İçeriğe atla

Ávilalı Teresa

Ávilalı Teresa
Kilise Doktoru
Doğum28 Mart 1515
Ávila, Eski Kastilya, İspanya
Ölüm4 Ekim 1582
Kutsanma24 Nisan 1614
Aziz ilanı12 Mart 1622 Papa XV. Gregorius tarafından
Yortu15 Ekim

Ávilalı Teresa (28 Mart 1515; Ávila, Eski Kastilya, İspanya - 4 Ekim 1582; Alba de Tormes, Kastilya, İspanya), İspanyol Katolik rahibe ve mistik. 12 Mart 1622 tarihinde Papa XV. Gregorius tarafından Azize ilan edildi. Papa VI. Pavlus 1970 yılında Teresa'ya Kilisesi Doktoru" unvanını verdi. Yortusu 15 Ekim'dir.

Gençliği

Teresa asil bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. On iki yaşındayken annesini kaybetti. Gençliğinde güzelliği ile ünlüydü. Kuvvetli görünüşüne rağmen sağlığı hiç iyi değildi.[1] Yirmi yaşında iken babasının karşı çıkmasına rağmen Ávila Karmel Encarnación Manastırı'na girdi. Yirmi yedi yıl boyunca Karmel Tarikatı'nın hafifletilmiş kurallarına uyarak yaşadı.[2]

Dönüşümü

Teresa, bir gün dua ettiği sırada, zihninde İsa Mesih'in acılarını canlandırmaya başladı. Duygularını kelimesi kelimesine yazıya dökerek şu biçimde ifade edecekti:

Rabbimizin bizim için katlandığı ıstıraplar, acılar, hakaretler, her birisi o kadar canlı ve gerçekçi bir biçimde canlanmıştı ki, Kurtarıcımızı bu durumda görmek beni gerçekten derinden etkilemişti. Nankörlük ettiğimi düşünüyor, öyle tarifi imkansız acıların içine doğru kapılıp gidiyordum ki, sanki yüreğim her seferinde daha da eziliyordu.

—Yaşam Öyküsü 9. bölüm

İşte böyle bir süreç içerisinde adımlarını daha cesur, kararlı ve sağlam atması gerektiğine karar vererek, sadece O'nun yolundan en mükemmeli hedefleyeceğine dair söz vermişti. Bir İspanyol Fransiskan Keşiş olan Alcántaralı Pedro ve bir Dominikan olan Louis Bertrand ile aynı dönem içerisinde Karmelit Tarikatı'nın kurulması için girişimlerde bulunur. Teresa'nın asıl düşüncesi ise Ávila'da bulunmak, yoksulluk, yalnızlık ve münzevi bir yaşamı disiplin haline getiren manastır yaşamı oluşturmak.

Karmel Tarikatı'nın Reformcusu

Teresa tarafından San José adlı ilk kurulan manastırı

1562'den itibaren Karmel Tarikatı'nın reforme edilmesi için çalışmayı başlıyor. 24 Ağustos 1562'de Ávila'da San José adıyla ilk manastırını kurdu. Böylelikle Teresyen reform hareketi başlamış oldu. Bu manastırı nasıl kurduğunu, kurarken karşılaşmış olduğu zorlukları Yaşam Öyküsü adlı otobiyografisinde ayrıntısıyla anlatıyor. Sonunda tam otuz iki manastır kurdu.[3]

Mistik

Teresa, kurucusu olduğu manastırların yanı sıra, inançlılar açısından değerli ve saygın yere sahip mistik eserlere de imzasını atmıştır. Yine Teresa, Katolik Kilisesi tarihi boyunca yazılar kaleme alan, ardından eserler bırakan kadın kişilikler içerisinde en ünlüsüdür. Katolik Kilisesi'nin ilk ve en önemli, mistik teoloji doktorudur.[4] Yaşamı boyunca Kilise'ye her zaman gayret ve sevecenlik içerisinde hizmetlerini sunmuş, kendisine rehberlik eden mistiklerin öğretilerini miras olarak benimsemiş ve yine aynı sorumluluk içerisinde kendi deneyimlerini gelecek kuşaklara en titiz biçimde aktarmıştır. Teresa'nın kendisini takip eden dönemlerde yaşayan mistikler üzerindeki etkisi gerçekten çok değerlidir.

Bosnalı yazar Dževad Karahasan mistikler Teresa ve Rabija el-Adija drama "mest melek hakkında" (1995 yılında Arbos tarafından prömiyeri - Toplum Müzik ve Tiyatro için) yazmıştır.

