İçeriğe atla

Çıraklık

Elektrikçiler genellikle çıraklık eğitimi alırlar.

Çıraklık, mesleğe yönelik eğitim ve çoğu zaman eşlik eden bir çalışma (sınıf çalışması ve okuma) ile birlikte bir ticaretin veya mesleğin yeni nesil meslek erbabı uygulayıcılarının staj ve eğitim sistemidir. Çıraklık, uygulayıcıların düzenli bir meslekte uygulama yapmak için bir lisans almalarını da sağlayabilir. Eğitimlerinin çoğu, çırakların ölçülebilir yeterlilikler elde ettikten sonra kararlaştırılmış bir süre boyunca devam eden emeği karşılığında mesleğini öğrenmesine yardımcı olan bir işveren için çalışırken yapılır. Çıraklık süreleri sektörler, meslekler, roller ve kültürler arasında önemli farklılıklar göstermektedir. Bazı durumlarda bir çıraklığı başarıyla tamamlayan kişiler, "usta" (master) veya mesleki sertifikasyon yeterlilik seviyesine ulaşabilir. Diğerlerinde, yerleştirmeyi sağlayan şirkette kalıcı bir iş teklif edilebilir. Çırak sisteminin resmi sınırları ve terminolojisi çoğu zaman loncaların ve sendikaların dışında kalmasa da, bir süre boyunca yetkinliğe yol açan iş başında eğitim kavramı herhangi bir vasıflı emek alanında bulunur.[1]

Osmanlı saray mutfağında aşçı yamaklarına verilen isimdir. Mutfak bölümlerinde hiçbir deneyimi olmayan aşçı yardımcıları "Şâkirt, Şâkird, Şâgird" olarak adlandırılır.[2] Türkiye'de çıraklık, Anadolu’yu 11. yüzyılda vatanı olarak kabul eden Selçuklu Türklerinin zamanından bu yana yüzyıllar boyunca küçük işletme kültürünün bir parçası olmuştur.

Üç çıraklık seviyesi vardır. İlk seviye, çırak, yani Türkçedeki "çırak". İkinci seviye ise Türkçe olarak "kalfa" olarak adlandırılan ön ustadır. Ustalık seviyesine "usta" denir ve en yüksek başarı seviyesidir. Bir usta' eğitmek ve onları yetiştirmek için yeni "çırak"lar kabul edebilir. Eğitim süreci genellikle 10–11 yaşları arasında başlar ve 20-25 yaşlarında tam yetişkin bir usta olur. Uzun yıllar süren sıkı çalışma ve ustanın yetkisi altında disipline etme, genç çırakların eğitim ve öğrenim sürecinin anahtarıdır.[3]

Bugün Türkiye'de çocukları yeni bir meslek edinme becerileri kazanmaları için eğiten birçok meslek okulu var. Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü çıraklık eğitimi veren bir kurumdur. Mezun olduktan sonra öğrenci genellikle bir ustanın yetkisi altında en yakın yerel pazarda iş arar.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2019. 
  2. ^ "Kubbealti Lugati - ŞAKİRT kelimesi anlamı, ŞAKİRT nedir?". www.lugatim.com. 23 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2021. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bâkî</span> Türk divan edebiyatı şairi

Bâkî ya da asıl adıyla Mahmud Abdülbâkî, Türk divan şairi.

<span class="mw-page-title-main">Jedi</span>

Jedi, Yıldız Savaşları filmlerinde, barışın koruyucuları olarak adlandırılan kurgusal gruptur.

<span class="mw-page-title-main">Aşçılık</span> yemek yapma

Aşçılık, besinlerin çeşitli yöntemlerle yemeye hazır duruma getirilmesine denir. Ahçılık olarak da bilinir. Ev ekonomisi'nin temel bileşenlerinden biridir. Şef, aşçı, yardımcı şef, pasta şefi, mutfak şefi, fırıncı, gastronomcu, çikolatacı gibi mesleklerle sıkı ilgilidir. Birçok ülkelerde aşçılık mesleği öğrenmek için aşçılık okulu, aşçılık fakültesi, aşçılık akademileri bulunmaktadır. Aşçılığın en temel yöntemi pişirmedir. Ama "aşçılık" terimi, pişirmenin yanı sıra kurutma, isleme, dondurma ya da salamura gibi başka yöntemleri de kapsar. Besinler birkaç nedenden dolayı pişirilir. Bazı besinleri çiğ yeme düşüncesinden hoşlanmayız. Belirli besinleri pişirerek yemeye alışık olduğumuzdan, pişirmenin besinlere iyi bir tat kazandırdığına inanırız. Öte yandan pişirildiklerinde besinlerde değişiklikler oluşur ve bu da bazı besinlerin yenmesini ve sindirilmesini kolaylaştırır. Moleküler gastronomi, fizik ve kimya perspektifinden beslenmenin bilimsel yaklaşımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı saray mutfağı</span>

