İçeriğe atla

Çağatay Uluçay

Çağatay Uluçay
DoğumMustafa Çağatay Uluçay
1907
Çankırı, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm4 Ağustos 1970 (63 yaşında)
İstanbul, Türkiye
MahlasKıranoğlu[1]
MeslekYazar · öğretmen
EğitimGazi Orta Muallim Mektebi ve Terbiye Enstitüsü Tarih-Coğrafya Bölümü
Önemli eserSaruhanoğulları ve eserlerine dair vesikalar (773 H.-1220 H.) - 1946.

Mustafa Çağatay Uluçay (1907, Çankırı - 4 Ağustos 1970, İstanbul),[2] Türk yazar, araştırmacı ve öğretmen. Uluçay’ın kitap, makale, dergi ve bildiri şeklinde yayımladığı eserlerin sayısı 300’ü geçmektedir.

Hayatı

1907 yılında Çerkeş'te doğmuştur. Babası Arif Ağa, annesi ise Hatice Hanım'dır. İzmir Öğretmen Okulu ve ardından Ankara Gazi Eğitim Enstitüsünü 1933 yılında bitirmiştir.[3][4] 1933'te Burdur Ortaokulu'na tarih-coğrafya ögretmeni olarak tayin edilerek öğretmenliğe başlamıştır. 1935-1947 yılları arasında Manisa Ortaokulu ve Manisa Lisesi'nde tarih ve coğrafya öğretmeni olarak görev yapmıştır. Uluçay, Balıkesir Necati Bey Eğitim Enstitüsü'ne tarih öğretmeni olarak atanmış aynı yıl içinde Milli Eğitim Bakanlığı tarafından İngiltere'ye gonderilmiştir. Topkapı Sarayı Müzesi Arşivi'nde 1949-1951 yılları arasında tasnif görevine atanmış ve burada rast geldiği birçok yeni belgeyi yayınlamıştır.[5]

