Papağansılar listesi
Papağansılar, tropikal ve subtropikal bölgelerin büyük bir bölümünde bulunan, Psittaciformes takımını oluşturan, 387 türü günümüzde yaşayan 402 tür kuştur. Takım üç üst familyaya ayrılır: Psittacoidea, Cacatuoidea ve Strigopoidea.[1][2] Genel olarak pantropikal bir dağılıma sahip olan papağanların bazı türleri Güney yarımkürede ılıman bölgelerde de yaşar. Papağanlarda en büyük çeşitlilik Güney Amerika ve Avustralasya'da görülür.[3]
Cacatuoidea üst familyası hareket edebilen kafa ibikleri, karotid arterlerin farklı düzeni, safra kesesi, kafatası kemiklerinde farklılıklar[4] Psittacoidea üyelerinde ışığı saçarak canlı renklerde görünmesini sağlayan Dyck dokulu tüylerin eksikliği gibi[5] oldukça farklılıklar içerir. Önceleri kendilerine ait Loriidae familyasında sınıflandırılan[6] lori ve loriketler artık Psittaculidae familyası içinde yer alan Loriinae alt familyasının Loriini oymağını oluşturur.[7][8][9] Amazona vittata bazı türler popülasyon darboğazına maruz kalmıştır (örneğin bu tür 1975 yılında yalnızca 13 bireye kadar düşmüştür) ve dolayısıyla düşük genetik değişkenlik ve düşük üreme başarısı sonucu koruma durumlarında zorluklar ortaya çıkmıştır.[10]
Psittaciformes takımının taksonomisi üzerine son zamanlara kadar bir görüş birliği yoktu. Strigopoidea üst familyasının türleri geçmişte değişkenlik göstermiştir.[11] Bir zamanlar Psittacoidea içinde yer aldıkları düşünülüyordu ancak 21. yüzyılda yapılan araştırmalar bu Yeni Zelanda türlerini Cacatuoidea ve Psittacoidea'nin kalan üyelerinin yanında kendi üst familyalarında sınıflandırdı.[7][8][9] Çok sayıda çalışma bu grubun Papağansılar ağacının bazal kısmında olduğunu gösterdi.[1][7][8][9] Takson yazarlarının çoğu bu grubu ayrı bir grup olarak tanımaktadır.[1][12][13] Bu üst familya Nestoridae ve Strigopidae olmak üzere iki familya içerir.[1][14] Buna karşın farklı kakadu cinsleri arasındaki ilişkiler genel olarak çözümlenmiştir.[7][15][16][17]
Kurallar
| IUCN Kırmızı Listesi kategorileri | |
|---|---|
| Korunma durumu | |
| EX | Soyu tükenmiş (15 tür) |
| EW | Doğal ortamında soyu tükenmiş (0 tür) |
| CR | Kritik tehlikede (17 tür) |
| EN | Tehlikede (38 tür) |
| VU | Hassas (54 tür) |
| NT | Neredeyse tehdit altında (59 tür) |
| CD | Korunmaya bağımlı (0 tür) |
| LC | Asgari endişe (219 tür) |
| Diğer kategoriler | |
| DD | Yetersiz veri (0 tür) |
| NE | Değerlendirilmedi (5 tür) |
Listede belirtilen korunma kodları Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliğinin (IUCN) Nesli Tükenme Tehlikesi Altında Olan Türlerin Kırmızı Listesine göre verilmiştir. Dağılım haritaları mümkün olduğunca verilmiş, mümkün değilse kuşun dağılım alanı tarif edilmiştir. Dağılım alanları aksi belirtilmediği sürece IUCN Kırmızı Listesinden alınmıştır. Soyu tükenmiş olarak belirtilen kuşların hepsinin soyu 1500 yılından sonra tükenmiştir[18] ve hançer sembolü "†" ile belirtilmiştir.
