İçeriğe atla

Çökelek

Çökelek
Çökelekli pide
Alternatif isimhamçökelek, keş, minci, minzi, sürk, ekşimik
Ülke(ler)Türkiye, Azerbaycan
TürüPeynir
Ana malzemelerİnek sütü
Kalori98

Çökelek, yağı alınmış ayranın ısıtılması sonucu ortaya çıkan yoğurt parçalarına denir.[1] Buna Silifke'de hamçökelek, Anamur yöresinde keş, Doğu Karadeniz'de minci (ya da "minzi"), Hatay'da sürk, Trakya'da ekşimik, Azerbaycan'da şor denir. Çökelek peyniri hazırlanmasında kullanılır.

Ham çökeleğin işleniş biçimine ve eklenen malzeme veya baharatına göre çeşitli çökelek türleri vardır. Peynir altı suyundan kestirilerek yapılan lor ile sıkça karıştırılır; ancak ondan farklıdır.

Kaynakça

  1. ^ KALENDER, Murat; Nuray, GÜZELER. "Anamur Yöresi Keş Çeşitleri ve Bazı Kimyasal Özellikleri". Ç.Ü.Z.F. Dergisi. 6 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2018. 

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Peynir</span> Bir süt ürünü

Peynir, süt proteini kazeinin pıhtılaştırılmasıyla çeşitli tat, doku ve formlarda üretilen bir süt ürünüdür. Genellikle inek, manda, keçi veya koyun sütünden elde edilen proteinler ve yağdan oluşur. Üretim sırasında süt genellikle asitlendirilir ve kazeinin pıhtılaşmasını sağlamak için peynir mayası enzimleri veya benzer aktiviteye sahip bakteriyel enzimler eklenir. Katı lorlar, daha sonra sıvı peynir altı suyundan ayrılır ve preslenerek bitmiş peynir haline getirilir. Bazı peynirlerin kabuğunda, dış katmanında veya tamamında aromatik küfler bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Kuymak</span> Karadeniz mutfağına özgü mısırunu-peynir yemeği

Kuymak, Samsun'dan Ardahan'a yani Ordu, Giresun, Gümüşhane, Trabzon, Rize, Bayburt, Artvin, Çorum, Sivas, Tokat, Amasya ve Erzurum'un Oltu, İspir ve Tortum ilçelerinde yaygın olan, Karadeniz Bölgesi'ne ait bir yemek. Gürcistan, Dağıstan, Azerbaycan ve Kafkasya'nın bazı bölgelerinde de çok popülerdir. Mısır unu, tereyağı ve genellikle minci adı verilen tuzlu çökelek kullanılarak yapılan mısır lapasının adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Küp peyniri</span> bir tür geleneksel Türk peyniri

Küp peyniri, İç Anadolu Bölgesi ve Doğu Anadolu bölgesinde, hemen hemen tüm illerde geleneksel olarak üretilen bir peynir türü. Bir kısım bölgelerde çömlek peyniri adıyla bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Mücver</span> Türk mutfağından kızartma kabak (sakız kabağı) yemeği

Mücver bir pişirme tekniğinin adıdır.Yaklaşık 20 değişik mücver yemeğinden kayıtlara dayanarak bahsedebiliriz.

<span class="mw-page-title-main">Tulum peyniri</span> Türk peyniri

Tulum peyniri, tulum içinde saklanarak olgunlaştırılan, Türkiye'nin çeşitli yörelerine özgü peynirlere verilen ad.

<span class="mw-page-title-main">Lor</span> Peynir türü

Lor, yumuşak kıvamlı peynir altı suyunun pıhtılaştırılması ile elde edilen bir mandıra ürünüdür. Kısa ömürlüdür. Tuzlu veya tuzsuz olarak üretilebilir. En makbülü kaşar yapımı sırasında ortaya çıkan peynir altı suyundan elde edilenidir. Çünkü kaşar yapımı sırasında haşlama sırasında peynir altı suyuna bir miktar süt yağı da geçer. Çeşitli yemeklerde, kahvaltıda ve tatlılarda kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Çökelek peyniri</span>

Çökelek peyniri, hafif bir tada sahip taze peynir çeşitleri'nden biridir. Tadı çökelek, kesmik gibi ürünlerle benzerdir. Çökelek peyniri, diğer peynir türlerine kıyasla gıda enerjisinde düşüktür ve diyetçiler ve bazı sağlık uzmanları arasında popülerdir.