Eserleri

Kitaplar

  • Atçalı Kel Mehmed, 1965.[6]
  • Atçalı Kel Mehmet İsyanı , 1968 - Chp Halkevi.
  • Harem , 2011 - Ötüken Neşriyat.
  • Harem II 1971 - Türk Tarih Kurumu.[7]
  • Haremden Mektuplar I, 1956, Vakit Matbaası.
  • Haremden Mektuplar II , 1956 - Vakit Matbaası.
  • İlk Müslüman Türk Devletleri , 1975 - Milli Eğitim Bakanlığı.
  • Manisa Tarihi , 1939 - İbrahim GÖKÇEN ile birlikte.
  • Manisa Tarihine Genel Bir Bakış , 1939 - Resimli Ay Basımevi. İbrahim GÖKÇEN ile birlikte.
  • Manisa Ünlüleri , 1946 - Manisa Lisesi Yayınları.
  • Manisa'daki Saray-ı Amire ve Şehzadeler Türbesi , 1941 - Resimli Ay Basımevi.
  • Manisadaki Sarây-î Âmire ve Şehzadeler Türbesi: 849 H.-1296 H. , 1941 - Resimli Ay Matbaası
  • Osmanlı Saraylarında Harem Hayatının İçyüzü , 1959 - İnkılap ve Aka Kitabevleri - İstanbul Tan Matbaası.
  • Osmanlı Sultanlarına Aşk Mektupları , 1950 - Tarih Dünyası Mecmuası Yayınları - Şaka Matbaası.
  • Padişahların Kadınları ve Kızları 1980 - Türk Tarih Kurumu.[8]
  • Sancaktan Eyalete Seçme Yazılar , 2012 - Yapı Kredi Yayınları.
  • Sancaktan Saraya: seçme yazılar , 2012 - Yapı Kredi Yayınları. ile birlikte M. Sabri Koz, Haşim Şahin
  • Saruhanoğulları ve Eserlerine Dair Vesikalar (773H.-1220M) 1940 - Resimli Ay Basımevi.[9]
  • Saruhanoğulları ve Eserlerine Dair Vesikalar I , 1943 - Resimli Ay Basımevi.
  • Saruhanoğulları ve Eserlerine Dair Vesikalar II , 1946 - Maarifet Basımevi.
  • Saruhanoğullarına Dair Vesikalar , 1940.
  • süleyman paşa , 1957 - -
  • Sürgünler: Yeni ve Yakın Çağlarda Manisa'ya ve Manisa'dan Sürülenler , 1951 - Türk Tarih Kurumu.
  • Taht Uğrunda Baş Veren Sultanlar , 1961 - İnkılap ve Aka Kitabevleri.
  • Tarih Ansiklopedisi , 1961.
  • Tarih ansiklopedisi: ilk ve orta dereceli okullar için , 1979 - Bateş yayınları.
  • Tarih: ortaokul , 1964 - İnkılâp ve Aka Kitabevleri Koll. Şti. Himmet Akın ile birlikte.
  • Tatar Halık İcatı Beyetler , 1983 - Tatarsa Kitap Neşriyat.
  • Teknik Üniversite Tarihi , 1958.
  • Ünlü Padişahlar , 1981.
  • XVII. Asırda Saruhan'da Eşkiyalık ve Halk Hareketleri 1944 - Halkevi Yayınları.[10]
  • XVII.Yüzyılda Manisa'da Ziraat, Ticaret ve Esnaf Teşkilatı , 1942 - Halkevi Yayınları.
  • XVIII ve XIX. Asırlarda Saruhan'da Eşkiyalık ve Halk Hareketleri , 1955 - Berksoy Basimevi.
  • Yunus'un Mezarı , 1943 - Gediz Basımevi.
  • Yüksek Mühendis Okulu: (Yüksek Mühendis ve Mimar Yetistiren Müesseseler Tarihi) , 1957, Enver Kartekin ile birlikte.
  • Turist gözü ile Manisa , 1945 - C. H. P. MANİSA HALKEVİ YAYINLARI. İbrahim Gökçen, Rauf İnan ve Azmi Özakın ile birlikte.
  • HikâyeLERLE TARİH - İLK MİLLETLER - YUNANLILAR - ROMALILAR - TÜRK DESTANLARI - Orta ÇağLAR - HAÇLI SEFERLERİ , 1955 - ÖZYÜREK YAYINEVİ
  • Türkler ve Moğolların ünlü hükümdarları , 1955.
  • Milletimizin Şan ve Şeref Yılları , 1955.
  • Tarihimize Destan Yazanlar , 1955.
  • İhtilal ve İnkılaplar , 1955.
  • Keşifler ve Seyahatlar , 1955.
  • Yeni buluşlar , 1955.
  • Kahramanlar Serisi , 1957.
  • Meşhur Hükümdarlar Serisi , 1956.
  • Metinlerle Tarih , 1959. Niyazi Akşit ile birlikte.
  • Tarih Öyküleri, 1976.
  • Türk Kahramanları,1977.
  • Ünlü Gezginler,1981.
  • Ünlü Padişahlar, 1981.[11]

