüfusa sahip şehir, Romanya'nın 7. büyük şehridir.

Kostroma, Rusya'nın batı kesiminde bulunan ve Kostroma Oblastı'nın merkezi olan kent. Volga Nehri kıyısında, Moskova'nın 320 km kuzeydoğusunda yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Serpuhov</span> Rusyanın Moskova Oblastında bulunan bir şehir.

Serpuhov, Rusya'nın Moskova Oblastı'nda bulunan bir şehirdir. Şehir, Oka ve Nara nehirlerinin birleştiği noktada yer almaktadır. Serpuhov, aynı zamanda Serpuhov rayonunun merkezidir. Yüzölçümü 37,516 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 127,041'dir.

<span class="mw-page-title-main">Dmitrov</span>

Dmitrov, Rusya'nın Moskova Oblastı'na bağlı Dmitrov rayonunun merkezi olan şehirdir. Şehir, başkent Moskova'nın 65 km kuzeyinde Yahroma Nehri'nin kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 443.39 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 61,305'tir.

<span class="mw-page-title-main">Gagavuzya bayrağı</span>

Gagavuzya bayrağı 1995 yılından bu yana Gagavuz Yeri Özerk Bölgesi'nin resmi sembolü olarak kullanılmakta ve Moldova tarafından bölgesel bir sembol olarak kabul edilen bayraktır. "Gökyüzü Bayrağı" olarak bilinen bayrak, mavi-beyaz-kırmızı kabile renklerine, üçgen şeklinde düzenlenmiş üç sarı yıldız içeren bir tasarıma sahiptir. Bayrağın tasarımı günümüzde tartışılmaktadır; ancak yıldızlar Moldova'daki üç Gagavuz belediyesini temsil ettiği bilinmektedir. Üç renk, Gagavuzya'da da popüler olan Rusya bayrağı andırmaktadır; bu konu Gagavuz ve Moldova siyasetçileri arasında tartışma konusu olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mihail Çakır</span> Gagauz linguist, etnograf ve din adamı

Mihail Çakır veya Ay-Boba Mihail Çakır [Ciachir olarak da yazılır; 27 Nisan 1861, Ceadîr-Lunga (Besarabya) - 8 Eylül 1938, Kişinev], Ortodoks rahip, Gagavuz dilinde eğitimci ve eski Rus İmparatorluğu'nda Gagavuz kitaplarının ilk yayıncısıydı.

<span class="mw-page-title-main">Çadır-Lunga Dmitri Manastırı</span>

Tent-Lunga Dmitri Manastırı, Gagavuzya'nın Çadır-Lunga şehrinde bulunan, Kahul ve Komrat Piskoposluğuna bağlı bir Rus Ortodoks (Pravoslav) Kilisesi manastırıdır.

Marina Radiș, Moldovalı şarkıcı (soprano). Kariyerine oyuncu olarak başladı. 11 yaşında Çadır Lunga'dada Gagauz şarkı yarışmasını kazandı. 18 yaşındayken, her yıl yapılan "Gagavuz Sesi" şarkı yarışmasında Grand Prix ödülüne layık görüldü. Tekrar tekrar Kişinev'de "Victoria" yurtseverlik şarkı yarışması kazananmıştır. 2000 yılında, ortaöğretim müzik eğitiminin olmamasına rağmen, Kişinev Müzik, Tiyatro ve Güzel Sanatlar Akademisi'nin akademik vokal bölümüne kabul edilir. Daha sonra Marina Svetlana Popova'nın opera sınıfının Marina üzerinde büyük etkisi oldu. 2003 yılında, Brăila/İbrail şehrinde H. Dêrkle Uluslararası Vokal Yarışmasını kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Gagavuzya tarihi</span>

Gagavuzya tarihi eskilere dayanmaktadır. 1906 yılında bir grup Gagavuz'un ayaklanması sonucu ortaya çıkan altı günlük de-facto bağımsız Komrat Cumhuriyeti dışında Gagavuzlar Rus İmparatorluğu (1812-1917), Romanya, Sovyetler Birliği ve Moldova tarafından yönetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">FC Olimp Comrat</span> Moldova Gagavuz Özerk bölgesi merkezli futbol kulübü

FC Olimp Komrat Moldova Gagavuz Yeri Özerk Bölgesinin futbol kulübüdür. Gagavuzya'nın başkenti Komrat'da bulunan kulüp, Moldova ikinci ligi Divizia B de top koşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ștefan Vodă</span>

Ștefan Vodă, Moldova'nın Ștefan Vodă rayonunun idari merkezidir. 7.359 kişilik bir nüfusa ve 22.77 km2'lik bir yüzölçümüne sahiptir.

Evghenia Gutul, ayrıca Yevgenia Gutsul ve Eugenia Guțul olarak da söylenir 19 Temmuz 2023'ten bu yana Gagauzya Başkanı olarak görev yapan Gagavuz hukukçu ve politikacıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gagavuzya çatışmaları</span>

Gagavuzya çatışmaları, Moldova SSC'si ile ve Moldova'da daha fazla özerklik isteyen Gagavuz nüfusu arasında bir çatışmaydı. Sovyetler Birliği içinde kalmak amacıyla Moldova'dan ayrı Gagavuz Cumhuriyeti'nin ilanıyla doruğa ulaştı; ancak Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından Gagavuz Cumhuriyeti fiilen bağımsız bir devlet haline geldi. Gagavuzya'nın resmi olarak ülke içinde bir özerk bölge olarak tanındığı 1995 yılında Moldova'ya resmen yeniden entegre edildi.