İçeriğe atla

Çöl Aslanı (film)

Çöl Aslanı
The Searchers
"Çöl Aslanı" (The Searchers) filminin özgün sinema afişi
YönetmenJohn Ford
YapımcıC.V. Whitney
SenaristFrank S. Nugent
Alan Le May (roman)
OyuncularJohn Wayne
Vera Miles
Ward Bond
Natalie Wood
Henry Brandon
Jeffrey Hunter
MüzikMax Steiner
Görüntü yönetmeniWinton C. Hoch
KurguJack Murray
StüdyoWarner Bros.Pictures
DağıtıcıWarner Bros.Pictures
CinsiSinema filmi
TürüEpik-western, macera, dram
RenkRenkli (Technicolor)
Yapım yılı1956
Çıkış tarih(ler)i13 Mart 1956
Süre119 dakika
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri ABD
Dilİngilizce
Diğer adlarıÇöl Aslanı (Türkiye)
La Prisonnière du Désert (Fransa)
Sentieri Selvaggi (İtalya)
Centauros del Desierto (İspanya)
Der Schwarze Falke (Almanya)

Çöl Aslanı [1] 1956 ABD yapımı epik western filmidir.Özgün adı The Searchers dır.

Senaryosunu Frank S. Nugent'ın Alan Le May'in 1954 yılında yazdığı aynı adlı romanından uyarlayıp yazdığı filmin yönetmeni John Ford'dur. Önemli rollerinde John Wayne, Vera Miles, Ward Bond, Jeffrey Hunter ve Natalie Wood oynamışlardır. Filmin VistaVision tekniği ile çekilmiş Technicolor görüntüleri Winton C. Hoch'a aittir. Müziklerini ise Max Steiner yapmıştır.

Filmde ırkçı bir savaş gazisinin kızılderililerin kaçırdığı yeğenini aramak için yollara düşmesi, yıllar süren bu arayış sırasında onu harekete geçiren amacın gittikçe daha tartışmalı bir hale gelişi anlatılmaktadır. Çevrildiği yıl Akademi tarafından görmezden gelinen ve eleştirmenlerce fazla önemsenmeyen bu film yıllar geçtikçe prestij kazanarak klasikleşmiştir. Kimilerine göre ise John Ford'un başyapıtıdır. O zamana kadar filmlerde hep kahraman rollerini oynamış olan John Wayne bu filmde alışılmadık bir biçimde ırkçı, takıntılı bir anti-kahraman'ı oynamaktadır.[2]

"The Searchers", ABD'de "kültürel, tarihi ve estetik olarak önemli" filmler arasına seçilerek Kongre Kütüphanesi'nin "Ulusal Film Arşivi"nde muhafaza edilmesine karar verilmiştir.[3]

Özet

Eski bir Konferederasyon askeri olan Ethan Edwards (John Wayne) Amerikan İç Savaşı'ndan döner ve erkek kardeşinin Teksas sınır yerleşim bölgesindeki evine gelir. Ancak yıl 1868'dir ve Amerikan İç Savaşı biteli 3 yıl olmuştur. Üzerinde hala Güneylilerin üniformasını ve silahlarını taşıyan Ethan'ın bu süre içinde ne yaptığı çok açık değildir. Kendisinden başka kimseye güvenmeyen ve yalnızlığı seven bir insan olan Ethan örflerini ve dillerini çok iyi bildiği Kızılderililere karşı içinde büyük bir nefret beslemektedir. Uzun süre aynı yerde kalamayan Ethan bir ara Texas Muhafızları'nın oluşturduğu geçici bir birliğe katılarak Komançilerin peşine düşer. Döndüğünde ise Kızılderililerin eve baskın yapıp kardeşini ve karısını öldürerek iki yeğenini kaçırmış olduklarını görür.

