İçeriğe atla

Çağ Çağ Deresi

Çağ-çağ deresi Siyahsu ve Beyazsudan beslenen Nusaybin barajından başlar ve Nusaybin ve Kamışlı'dan geçer ve en sonunda Fırat Nehrine karışır.

Kaynağı

Çağ Çağ deresi, Musa Anter Parkı'ndan görüntüsü (Islah edilmiş kısım)- Şubat 2009

Çağ-çağ deresi asıl kaynağı Beyazsu ve Siyahsu adındaki yeraltı su kaynaklarıdır. İki kaynak da doğaldır ve içmesuyuna elverişlidir. Siyahsu[1] ve Beyazsu'yun[2] ikisinin de ismi Kürtçe adlandırmadan direkt çevrilmiştir. Kürtçede Türkçedekiyle aynı anlama gelen Ava Réş:Siyahsu ve Ava Spi: Beyazsu adlarıyla anılır. Hem Türkçesi hem de Kürtçesi halk arasında kullanılmaktadır. Siyahsu adıyla yakından ilişkilidir. Su kaynaktan grimsi bir renkle çıkar ve koyu bir rengi vardır. Çıktığı yerdeki birtakım yeraltı madenlerine karıştığı için böyle bir renkte olduğu tahmin edilmektedir. Zaten bu renginden ve tadından dolayı da içme suyu olarak tercih edilmemektedir. Beyazsu ise tahmin edilebileceği gibi tamamen siyahsuya nispet olarak adlandırılmıştır. Çünkü beyazsu yeraltından berrak bir şekilde çıkar. İki kaynağın çıkış noktaları arasında 10 km mesafe vardır. Beyazsu'yun çıkış yerinden 2.5 km ileride bu iki su birbirine karışır. Nusaybin barajı bu suyun enerjisinden faydalanır. Barajdan sonraki kısım tam olarak Çağ-çağ deresidir.

Geçtiği yerler (rotası)

Dere İlk olarak Nusaybin'den geçer. Bu su buralarda büyük çoğunlukla sulama kanallarına verilir. Bu yüzden yazın derenin debisi epey düşmektedir. Kalan su Nusaybin'den Nusaybin'i ikiye bölecek şekilde geçer. (Nusaybin'in derenin doğusundaki kısmı halk arasında "İstasyon " olarak adlandırılır.) Nusaybin'de bu dere üzerinde 5 köprü vardır. İlki E-90 karayolu üzerindedir. İkincisi Ahmet Kaya köprüsüdür ve ilkinin 1 km aşağısındadır. Bu köprü yeni tamamlanmış olup yeni yerleşim yeri olan Devrim Mahallesiyle istasyon tarafını bağlar. Üçüncüsü 3. köprüdür. Bu köprü Devlet Hastanesi ile Kütüphanenin olduğu yerleri birbirine bağlar. 4. köprü Alaman Köprüsü adlı demiryolu köprüsüdür. Son köprü Suriye sınırında olup Sakarya caddesi üzerindedir. Hemen buradan sonra Suriyenin Kamışlı şehrine geçer. Suriye'de de sulama amaçlı kullanıldığı için çok ilerleyemeden kurur.

Islah çalışmaları

Derenin Islah çalışmalarına(Nusaybinde) 2000 yılından sonra başlanmıştır. Islah planı derenin Nusaybinden geçen kısmını bir hat boyunca park yapmak ve dereye dökülen kanalizasyon sularını tahliye etmeyi kapsıyor. Proje kapsamında şu anda E-90 karayolundan (İpek yolu) Demiryolu köprüsüne kadar olan kısmının iki tarafı park yapılmıştır. Bunlar sırasıyla Orhan Doğan, Musa Anter ve Şeyhmus Akıncı parklarıdır. Aynı zamanda buraya kadar olan kısımda kanalizasyon suları da tahliye edilmiştir. 2009 itibarıyla geri kalan kısmın da (demiryolu köprüsünden sınıra kadar) ıslahına başlanmıştır. Bu çerçevede birçok ev tahliye edilmiş ve edilmeye devam edilmektedir. Yakın bir zamanda çalışmaların tamamlanması bekleniyor.[3] Projeyi Nusaybin Belediyesi yönetmektedir.

Yabani yaşam

Derede birçok tatlı su balığının yaşadığı bilinmektedir. Bunlardan alabalık ticari amaçlarla yetiştirilmektedir. Aynı zamanda tatlı su midyesi ve su kaplumbağası da yaşamaktadır. Ancak bu türler derenin kirlenmesi ve halkın onları düzensiz avlamasıyla tükenmekle karşı karşıyadır.