Eserleri

  • Onun otobiyografisi (Vida de Santa Teresa de Jesús - Yaşam Öyküsü) ve Las moradas del castillo interior kitabı (İçimizdeki Şato)[5] Teresa'nın baş yapıtıdır. Camino de perfección (Mükemmellik Yolu) (1565-66) adlı önemli yapıtlarını da sayanır.[4]
  • Diğer yapıtları arasında bulunan Manastırların Kuruluşu adlı yapıtı bazı manastırları kurarken başında geçen olayları içermektedir. Her tabakadan kişiye yazmış olduğu mektuplardan 400 kadarı günümüze ulaşmış ve bunlar Mektuplar adlı kitapta toplanmıştır. Manastırları Nasıl Denetlemeli, Rahibelere Öğütler, Ezgiler Ezgisi Üstüne Düşünceler, Haykırışlar, Tanrı Aşkı Üstüne Düşünceler ve İlahiler diğer yapıtlarıdır.
  • Mistik şiirler de yazmıştır.
1571'de yazılmış şiir “Vivo sin vivir en mí” ("İçimde yaşamadan yaşıyorum”)

1. İçimde yaşam olmadan yaşıyorum, Ve aynen böyle umut ediyorum, Ölmemek için öleyim...

2. Sevgi olmadan yaşamak, Sevgiyle ölmek, Şimdi ise Tanrı’da yaşıyorum, O, bizzat kendisi beni çok istedi. Kendimi O’na teslim ettiğimde ise, Sadece O, benim yüreğimde yer edindi: Ölmemek için öleyim…

3. Yalnızca buna güvenerek Ölürüm, yaşayabilirim, Çünkü ölümde, Yaşam umudum güvence altında. Ölüm, yaşam getiriyor, Oyalanma; seni bekliyorum, Ölmemek için öleyim.

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ A Dictionary of Christian Spirituality. Coliln P. Thompson (İngilizce). SCM Press LTD. 1983. s. 374. 
  2. ^ Kendi Kaleminde Yaşam Öyküsü. Çeviren: Dominik Pamir - 1. Baskı: 1995 - 2. Baskı: 2003. Sent Antuan Kilisesi, İstanbul. 1588. ss. 6-10. 
  3. ^ Kilise Babalarından ve Yazarlarından Alıntılar. Kaya Basım Yayın Dağıtım Tic. Ltd. Şti. 1997. s. 746 ISBN 975-7065-03-X. 
  4. ^ a b Hristiyanlık Tarihi. Caroline Marshall. Yeni Yaşam Yayınları. 1977. s. 426 ISBN 975-8318-86-1. 
  5. ^ "İçimizde Şato". Meryemana.net. 31 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nursialı Benediktus</span> İtalyada yaşamış hem ortodoks hem katolik mezhebine göre aziz kabul edilen bir din adamı

Nursialı Benediktus, İtalya'da yaşamış, Ortodoks ve Katolik Kiliselerince aziz kabul edilen bir din adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Anselmus</span> Filozof, ilahiyatçı

Canterbury'li Anselmus, Tanrı'nın varlığına ilişkin ontolojik kanıtıyla tanınan Benedikten keşişi, filozof ve ilahiyatçı. Felsefe tarihçilerine göre Anselmus Skolastiğin babasıdır ve "İkinci Augustinus". Öldükten sonra hemen Katolik Kilisesi tarafından Aziz olarak ilan edilmiştir. 1720'de Papa XI. Clemens tarafından Kilise Doktoru ilan edilmiştir. Yortusu 21 Nisandır.

<span class="mw-page-title-main">Clairvauxlu Bernard</span>

Bernard de Clairvaux, Fransız bir Keşiş ve Mistik.

<span class="mw-page-title-main">Thomas Kempis</span>

Thomas Kempis, Rönesans dönemi katolik keşiş ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Bede</span>

Bede, Anglosakson dünyasının ilk tarih yazarı, teolog, tarihçi ve kronoloğu. Batılı kaynaklarda çoğunlukla Muhterem Bede olarak geçer. Hristiyanlıkta her yıl 25 Mayıs, "Aziz Bede Günü" olarak kutlanır.

<span class="mw-page-title-main">I. Gregorius</span> 64. Katolik Kilisesi papası (540-604; pd. 590-603)

Papa I. Gregorius, daha çok Büyük Gregorius olarak bilinir. 3 Eylül 590'dan 604'te ölümüne kadar papalık yapmıştır. Yazdığı dinsel eserlerle ünlü bir Hristiyan din adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Saint-Germain-des-Prés Manastırı</span>

Saint-Germain-des-Prés Manastırı şu an Paris 6. bölgede bulunan 6. yüzyılda inşa edilmiş Benediktin tarikatına ait bir manastırdır. Bu manastır Paris'in Saint-German-des-Prés mahallesine adını vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Benedikten Tarikatı</span> Katolik Hıristiyanlığa bağlı bir tarikat.