Kaçırılan kızlardan Debbie (Natalie Wood)'nin hala hayatta olduğunu öğrenen Ethan, kardeşinin evlat edinmiş olduğu yarı Kızılderili Martin Pawley (Jeffrey Hunter)'le birlikte saplantılı bir kararlılıkla yeğeni ve onu kaçıran Komançi şefinin (Henry Brandon) peşine düşer. Beş yıl boyunca Bütün Batı Amerika'yı baştan başa bıkmadan yılmadan dolaşırlar. Martin'in amacı üvey kızkardeşini sağ salim eve getirmekken, kalbi Kızılderili nefreti ile dolu Ethan'ın amacı o kadar belirgin değildir. Uzun bir süre Kızılderililerin arasında kalmış bir beyazın saflığını muhafaza edemeyeceğini, onun da artık bir Kızılderili sayılması gerektiğini düşünür. Bu bağlamda yeğenini bulduğunda onu kurtaracak mıdır yoksa öldürecek midir? Sonunda Ethan, Martin ve beraberlerindeki Texas Muhafızları Debbie'yi bulurlar. Martin Kızılderili şefini öldürür, Ethan da kafa derisini yüzer. Martin, Ethan'ın Debbie'yi öldürmesine engel olmak niyetindedir. Ama buna gerek kalmaz, aklı başına gelen Ethan ailesinden arta kalan son bağı da kesip atmak istemez ve Debbie'yi öldürmek yerine tıpkı çocukken yaptığı gibi onu kucağına alıp havaya kaldırır ve artık emniyette olan Debbie'yi arkadaşlarına bırakarak yürür gider.

Oyuncu kadrosu

Filmin anti-kahramanı John Wayne filmin bir sahnesinde.
Aktör/Aktris Rolü
John WayneEthan Edwards
Jeffrey HunterMartin Pawley
Vera MilesLaurie Jorgensen
Ward BondVaiz ve Yüzbaşı Samuel Johnston Clayton
Natalie WoodDebbie Edwards
John QualenLars Jorgensen
Olive CareyMrs. Jorgensen
Henry BrandonŞef Cicatrice (Yara izi)
Ken CurtisCharlie McCorry
Harry Carey Jr.Brad Jorgensen
Antonio MorenoEmilio Gabriel Fernandez y Figueroa
Hank WordenMose Harper
Beulah Archuletta'Gece Göyüzünde Uçan Vahşi Kaz'
Walter CoyAaron Edwards
Dorothy JordanMartha Edwards

Film hakkında notlar

  • ABD Ulusal Film Arşivi 1989 yılından beri her yıl düzenli olarak koruma altına alıncak "tarihi, kültürel ve estetik açıdan önemli" filmleri belirlemekte ve ilan etmektedir.1989 yılında ilk kez koruma altına alınmasına karar verdiği 25 film arasında "Çöl Aslanı" da vardı.
  • Amerikan Film Enstitüsü de bu filmi 2007 yılındaki "Tüm zamanların en iyi 100 filmi" listesinde 12 nci sırada ilan etmiştir.
  • Film, IMDb'nin "en iyi 250 film" listesinde de yer almaktadır.[4]
  • Filmin tema müziği olan ve filmle aynı adı taşıyan "The Searchers"ı Stan Jones bestelemiş ve Sons of the Pioneers seslendirmişti.
  • Bu film çevrildiğinde 18 yaşında olan Natalie Wood 13 yıldır sinemadaydı, bir yıl önce de Asi Gençlik'i (Rebel Without a Cause)çevirmişti. Ancak hala bir lise öğrencisiydi. Ara sıra John Wayne onu okuldan alıp sete getiriyordu.
  • Filmde canlandırdığı "Ethan Edwards" karakteri John Wayne'in perdede canlandırdıkları arasında en çok sevdiği karaktermiş. Wayne bu nedenle çocuklarından birinin adını Ethan koymuştu.