Sınıflandırma
Psittaciformes takımı 87 cins içinde sınıflandırılmış 387 yaşayan tür içerir. Aşağıdaki sınıflandırma 2012 yılı itibarıyla yapılmış en son öneriler göz önünde alınarak verilmiştir.[1][7][8]
Üst familya Psittacoidea:[19]
- Familya Psittacidae
- Alt familya Psittacinae: iki Afrika cinsi (Psittacus ve Poicephalus)
- Alt familya Arinae
- Oymak Arini: on sekiz cins
- Oymak Androglossini: yedi cins
- Familya Psittaculidae[20]
- Alt familya Psittrichasinae: tek tür (Psittrichas fulgidus)
- Alt familya Coracopsinae: tek cins (Coracopsis)
- Alt familya Platycercinae
- Oymak Pezoporini:
- Oymak Platycercini:
- Alt familya Psittacellinae: tek cins (Psittacella)
- Alt familya Loriinae
- Oymak Loriini:
- Oymak Melopsittacini: tek cins içinde tek tür (Melopsittacus undulatus)
- Oymak Cyclopsittini:
- Alt familya Agapornithinae: üç cins
- Alt familya Psittaculinae
- Oymak Polytelini: üç cins
- Oymak Psittaculini:
- Oymak Micropsittini:
Üst familya Cacatuoidea:[15]
- Familya Cacatuidae
- Alt familya Nymphicinae: tek cins içinde tek tür (Nymphicus hollandicus)
- Alt familya Calyptorhynchinae:
- Alt familya Cacatuinae
- OymakMicroglossini: tek cins içinde tek tür (Probosciger aterrimus)
- Oymak Cacatuini: beyaz, pembe ve gri türlerden oluşan dört cins
Üst familya Strigopoidea:[21]
- Familya Nestoridae: Yeni Zelanda bölgesinde iki yaşayan (Nestor notabilis ve Nestor meridionalis) ve çeşitli soyu tükenmiş türler
- Familya Strigopidae: Yeni Zelanda'da uçamayan, kritik tehlike altında olan Strigops habroptila
Psittaciformes
Psittacidae familyası
Psittacinae alt familyası
Cins: Psittacus Linnaeus, 1758 – iki tür
|
Cins: Poicephalus Swainson, 1837 – on tür
|
Arinae altfamilyası (neotropikal papağanlar)
Arini oymağı
Cins: Cyanoliseus Bonaparte, 1854 – tek tür
|
Cins: Enicognathus Gray, 1840 – iki tür
|
Cins: Rhynchopsitta Bonaparte, 1854 – iki tür
|
Cins: Pyrrhura Bonaparte, 1856 – 32 tür
|
Cins: Anodorhynchus von Spix, 1824 – üç tür
|
Cins: Leptosittaca von Berlepsch & Stolzmann, 1894 – tek tür
|
Cins: Ognorhynchus Bonaparte, 1857 – tek tür
|
Cins: Diopsittaca Ridgway, 1912 – iki tür
|
Cins Guaruba Lesson, 1830 – tek tür
|
Cins: †Conuropsis Salvadori, 1891 – tek tür
|
Cins: Cyanopsitta Bonaparte, 1854 – tek tür
|
Cins: Orthopsittaca Ridgway, 1912 – tek tür
|
Cins: Ara de Lacépède, 1799 – dokuz tür
|
Cins: Primolius Bonaparte, 1857 – üç tür
|
Cins: Aratinga von Spix, 1824 – altı tür
|
Cins: Eupsittula Bonaparte, 1853 – altı tür
|
Cins: Psittacara Vigors, 1837 – 12 tür
|
Cins: Pionites Heine, 1890 – dört tür
|
Cins: Deroptyus Wagler, 1832 – tek tür
|
Forpini oymağı
Cins: Forpus Bonaparte, 1857 – sekiz tür
|
Amoropsittacini oymağı
Cins: Psilopsiagon Ridgway, 1912 – iki tür
|
Cins: Bolborhynchus Bonaparte, 1857 – üç tür
|
Cins: Nannopsittaca Ridgway, 1912 – iki tür
|
Cins: Touit Gray, 1855 – sekiz tür
|
Androglossini oymağı
Cins: Pionopsitta Bonaparte, 1854 – tek tür
|
Cins: Triclaria Wagler, 1832 – tek tür
|
Cins: Pyrilia Bonaparte, 1856 – yedi tür
|
Cins: Pionus Wagler, 1832 – dokuz tür
|
Cins: Graydidascalus Bonaparte, 1854 – tek tür
|
Cins: Alipiopsitta Caparroz and Pacheco, 2006 – tek tür
|
Cins: Amazona (Amazon papağanları) Lesson, 1830 – 36 tür
|
Cins: Hapalopsittaca Ridgway, 1912 – dört tür
|
Cins: Brotogeris Vigors, 1825 – sekiz tür
|
Genus Myiopsitta Bonaparte, 1854 – iki tür
|
Psittaculidae familyası