Makaleler

  • Aynı Ali Kimdir - Gediz Dergisi, Manisa Lisesi Yayınları.
  • Bayazıd II.in Âilesi - İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi.
  • Bimarhane ve Macuna Dair Bazı Vesikalar, Gediz Dergisi, Manisa Lisesi Yayınları.
  • Bir Hüküm Bir Fetva - Gediz Dergisi, Manisa Lisesi Yayınları.
  • Celâli İsyanları - Türk Ansiklopedisi.
  • Celalîler - Türk Ansiklopedisi. -
  • Defterdar Mahmut Paşa ve Arapalanı Camii, Gediz Dergisi, Manisa Lisesi Yayınları.
  • Fatih Mahmud Paşa'yı Neden Öldürttü?, Tarih Dünyası.
  • Fatma ve Safiye Sultanların Düğünlerine Ait Bir Araştırma, İstanbul Enstitüsü Dergisi.
  • Harem’in Sırrı Nedir?, Yeni Tarih Dünyası.
  • Hürrem Sultan'ın Mektupları, Yeni Tarih Dünyası.
  • II. Bayezid’in Ailesi, Tarih Dergisi.
  • II. Beyazıd’ın Harem ve Safahat Âlemleri, Yeni Tarih Dünyası.
  • İbrahim Çelebi Mahallesi ve Camii Hakkında, Gediz Dergisi, Manisa Lisesi Yayınları.
  • İstanbul Saraçhanesi ve Saraçlarına Dair Bir Araştırma, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi.
  • İstanbul'da 18 ve 19. Asırlarda Sultan Doğumlarında Yapılan Törenler ve Şenliklere Dair, İstanbul Enstitüsü Dergisi.
  • Kadın Seyyahların İzlenimlerinde Osmanlı ve Batı Dünyası, Tarih Kritik Dergisi. Muhittin Yenikeçeci ile birlikte.
  • Kanuni Sultan Süleyman ve Ailesi ile İlgili Bazı Notlar ve Vesikalar, Kanunî Armağanı.
  • Kanunî Sultan Süleyman ve Ailesi ile İlgili Bazı Notlar ve Vesikalar, Kanuni Armağanı.
  • Karaosmanoğullarına Ait Bazı Düşünceler, Sancaktan Saraya.
  • Karaosmanoğullarına Ait Bazı Vesikalar I, Tarih Vesikaları Dergisi.
  • Karaosmanoğullarına Ait Bazı Vesikalar II (Hacı Mustafa Ağa), Tarih Vesikaları Dergisi.
  • Karaosmanoğullarına Ait Bazı Vesikalar III, Tarih Vesikaları Dergisi.
  • Karaosmanoğullarına Ait Bazı Vesikalar IV, Tarih Vesikaları Dergisi.
  • Karaosmanoğulları'na Ait Düşünceler, III. Türk Tarih Kongresi (Ankara 15-20 Kasım 1943).
  • Koçi Bey, İslam Ansiklopedisi.
  • Koçi Bey'in Sultan İbrahim'e Takdim Ettiği Risale ve Arzları, Zeki Velidi Togan'a Armağan.
  • Makalat-ı Seyyid Harun, Belleten.
  • Manisa, Diyanet İslam Ansiklopedisi.
  • Manisa Boğasısı, Gediz Dergisi, Manisa Lisesi Yayınları.
  • Manisa Coğrafyası, Gediz Dergisi, Manisa Lisesi Yayınları.
  • Manisa Kal'asına Ait Vesikalar, Gediz Dergisi, Manisa Lisesi Yayınları.
  • Manisa Maddesi, İslam Ansiklopedisi.
  • Manisa Şer'iye Sicillerine Dair Bir Araştırma, İstanbul Üniversitesi Türkiyat Mecmuası.
  • Manisa Tarihi Üzerine Araştırmalar, Gediz Dergisi, Manisa Lisesi Yayınları.
  • Manisa Tarihine Dair Vesikalar: Çeşnigir Sinan Bey Camii, Gediz Dergisi, Manisa Lisesi Yayınları.
  • Manisa Tarihine Dair Vesikalar: Ali Bey Camii, Gediz Dergisi, Manisa Lisesi Yayınları.
  • Manisa Tarihine Dair Vesikalar: Tütün ve Kahveye Dair, Sancaktan Eyalete Seçme Yazılar.
  • Manisa ve Üzüm, Gediz Dergisi, Manisa Lisesi Yayınları.
  • Manisa Tarihine Dair Vesikalar: Muradiye Camiî, Gediz Dergisi, Manisa Lisesi Yayınları.
  • Muradiye Camiî Onarılırken, Gediz Dergisi, Manisa Lisesi Yayınları.
  • Mustafa Sultan, İslam Ansiklopedisi.
  • Saraylı Kadınlara Ait Mektuplar Üzerinde Bir Araştırma, V. Türk Tarih Kongresi (Ankara 12-17 Nisan 1956).
  • Saruhan'da Susam Ziraati, Gediz Dergisi, Manisa Lisesi Yayınları.
  • Saruhanoğulları, İslam Ansiklopedisi.
  • Selim-Bayezid Mücadelesi, Tarih Vesikaları Dergisi.
  • Sultan İbrahim Deli mi, Hasta mı İdi? -1- Tarih Dünyası.
  • Sultan İbrahim Deli mi, Hasta mı İdi? -2- Tarih Dünyası.
  • Sultan İbrahim Deli mi, Hasta mı İdi? -3- Tarih Dünyası.
  • Üç Eşkiya Türküsü, İstanbul Üniversitesi Türkiyat Mecmuası.
  • Ülkeler Fatihi Kanuninin Kalbini Fetheden Hürrem Sultan, Tarih Dünyası Mecmuası.
  • V. Murad'ın Mektupları, Yeni Tarih Dünyası.
  • VI. Murad ve Tütün Yasağı, Tarih Dünyası.
  • XVIII. Asırda Harem, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi.
  • Yavuz Sultan Selim Nasıl Padişah Oldu ?, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi.
  • Yavuz Sultan Selim Nasıl Padişah Oldu? (II), İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi.
  • Yavuz Sultan Selim Nasıl Padişah Oldu? (III), İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi.
  • Makalat-ı Seyyid Harun, Belleten.
  • Çevre İncelemeleri Tarih Öğretimi, 1958.

