İçeriğe atla

Ágnes Heller

Ágnes Heller
Doğumu12 Mayıs 1929
Budapeşte
Ölümü19 Temmuz 2019 (90 yaşında)
Balatonalmádi, Macaristan
BölgesiBatı felsefesi
İlgi alanlarıPolitika teorisi
Etkilendikleri
  • György Lukács

Ágnes Heller (12 Mayıs 1929, Budapeşte- 19 Temmuz 2019; Balatonalmádi, Macaristan), Macar filozof. İlk önce Marksist bir filozof olarak ün saldı ama kariyerinin ilerleyen yıllarında Liberal ve sosyal demokrat olarak kabul edildi. Politikal ve sosyal düşüncelerinin dışında Etik, Varoluşçuluk ve Hegelcilik konularına da yoğunlaştı.

İlk yılları ve Politikal Gelişimi

Ágnes Heller orta sınıf bir yahudi ailede büyüdü. Babası Pal Heller hiçbir zaman uzun süreli bir işte tutunamadı. II. Dünya Savaşı sırasında, hukuk eğitimi ve Alman dili üzerine bilgisi nedeniyle Nazi Almanyası'ndan göç etmek isteyen insanlara yardım ettiği bilinir. 1944'te Agnes'in babası diğer 450.000 Macar Yahudisi ile birlikte Auschwitz-Birkenau toplama kampına götürülmüştür. Pal Heller burada ölmüştür. Agnes ve annesi şansın ve pratik zekanın etkisiyle bir şekilde sürgün edilmemeyi başarmışlardır.

1947 yılında Agnes, Budapeşte Üniversitesi'nde fizik ve kimya dersleri görmeye başladı. Ama erkek arkadaşının onu yönlendirmesiyle felsefeye ilgi duydu ve bunun üzerine erkek arkadaşıyla ilk defa Georg Lukács'ın felsefe derslerine girdi. Daha sonra aynı yıl bir Macaristan Komünist Partisi'ne katıldı.[1] Bu süreçte Marksist felsefe üzerindeki fikirlerini geliştirdi.

Ödülleri

Çalışmaları

Yayınları

  • The Marxist Theory of Revolution and the Revolution in Everyday Life (TELOS Fall 1970)
  • On the New Adventures of the Dialectic (TELOS Spring 1977)
  • Forms of Equality (TELOS Sumer 1977)
  • Comedy and Rationality (TELOS Fall 1980)
  • The Antinomies of Peace (TELOS Fall 1982)
  • From Red to Green (TELOS Spring 1984)
  • Lukacs and the Holy Family (TELOS Winter 1984-5)