Platycercinae alt familyası
Platycercini oymağı
Cins: Platycercus Vigors, 1825 – altı tür
|
Cins: Prosopeia Bonaparte, 1854 – üç tür
|
Cins: Eunymphicus Peters, 1937 – iki tür
|
Cins: Cyanoramphus Bonaparte, 1854 – yedi tür
|
Cins: Barnardius Bonaparte 1854 – tek tür
|
Cins: Purpureicephalus Bonaparte 1854 – tek tür
|
Cins: Lathamus Lesson 1830 – tek tür
|
Cins: Northiella Mathews, 1912 – iki tür
|
Cins: Psephotus Gould, 1845 – tek tür
|
Cins: Psephotellus Mathews, 1913 – dört tür
|
Pezoporini oymağı
Cins: Neophema Salvadori 1891 – altı tür
|
Cins: Neopsephotus Mathews, 1912 – tek tür
|
Cins: Pezoporus Illiger 1811 – üç tür
|
Psittacellinae alt familyası
Cins: Psittacella Schlegel 1871 – dört tür
|
Loriinae alt familyası
Loriini oymağı
Cins: Chalcopsitta Bonaparte 1850 – üç tür
|
Cins: Eos Wagler 1832 – altı tür
|
Cins: Pseudeos Peters 1935 – iki tür
|
Cins: Trichoglossus Stephens 1826 – 13 tür
|
Cins: Psitteuteles Bonaparte 1854 – üç tür
|
Cins: Lorius Vigors 1825 – altı tür
|
Cins: Phigys Gray, 1870 – tek tür
|
Cins: Vini Lesson, 1833 – beş tür
|
Cins: Parvipsitta Mathews, 1916 – iki tür [h]
|
Cins: Glossopsitta Bonaparte, 1854 – tek tür
|
Cins: Charmosyna Wagler, 1832 – 14 tür
|
Cins: Oreopsittacus Salvadori, 1877 – tek tür
|
Cins: Neopsittacus Salvadori, 1875 – iki tür
|
Melopsittacini oymağı
Cins: Melopsittacus Gould, 1840 – tek tür
|
Cyclopsittini oymağı
Cins: Cyclopsitta Reichenbach, 1850 – iki tür
|
Cins: Psittaculirostris G. R. Gray & J. E. Gray, 1859 – üç tür
|
Agapornithinae alt familyası
Cins: Agapornis Selby, 1836 – dokuz tür
|
Cins: Loriculus Blyth, 1849 – 13 tür
|
Cins: Bolbopsittacus Salvadori 1891 – tek tür
|
Psittaculinae alt familyası
Polytelini oymağı
Cins: Alisterus Mathews, 1911 – üç tür
|
Cins: Aprosmictus Gould, 1842 – iki tür
|
Cins: Polytelis Wagler, 1832 – üç tür
|
Psittaculini oymağı
Cins: Prioniturus Wagler, 1842 – on tür
|
Cins: Eclectus Wagler, 1832 – iki tür
|
Cins: Geoffroyus Bonaparte, 1850 – dört tür
|
Genus Tanygnathus Wagler, 1832 – dört tür
|
Genus Psittinus Blyth, 1842 – iki tür
|
Cins: Psittacula Cuvier, 1800 – 16 tür
|
Cins: †Lophopsittacus Cuvier, 1800 – tek tür
|
Cins: †Necropsittacus Milne-Edwards, 1874 – tek tür
|
Micropsittini oymağı
Cins: Micropsitta Lesson, 1831 – six species
|
Psittrichasiidae familyası
Coracopseinae alt familyası
Cins: Coracopsis Wagler, 1832 – üç tür
|
Psittrichasinae alt familyası
Cins: Psittrichas Lesson, 1831 – tek tür
|
Cacatuoidea
Cacatuidae familyası
Nymphicinae alt familyası
Cins Nymphicus Wagler, 1832 – tek tür
|
Calyptorhynchinae alt familyası
Cins: Calyptorhynchus Desmarest, 1826 – iki tür
|
Cins: Zanda Desmarest, 1826 – üç tür
|
Cacatuinae alt familyası
Microglossini oymağı
Cins: Probosciger Kuhl, 1820 – tek tür
|
Cacatuini oymağı
Cins: Callocephalon Lesson, 1837 – tek tür
|
Genus Eolophus Bonaparte, 1854 – tek tür
|
Cins: Cacatua Vieillot, 1817 – 12 tür
|
Strigopidae
Nestoridae familyası
Cins Nestor Lesson, 1830 – üç tür
|
Strigopidae familyası
Cins: Strigops Gray, 1845 – tek tür
|
Notlar
- ^ IUCN'e göre resmî olarak Psittacara holochlorus brevipes alt türü
- ^ IUCN'e göre resmî olarak Psittacara chloropterus maugeialt türü
- ^ IUCN'e göre resmî olarak Psittacara holochlorus strenuusalt türü
- ^ IOC tür otoritesini Johann Baptist von Spix, 1824, olarak verirken IUCN Władysław Taczanowski, 1883, olarak belirtmektedir.