Hakkında yazılanlar

  • Mustafa Çağatay Uluçay ve Eserleri[12]
  • Mustafa Çağatay Uluçay Bibliyografyası Denemesi.[13]

Ödülleri

Kaynakça

  1. ^ ULUÇAY, Mustafa Çağatay 29 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 27 Haziran 2020 tarihinde erişildi.
  2. ^ İhsan Işık (1990). Yazarlar sozlugu. 
  3. ^ Türk dili. Türk Dil Kurumu. 1970. 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2020. 
  4. ^ Manisa il yıllığı, 1967. Ticaret Matbaacılık. 1968. 26 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2020. 
  5. ^ BiR ÇANKIRILI TARİHÇİ: MUSTAFA ÇAĞATAY ULUÇAY VE TARİH EĞİTİMİNE KATKILARI adlı makale 5 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 27 Haziran 2020 tarihinde erişildi.
  6. ^ Çağatay Uluçay (1968). Atçalı Kel Mehmed. Uluçay. 20 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2020. 
  7. ^ M. Çağatay Uluçay (1971). Harem. II. Türk Tarih Kurumu Basımevı. 21 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2020. 
  8. ^ M. Çağatay Uluçay (1980). Padişahların kadınları ve kızları. Türk Tarih Kurumu Basımevi. 30 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2020. 
  9. ^ M. Çağatay Uluçay (1946). Saruhanoğulları ve eserlerine dair vesikalar (773 H.-1220 H.). Resimli Ay Matbaası. 25 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2020. 
  10. ^ M. Çağatay Uluçay (1944). xvii. asırda Saruhan'da eşkiyalık ve halk hareketleri. Resimli ay matbaası. 20 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2020. 
  11. ^ ERTÜRK, Bayram Eyüp; Ali Reşat ve Tarihçiliği; DEÜ Çağdaş Tarih Araştırmaları Dergisi; Cilt 3, Sayı 9; İzmir, 2000
  12. ^ UYKUCU, K. Ekrem. Mustafa Çağatay Uluçay ve Eserleri. İstanbul Üniversitesi. 2011.
  13. ^ ERTÜRK Bayram Eyüp. Mustafa Çağatay Uluçay Bibliyografyası Denemesi. Dokuz Eylül Üniversitesi; 1998.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">II. Ahmed</span> 21. Osmanlı padişahı (1691–1695)

II. Ahmed, 21. Osmanlı padişahı ve 100. İslam halifesidir.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim (Osmanlı padişahı)</span> 18. Osmanlı padişahı (1640–1648)

Sultan İbrahim, 18. Osmanlı padişahı ve 97. İslam halifesidir. İbrahim, 8 Şubat 1640'ta ağabeyi IV. Murad'ın ölümü üzerine 25 yaşında ve 18. padişah olarak Osmanlı tahtına çıktı. Şehzadeliğinde çok sıkı bir saray hayatı yaşamış, erkek kardeşleri IV. Murad tarafından öldürtülmüş olduğundan korku içinde büyümüştü.

<span class="mw-page-title-main">Mahfiruz Hatice Sultan</span> I.Ahmed Hanın Hasekisi ve Genç Osmanın validesi Valide Sultan (1618 - 1620)

Hadice Mâhirûze, Hadice Mâhfirûze, Mâh-i Feyrûz ya da Mahfiruz Hatice Sultan, Osmanlı Padişahı II. Osman'ın annesi ve Sultan I. Ahmed'in ilk hasekisi ve eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Saliha Dilaşub Sultan</span> Sultan İbrahimin Hasekisi ve II.Süleymanın validesi. Valide Sultan (1687 - 1689)

Saliha Dilâşub Sultan Osmanlı İmparatorluğu'nun Valide Sultanı, padişah II. Süleyman'ın annesi ve Sultan İbrahim'in eşiydi.

<span class="mw-page-title-main">Şehsuvar Sultan</span> II.Mustafa Hanın  kadını ve III.Osman Hanın  validesi. Valide Sultan (1754 - 1756)

Şehsuvar Sultan, Osmanlı padişahı III. Osman'ın annesi, Valide Sultan ve Sultan II. Mustafa'in eşiydi.

