İçeriğe atla

Æthelred

Ethelred
İngiltere kralı
Hüküm süresi978 - 1013 ve 1014 - 1016
Taç giymesi978
Önce gelenŞehit Edward (978)
Çatalsakal Sweyn (1014)
Sonra gelenÇatalsakal Sweyn (1013)
Cesur Edmund (1016)
Doğum968 dolaylarında
Wessex
Ölüm23 Nisan 1016
Londra
DefinEski St.Paul Katedrali, Londra
Eş(ler)iNorthumbriya'lı Ælflaed
Aelgifu
Normandi'lı Emma
Çocuk(lar)ıNorthumbriya'lı Ælflaed'dan: 4 çocuk
Aelgifu'dan 6 çocuk
Normandiya'lı Emma'dan 3 çocuk
HanedanWessex Hanedanı
BabasıBarışçıl Edgar
AnnesiÆlfthryth

Tedariksiz Ethelred (Eski İngilizce: Æþelræd Unræd, 968 dolaylarında – 23 Nisan 1016), doğu Anglosakson kraliyeti Wessex'in 18 Mart 978–1013 ve 1014–23 Nisan 1016 dönemleri arasındaki kralı.

Yaşamı

Kral Edgar ve Kraliçe Ælfthryth'in ikinci oğlu idi. Baba bir annesi ayrı kardeşi olan Kral Aziz Şehit Edward 978'de öldürüldüğü zaman "Ethelred'" daha 10 (belki de 13) yaşındaydı ve Anglosakson İngiltere Krallığı tahtına çıktı.

Ağabeyi Edward'ın ölümüne katkısı olması pek olası olmamakla beraber, bu politik cinayet Corfe Şatosunda Ethelred'in hizmetkarları tarafından işlendiği için ülkenin ileri gelenleri tarafından bir şüphe altında kalmıştı. Bu nedenle, özellikle halk arasında "Şehit Edward" menkıbeleri yayıldıkça ülkenin ileri gelenleri ve halk tarafından her aldığı siyasi karar büyük bir gönülsüzce uygulanmış; hatta uygulanmamıştır.

Döneminin hemen başından itibaren İskandinav ülkelerinden, özellikle Danimarka'dan, İngiltere sahillerine gelen korsan Vikingler hücumlarına karşı aldığı tedbirler tamamıyla uygulanmamıştır. Halkı bu tehlikeye karşı yanında olmamıştır. Bu yüzden şahsen tedbirler almasına rağmen, halkın bunlara tamamen uymaması nedeniyle tedbirler yetersiz kalmış ve Ethelred'in adı "tedariksiz" olarak çıkmıştır.

991'daki Maldon Savaşı'ndan itibaren İngiltere sahillerine hücum eden Vikinglere "Danegeld" adı verilen büyük para tazminatı vermeye başlamıştır. Fakat Danimarkalı Vikinglerin akınları sona ermemiş ve bunlar İngiltere'ye, özellikle kuzeyde "Danelaw" adı verilen arazilere, yerleşmeye de başlamışlardır. 1002'de Ethelred İngiltere'de yerleşmiş Danimarkalıların soykırımdan geçirilerek öldürülmesini emretmiştir. Aziz Brice günü katliamı olarak bilinen bu saldırı ülkenin tamamında uygulanamamıştır. Böylece de Viking tehlikesi ile başa çıkamamıştır.

1013de Danimarka kralı Çatalsakal Sweyn büyük bir Viking ordusu ve filosu ile İngiltere'ye şahsen hücuma geçti. Bu hücuma karşı çıkamayan Ethelred Normandiya'ya kaçmak zorunda kaldı ve Danimarka kralı Çatalsakal Sweyn İngiltere Krallığı'na geçti. Fakat 3 Şubat 1013'te Sweyn beklenmedik bir şekilde öldü. Sweyn'e biat etmiş olan Anglo-Sakson ileri gelenleri, Sweyn'in oğlu Knud'a biat etmeyip, Normandiya'da bulunan Ethelred'in bazı şartları kabul ederse geri gelip krallığa geçmesine destek vereceklerini bildirdiler. Ethelred'in kabul ettiği bu şartların, tebaaların Kralı bazı şartlara uymasını zorlamaları ile İngiltere'de halkının hürriyetlerini kazanmaları için krala imzalattıkları "dokümanların ilki olduğu iddia edilmektedir.