Kaynakça

  1. ^ Rekin Teksoy'un Sinema Tarihi s.192.Türkçe isim için referans.
  2. ^ "allmovie.com-The Searchers". 26 Nisan 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2009. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2009. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2009. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">John Wayne</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1907 – 1979)

John Wayne, Oscar en iyi erkek oyuncu ödülünü almış, kariyerine 1920'lerde, sessiz filmlerle başlamış Amerikalı oyuncu. 1940 ile 1970'li yıllar arasında baştagelen yıldızlardandır. Özellikle kovboy filmleri ve II. Dünya Savaşı konulu filmleriyle meşhur olsa da, çok çeşitli türlerde, biyografilerde, romantik komedilerde, polis dramlarında ve başka pek çok tarzda filmde oynamıştır. Haşin ve bireyci bir erkeklik örneği oluşturarak kalıcı bir Amerikan ikonu haline gelmiştir. The Alamo filminin çekiminde Wayne, günde 5 paket sigara içmiştir. Kariyerinin başlangıcında bazı rolleri alabilmek için farklı bir yürüme şeklini öğrenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">John Ford</span> Amerikalı film yönetmeni (1894 – 1973)

John Ford, Amerikalı yönetmen. John Ford Western sineması ile özleşmiş ve dönemin sinema dilini en iyi kullanan yönetmenlerinden biriydi. Ford'un filmlerinde mülkiyet ya tarla ya da ev olsun silahla savunma gereklidir. Ortak bir düşmana karşı koymak gerektiğinde ortaya çıkan toplumsal dayanışma ise yönetmenin filmlerindeki ana temalardan biridir. Stagecoach ve The Searchers gibi Western türü filmleriyle tanınır. En iyi yönetmen Oscar'ını, 1935, 1940, 1941 ve 1952 yıllarında kazanmıştır.

<i>Vegasta Korku ve Nefret</i> (film)

Vegas'ta Korku ve Nefret 1998 yapımlı Hunter S. Thompson'un Las Vegas'ta Korku ve Nefret adlı 1971 yılındakı kitabından sinemaya uyarlanan komedi macera filmidir. Film için ilk önce Marlon Brando ve Jack Nicholson düşünülmüş fakat yaşlı oldukları için daha sonra rol almamışlar. ki aynı şekilde John Malkovichde öyle. Bu sebepten Dan Aykroyd ve John Belushi rol için düşünülmüş, ancak Belushi'nin ölümünden sonra onlar da rol almadılar. Hunter S. Thompson Johnny Depp ile tanışınca ve bu projeden bahs edince filmin başrolündeki Duke rolünü Johnny Depp ve Thompsonun yakın arkadaşı Oscar Z. Acostanın rolünü ise Deppin arkadaşı olan Benicio Del Toro aldı. Filmin yönetmenliği için Martin Scorsese ve Oliver Stone düşünülmüşdü fakat yönetmenliği sonunda Terry Gilliam yaptı. The Matrix (bar) sahnesinin bir yerinde ise Hunter S. Thompson filmde kendisi kısa olarak gözüktü.

<i>Bobby</i> (film, 2006) 2006 tarihli ABD yapımı Emilio Estevezin dram türünde filmi

Bobby Altın Küre en iyi film ödülüne aday gösterilmiş, Venedik Film Festivali'nde galası yapılmış olan tarihi bir dram filmidir. Yönetmenliğini ve senaristliğini Emilio Estevez'in üstlendiği filmde birçok ünlü isim rol almaktadır. Ambassador Oteli'nde yaşanan ve Robert F. Kennedy'nin ölümünü 24 farklı karakterle birlikte gösteren Bobby filminin yapımcılığını ise filmin oyuncu kadrosunda da yer alan Anthony Hopkins ile John Ridley yapmaktadır. Emilio Estevez'in babası Martin Sheen de filmde rol almıştır. Bunun dışında filmin kadrosunda Laurence Fishburne, Heather Graham, Ashton Kutcher, Helen Hunt, Elijah Wood, Nick Cannon, Lindsay Lohan, Sharon Stone, Demi Moore ve William H. Macy gibi isimleri de barındırıyor.

<i>General Patton</i>

General Patton, 1970 ABD yapımı epik biyografik savaş filmidir. Özgün adı Patton olan film Türkiye'de 21 Şubat 1972 tarihinde sinemalarda gösterime girmişti.