Kitapları

  • A mai történelmi regény, (The Historical Novel Today, in Hungarian) Budapest, Múlt és Jövő Kiadó, 2011.
  • The insolubility of the "jewish question", or Why was I born hebrew, and why not negro? Budapest, Múlt és Jövő Kiadó, 2004.
  • Beyond Justice, Oxford, Boston, Basil Blackwell, 1988
  • Can Modernity Survive?, Cambridge, Berkeley, Los Angeles: Polity Press and University of California Press, 1990
  • Dictatorship Over Needs (F. Fehér ve G. Markus ile). Oxford: Basil Blackwell, 1983
  • Doomsday or Deterrence (F. Fehér ile). White Plains: M.E. Sharpe, 1986
  • Eastern Left – Western Left (Freedom, Totalitarianism, Democracy) (F. Fehér ile). Cambridge, New York: Polity Press, Humanities Press, 1987
  • An Ethics of Personality, Cambridge: Basil Blackwell, 1996
  • From Yalta to Glasnost (The Dismantling of Stalin's Empire) (F. Fehér ile). Oxford, Boston: 1990
  • General Ethics, Oxford, Boston: Basil Blackwell, 1989
  • The Grandeur and Twilight of Radical Universalism (F. Fehér ile). New Brunswick: Transaction, 1990
  • The Humanisation of Socialism (A. Hegedus et alii ile), (collected papers trans. from Hungarian). London: Allison and Busby, 1976
  • Hungary, 1956 Revisited: The Message of a Revolution A Quarter of a Century After (F. Fehér ile). London, Boston, Sydney: George Allen and Unwin, 1983
  • Immortal Comedy: The Comic Phenomenon in Art, Literature, and Life, Rowman and Littlefield Publishers Inc, November 2005.
  • Individuum and Praxis (Positionen der Budapester Schule), (collected essays trans. from Hungarian, with G. Lukács et al.). Frankfurt: Suhrkamp Verlag, 1975
  • On Instincts (English trans. of Hungarian original). Assen: Van Gorcum, 1979
  • Lukács Revalued, editor. Oxford: Basil Blackwell, 1983. (Paperback, 1984)
  • A Philosophy of Morals, Oxford, Boston: Basil Blackwell, 1990.
  • The Postmodern Political Condition (F. Fehér ile), Cambridge, New York: Polity Press Columbia University Press, 1989
  • The Power of Shame (A Rationalist Perspective), London: Routledge and Kegan Paul, 1985
  • Reconstructing Aesthetics, editor with F. Fehér. Oxford: Basil Blackwell, 1986
  • Renaissance Man (English trans. of Hungarian original). London, Boston, Henley: Routledge and Kegan Paul, 1978.
  • A Theory of Modernity, Blackwell Publishers, Cambridge MA, 1999
  • A Theory of Need in Marx, London: Allison and Busby, 1976.
  • The Time is Out of Joint: Shakespeare as Philosopher of History, Blackwell Publishers, Cambridge MA, 2000
  • Towards a Marxist Theory of Value, Carbondale: University of Southern Illinois, Telos Books, 1972.

Kaynakça

  • R.J. Crampton Eastern Europe in the Twentieth Century-And Beyond. Second Edition. London: Routledge, 1994.
  • Ferenc Fehér and Agnes Heller (1983) Hungary 1956 Revisited: The Message of a revolution- a Quarter of a Century After, London, UK: George Allen and Unwin Publishers Ltd
  • John Grumley (2005) Ágnes Heller: A Moralist in the Vortex of History, London, UK: Pluto Press
  • Curriculum vitae of Ágnes Heller [1]
  • Agnes Heller (2000) The Frankfurt School, 2 December 2005 [2]
  • Csaba Polony Interview with Ágnes Heller [3]
  • Simon Tormey (2001) Ágnes Heller: Socialism, Autonomy and the Postmodern, Manchester, UK: Manchester University Press
  • Fu Qilin, "Budapest School Aesthetics: An Interview with Agnes Heller", Thesis Eleven,2008,V0l.1.num.94.
  • Agnes Heller, "Preface to A Study of Agnes Heller's thoughts about Aesthetic Modernity by Fu Qilin", Compatarative Literature, 2006,vol.8, num.1

Dış bağlantılar

  • Collegium Budapest [4]
  • Interview with Ágnes Heller: Post Marxism and the Ethics of Modernity, A Brief History of Radical Philosophy 2005. 2 December 2005 [5]
  • Heller, Ágnes. The Three Logics of Modernity and the Double Bind of the Modern Imagination, Collegium Budapest, 2 December 2005. [6] (.pdf file)
  • Robert Kuhn, Marxism Overview, 24 August 2004, 2 December 2005. [7] 21 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Mikko Mäntysaari, Ágnes Heller, 2 December 2005 [8]
  • Liam McNamara, Michael E. Gardiner (2000) Critiques of Everyday Life, New York and London: Routledge. ISBN 0-415-11314-8. 2 December 2005. [9]
  • Simon Tormey Interviews with Agnes Heller (1998)” 1 February 2004. 2 December 2005. [10]
  • Agnes Heller at University of Milan, Italy, 7 May 2008. [11] 11 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Agnes Heller'la bir röportaj, "On Ethics of Personality", by Andrea Vestrucci, in Secretum 16-2008 [12]
  • Beyond justice 31 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Agnes Heller'la bir röportaj, Ágnes Heller