Ethelred İngiltere'ye dönüp, "Danelaw"da bulunan Danimarkalılara, özellikle Sweyn'in oğlu ve vârisi olan Knud'a karşı harekete geçti. Knud'u İngiltere'den ayrılmaya zorladı. Fakat Ethelred'in oğlu Edmund Ironside babası aleyhine isyan etti. Danelaw bölgesine zarar vermiş olan Ethered ile Knud'a karşı olan Danimarkalı Viking'lerin yerleşmiş olduğu bu bölgede başarı kazandı. Ama Ağustos 1015'te yeni bir Danimarkalı ordusuyla Knud geri döndü ve İngiltere'nin büyük kısmını tekrar eline geçirdi. Edmund babası ile anlaşarak onunla birlikte Londra'ya o şehri Knud'a karşı savunmak üzere çekildiler. Fakat 23 Nisan 1015de Ethelred Londra'da öldü.

Ethelred'in mezarı Londra'da Büyük Londra Yangını'nda yanarak yıkılan eski St.Paul Katedrali'nde idi.

Dış bağlantılar

Kaynakça

Önce gelen:
Şehit Edward
İngiltere kralı
978 - 1013
Sonra gelen:
Çatalsakal Sweyn
Önce gelen:
Çatalsakal Sweyn
İngiltere kralı
1014 - 1016
Sonra gelen:
Cesur Edmund

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Anglosaksonlar</span> eski bir Cermen halkı

Anglosaksonlar, Anglus, Sakson ve Jüt karışımı bir Cermen halkı. 5. yüzyıldan itibaren Romalıların Britannia olarak isimlendirdiği adayı istila etmiş ve 865'teki Viking istilasına kadar adanın tamamını yönetmişlerdir; Viking istilasından Norman istilasına kadar geçen sürede ise bazen adanın bir kısmını, bazen tamamını yönetmiş ve bazen de adanın kontrolünü tamamen Vikinglere kaptırmışlardır. Vikinglerin gelişiyle İngiltere'deki Anglosakson kontrolü önemli ölçüde zayıflamış ve Normanların gelişiyle birlikte tamamen sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">İngilizler</span> İngiltere ile ilişkili bir halk

İngilizler, İngilizce dilini konuşan ve ortak tarih ve kültürü paylaşan bir topluluk olarak İngiltere'de ortaya çıkmış etnik grup ve millettir. Tarih boyunca İngiltere'de ikamet etmiş olan farklı grupların karışımıyla yeni bir kimlik oluşturmuşlardır; Anglo-Saksonlar, Vikingler, Bretonlar ve Normanlar İngiliz kimliğini oluşturan etnik gruplardır.

<span class="mw-page-title-main">Knut (İngiltere kralı)</span> 11. yüzyıl Danimarka, İngiltere ve Norveç kralı

I. Knut ya da Büyük Knut, İngiltere, Norveç ve Danimarka Kralı. Çatalsakal Sweyn'in oğlu.

<span class="mw-page-title-main">Alfred (Wessex kralı)</span>

Büyük Alfred, doğu Anglosakson kraliyeti Wessex'in 871 ve 899 yılları arasındaki kralı.

