İçeriğe atla

Æthelwulf

Æthelwulf
13. yüzyıl el yazmalarındaki tasviri
Wessex Kralı
Hüküm süresi839-858
Önce gelenEgbert
Sonra gelenÆthelbald
Doğum795
Ölüm858
DefinWinchester
Çocuk(lar)ıÆthelbald
HanedanWessex

Æthelwulf veya Aethelwulf ya da Ethelwulf (Eski İngilizce: Æþelwulf, asil kurt anlamında) 839 yılından 858 yılındaki ölümüne kadar Wessex kralıdır. Wessex kralı Egbert'in bilinen tek erkek çocuğudur. 825 yılında babası adına Kent'i ele geçirmiş, babasına bağlı şekilde Kent kralı olmuştur. 839 yılında babasının ölümü üzerine Wessex tahtına geçmiştir. Kendi oğlu Æthelstan da ona bağlı olarak Kent kralı olmuştur.

İktidarı

Æthelwulf hakkında tarihçilerin farklı yorumları vardır. Tarihçi Richard Humble'a göre Æthelwulf Wessex tahtına vasiyet üzerine geçmiş, oldukça dindar ve yükselme azmiyle yanan oğullarının etkisinde kalmış bir kraldır. Frank Stenton ise Æthelwulf'u dindar ve kanaatkar bir kişi olarak tanımlayıp savaş veya siyasetle ilgilenmediğini öne sürmektedir. Buna rağmen Janet Nelson Æthelwulf hükümdarlığının modern tarihçilik anlayışı tarafından yanlış değerlendirildiğini söyleyerek Viking saldırılarına başarıyla karşı koyduğunu ileri sürer. Simon Keynes ise İngiltere'nin Franklarla temasını açan ve halkının geleceğinde önemli rol oynayan bir lider olduğunu belirtir.

Savaşları

Æthelwulf hakkında en önemli ve en yaygın olarak kullanılan kaynak Anglo-Sakson Kronolojisidir. Buradaki bilgilere göre 843 yılında Carhampton dolaylarında 35 gemilik bir viking ordusuyla çarpışmış ancak ilerleyişlerini durduramamıştır. 851 yılında Acleah[1] dolaylarında Æthelwulf ve oğlu Æthelbald Vikinglerle savaşmış ve ezici bir zafer kazanmıştır. 853 yılında Æthelwulf ve damadı Mercia kralı Burgred Galli Cyngen ap Cadell'i yenerek bölgeyi egemenliği altına almıştır. Kronolojide özellikle çok sayıda Viking saldırısına karşı verilen mücadele bilgisi vardır.

Ailesi

Æthelwulf ve ilk eşi Osburh'un beş erkek çocuğu olmuştur; Æthelstan, Æthelbald, Æthelbert, Æthelred ve Alfred. Æthelstan hariç tüm erkek çocukları tahta çıkmıştır. Æthelwulf'un tek kız çocuğu Æthelswith de Mercia kralı Burgred'e çocuk yaşta gelin olarak verilmiştir.

Son dönemleri

Æthelwulf'un hayatında dinin önemli bir yeri vardı. İktidarının ilk yıllarından beri Roma'ya giderek hacı olmak gündemindeydi. Kendi iktidarında artan Viking saldırılarının ilahi bir mesaj taşıdığına inanıyor ve tanrıya kendisini neden böyle kutsal olana saygısız, kuvvetli ve kalabalık bir düşmanla sınadığını sormak istiyordu. 853 yılında Æthelwulf 4 yaşındaki oğlu Alfred'i Roma'ya yolladı. 855 yılında eşi Osburga'nın ölümünün ardından kendisi de Roma'ya gitti. Sakson sanatının izlerini taşıyan çok değerli hediyeleri kiliseye sundu. Dönüş yolculuğu sırasında 856 yılında Şarlman'ın sülalesinden gelen Frank prenses Judith ile evlendi.[2]

Æthelwulf 856 yılında İngiltere'ye döndüğünde siyasi olarak bir açmazla karşılaştı. Hayatta kalan en büyük oğlu Æthelbald kendisinin iktidarına karşı girişimlerde bulunmuş durumdaydı.[3] Æthelwulf ülkeye döndüğünde iktidarını bir iç savaş boyunca sürdürebilecek veya Æthelbald başta olmak üzere darbecileri ülkeden kovabilecek güce sahip olmasına rağmen batı Wessex bölgesini oğluna vermeye karar verdi. Kendisi doğuda iktidarda olacaktı. Bu ikilik durumu Æthelwulf'un 13 Ocak 858 günü ölmesine kadar sürdü.

Æthelwulf'un iç savaş yerine barışı tercih etmesi, hem de Sakson kraliçelerine onurlarını iade etmesi kendi iktidarına dair fikir verir. O döneme kadar sadece kralın eşi konumundaki kraliçeler Judith ile beraber gerçek anlamda kraliçe olarak görülmeye başlanır.[4]

Cenazesi önce Steyninh'e daha sonra Winchester'daki Old Minster'a defnedilen Æthelwulf'un kemikleri Winchester Katedralindedir.