Kaynakça

  1. ^ "Google Map". 2 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2009. 
  2. ^ "Google Map". 2 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2009. 
  3. ^ "Çağ-çağ ıslah çalışmaları, Nusaybin.bel.tr". 19 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2009. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fırat</span> Türkiyeden başlayıp Basra Körfezine uzanan ırmak

Fırat, Güneybatı Asya'nın en uzun ırmağıdır.

Yortanlı Barajı İzmir'in Bergama ilçesi merkezinin 18 km. kuzeydoğusunda Yortanlı Deresi üzerinde yer alır. Yapımı tamamlanmış olmakla birlikte, baraj su toplama alanı içinde yer alan Allianoi antik kalıntılarının kurtarılabilmesi için süren polemikler nedeniyle devreye girmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nusaybin</span> Mardinin ilçesi

Nusaybin, Mardin iline bağlı Suriye sınırında Kamışlı'ya komşu ovada kurulmuş bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Meriç</span> Balkanlarda nehir

Meriç Yunanistan ile Türkiye sınırının bir kısmını oluşturan, Bulgaristan'da doğarak Türkiye'ye giren ve Edirne üzerinde Ege Denizi'ne dökülen ırmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Aare</span>

Aare İsviçre'de ırmak, Ren'in kolu: 295 km. Havzası 17600 km², rejimi Alp tipidir. Grimsel'in eteğinde 1879 m yükseklikte doğar. İsviçre'nin başlıca ırmağı olan Aar, Bern'e kadar çok turistik bir Alp vadisine akar. Aşağı bölümünde Mitteland'ın büyük bölümünü akaçlayarak Biel gölünü geçer ve Jura'nın eteğini boylar. Irmağın bu bölümünde yapılan hidro elektrik santrallar, Biel, Oltan, Solothurn, Aarau kentlerinde uran tesisleri kurulmasını kolaylaştırmıştır. Daha sonra başlıca kolları Reuss ve Limmat'ı alan Aar, Waldshut'un karşısında Ren'le buluşur.

<span class="mw-page-title-main">Manavgat Nehri</span>

Manavgat, antik adıyla Melas, Toroslar'da doğarak Antalya'da Akdeniz'e dökülen nehir. Uzunluğu 93 km'dir. Batı Toros sıradağları arasından doğan kolların birleşmesiyle oluşur. Güney batıya yönelerek dar ve dik yamaçlı kanyonlar arasından geçer, ünlü Manavgat Şelalesi'ni meydana getirir ve Manavgat ilçe merkezinin doğusunda alüvyal bir kıyı ovasından denize dökülür.

<span class="mw-page-title-main">Alibey Deresi</span>

Alibey Deresi, İstanbul'da Kağıthane Deresi'yle birleşerek Haliç'i meydana getiren dere.

<span class="mw-page-title-main">Küçükçekmece Gölü</span> İstanbulda göl

Küçükçekmece Gölü, Marmara Bölgesi'nde, İstanbul'da Küçükçekmece, Avcılar, Bakırköy ve Başakşehir ilçeleri arasında yer alan göl.

<span class="mw-page-title-main">İSKİ</span> İstanbul Büyükşehir Belediyesine bağlı bir kurum

İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ), 1981 yılında, 2560 sayılı İSKİ Kanunu ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı olarak kurulmuş, bağımsız bütçeli bir kamu kurumudur. Kuruluşun amacı, İstanbul'a içme suyu temin etmek, atık suları toplamak, arıtmak ve uzaklaştırmak, su havzalarını korumak ve dereleri ıslah etmektir.

<span class="mw-page-title-main">Eskişehir coğrafyası</span>

Eskişehir, İç Anadolu Bölgesi'nin kuzeybatısında yer almaktadır. Kuzeyinde Karadeniz, kuzeybatısında Marmara, batı ve güneybatısında Ege Bölgesi ile komşudur. Eskişehir'in ilçelerinden Seyitgazi'nin küçük bir bölümü Ege'nin, Sarıcakaya İlçesi'nin tümü ile Merkez ve Mihalıççık ilçelerinin bir bölümü Karadeniz Bölgesi'nin etkisindedir. Ancak Eskişehir, coğrafi karakterini genellikle İç Anadolu Bölgesi'nden alır.

<span class="mw-page-title-main">Liberty City</span> Kurgusal şehir

Liberty City, Grand Theft Auto adlı video oyunu serisinin altı oyununun geçtiği kurgusal şehirdir. Şehir, New York şehrini örnek alınarak tasarlanmıştır. Grand Theft Auto, Grand Theft Auto III, Grand Theft Auto Advance, Grand Theft Auto: Liberty City Stories, Grand Theft Auto IV ve Grand Theft Auto: Epsiodes From Liberty City'de kullanılmıştır.