Yaylak, düşük rakımlı yerlerde yaz aylarının aşırı sıcaklarından bunalan insanların gittikleri, nispeten daha serin olan yüksek rakımlı bölgelerdir. Yaylaklar, genelde platolardır. Ayrıca yaylaklar, sadece insanlar için değil, aynı zamanda küçükbaş ve büyükbaş hayvanlarının daha iyi otlanmaları için de önemlidir. Yaylaklar bir anlamada, yüksek rakımlı bögelerdeki otlak alanlarıdır. Deniz kıyıları en düşük rakımlı bölgelerdir. Çünkü düşük rakımlardan yüksek rakımlı yerlere çıkıldıkça ilkbahar mevsimi, yaz mevsimine doğru sarkar. Böylece hayvanlar bahar mevsiminde canlanan ot, çalı (funda) ve ağaç türü bitkilerin yeşil yaprak ve sürgünlerinden daha çok yararlanmış olurlar. Yaylaklarda otlanan hayvanların et, süt ve yoğurt, tereyağı, peynir, çökelek, lordan oluşan süt ürünleri daha değerli olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Lor peyniri</span>

Lor peyniri lor ve peynir türlerinden biridir. Lor peyniri, peynir oluşturma sürecinde taze pastörize sütten yapılır. Sütün pıhtılaşması için bakteri kültürü ve peynir mayası eklenir. Süt pıhtılaştıktan sonra küpler halinde kesilir. Bu sonuç peynir altı suyu ve lor karışımıdır. Bu karışım daha sonra pişirilir, peynir altı suyunu pıhtıdan ayırmak için bastırılır ve son peynir ürünü oluşturulur. Lezzetleri hafiftir, ancak yapıldıkları sürece bağlı olarak tadı farklı olabilir. Peynirle yaklaşık aynı sıkılık ve yoğunluğa sahiptir, ancak kesmik gibi yaylı veya lastik bir dokuya sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Kazak mutfağı</span>

Kazak mutfağı, Kazakistan'ın mutfağıdır ve geleneksel olarak koyun eti ve at eti ile çeşitli süt ürünleri üzerine yoğunlaşmıştır. Yüzlerce yıldır Kazaklar, koyun, deve ve at yetiştiren çobanlardı ve bu hayvanları ulaşım, kıyafet ve yemek amaçlı kullanmaktaydılar. Pişirme teknikleri ve başlıca içerik ülkenin göçebe yaşam biçiminden büyük ölçüde etkilenmiştir. Örneğin, çoğu pişirme tekniği, yiyeceklerin uzun süreli korunmasını amaçlar.Etin uzun süre dayanması için tuzlama ve kurutma teknikleri yaygındır. Göçebe yaşam tarzında saklayabilmesi daha kolay olduğu için ekşi süt tercih edilir.

<span class="mw-page-title-main">Katık</span> süt ürünü

Katık Türk ülkelerinde popüler olan geleneksel, mayalanmış süt ürünüdür. Ayrandan daha katı bir yoğurt yapısına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Sürke</span>

Sürke, aynı zamanda chancliche, shinklish, shankleesh, sorke olarak da bilinir, Levanten mutfağında bir tür inek sütü veya koyun sütü peyniridir. Genellikle za'atar (zahter) ve Halep biberiyle kaplanan ve daha sonra olgunlaştırılan ve kurutulan yaklaşık 6 cm çapında toplar halinde oluşturulur. Sürke toplar halinde biçimlendirilmiş veya biçimlendirilmemiş olarak satılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tire çamur peyniri</span>