<i>Neşeli Günler</i> (film, 1965) 1965 yapımı Amerikan filmi

Neşeli Günler 1965 ABD yapımı müzikal filmdir. Özgün adı The Sound of Music'tir. 1959 tarihli aynı adlı Broadway müzikalinden uyarlanmıştır. Müzikalde olduğu gibi bu film de Howard Lindsay ve Russel Crouse'un kitabına dayanmaktadır. Filmin senaryosunu Ernest Lehman yazmıştır. Robert Wise filmin hem yapımcılığını hem de yönetmenliğini üstlenmiştir. Önemli rollerinde Julie Andrews, Christopher Plummer, Eleanor Parker, Peggy Wood ve Richard Haydn oynamışlardır. Filmin müzikleri Richard Rodgers ve Oscar Hammerstein II'a aittir.

<i>İnsanlar Yaşadıkça</i> (film, 1953)

İnsanlar Yaşadıkça, 1953 ABD yapımı dramatik savaş filmidir.

Roma Tatili 1953 ABD yapımı romantik komedi filmidir. Özgün adı Roman Holiday olan film Kasım 1954 tarihinde İstanbul'da Lale, Ar ve Elhamra sinemalarında aynı anda gösterilmiş ve haftalarca vizyonda kalmıştır.

<i>Çöl Aslanı Ömer Muhtar</i>

Çöl Aslanı Ömer Muhtar, 1981'de gösterime giren ABD-Libya ortak yapımı dramatik savaş filmidir.

<span class="mw-page-title-main">Antikahraman</span>

Antikahraman, edebiyat ve sinema başta olmak üzere günümüzün popüler kültüründe idealleri, amaçları ve kişiliği alışılageldik kahramanların tam zıddı olan başkarakterleri tanımlamada kullanılır. Olumsuz nitelikleri olan baş kahraman şeklinde de tarif edilebilir. Bir anti-kahraman tipik olarak "karanlık üçlü" kişilik özelliklerinden birini sergiler: narsisizm, psikopati ve makyavelizm.

<i>Paris, Texas</i> (film)

Paris, Texas, 1984 Fransa - Batı Almanya ortak yapımı dramatik yol filmdir.

<i>Kahraman Şerif</i> (film) film

Kahraman Şerif 1952 ABD yapımı dramatik western filmidir. Özgün adı Türkçede "tam öğle vakti" anlamına gelen High Noon dur.

<i>Vahşi Avcı</i>

Vahşi Avcı 1962 ABD yapımı romantik macera filmidir. Filmin özgün adı olan Hatari!, bir Afrika dili olan Swahili'de Tehlike! anlamına gelmektedir. Film 22 Mart 1966'da Türkiye'de sinemalarda gösterime girmişti. 1970'li yıllarda ise TRT Televizyonu'nda Afrika'da Av adıyla bir kez daha gösterime sunulmuştur.

<i>Vatan Kurtaran Aslan</i> (film, 1938) 1938 ABD yapımı aksiyon macera filmi

Vatan Kurtaran Aslan, 1938 ABD yapımı aksiyon macera filmidir. Özgün adı The Adventures of Robin Hood olan film 8 Kasım 1939'da Türkiye'de sinemalarda gösterime sunulmuştu. Filmin Türkiye'de son dönemlerde Robin Hood'un Maceraları adıyla gösterilmiştir. Ayrıca filmin Türkiye'de Ormanlar Kralı Robin Hood adıyla anıldığına dair de kayıtlar vardır. Burçak Evren'in 1988'de yazdığı ve İstanbul sinemalarını anlattığı Eski İstanbul Sinemaları: Düş Şatoları adlı kitabının 145-146. sayfalarındaki fotoğraftan da bu filmin Türkiye'de "Vatan Kurtaran Aslan" adıyla gösterilmiş olduğunu anlıyoruz. Fotoğrafta bu filmin Beyoğlu'nda Lale Sineması nda gösterildiği tarihte sinemanın girişine asılan ve sinema feneri adı verilen renkli resimli dev bez afiş, afişte de "Vatan Kurtaran Aslan, Türkçe" ibaresinin yanı sıra Errol Flynn'in filmden alınmış dev bir yağlı boya resmi görülmektedir.

AFI's 100 Years…100 Heroes and Villains Amerikan Film Enstitüsünün 2003 yılında yayınladığı, filmlerde yer almış 100 en iyi kötü karakter ve kahraman karakterin yer aldığı listedir. İlk olarak Arnold Schwarzenegger'in sunumuyla CBS'de sunulmuştur. Yayınlanan bu program Outstanding Nonfiction Special kategorisinde Emmy ödülüne aday gösterilmiştir.