<span class="mw-page-title-main">Norveç hükümdarları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Norveç hükümdarları listesi 872'de başlamaktadır. Geleneksel olarak anlatıya göre bu tarihte Hafrsfjord Muharebesi yapılmış ve bu muharebede galip gelen İ. Harald Güzelsaçlı birkaç küçük Norveç krallıklarını babasının hükümdarlık yaptığı küçük devlete ilhak ederek tüm Norveç'i tek bir hükümdarlık içinde birleştirmiştir. Harald'in kral olduğu bu tek krallık sonradan "Norveç Krallığı" olarak bilinmeye başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Harald (Danimarka kralı)</span> Danimarka ve Norveç kralı

I. Harald, lakabı mavi diş Harald, Danca Harald Blåtand, ülkesinin birliğini sağlayan Danimarka kralı.

<span class="mw-page-title-main">Maldon Muharebesi</span>

Maldon Muharebesi 10 Ağustos 991'de İngiltere'de Maldon, Essex'de Blackwater Nehri'nin yakınında Anglosaksonlar ile istila için bölgeye gelmiş olan Vikingler arasındaki silahlı çatışmadır. Vikinglerin zaferi Anglosaksonların mağlubiyetiyle sonuçlanmıştır. Savaştan sonra "Canterbury Başpiskoposu Sigeric" ve Anglo-Sakson krallığının güneydoğu illeri valisi Anglo-Sakson İngiltere Kralı Ethelred'e Vikinglere tazminat vererek onların İngiltere'den ayrılmasını sağlamasını tavsiye etmişlerdi. Böylece 3.000 kgm gümüş ağırlığa eşit olan 10.000 Romalı pundu Vikinglere tazminat olarak verilmişti. Buna "Danegeld" adı verilmiştir ve İngiltere tarihinde Vikinglere verilen ilk parasal tazminat olarak kayıtlara geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Húskarl</span> Savaşçı köle,Savaşlarda kullanılan Gladyatör gibi düşünülebilir

Húskarl sadece savaşmak için edinilen köle, özellikle İskandinavya’da kralın veya yerel yöneticilerin özel muhafızı anlamında kullanılır. Bu kurum İngiltere’nin 11. yüzyılda Vikingler tarafından istilasının ardından Anglosaksonlar arasında da yerleşmiştir. İngiltere’de húskarlın hem askeri hem de idari sorumlulukları olurdu. Hastings Muharebesi sırasında İngiltere kralı Harold Godwinson için savaştıkları bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İngiltere'nin Normanlar tarafından fethi</span>

İngiltere'nin Normanlar tarafından fethi, 28 Eylül 1066 tarihinde İngiltere'nin Normandiya dükü William tarafından işgal edilmesiyle başlar. William 14 Ekim 1066 tarihinde yapılan Hastings Muharebesini kazanınca I. William olarak başa geçer. Yenik İngiltere kralı Harold Godwinson 25 Eylül 1066 tarihindeki Vikinglere karşı Stamford Bridge Muharebesinde zafer kazanmasına rağmen ordusunun oldukça yıpranmış olması muharebede belirleyici olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">II. Svend</span>

II. Svend Estridsson Ulfsson 1047-1076 yılları arasında Danimarka kralıdır. Babası asilzade Ulf Jarl annesi ise Estrid Svendsdatter'dir. Üç kez evlenmiş ve en az 20 çocuk sahibi olmuştur. Gelecekte tahta çıkacak beş Danimarka kralının babasıdır. Savaşta cesaretli olsa da, ordu komutanı olarak o kadar başarılı olamamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Danegeld</span>

Danegeld, Viking savaşçılarının topraklarını yağmalamasına karşı saldırıya uğrayan bölge yöneticileri tarafından Vikinglere verilen vergidir. 11. yüzyıl boyunca bu vergiye geld veya gafol denmiş, danegeld deyimi 12. yüzyılla beraber kullanılmaya başlanmıştır. 9 - 11. yüzyıl arasında Viking saldırılarına yoğun olarak maruz kalan İngiltere ve Fransa'da krallık siyaseti hâline gelmiştir.