Kaynakça

  1. ^ 'We lived in community, we felt we belonged together. We needed neither money nor the rich ... I didn't like the rich, today I am ashamed of it. I abominated the black market dealers, the dollar speculators, the men of rapacity and greed. No problem! I'd stay loyal for ever to the poor. So, crazy chick that I was, I joined the Communist party to be with the poor'. Cited Eric Hobsbawm, Interesting Times,,2002 p.137

İlgili Araştırma Makaleleri

Postmodernite, postmodernizmin toplumsal ve kültürel yansımalarını ifade etmek için kullanılan bir terimdir. Bu terim, 20. yüzyıl sonu ve 21. yüzyıl başlarında yaşanan hayatın eşsiz niteliklerinin bir sonucu olan çağdaş sanat, kültür, ekonomi ve toplumsal durumun aldıkları görünüme atfen filozoflar, sosyal bilimciler ve sanat eleştirmenleri tarafından kullanılır. Postmodern durumu yaratan bu nitelikler arasında küreselleşme, tüketimcilik, otoritenin küçük parçalara ayrılması ve bilginin metalaştırılması sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Luciano Floridi</span> İtalyan filozof

Luciano Floridi, İtalyan filozof.

Claus Offe, Marksist siyaset bilimci. Jürgen Habermas'ın öğrencisi ve düşünce akımı olan Frankfurt Okulu'nun bir üyesidir. Halen Berlin'de Hertie School of Governance'de ders vermektedir.

John Charles Harsanyi Macar-Avustralyalı-Amerikalı ekonomist. 1994 yılında, John Forbes Nash ve Reinhard Selten ile birlikte, Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Amartya Sen</span>

Amartya Kumar Sen, Hint ekonomist. Açlık, insani kalkınma teorisi, refah ekonomisi ile yoksulluk, cinsiyet ayrımcılığı ve liberalizmin altında yatan mekanizmalar hakkındaki çalışmalarıyla refah ekonomisine büyük katkıda bulunmuştur. Bunun neticesinde 1998 yılında "refah ekonomisi konusundaki katkıları için" Nobel Ekonomi Ödülü'ne layık görülmüştür.

Seyla Benhabib, Yahudi asıllı Türk felsefeci.

<span class="mw-page-title-main">Arthur Stanley Eddington</span> İngiliz astrofizikçi (1882-1944)

Arthur Stanley Eddington, OM, FRS, 20. yüzyıl başlarında yaptığı çalışmalarla tanınan astrofizikçi. Eddington aydınlatma gücü ve yıldızların aydınlatma gücünün doğal sınırı, adını kendisinden alır.

Derin ekoloji, ekolojik felsefe içinde, insanın doğaya üstünlüğünü radikal bir tavırla reddeden hareket. Doğaya özel değer veren ve ideolojik bir akım olan derin ekoloji, bireylerin ve toplumların bu doğaya saygı duymalarını ister. Dolayısıyla insanı evrenin merkezine yerleştiren insanmerkezli paradigmaya karşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Antik Roma'da cinsellik</span>

Antik Roma'da cinsel tavır ve davranışlar Roma sanatında görülmektedir. Antik Roma'nın karakterinde sonsuz cinsel serbestlik olduğu varsayılmaktadır:

Romalıların cinselliği Hristiyanlığın yükselişinden beri baskı görmedi. Popüler hayal gücünde ve kültüründe küfür ile cinsel serbestlik aynı anlama gelmektedir.

Üniteryenizm Hristiyanlıktaki teslis inanışının aksine İsa'nın ve Kutsal Ruh'un tanrılığını reddeden Hristiyan teolojisi hareketidir.