Çocukları

Æthelwulf, Oslac kızı Osburgh ile yaptığı ilk evlilikten altı çocuk sahibi olur, bunların dördü Wessex tahtına çıkar. Judith ile olan ikinci evliliğinden ise çocuğu olmaz.

Adı Doğum tarihi Ölüm tarihi Bilgi
Æthelstan?c. 852Kralın en büyük oğlu olmasına rağmen iktidara geçememiştir
Æthelswith?888Kralın tek kızıdır. Mercia kralı Burgred ile evlenmiştir.
Æthelbald?860Babasının dul eşi Judith ile 858 yılında evlenmiş 860 yılına kadar iki yıl hükmetmiştir.
Æthelbert?865Kralın oğludur, 860-865 yılları arasında tahtta kalmıştır.
Æthelredc. 848871İki çocuğu vardır, 865-871 arası hükmetmiştir.
Alfredc. 849899868 yılına Ealhswith ile evlendi, 6 çocuğu oldu. 870-899 yılları arasında hükmetmiştir.

Kaynakça

  1. ^ Surrey veya Berkshire'daki Oakley olması muhtemeldir
  2. ^ Batı Francia kralı Dazlak Karl'ın kızı olan Judith evlendiğinde 12 yaşındaydı
  3. ^ Somerset Ealdorman'ı ve Sherbone Piskoposuyla beraber
  4. ^ Bunda Judith'in Frank saraylarında yüksek derecede yer işgal etmesinin de büyük etkisi vardır

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Lothar</span>

I. Lothar,. 814-817 döneminde Bavyera Kralı oldu. 817 - 23 Eylül 855 dôneminde Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu İmparatoru olarak, 817-844 döneminde babası Şarlman'la ortak İmparator olarak ve sonra da tek başına İmparatorluk yaptı. Imparator iken 817 - 23 Eylül 855 döneminde İtalya Kralı ve 840 - 23 Eylül 855 döneminde "Orta Frank Kralı" olarak da hüküm sürdü. Kendine babasının mirası olarak verilen Orta Francia bölgesine Lotharingia adı verilmesi Lothar ismine atıfladır.

<span class="mw-page-title-main">II. Charles (Kutsal Roma imparatoru)</span>

Dazlak Charles (Fransızca: Charles II le Chauve; İngilizce: Charles the Bald, Kutsal Roma İmparatoru ve Batı Frank Krallığı kralı, İmparator Dindar Louis ve onun eşi Judith'in en genç oğullarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Stamford Köprüsü Muharebesi</span> İngiltere Kralı II. Harold ile Harald Hardrada araeında geçen Yorkshire yakınlarında yer alan 1006 yılı savaşı

Stamford Köprüsü Muharebesi, Stamford kasabasında olmuş Yorkshire yakınlarındaki savaştır. Savaşı kesin olarak Anglosaksonlar kazanmıştır. Bu savaş Norveçli Vikinglerin Büyük Britanya'yı ele geçirme planlarına büyük darbe vurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Winchester, İngiltere</span>

Winchester Şehri, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Güney Doğu'sunda bulunan Hampshire Kontluğu'na bağlı ikinci seviyede bir metropoliten-olmayan bölge statüsünde bir İngiltere yerel idare birimidir. Winchester şehri Orta Çağ'ın başında 7. yüzyılda Wessex Krallığı'nın başkenti olmuş ve sonra Sakson İngiltere Krallığı'nın başkentliğini yapmıştır. Orta Çağ'ın çok büyük bir mimari şaheseri olan Winchester Katedrali yüzyıllarca bu şehrin en önemli binası olmuştur. Bu tarihsel nedenlerle Winchester şehir unvanını da taşımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yedi krallık</span>

Yedi krallık veya heptarşi Büyük Britanya'da geç klasik antik dönem ve erken Orta Çağ'da hüküm sürmüş Anglosakson krallıkları dönemini anlatır. Güney, doğu ve merkezdeki krallıklar Northumbria, Mercia, Doğu Anglia, Essex, Kent, Sussex ve Wessex krallıklarıdır. Bu Anglosakson krallıklar daha sonra İngiltere Krallığı olarak birleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Edward (Æthelred'in oğlu)</span>

Günah Çıkartıcı Edward 8 Haziran 1042 – 5 Ocak 1066 döneminde İngiltere kralı. Anglo-Sakson Wessex Hanedanı'na mensup olarak İngiltere tahtına çıkan son kraldır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Viking Ordusu</span>

Büyük Viking Ordusu, 865 yılında Danimarka ve güney İsveç'ten yola çıkarak İngiltere'yi istila eden birleşik silahlı kuvvete verilen addır. Bu döneme kadar Viking saldırıları genellikle vur-kaç şeklinde olmuş, özellikle yağma amaçlanmıştır. Büyük Viking Ordusunun ise amacı yeni topraklar fethetmek olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Northumbria</span>

Northumbria veya Northumbria Krallığı, bugünkü kuzey İngiltere ve güney İskoçya topraklarında Orta Çağ'da hüküm süren Anglusların krallığıdır.