Osmanlı saray mutfağı ya da matbah-ı âmire, Osmanlı İmparatorluğu'nda saray mutfağına verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Deniz seviyesi</span> Terim

Deniz seviyesi, atmosfer ile deniz yüzeyinin birleştiği yükseklik. Deniz seviyesi, Dünya'nın bir veya daha fazla su kütlesinin ortalama yüzey seviyesidir. Yeryüzündeki tüm yüksekliklerin ve denizaltındaki tüm derinliklerin tanımlanmasında kullanılan referans seviyedir. Deniz seviyeleri birçok faktörden etkilenebilir ve jeolojik zamanlar içerisinde büyük farklılıklar gösterdiği bilinmektedir. Dünya üzerindeki herhangi bir bölgenin deniz seviyesi; gel-git, atmosfer basıncı ve rüzgâr gibi nedenlerle kısa süreli değişiklikler gösterir. Kısa vadedeki değişimler ise Dünya'nın iklim değişikliklerine bağlıdır. Örneğin; 20. yüzyılda mevcut deniz seviyesindeki yükselmenin küresel ısınmadan kaynaklandığı varsayılmaktadır. Deniz seviyesinin ölçülmesi; devam eden iklim değişikliğine ilişkin ön görüler sunabilir. Bu değişimler nedeniyle deniz seviyesini, deniz yüzeyinin uzun vadedeki tüm hareketlerinin ortalaması alınarak hesaplanmış olan ortalama deniz seviyesi şeklinde tanımlamak daha doğru olur. Ortalama deniz seviyesi, uluslararası şekilde MSL kısaltması ile gösterilir. Türkçe yayınlarda zaman zaman ODS kısaltması kullanılır.

Kapadokya Meslek Yüksekokulu (KMYO) değişen unvanı ile Kapadokya Üniversitesi, 16 Eylül 2005 tarihinde İlke Eğitim ve Sağlık Vakfı'na bağlı olarak Yükseköğretim Kurulu Kararı doğrultusunda bölge kalkınma hedefleri paralelinde belirlenmiş olan beş programla eğitim - öğretim faaliyetlerine başlamıştır. Bakanlar Kurulunun 03.07.2008 tarihli kararı ile yeniden kurulan yüksekokulun öğretim programlarının temelini bölge kalkınma programları, havacılık programları ve sağlık programları oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Öğretmen</span> başkalarının bilgi, yeterlilik veya değerler edinmesine yardım eden kişi

Öğretmen veya eğitmen, eğitim kurumlarında önceden belirlenmiş hedefler doğrultusunda öğretim etkinliklerini planlı ve programlı bir biçimde düzenleyerek yürüten uzman eğitmendir. Anaokulu, okul, üniversite, akademi ve başka yerlerde görev yapar. Öğrencilerin öğretim uygulaması yoluyla bilgi, yeterlilik veya erdem kazanmalarına yardımcı olur.

Orta öğretim, ulusal eğitim sisteminde belirlediği müfredata ve süreçlere göre 14-18 yaşları arasındaki öğrencilerin genel, mesleki ve teknik alanlarda eğitimlerini sürdürebilmesini sağlayan kurum. Temel eğitimin ikinci ve son aşaması olarak kabul edilir. İlköğretim'den sonraki, yükseköğretim, lisansüstü, meslekî eğitim'den önceki aşamadır.

<span class="mw-page-title-main">Hemşirelik</span> Sağlık hizmetleri mesleği

Hemşirelik; birey, aile ve toplumun sağlığını koruma ve geliştirmeye odaklanan, ideal sağlık düzeyine ve yaşam kalitesine ulaştırmayı hedefleyen bir sağlık profesyoneli'dir.