<span class="mw-page-title-main">Saliha Sultan (II. Mustafa'nın eşi)</span> II.Mustafanın Kadını ve I.Mahmud Hanın validesi. Valide Sultan ( 1730 -1739)

Saliha Sultan Osmanlı padişahı I. Mahmud'un annesi, Valide Sultan ve Sultan II. Mustafa'nın eşiydi.

<span class="mw-page-title-main">Rabia Şermi Kadınefendi</span> III. Ahmedin eşi ve I. Abdülhamidin annesi

Râbi'â Şerm-î Kadınefendi, Osmanlı padişahı I. Abdülhamit'in annesi ve Sultan III. Ahmet'in eşi.

İlyas Bey (ö.1362), Saruhanoğulları Beyi. Saruhanoğulları Beyliği'nin kurucusu Saruhan Bey'in oğludur.

Bu maddede, Osmanlı padişahlarının anneleri listelenmektedir.

Ayşe Sultan, I.Ahmet'in ve Kösem Sultan'ın kızıdır. I. Mustafa'nın yeğenı, Genç Osman'ın üvey kardeşi, IV. Murad ile İbrahim'in ablası ve Avcı Mehmed'in halasıdır.

İsmihan Kaya Sultan, Osmanlı hükümdarı Sultan IV. Murat Han'ın kızı.

Zeynep Sultan veya Zeynep Âsımâ Sultan, Osmanlı padişahı III. Ahmed'in kızı, III. Mustafa ile I. Abdülhamid'in kız kardeşi.

<span class="mw-page-title-main">Fatma Sultan (III. Murad'ın kızı)</span> Hanedan üyesi

Fatma Sultan, III. Murad ile Safiye Sultan'ın kızı, III. Mehmed'in kardeşi.

Kırtık Mezarlığı, Manisa'nın Şehzadeler ilçesinde bulunan bir mezarlıktır. Manisa'da bulunan en büyük mezarlıktır. Kırtık Asri Mezarlığı ve Manisa Belediyesi Asri Mezarlığı olarak da bilinmektedir. M. Çağatay Uluçay'ın da neşrettiği ve halen halk arasında yaşayan rivayete göre, Saruhan Bey şehre doğu kısımdan girmiş ve buraya düşmanı 'Kırdık' manasında 'Kırtık' denilmiştir. Mezarlık ile aynı bölgede Kırtık isminde köy kaydına rastlanmaktadır. Yine aynı alanda Kırtık Dede (Baba)'ya ait bir türbe bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Manisa Lisesi</span> Manisada bir lise

Manisa Lisesi, 1888 yılından beri öğretim yapan, Türkiye'nin en eski liselerinden biridir. Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı'nın yaptığı Liseye Geçiş Sınavı (LGS) sonucunda tercih yapıp bu liseyi kazanan kız ve erkek öğrenciler bu liseye gitmeye hak kazanırlar. Manisa'nın Şehzadeler ilçesindeki Yarhasanlar Mahallesi'nde yer alır. Ayrıca Manisa Lisesi'nde bulunan matbaada bir dönem Manisa'nın sosyo-kültürel hayatına büyük katkıları olan birçok kitap, dergi ve yayın basılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Gökçen</span>

İbrahim Gökçen Türk yazar, ressam ve öğretmen.

Nihat Nuri Yörükoğlu, Türk tıp tarihçisi ve hekimdir.

<span class="mw-page-title-main">Saruhan Bey</span>

Saruhan Bey (ö.1346) 14. yüzyılda Batı Anadolu'da merkezi Manisa olan Saruhanoğulları Beyliği'nin kurucusu, Harezm'li bir Türkmen beyidir. Başka bir iddiaya göre Saruhan Bey'in kökeninin İznik İmparatoru III. İoannis Vatatzes'in döneminde 1241-1250’lerde Trakya’dan getirtilip Batı Anadolu'ya, Menderes vadisi ve Frigya, Bitinya olmak üzere sınırlara yerleştirilmiş olan Kuman/Kıpçaklar’la ilgili olduğu öne sürülmektedir.

Hızır Şah, Son Saruhanoğulları Beyi. Babası İshak Çelebi'dir.

Aşubcan Kadınefendi, Sultan II. Mahmud'un altıncı karısıydı.