Ayamama Deresi, İstanbul'un Avrupa Yakası'nda yer alan bir akarsudur. Başakşehir ilçesinin doğu kesimlerinde bir kaynaktan doğar. Bağcılar ve Bahçelievler ilçelerinden akarak, Bakırköy ilçesi sınırları içinde sularını Marmara Denizi'ne döker.

<span class="mw-page-title-main">Kelkit Çayı</span> Kaynağı Gümüşhanede, Yeşilırmak ile birleşip Karadenize dökülen akarsu

Kelkit Çayı, Yeşilırmak'ın kollarından biridir ve uzunluğu 320 km'dir. Gümüşhane'nin Çimen Dağları'ndan kaynaklanıp Yeşilırmak'a katılıp Karadeniz'e dökülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Çarşamba Çayı</span> Konya da akarsu

Çarşamba Çayı, Konya ilinde bulunan bir akarsu. Bozkır ilçesi sınırları içerisinde Karacahisar köyü yakınlarında doğar, Mavi Boğaz'da Beyşehir Gölü'nden gelen kanal ile birleşir. Çumra ilçesinde kollara ayrılır ve Karakaya'da bataklıklarda sonlanır. Üzerinde Apa Barajı yer alır. 105 km uzunluğundadır. Konya ilinin tarımsal sulamasında önemli bir yer tutmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Linth Nehri</span>

Linth Nehri Klausen Geçidi yakınında, Glarus Alpleri'ndeki buzul ve derelerden doğan İsviçre'deki nehir. Toplam 50 km uzunluğundadır. Linth'in su gücü Glarus'un tekstil sektörünün oluşmasındaki temel faktörlerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Köprüçay</span> Akdeniz Bölgesinde nehir

Köprüçay, eskiden Eurimedon, Isparta Sütçüler yakınlarında Toros dağlarından doğan, dar ve derin kanyonlardan geçerek Serik yakınlarında Akdeniz'e dökülün akarsu. Antik zamanlarda adı Eurymedon'dur. Köprü Çayı'n; havza alanı 2.357 km2, yıllık debisi 3065 hm³, uzunluğu 178 km, ağız yüksekliği 0 m (Akdeniz), kaynak rakımı 2.151 m'dir.

<span class="mw-page-title-main">Çark Suyu</span> Sapanca gölünden akan akarsu

Çark Suyu, Sapanca Gölü'nün fazla sularını tahliye eden akarsu. 45 km uzunluğundadır. Ferizli ilçesi Seyifler köyü yakınlarında Sakarya Nehrine dökülür. Akarsuyun Sakarya Nehri ile birleştiği yerde Seyifler Kalesi yer alır. Orijinal adı Melas Deresi olan akarsuyun üzerine yapılan çarklar sebebiyle zaman içinde adı Çark Suyu olarak anılmıştır. Akarsuyun adı şehrin en işlek caddesine ve yanındaki mesire alanına verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Efrenk Çayı</span> Mersin üzerinden geçerek Akdenize dökülen çay

Efrenk Çayı (Müftü Çayı), eskiden Suntras, Bolkar Dağları'ndan doğan, Mersin şehir merkezinden geçerek, limanın batısından Akdeniz'e dökülen akarsu.

<span class="mw-page-title-main">Rize'deki akarsular listesi</span>

Rize ilinde irili ufaklı pek çok akarsu vardır. Bu bölgedeki akarsular oldukça kısadır; yüksek yerlerden doğar ve hızlı bir akışa sahiptir. Çoğu ana bir akarsuda toplandıktan sonra Karadeniz'e dökülür. Bu akarsular arasında en uzun olanı, 78.4 kilometre uzunluğuyla İyidere Deresi, beslenme alanı en geniş olan ise Fırtına Deresi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Engil Çayı</span> Vanda akarsu

Engil (Dönemeç) Çayı, Van ili sınırlarından doğup, Van Gölü'ne GD yönünden dökülen akarsu. Başkale çevresinden İspiriz Dağları (3688 m) ve Norduz Yaylası'ndan kaynaklarını alır. Doğu-batı akışıyla Zernek Barajı'na dökülür, buradan çıktıktan sonra Havasor Ovası'na geçer, Gevaş ilçe merkezinin kuzeyinden Van Gölü'ne dökülür. Akarsuyun adı, Zernek Barajı'ndan önce Hoşap Çayı dır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.