Anglo-Normanlar, kökeni genel olarak 1066 yılında William tarafından gerçekleştirilen İngiltere'nin fethiyle birlikte İngiltere'yi yöneten Normanlara dayananları tanımlar. Fetihten önce de az sayıda olmakla beraber Norman varlığı bulunmaktaydı. Ancak Hastings Muharebesi'ndeki zaferin ardından adaya doğru yaşanan yoğun Norman göçü ile özgün bir toplum oluşmuştur. Normanlar tüm İngiltere'nin yanı sıra, Galler'in bir kısmını ve 1169 yılından sonra İrlanda'ya hakim oldukları için zaman içinde özgün bir kültür oluşturmuşlardır. Özellikle dilleri Normandiya'daki eski Normancadan ayrılarak evrimleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Edward (Æthelred'in oğlu)</span>

Günah Çıkartıcı Edward 8 Haziran 1042 – 5 Ocak 1066 döneminde İngiltere kralı. Anglo-Sakson Wessex Hanedanı'na mensup olarak İngiltere tahtına çıkan son kraldır.

<span class="mw-page-title-main">Sweyn</span> Çatalsakal Sweyn

Çatalsakal Sweyn Danimarka kralı, İngiltere kralı ve Norveç kralı. İsmi Anglosakson Kroniklerde Swegen olarak geçer. Mavi diş Harald'ın oğlu, Büyük Knud'un babasıdır. 987 yılında Wendland'a kaçan babasına karşı isyan etti. I. Olaf'ın 995 yılında Norveç tahtına geçmesinden sonra Olaf ile anlaşmazlığa düştü ve Olaf'a karşı İsveç kralı Olaf Skötkonung ve Lade Kontu Erik ile ittifak yaptı. 1000 yılında üç müttefik I. Olaf'ı Svolder Savaşı'nda yendi. Böylece Sweyn hükümdarlığını müttefikleri ile paylaşmasına rağmen Norveç kralı oldu. Sweyn bu olaylardan sonra 13 Kasım 1002'de İngiltere Danimarkalılara karşı yapılan katliamın öcünü almak için 1003 ve 1004 yıllarında İngiltere'ye karşı yapılan seferlere öncülük etti.

<span class="mw-page-title-main">Wessex Krallığı</span> Büyük Britanyanın güneyinde yer alan Anglosakson krallığıdır

Wessex Krallığı Büyük Britanya'nın güneyinde yer alan Anglosakson krallığıdır. 519 yılından 10. yüzyılın başlarına kadar birleşik İngiliz devleti kuruluncaya kadar hüküm sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">I. Ethelred (Wessex kralı)</span>

I. Ethelred 865'ten ölümüne kadar Wessex Kralıydı.

<span class="mw-page-title-main">II. Harald (Danimarka kralı)</span> Danimarka kralı

Harald Svendsen, 1014'ten yaklaşık 1018'deki ölümüne kadar II. Harald olarak Danimarka Kralıdır. Çatalsakal Sweyn ve Vendenli Gunhild'in en küçük oğludur, ve babası İngiltere'de Hazır Olmayan Æthelred ile savaşırken naipti. 1014'te Danimarka tahtını miras aldı ve daha sonraki kral olan kardeşi Büyük Knut İngiltere'yi fethettiğinde tahtı elinde tuttu. 1018(?) yılındaki ölümünden sonra yerine Büyük Knut geçti. II. Harald hakkında çok az detay bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Knýtlinga Hanedanı</span> Orta Çağda İskandinavya ve İngiltereyi yöneten kraliyet hanedanı

Danimarkalı Knýtlinga Hanesi Orta Çağ İskandinavyası ve İngiltere'de yönetici bir hanedandır. En ünlü kralı bu hanedana adını veren Büyük Knut'tur. Diğer önemli üyeler arasında Knut'un babası Çatalsakal Sweyn, büyükbabası Mavi Diş Harald ve oğulları Harthacnut, Tavşan Ayak Harold ve Svein Knutsson vardır. Aynı zamanda Knud Hanedanı, Danimarka Hanedanı, Gorm Hanedanı veya Jelling Hanedanı olarak da adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Denizi İmparatorluğu</span>

Kuzey Deniz İmparatorluğu, Viking Çağı'nın sonlarına doğru 1013 ile 1042 arasındaki dönemin büyük bölümünde İngiltere, Danimarka ve Norveç krallıklarının kişisel birliğiydi. İskandinav yönetimindeki bu geçici imparatorluk, bileşenleri yalnızca denizle bağlantılı ve ona bağımlı olan bir talasokrasiydi.