- ^ IUCN tarafından resmî olarak Northiella haematogaster narethae alt türü
- ^ Resmî olarak Pezoporus wallicus flaviventrisalt türü
- ^ IUCN'e göre resmî olarak Chalcopsitta cardinalis]
- ^ IUCN'e göre Glossopsitta ile sinonim
- ^ IUCN'e göre resmî olarak Glossopsitta porphyrocephala
- ^ IUCN'e göre resmî olarak Glossopsitta pusilla
- ^ Bu tür IOC tarafından 2007'den beri Psittacula cinsinde sınıflandırılırken,[27] IUCN tarafından Lophopsittacus cinsinde sınıflandırılmaktadır.[28]
Kaynakça
- ^ a b c d e Joseph, L.; Toon, A.; Schirtzinger, E. E.; Wright, T. F.; Schodde, R. (2012). "A revised nomenclature and classification for family-group taxa of parrots (Psittaciformes)" (PDF). Zootaxa. 3205 (3205). ss. 26-40. doi:10.11646/zootaxa.3205.1.2. 11 Aralık 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2016.
- ^ Forshaw, J. M.; Cooper, W. T. (1981). Parrots of the World (2. bas.). Londra, İngiltere: David & Charles, Newton Abbot. ISBN 978-0-7153-7698-0.
- ^ Cooke, F.; Bruce, J. (2004). The Encyclopedia of Animals: a complete visual guide (1. bas.). Berkeley, California: University of California Press. s. 296. ISBN 978-0-520-24406-1.
- ^ Heatley, J. J.; Cornejo, J. (2015). "Psittaciformes". Miller, R. E.; Fowler, M. E. (Ed.). Zoo and Wild Animal Medicine. 8. St. Louis, Missouri: Elsevier Saunders. s. 172. ISBN 978-1-4557-7397-8.
- ^ Burtt, E. H.; Schroeder, M. R.; Smith, L. A.; Sroka, J. E.; McGraw, K. J. (2010). "Colourful parrot feathers resist bacterial degradation". Biology Letters. 7 (2). ss. 214-216. doi:10.1098/rsbl.2010.0716. PMC 3061162 $2. PMID 20926430.
- ^ Forshaw, J. M.; Cooper, W. T. (1978) [1973]. Parrots of the World (2. bas.). Melbourne, Avustralya: Landsdowne Editions. s. 45. ISBN 978-0-7018-0690-3.
- ^ a b c d e Wright, T. F.; Schirtzinger, E. E.; Matsumoto, T.; Eberhard, J. R.; Graves, G. R.; Sanchez, J. J.; Capelli, S.; Muller, H.; Scharpegge, J.; Chambers, G. K.; Fleischer, R. C. (2008). "A Multilocus Molecular Phylogeny of the Parrots (Psittaciformes): Support for a Gondwanan Origin during the Cretaceous". Molecular Biology and Evolution. 25 (10). ss. 2141-2156. doi:10.1093/molbev/msn160. PMC 2727385 $2. PMID 18653733.
- ^ a b c d de Kloet, R. S.; de Kloet, S. R. (2005). "The evolution of the spindlin gene in birds: Sequence analysis of an intron of the spindlin W and Z gene reveals four major divisions of the Psittaciformes". Molecular Phylogenetics and Evolution. 36 (3). ss. 706-721. doi:10.1016/j.ympev.2005.03.013. PMID 16099384.
- ^ a b c Tokita, M.; Kiyoshi, T.; Armstrong, K. N. (2007). "Evolution of craniofacial novelty in parrots through developmental modularity and heterochrony". Evolution and Development. 9 (6). ss. 590-601. doi:10.1111/j.1525-142X.2007.00199.x. PMID 17976055.
- ^ Brock, M. K.; White, B. N. (1992). "Application of DNA fingerprinting to the recovery program of the endangered Puerto Rican parrot" (PDF). Proceedings of the National Academy of Sciences. 89 (23). ss. 11121-11125. Bibcode:1992PNAS...8911121B. doi:10.1073/pnas.89.23.11121. PMC 50501 $2. PMID 1454788. 12 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Haziran 2020.