Ivar the Boneless Ragnarsson yarı efsanevi Dublin kralı ve ünlü Viking savaşçısı Ragnar Lodbrok'un oğlu. 9. yüzyılda yaşamış ünlü bir Berserker ve yöneticidir.

<span class="mw-page-title-main">Burghal Hidage</span>

Burghal Hidage, İngiltere'de erken Orta Çağ'da hüküm süren Wessex Krallığı döneminde hazırlanmış olan otuz adet tahkimat ve buraların iaşesi için vergi toplanan birimleri listeleyen belgenin adıdır. Viking istilasına karşı tahkimat ağı oluşturan Wessex kralı Büyük Alfred tarafından hazırlatılmıştır. Belgeye ismi 1897 yılında Frederic William Maitland tarafından verilmiştir. Belgenin Orta Çağ'dan gelen versiyonu 1731 yılındaki yangında hasar görmüş olmasına rağmen metin gövdesi 1562 yılında Laurence Nowell tarafından kopyalandığı için günümüze gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Æthelstan</span> Athelstan

Æthelstan ya da Athelstan, 924 ile 927 yılları arasında Anglo-Saksonların Kralı ve 927 ile 939 yılları arasında İngilizlerin Kralı. Kral Yaşlı Edward ve ilk karısı Ecgwynn'ın oğludur. Modern tarihçiler onu İngiltere'nin ilk kralı ve en büyük Anglo-Sakson krallardan biri olarak belirtirler. Hiçbir zaman evlenmemiştir ve yerine baba olan bir kardeşi I. Edmund geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">I. Horik</span>

I. Horik 827-854 yılları arasında Danimarka kralı olmuştur. İktidarı sırasında Şarlman tarafından kurulmuş olan Kutsal Roma Cermen İmparatorluğuna düzenlenen Viking saldırılarıyla bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Wessex Krallığı</span> Büyük Britanyanın güneyinde yer alan Anglosakson krallığıdır

Wessex Krallığı Büyük Britanya'nın güneyinde yer alan Anglosakson krallığıdır. 519 yılından 10. yüzyılın başlarına kadar birleşik İngiliz devleti kuruluncaya kadar hüküm sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Egbert</span> Kral

Egbert, Ecgberht ya da Ecgbriht (771/775-839) 803 yılından 839 yılındaki ölümüne kadar Wessex kralı. Babası Kentli Ealhmund'dur. 780'li yıllarda Mercia kralı Offa ve Wessex kralı Beorthric tarafından sürgüne gönderilmiş, Beorhtric'in ölümü üzerine 802 yılında ülkesine dönüp tahta geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Beorhtric</span>

Beorhtric, ayrıca Beorhtric yani "Muhteşem hükümdar" 786 dan 802'ye kadar Wessex Kralı olarak hüküm sürdü ve Cynewulf'un yerine geçti ancak hükümdarlığı süresince gücün çoğuna eşi ve kayınpederi sahipti.

<span class="mw-page-title-main">I. Ethelred (Wessex kralı)</span>

I. Ethelred 865'ten ölümüne kadar Wessex Kralıydı.

<span class="mw-page-title-main">Hastein</span>

Hastein 9. yüzyılın sonlarında akınlar yapan kayda değer bir Viking şefidir.

Wiglaf, 827'den 829'a ve yine 830'dan ölümüne kadar Mercia Kralıydı. Ataları belirsizdir: 820'ler Mercia'da bir hanedan çatışması dönemiydi ve bu zamanın krallarının birçoğunun şeceresi bilinmiyor. Torunu Wigstan daha sonra Mercia'lı Penda’nın soyundan olarak kaydedildi, bu nedenle Wiglaf'ın Mercia'nın en güçlü yedinci yüzyıl krallarından biri olan Penda'nın soyundan gelmesi mümkündür.

Ealhswith veya Ealswitha, Büyük Kral Alfred'in karısıydı. Babası, eski bir Mercian kabile grubu olduğu düşünülen Gaini'nin Ealdorman'ı olan Mercialı bir asilzadeydi.Annesi Mercia kraliyet ailesinin bir üyesi olan Eadburh'du ve tarihçi Cyril Hart'a göre Mercia Kralı Coenwulf'un soyundan geliyordu. 20 Temmuz'da Hristiyan Doğu'da ve Batı'da bir azize olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">Æthelbald</span>

Æthelbald (834-860), Æthelwulf ve Osburga'nın oğludur. 858'den 860'a kadar Wessex Krallığı'nın kralı olmuştur.