<span class="mw-page-title-main">Aşçı</span>

Aşçı restoranlar gibi ortamlarda gıda endüstrisinde tüketime yiyecek hazırlayan bireyler için bir meslektir. Aşçılık dünyasında terimler birbirinin yerine geçmese de, bazen aşçı denir. Aşçıların sorumlulukları arasında yemek hazırlamak, yemek istasyonlarını yönetmek, mutfağı temizlemek ve şeflere yardım etmek var. Restoranlar belirlenen istasyonlarına göre aşçılara unvan verir. Örnekler piliç aşçıları, kızartma aşçıları, kiler aşçıları ve sos aşçılarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Meslekî eğitim</span>

Meslekî eğitim, bireye iş hayatında belirli bir meslekle ilgili bilgi, beceri ve iş alışkanlıkları kazandıran iş dünyasına entegrasyonunu ve kişiliğini geliştirmeyi mümkün kılan eğitim

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Topkapı Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu vakıf üniversitesi

İstanbul Topkapı Üniversitesi veya eski adıyla İstanbul Ayvansaray Üniversitesi, Plato Vakfı tarafından 24 Kasım 2013 tarihli ve 29898 sayılı Resmî Gazete'de yayınlanan 6761 numaralı kanun 16 Kasım 2016 kabul tarihi ile kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">IELTS</span> Uluslararsı İngiliz Dili Sınav Sistemi

IELTS, İngilizce dil seviyesi belirlemek için uluslararası alanda geçerliliğe sahip bir sınav sistemidir. 1989 yılında başlatılan sınav Cambridge Üniversitesi Yabancılar için İngilizce Sınav Merkezi, British Council ve IDP Education tarafından düzenlenmektedir.

<i>Türkiyenin Maarif Davası</i>

Nurettin Topçu'nun Türkiye’nin Maarif Davası başlıklı eseri başta Prof.Dr.İsmail Kara olmak üzere öğrencileri tarafından derlenen yazılarından oluşmaktadır. Eser üç bölümü ihtiva etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Konservatuvar</span> müzik eğitimine özel kuruluş

Konservatuvar kelimesi, Türkçeye İngilizce, Fransızca ve İtalyanca gibi Latin kökenli dillerden girmiştir ve hepsinin okunuşu, bugün Türkçede kullanılan konservatuvar kelimesine benzemektedir. Bazı kaynaklarda konservatuvar olarak da yazılmaktadır.

İsviçre'de eğitim sistemi İsviçre Federal Anayasasına göre kantonlara devredilmiştir ve bu yüzden büyük bir çeşitlilik gösterir. Federal devlet (konfederasyon) sadece belli temel kuralları koyar ve ihtiyaçları karşılar. Örneğin ilkokul, ortaokul ve iki yıl anaokulu zorunludur ve ücretsizdir. Genel olarak üniversite ve yüksek meslek okullarına kadar olan eğitim zorunlu ve ücretsizdir. Ayrıca konfederasyon bazı üniversiteleri finanse eder. Toplam eğitim sisteminin yüzde 90'ı kantonlar ve belediyeler tarafından finansa edilir.

<span class="mw-page-title-main">Pasta şefi</span>

Pasta şefi veya pâtissier hamur işi, tatlılar, ekmekler ve diğer unlu mamullerin yapımında usta, profesyonel bir mutfakta istasyon şefi ve aşçıdır. Büyük otellerde, bistrolarda, restoranlarda, pastanelerde ve bazı kafelerde çalışmaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Mentorluk</span>

Mentorluk veya koçluk daha deneyimli veya daha bilgili bir kişinin daha az deneyimli veya daha az bilgili bir kişi veya gruba rehberlik ettiği ilişkiye verilen isimdir. Mentor, daha yaşlı veya daha genç olabilir, ancak belirli bir uzmanlık alanına sahip olması gerekir. Mentorluk süreci geniş deneyime sahip biriyle öğrenmek isteyen biri arasında bir öğrenme ve gelişme ortaklığıdır. Çoğu geleneksel mentorluk, kıdemli çalışanların daha genç çalışanlara eğitim vermesini içerir. Mentorluk tecrübesi ve ilişki yapısı psikolojik sosyal destek, kariyer rehberliği, rol modelleme ve mentorlerin dahil olduğu mentorluk ilişkilerinde meydana gelen iletişimi etkilemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Şef (aşçı)</span>

Şef, genellikle belirli bir mutfağa odaklanan, yemek hazırlamanın tüm yönlerinde uzman, eğitimli, profesyonel bir aşçı ve esnaftır. "Şef" kelimesi, bir mutfağın yöneticisi olan chef de cuisine, teriminden türetilmiştir. Şefler, bir kurumdan resmi eğitim almanın yanı sıra deneyimli bir şefle çıraklık yaparak da şef olabilirler.

3308 sayılı kanun, çırak, kalfa ve ustaların eğitimi ile okullarda, yükseköğretim kurumlarında ve işletmelerde yapılacak mesleki eğitime ilişkin esasları düzenleyen, kanundur.