- ^ Sibley, C. G.; Ahlquist, J. E. (1991). Phylogeny and Classification of Birds. Yale University Press.
- ^ Christidis, L.; Boles, W. E. (2008). Systematics and Taxonomy of Australian Birds. Canberra, Avustralya: CSIRO Publishing. s. 200. ISBN 978-0-643-06511-6.
- ^ Livezey, B. C.; Zusi, R. L. (2007). "Higher-order phylogeny of modern birds (Theropoda, Aves: Neornithes) based on comparative anatomy: II. – Analysis and discussion". Zoological Journal of the Linnean Society. 149 (1). ss. 1-94. doi:10.1111/j.1096-3642.2006.00293.x. PMC 2517308 $2. PMID 18784798.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Homberger, D. G. (2006). "Classification and the status of wild populations of parrots". Luescher AU (Ed.). Manual of parrot behavior. Ames, Iowa: Blackwell Publishing. ss. 3-11. ISBN 978-0-8138-2749-0.
- ^ a b White, N. E.; Phillips, M. J.; Gilbert, M. T. P.; Alfaro-Núñez, A.; Willerslev, E.; Mawson, P. R.; Spencer, P. B. S.; Bunce, M. (2011). "The evolutionary history of cockatoos (Aves: Psittaciformes: Cacatuidae)". Molecular Phylogenetics and Evolution. 59 (3). ss. 615-622. doi:10.1016/j.ympev.2011.03.011. PMID 21419232. 14 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2020.
- ^ Astuti, D. (2004). "A phylogeny of cockatoos (Aves: Psittaciformes) inferred from DNA sequences of the seventh intron of nuclear β-fibrinogen gene" (PDF). Graduate School of Environmental Earth Science, Hokkaido University, Japan. ss. 1-3. 1 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Haziran 2020.
- ^ Adams, M.; Baverstock, P. R.; Saunders, D.A.; Schodde, R.; Smith, G. T. (1984). "Biochemical systematics of the Australian cockatoos (Psittaciformes: Cacatuinae)". Australian Journal of Zoology. 32 (3). ss. 363-377. doi:10.1071/ZO9840363.
- ^ "Introduction". IUCN Red List of Threatened Species. 21 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2016.
- ^ Schweizer, M.; Seehausen, O.; Güntert, M.; Hertwig, S. T. (2009). "The evolutionary diversification of parrots supports a taxon pulse model with multiple trans-oceanic dispersal events and local radiations". Molecular Phylogenetics and Evolution. 54 (3). ss. 984-994. doi:10.1016/j.ympev.2009.08.021. PMID 19699808.
- ^ Joseph, L.; Toon, A.; Schirtzinger, E. E.; Wright, T. F. (2011). "Molecular systematics of two enigmatic genera Psittacella and Pezoporus illuminate the ecological radiation of Australo-Papuan parrots (Aves: Psittaciformes)". Molecular Phylogenetics and Evolution. 59 (3). ss. 675-684. doi:10.1016/j.ympev.2011.03.017. PMID 21453777.
- ^ Schweizer, M.; Seehausen, O.; Hertwig, S. T. (2011). "Macroevolutionary patterns in the diversification of parrots: effects of climate change, geological events and key innovations". Journal of Biogeography. 38 (11). ss. 2176-2194. doi:10.1111/j.1365-2699.2011.02555.x. 17 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2020.
- ^ "Platycercus/Barnardius – Rosellas". Avian Web. 2006. 3 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2016.
- ^ Forshaw, Joseph M. (2006). Parrots of the World; an Identification Guide. Princeton University Press. ISBN 978-0-691-09251-5.
- ^ Lendon, A. H. (1973). Australian Parrots in Field and Aviary (2. bas.). Sydney, Avustralya: Angus and Robertson. ISBN 978-0-207-12424-2.
- ^ Falla, R. A.; Sibson, R. B.; Turbot, E. G. (1966). A Field guide to the birds of New Zealand. Londra, İngiltere: Houghton Mifflin and Company. ISBN 978-0-00-212022-7.
- ^ BirdLife International. "Northern Rosella Platycercus venustus". IUCN Redlist for Birds. 26 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2016.
- ^ Gill, F.; D., Donsker (2016). "Parrots and cockatoos". IOC World Bird List. 6.4. International Ornithological Congress. doi:10.14344/IOC.ML.6.4. 17 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2016.
- ^ International, B. (2016). "Lophopsittacus bensoni". s. e.T22728844A94998578. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T22728844A94998578.en.