Benedikten Tarikatı (Latince: Ordo Sancti Benedicti) Aziz Benediktus'un Düzeni'ni takip eden Hristiyanlığın Katolik mezhebine bağlı bir manastır tarikatıdır. Tarikat içindeki her bir manastır bağımsızdır ancak Benedikten Konfederasyonu altında amaçları doğrultusunda ortak hareket ederler.

<span class="mw-page-title-main">XIV. Clemens</span> 249. Katolik Kilisesi papası (1705-1774; pd. 1769-1774)

Papa XIV. Clemens, asıl adı Giovanni Vincenzo Antonio Ganganelli . 19 Mayis 1769 ile 22 Eylül 1774 arasında papa. Clemens papalık ismini kullanan en son papadır.

<span class="mw-page-title-main">VIII. Clemens</span> 1592-1605 yıllarında görev yapmış Floransalı Papa

Papa VIII. Clemens, asıl adı Ippolito Aldobrandini ; 30 Ocak 1592 – 3 Mart 1605 döneminde papa.

<span class="mw-page-title-main">Fransiskenler</span>

Fransiskenler veya Fransiskanlar, bir İtalyan rahibi olan Assisili Francesco, İsa'nın isteğine göre yoksulluk hayatı sürmeye ant içmiş müritleri ile kurduğu tarikatlar.

<span class="mw-page-title-main">Peter Canisius</span>

Peter Canisius, ayrıca Pierre Kanis olarak da bilinir., Cizvit bir Profesör, vaazcı ve yazar. Ömrünün önemli bir kısmını Cizvit olarak Almanya ve İsviçre'de geçirmiştir. Popüler bir Kateşizm yazarı olmakla beraber Katolik Kilisesi'nde reform hareketlerini desteklemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ambrosius</span>

Milano'lu Ambrosius Kilise Babası ve Doktoru, Milano piskoposu.

<span class="mw-page-title-main">Efrem</span>

Nusaybinli Efrem ya da Süryani Efrem, Süryani diyakon, din öğretmeni, mistik ve Kutsal Kitap yorumcu. Aziz olarak hürmet gösterilir, 1920 yılından itibaren Katolik kilisesi tarafından Kilise Doktoru olarak tanınmaktadır. Yortusu 18 Hazirandır ve 28 Ocaktır.

<span class="mw-page-title-main">Haçlı Yuhanna</span>

Haçlı Yuhanna, İspanyol Karmelit rahibi, mistik. Reformcu veya Yalınayak Karmelit Manastır Düzen'nin kurulmasına yardım etmiştir. 1675'te kutsanmış, 1726'da Katolik Kilisesi tarafından aziz ilan edilmiştir, 1926'da Kilise doktoru sayılmıştır. Yortusu 14 Aralık'tadır.

<span class="mw-page-title-main">Ávilalı Yuhanna</span> hozvan asti bir sanatci

Avilalı Yuhanna, İspanyol vaiz ve mistik.

<span class="mw-page-title-main">Lisieuxlü Teresa</span>

Lisieuxlü Teresa, doğum adı Marie Françoise-Thérèse Martin, Fransız Discalted Karmelit rahibe ve mistik.

<span class="mw-page-title-main">Romalı Hipolit</span>

Romalı Hipolit,, Hristiyan apolojet ve iman şehidi. Yortusu 13 Ağustos, 30 ocak.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Dominik</span>

Dominik Nuñez de Guzman,, Kastilya’lı bir Katolik rahip ve Dominiken Tarikatı’nın kurucusuydu. 13 Temmuz 1234’de Papa IX. Gregorius tarafından kanonlaştırıldı. Yortusu önceden 4 Ağustos’ta kutlanıyordu, daha sonra 6 Ağustos’ta; şimdi ise, İkinci Vatikan Konsili’nden beri, 8 Ağustos’ta kutlanıyor.

<span class="mw-page-title-main">Yuhanna Kassian</span>

Yuhanna Kassian, Hristiyan bir keşiş ve mistik bir yazar. Ortodoks ve Katolik kiliseleri tarafından Kilise Babası ve Aziz olarak kabul edilir. Yortusu Katolik Kilisesi tarafından her 23 Şubat kutlanır. Ortodoks Kilisesi’nde ise Şubat’ın 28’i veya 29’unda kutlanır.