<i>Batının Zaferi</i>

Batının Zaferi, 1962 ABD yapımı epik western filmidir. Özgün adı How the West Was Won olan film Türkiye'de Aralık 1968'de sinemalarda gösterime girmişti.

<span class="mw-page-title-main">Kızılderili savaşları</span> Kuzey Amerika yerlilerinin beyaz yerleşimciler tarafından boyunduruk altına alınması

Kızılderili savaşları ya da ABD Kızılderili savaşları, Yeni Dünya'da Kuzey Amerika'nın yerlisi ABD Kızılderilileri ile Eski Dünya'dan gelen Avrupalı göçmen yerleşimciler arasında patlak veren ve 1622-1924 yıllarında aralıklı olarak asırlara yayılan Amerikan Bağımsızlık Savaşı öncesi ve sonrası bir dizi çatışmalar silsilesidir. Savaşın ana sebebi, keşfedildiği andan itibaren Amerika kıtasını doğudan işgal etmeye başlayan Avrupalı sömürgecilerin sürekli artması ve bu artış sonunda yerlileri batıya sürmeleridir. Bu savaşlar Amerika kıtasının doğu kıyısından batı kıyısına kadar genişlemenin mukadder olduğunu ifade eden Kader Manifestosu gibi ideolojiler tarafından teşvik edildiği gibi, politik kaygıyla zorla ya da antlaşmalarla Kızılderili Tehciri gibi etnik temizlik hareketleri de savaşların tetikleyici unsurlarıdır. Bu savaşlar sırasında ABD Kızılderili katliamları da görülür.

<span class="mw-page-title-main">Teksas-Kızılderili savaşları</span> Teksastaki göçmenlerle Kızılderililer arasında yaşanan çatışmalar

Teksas-Kızılderili savaşları, Teksas'taki göçmen yerleşimciler ile yerli Güney Ova Kızılderilileri arasında patlak veren ve 1820 - 1875 arası aralıklı olarak yıllara yayılan bir dizi çatışmalar silsilesidir. Bu savaşların ilki Fransız Teksası'ndan (1684-1689) sonra İspanyol Teksası'na (1690-1821) gelen ve büyük ölçüde İspanyollardan oluşan Avrupalı yerleşimciler ile yerli Kızılderili kabileleri arasında çıkmıştır. Sonra da Teksas'ın Meksika'daki parçası olan Meksika Teksası'nda (1821-1836) devam etmiştir. Teksas Cumhuriyeti (1836–1845) döneminde de süren savaşlar 1845'te Amerika Birleşik Devletleri'nin 28. eyaleti olmasıyla da sona ermemiş ve 1875 yılına kadar devam etmiştir. Kızılderili savaşları sırasında Arizona'dan sonra en fazla ölüm görülen eyalet Teksas'tır.

<span class="mw-page-title-main">Teksas Kızılderilileri</span>

Teksas Kızılderilileri, Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı Teksas eyaletinde yaşayan Kızılderili halkları. Alaska'dan sonra en büyük araziye sahip ikinci eyalet olan Teksas'ta günümüzde federal olarak tanınan ve Teksas dışından tehcir edilen yalnızca iki Kızılderili rezervasyonu bulunmaktadır.

<i>Dehşet Ülkesi</i> (film)

Dehşet Ülkesi, Michael Curtiz'in yönettiği, Paul Wellman'ın 1952 tarihli aynı adlı romanından uyarlanan, John Wayne ve Stuart Whitman'ın başrol oynadığı, 1961 yapımı bir Amerikan Sinemaskop Western filmidir. Yardımcı oyuncular arasında Ina Balin, Lee Marvin, Nehemiah Persoff, Bruce Cabot, Jack Elam, Joan O'Brien, Patrick Wayne ve Edgar Buchanan yer alıyor. Ayrıca adı geçmeyen yardımcı rollerde western filminin usta isimleri Bob Steele, Guinn "Big Boy" Williams ve Harry Carey Jr. da yer alıyor.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.