Tire çamur peyniri bir çeşit peynirdir.Tire, Bayındır, Ödemiş yöresine aittir.İnek, koyun, keçi sütünden imal edilir. Lor peynirinin olgunlaştırılmış teneke tulum peyniri salamurasının karıştırılması ile üretilir. Peynire %2-3 civarında tuz ilave edilerek yoğrulur. Deri tuluma dizilen kat kat tulum peynirinin arasına konulan tuzsuz lor, birlikte fermente olup yumuşuyor ve çamur peynirine dönüşüyor. Tire çamur peyniri sürülebilir kıvamlı peynirdir. Türk patent kurumu tarafından coğrafi işaret almayı bekleyen bir peynirdir.

<span class="mw-page-title-main">Lor tatlısı</span>

Lor tatlısı, şerbetli bir tatlıdır. Ege Bölgesin'de yapılır. Kullanılan lor peynirinin kesinlikle tuzsuz olmalıdır. Ayrıca pek çok şerbetli tatlıda olduğu gibi lor tatlısının yapımında da tatlının sıcak, şerbetin ise soğuk olması gerekir. Balıkesir Ayvalık mutfağında yer alır. Lor tatlısı 1920'li yıllarda Yunanistan'ın Girit adasından Balıkesir'in Ayvalık ilçesine yerleşen aileler tarafından getirilmiştir. Giritli Türklerin mutfağına ait bir tatlıdır. Ayvalık Lor Tatlısı 26.12.2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.

Tire karadutlu lor tatlısı lor peyniri ile yapılan tatlıdır.İzmir Tire'de yapılır. Kullanılan lor peynirinin kesinlikle tuzsuz olmalıdır.

<span class="mw-page-title-main">İzmir lor peynirli baklava</span>

İzmir lor peynirli baklava, lor peyniri ile yapılan baklavadır. İzmir 'de yapılır. Osmanlı tatlılarındandır. Kullanılan lor peyniri kesinlikle tuzsuz olmalıdır. Eski tarifte piştikten sonra bal dökülür. Günümüzde üzerine şerbet dökülmektedir. Mudanya'da bir çeşidi Girit tatlısı (katmer) olarak yapılmaktadır. Bu tarifte içinde tarçın ve ceviz bulunmaktadır. Konya Akşehir'de peynir baklavası olarak adlandırılan bir çeşidi yapılmaktadır.

Manyas lor peyniri bir çeşit peynirdir. Manyas loru Balıkesir yöresine has kahvaltılık lordur. Balıkesir'in Manyas, Savaştepe bölgelerinden toplanan doğal sütlerden üretilir.

Tomas peyniri(Serto, Dorak peyniri veya Karın Kaymağı peyniri) bir çeşit tulum peyniridir. Tomas peyniri Doğu Anadolu Bölgesinin Tunceli, Bingöl, Elazığ, Erzurum, Kars, Sivas ve Muş illerinde yapılmaktadır. Tomas peyniri, yayık altı ayranının kaynatılması sonucunda elde edilen çökeleğin tereyağ, kaymak veya yoğurt katılarak bileşiminin zenginleştirilmesi ve deri tulumlara basılarak olgunlaştırılmasıyla elde edilir. “Tomas peyniri” adını Yunancada “deri meşin” anlamına gelen tomas kelimesinden almıştır.

Lorlu parmak tatlısı, şerbetli bir tatlıdır. Marmara Bölgesinde yapılır. Kullanılan lor peynirinin kesinlikle tuzsuz olmalıdır. Ayrıca pek çok şerbetli tatlıda olduğu gibi lorlu parmak tatlısının yapımında da tatlının sıcak, şerbetin ise soğuk olması gerekir. Kırklareli mutfağında yer alır. Fıstık tatlısı da denir. İçinde fıstık olduğundan dolayı değil şeklinin fıstığa benzemesinden dolayı bu ad ile adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Süt ürünleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste, farklı ülke ve bölgelerin yaygın süt ürünleri listesidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.