Bu madde, 19. yüzyıl filozofu Friedrich Nietzsche hakkında yazılan eserlerin kaynak dizinidir.

Norman Geras politik kuramcı ve Manchester Üniversitesi Siyaset Bilimi emekli profesörü. Marx ve İnsan Doğası isimli kitabıyla Karl Marx'ın eserlerinin analizine katkıda bulundu ve "Marx ve Adalet Hakkında Tartışma" isimli makalesini yazdı. En parlak eserlerinden biri 1990 yılında Socialist Register da yayınlanan 'Marksizm Hakkında İftiranın Yedi Çeşidi' ydi.

Michael Angold, Bizans tarihi profesörüdür.

István Mészáros, Macar Marksist filozof ve akademisyendir. Sussex Üniversitesi'nin Emeritus dereceli profesörü olarak görev yapmıştır. On beş yıl Sussex'de Felsefe Bölüm Başkanlığı yaptı. Daha önce York Üniversitesi'nde (1972-1976) dört yıl boyunca Felsefe ve Sosyal Bilimler Profesörü oldu.

Ann Cudd, Boston Üniversitesi Sanat ve Bilim Fakültesi dekanıdır. Daha önce başkan yardımcısı ve lisans dekanlığının yanı sıra Kansas Üniversitesinde felsefe profesörüydü. Ayrıca kadınlar, cinsiyet ve cinsellik çalışmaları programına bağlı bir öğretim üyesidir. Analitik Feminizmin kurucularından biri olan Cudd, Analitik Feminizm Derneğinin kurucu üyelerindendi ve 1995-1999 yılları arasında bu derneğin başkanı olarak da görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Stefan Duşan</span> 1331-1355 Sırp İmparatoru

Stefan Uroş IV Duşan ; y. 1308 – 20 Aralık 1355) veya bilinen adıyla Güçlü Duşan, 1331 ile 1355 yılları arasında Sırbistan Krallığı ve Sırp İmparatorluğu Hükümdarı.

Feminist etik, geleneksel etik teorilerinin, çoğunlukla erkek egemenliğinde olduğu için, kadının ahlaki deneyimine az değer verildiği inancına dayanan bir etik yaklaşımdır ve bu nedenle etiği dönüştürmek için bütüncül bir feminist yaklaşımla yeniden şekillendirmeyi seçer.

<span class="mw-page-title-main">Sosyal teori</span>

Sosyal teoriler, sosyal fenomenleri incelemek ve yorumlamak için kullanılan analitik çerçeveler veya paradigmalardır. Sosyal bilimciler tarafından kullanılan bir araç olan sosyal teoriler, farklı metodolojilerin geçerliliği ve güvenilirliği, yapının veya kurumun önceliği ve olasılık ile zorunluluk arasındaki ilişki hakkındaki tarihsel tartışmalarla ilgilidir. Kayıt dışı nitelikteki sosyal teori, akademik sosyal ve siyaset bilimi dışında kurulan yazarlık, "sosyal eleştiri", "sosyal yorum" veya "kültürel eleştiri" olarak adlandırılabilir ve hem resmi kültürel hem de edebi bilimle ve diğer akademik olmayan veya gazetecilik dışı yazı biçimleriyle ilişkilendirilebilir.

Lacedaemon ya da Lakedaimon, Lakonya'nın efsanevi kralıydı ve Yunan mitolojisinde, Pleaides'ten biri olan Taygete ve Zeus'un oğluydu. Eurotas'ın kızı prenses Sparta'dan, Sparta'nın kralı Amyclas ile Argos'un kraliçesi Eurydice'nin babası olmuştur. Taygete, daha önceki mitolojik anlatımlarda, Artemis ile bir ilişkilendirilmiştir.

Isaac Levi, Columbia Üniversitesi'nde John Dewey Felsefe Profesörü olarak görev yapan Amerikalı bir filozoftur. Epistemoloji ve karar teorisi alanındaki çalışmaları ile tanınır.